Nội dung hiệp ước Hác Măng là triều đình Huế thừa nhận sự bảo hộ của nước Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận vào Nam Kì thuộc Pháp, cắt ba tỉnh Thanh – Nghệ – Tĩnh sát nhập vào Bắc Kì.
Câu hỏi:
Nội dung hiệp ước Hác măng?
Gợi ý trả lời
– Hiệp ước Hác măng hay còn được gọi là Hòa ước Quý Mùi, đã được ký kết vào ngày 25 tháng 8 năm 1883 tại kinh đô Huế giữa đại diện ngoại giao Cộng hòa Pháp là François Jules Harmand và đại diện của triều Nguyễn chánh sứ Trần Định Túc, phó sứ Nguyễn Trọng Hợp. Hiệp ước này ra đời đánh dấu thời kỳ toàn bộ nước Việt Nam trở thành thuộc địa của Pháp ( giai đoạn 1883 – 1945).
– Hiệp ước gồm 27 điều khoản, nội dung hiệp ước Hác Măng (1883) như sau:
+ Triều đình Huế thừa nhận sự bảo hộ của nước Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận vào Nam Kì thuộc Pháp;
+ Cắt ba tỉnh Thanh – Nghệ – Tĩnh sát nhập vào Bắc Kì;
+ Triều đình Huế chỉ được cai quản ở Trung Kì,nhưng mọi việc đều phải thông qua viên khâm sứ Pháp ở Huế;
+ Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường xuyên kiểm soát mọi công việc của quan lại triều đình, nắm các quyền trị an và nội vụ;
+ Mọi việc giao thiệp với nước ngoài do người Pháp nắm;
+ Triều đình Huế rút toàn bộ quân ở Bắc Kì về Trung Kì.
Nhận xét: Qua thực tiễn lịch sử thì có thể khẳng định, hiệp ước Quý Mùi chính là một bản cam kết bán nước. Nó đánh dấu quá trình xâm lược đặt ách đô hộ của nước Pháp trên đất nước Đại Nam chúng ta.
– Về phía triều đình nhà Nguyễn thì cho rằng, đây chỉ là kế “hoãn binh” vì ngoài Bắc lúc bấy giờ hai bên còn giao tranh ác liệt trong khi quân Thanh viện trợ chúng ta rất đông. Vì thời điểm ký hiệp ước triều đình Huế đang ở thế yếu nên không thể làm gì hơn ngoài việc đồng ý chấp nhận những điều khoản vô lý và có lợi cho Pháp đó. Với mong muốn kéo dài thời gian để tìm cách phản công lại.
– Nhưng trên thực tế, triều đình nhà Nguyễn đã quá mục rũa và thối nát. Với tư tưởng cá nhân, bảo vệ quyền lợi triều đình, quyền lợi dòng họ, không đặt lợi ích nhân dân lên hàng đầu. Nên triều Nguyễn sớm bị thôn tính. Trở thành triều đình bù nhìn, chấp nhận sự bảo hộ của Pháp trên đất An Nam. Đất nước ta chính thức trở thành nước nửa thuộc địa nửa phong kiến từ sau hiệp ước Hác Măng. Nước Việt Nam bị chia cắt thành ba miền với chế độ cai trị khác nhau
– Có thể nói rằng, hiệp ước Quý Mùi là một điều tất yếu phải xảy ra đối với một triều đình đớn hèn, nhu nhược và không đặt lợi ích của nhân dân lên trên hết. Nó đánh dấu sự xâm chiếm toàn diện của Pháp trên đất nước ta. Nó xóa bỏ trọng trách của triều Nguyễn đối với nhân dân, đẩy nhân dân vào cảnh lầm than một cổ hai tròng.
– Tuy nhiên, chính từ bản hiệp ước này, lòng yêu nước của nhân dân ngày càng sôi sục, trở thành những làn sóng đấu tranh mạnh mẽ tuy không giành thắng lợi nhưng cũng uy hiếp và làm lung lay tinh thần của quân Pháp và triều đình nhà Nguyễn.