Nghĩa vụ dân sự và trách nhiệm dân sự là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau nhưng rất dễ dàng bị sử dụng nhầm trong quá trình nghiên cứu về pháp lý dân sự. Vậy sự khác nhau giữa trách nhiệm dân sự và nghĩa vụ dân sự là gì? Hãy cùng LVN Group nghiên cứu vấn đề này thông qua nội dung trình bày Phân biệt trách nhiệm dân sự và nghĩa vụ dân sự dưới đây!
1. Khái niệm:
Nghĩa vụ dân sự là việc mà theo đó, một hoặc nhiều chủ thể (sau đây gọi chung là bên có nghĩa vụ) phải chuyển giao vật, chuyển giao quyền, trả tiền hoặc giấy tờ có giá, thực hiện công việc khác hoặc không được thực hiện công việc nhất định vì lợi ích của một hoặc nhiều chủ thể khác (sau đây gọi chung là bên có quyền) (Điều 274 Bộ luật dân sự 2015)
Trách nhiệm dân sự là hậu quả pháp lý bất lợi mà chủ thể xác định phải gánh chịu khi vi phạm nghĩa vụ dân sự.
2. Căn cứ phát sinh:
Nghĩa vụ dân sự:
– Hợp đồng dân sự;
– Hành vi pháp lý đơn phương;
– Thực hiện công việc không có uỷ quyền;
– Chiếm hữu, sử dụng tài sản hoặc được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật;
– Gây tổn hại do hành vi trái pháp luật;
– Những căn cứ khác do pháp luật quy định.
Trách nhiệm dân sự: Hành vi vi phạm luật dân sự hoặc khi chủ thể có nghĩa vụ vi phạm nghĩa vụ dân sự đó.
3. Đặc điểm:
Nghĩa vụ dân sự:
– Các bên chủ thể trong nghĩa vụ dân sự được xác định cụ thể.
– Là một loại quan hệ tài sản.
– Có sự ràng buộc pháp lý giữa các chủ thể.
– Vì lợi ích bên có quyền.
Trách nhiệm dân sự:
– Trách nhiệm dân sự là quan hệ giữa hai chủ thể độc lập có địa vị pháp lý bình đẳng, bên vi phạm phải gánh chịu trực tiếp trước bên có quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm chứ không phải chịu trách nhiệm trước Nhà nước (như trách nhiện hình sự).
– Trách nhiệm dân sự thông thường là trách nhiệm tài sản.
– Trách nhiệm dân sự được áp dụng đối với bên vi phạm phải tương xứng với hậu quả của hành vi vi phạm (tương xứng với mức độ tổn thất về vật chất hoặc tinh thần mà người tổn hại phải gánh chịu).
– Trách nhiệm dân sự phải được áp dụng thống nhất và như nhau đối với các chủ thể của quan hệ pháp luật dân sự.
4. Loại:
Nghĩa vụ dân sự:
– Nghĩa vụ dân sự trong hợp đồng.
– Nghĩa vụ dân sự ngoài hợp đồng.
Trách nhiệm dân sự:
– Trách nhiệm dân sự trong hợp đồng:
+ Trách nhiệm do vi phạm nghĩa vụ;
+ Trách nhiệm do không thực hiện nghĩa vụ giao vật;
+ Trách nhiệm do chậm thực hiện nghĩa vụ trả tiền;
+ Trách nhiệm do không thực hiện hoặc không được thực hiện một công việc;
+ Trách nhiệm do chậm tiếp nhận việc thực hiện nghĩa vụ;
+ Trách nhiệm bồi thường tổn hại do vi phạm nghĩa vụ.
– Trách nhiệm dân sự ngoài hợp đồng
5. Đối tượng thực hiện:
Nghĩa vụ dân sự: Bên có nghĩa vụ trong quan hệ dân sự.
Trách nhiệm dân sự: Là người vi phạm nhưng cũng có thể là người khác (người uỷ quyền theo pháp luật cho người chưa thành niên, pháp nhân, đơn vị, tổ chức).
6. Mục đích:
Nghĩa vụ dân sự: Vì lợi ích của chủ thể có quyền.
Trách nhiệm dân sự: Khắc phục hậu quả xấu xảy ra do hành vi vi phạm pháp luật dân sự.
Trên đây là các thông tin vềPhân biệt trách nhiệm dân sự và nghĩa vụ dân sự mà LVN Group gửi tới tới quý bạn đọc Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào cần hỗ trợ về vấn đề trên vui lòng liên hệ với Công ty Luật LVN Group của chúng tôi. Công ty Luật LVN Group luôn cam kết sẽ đưa ra nhưng hỗ trợ tư vấn về pháp lý nhanh chóng và có hiệu quả nhất. Xin chân thành cảm ơn quý bạn đọc.