Bảo hiểm xã hội là chính sách an sinh xã hội mà Nhà nước tổ chức cho mọi người tham gia nhằm mục đích góp phần ổn định cuộc sống khi người tham gia bảo hiểm gặp những rủi ro, bất trắc về sức khỏe, sinh sản, công tác,… Hiện nay, theo hướng dẫn pháp luật, có hai loại bảo hiểm, đó là bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện. Người dân chỉ có thể tham gia một trong hai loại bảo hiểm này, cụ thể một người không thể vừa tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Vậy cách chuyển BHXH bắt buộc sang tự nguyện online thế nào? Hãy cân nhắc bài viết dưới đây của LVN Group để biết thêm thông tin chi tiết nhé!
Văn bản hướng dẫn
- Luật Bảo hiểm xã hội 2014
Bảo hiểm xã hội tự nguyện là gì?
Đúng như tên gọi, bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại bảo hiểm mà người dân có thể tham gia hoặc không tham gia. Bên cạnh đó, người dân còn tự do trong việc lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với khả năng kinh tế, điều kiện bản thân. Tuy nhiên, không phải đối tượng nào cũng được tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, theo hướng dẫn pháp luật thì chỉ những đối tượng không tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc thì mới được tham gia. Mặt khác, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện còn phải đáp ứng điều kiện về độ tuổi.
Căn cứ khoản 4 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì đều có thể tham gia BHXH tự nguyện.
Căn cứ khoản 1 Điều 8 Quyết định 595/QĐ-BHXH, những người sau đây sẽ dược tham gia BHXH tự nguyện:
1. Người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo hướng dẫn của pháp luật về BHXH, bao gồm:
1.1. Người lao động công tác theo HĐLĐ có thời hạn dưới 03 tháng trước ngày 01/01/2018; người lao động công tác theo HĐLĐ có thời hạn dưới 01 tháng từ ngày 01/01/2018 trở đi;
1.2. Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, ấp, bản, sóc, làng, tổ dân phố, khu, khu phố;
1.3. Người lao động giúp việc gia đình;
1.4. Người tham gia các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ không hưởng tiền lương;
1.5. Xã viên không hưởng tiền lương, tiền công công tác trong hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã;
1.6. Người nông dân, người lao động tự tạo việc làm bao gồm những người tự tổ chức hoạt động lao động để có thu nhập cho bản thân và gia đình;
1.7. Người lao động đã đủ điều kiện về tuổi đời nhưng chưa đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu theo hướng dẫn của pháp luật về BHXH;
1.8. Người tham gia khác.
Trường hợp nào được chuyển đóng bảo hiểm bắt buộc sang tự nguyện?
Hiện nay, pháp luật về bảo hiểm cho phép người tham gia bảo hiểm bắt buộc chuyển sang tham bảo hiểm xã hội tự nguyện hoặc ngược lại. Tuy nhiên, để được chuyển đổi loại hình bảo hiểm thì người tham gia phải đáp ứng một số điều kiện nhất định. Những điều kiện này được quy định cụ thể tại Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành bao gồm điều kiện về độ tuổi và đối tượng được tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Dưới đây là quy định về điều kiện để tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện của người lao động.
Căn cứ khoản 4 Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2014, để tham gia BHXH tự nguyện, người lao động phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên.
- Không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Theo đó, người lao động chỉ được chuyển từ BHXH bắt buộc sang đóng BHXH tự nguyện khi không còn thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Còn nếu vẫn đang thuộc các trường hợp tham gia BHXH bắt buộc thì dù có nhu cầu, người lao động cũng không được chuyển sang đóng BHXH tự nguyện.
Vì vậy, sau khi nghỉ việc tại doanh nghiệp, đơn vị nhà nước, đơn vị sự nghiệp, người lao động có thể tham gia BHXH tự nguyện để tích lũy thêm thời gian đóng BHXH tính hưởng lương hưu.
Chuyển BHXH bắt buộc sang tự nguyện online
Như đã phân tích ở trên, người tham gia bảo hiểm bắt buộc được chuyển sang tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Tuy nhiên, người tham gia bảo hiểm phải thực hiện thủ tục chuyển bảo hiểm xã hội bắt buộc sang tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Thủ tục chuyển bảo hiểm xã hội được quy định cụ thể tại Quyết định 595/QĐ-BHXH. Nhìn chung, thủ tục này khá đơn giản và không mất nhiều thời gian, chi phí.
Căn cứ Quyết định 595/QĐ-BHXH, để tham gia BHXH tự nguyện, người lao động có thể thực hiện theo hướng dẫn dưới đây:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ.
Hồ sơ tham gia BHXH tự nguyện gồm: Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS).
Người lao động có thể tự tải về và điền hoặc đến nơi nộp hồ sơ xin mẫu này rồi điền.
Bước 2: Nộp hồ sơ và đóng tiền BHXH.
Nơi tham gia BHXH tự nguyện: Đại lý thu hoặc đơn vị BHXH tại nơi mình cư trú.
Người lao động có thể dễ dàng tra cứu địa chỉ đại lý thu gần nơi mình ở tại tại đây.
Người lao động có thể chọn đóng bảo hiểm hằng tháng, 03 tháng/lần, 06 tháng/lần,…
| Mức đóng hằng tháng | = | 22% | x | Mức thu nhập mà người lao động chọn đóng | – | Số tiền nhà nước hỗ trợ đóng |
Lưu ý: Người lao động trước đó tham gia BHXH bắt buộc đã được cấp sổ BHXH nên khi chuyển sang đóng BHXH tự nguyện thì đơn vị BHXH tiếp tục ghi nhận thời gian đóng tại chính sổ BHXH đã cấp.
Chuyển đóng bảo hiểm bắt buộc sang tự nguyện, quyền lợi có ảnh hưởng?
Theo như quy định pháp luật, mỗi loại bảo hiểm xã hội sẽ có những quyền lợi nhất định. Theo đó, bảo hiểm xã hội bắt buộc có 06 quyền lợi về ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, tử tuất và hưu trí còn bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ có 02 quyền lợi đó là tử tuất và hưu trí. Do đó, khi chuyển sang tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thì người lao động sẽ có ít quyền lợi hơn. Do đó, người lao động cần cân nhắc trước khi chuyển từ tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sang tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Cùng là BHXH do Nhà nước tổ chức nhưng các chế độ của BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện lại có sự khác biệt nhất định. Căn cứ khoản 1 và khoản 2 Điều 4 Luật BHXH năm 2014 đã nêu rõ:
1. Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ sau đây:
a) Ốm đau;
b) Thai sản;
c) Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
d) Hưu trí;
đ) Tử tuất.
2. Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây:
a) Hưu trí;
b) Tử tuất.
Có thể thấy, quyền lợi về BHXH tự nguyện chỉ gồm chế độ hưu trí và tử tuất. Trong khi đó, ngoài hưu trí và tử tuất, người tham gia BHXH bắt buộc còn được hưởng cả chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp khi đủ điều kiện.
Vì vậy, khi chuyển từ BHXH bắt buộc sang BHXH tự nguyện, người lao động sẽ giảm bớt chế độ hưởng.
Tuy nhiên, việc tham gia BHXH tự nguyện sau khi nghỉ việc lại là giải pháp hữu hiệu giúp người lao động có chỗ dựa kinh tế khi về già là lương hưu. Bởi thời gian đóng BHXH tự nguyện sẽ được cộng nối tiếp vào thời gian đóng BHXH để tính hưởng hương lưu và chế độ tử tuất.
Nội dung này được ghi nhận tại khoản 3 Điều 5 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 như sau:
“3. Người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất trên cơ sở thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội. Thời gian đóng bảo hiểm xã hội đã được tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì không tính vào thời gian làm cơ sở tính hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.“
Do đó, nếu chuyển đóng từ BHXH bắt buộc sang tự nguyện, người lao động sẽ không còn được hưởng chế độ về thai sản, ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp nhưng lại được cộng nối thời gian để hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 87 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, mức đóng BHXH tự nguyện được tính theo công thức sau:
Mức đóng hằng tháng = 22% x Mức thu nhập chọn đóng BHXH – Mức nhà nước hỗ trợ đóng BHXH
Trong đó:
– Mức thu nhập đóng BHXH tự nguyện do người lao động tự lựa chọn nhưng có giới hạn như sau:
+ Mức thu nhập thấp nhất = Mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn = 700.000 đồng/tháng.
+ Mức cao nhất = 20 x Mức lương cơ sở = 29,8 triệu đồng/tháng.
– Mức nhà nước hỗ trợ đóng:
Nhà nước bắt đầu hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện từ 01/01/2018 và hỗ trợ trong 10 năm đối với người tham gia BHXH tự nguyện:
| STT | Đối tượng | % Hỗ trợ | Số tiền hỗ trợ/tháng (đồng) |
| 1 | Hộ nghèo | 30% | 700.000 x 22% x 30% = 46.200 |
| 2 | Hộ cận nghèo | 25% | 700.000 x 22% x 25% = 38.500 |
| 3 | Khác | 10% | 700.000 x 22% x 10% = 15.400 |
Kiến nghị
Đội ngũ LVN Group, chuyên gia cùng chuyên viên, chuyên gia tư vấn hỗ trợ pháp lý với kinh nghiệm nhiều năm trong nghề, chúng tôi có cung cấp dịch vụ tư vấn luật dân sự LVN Group với phương châm “Đưa LVN Group đến ngay tầm tay bạn” chúng tôi đảm bảo với quý khách hàng sự UY TÍN – CHẤT LƯỢNG – CHUYÊN NGHIỆP.
Liên hệ ngay:
Vấn đề Chuyển BHXH bắt buộc sang tự nguyện online đã được LVN Group trả lời câu hỏi ở bên trên. Với hệ thống công ty LVN Group chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý trên toàn quốc. Chúng tôi sẽ trả lời mọi câu hỏi và cung cấp dịch vụ đến quý khách hàng liên quan tới sang tên sổ đỏ bao nhiêu tiền. Với đội ngũ LVN Group, chuyên viên, chuyên gia dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi sẽ giúp quý khách giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm chi phí và ít đi lại. Chi tiết vui lòng liên hệ tới hotline: 1900.0191
Có thể bạn quan tâm
- Bao lâu được nhận bảo hiểm xã hội một lần?
- Cách tính tiền đóng bảo hiểm xã hội hàng tháng thế nào?
- Trường hợp người lao động không được nhận bảo hiểm xã hội một lần
Giải đáp có liên quan
Hiện nay có tất cả 06 phương thức tham gia mà người tham gia có thể lựa chọn:
1 – Đóng hàng tháng.
2 – Đóng 03 tháng một lần.
3 – Đóng 06 tháng một lần.
4 – Đóng 12 tháng một lần.
5 – Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 05 năm một lần.
6 – Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người đã đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm.
Trường hợp đã đủ tuổi nghỉ hưu mà thời gian đóng BHXH còn thiếu trên 10 năm thì người tham gia tiếp tục đóng theo một trong 05 phương thức trên cho đến khi thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng một lần cho những năm còn thiếu (theo phương thức 6).
Chi tiết tại Điều 9 Nghị định 134/2015/NĐ-CP.
Lưu ý: Người đang tham gia có thể thay đổi phương thức đóng hoặc mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng.
Điểm 1.1 khoản 1 Điều 3 Quyết định 595/QĐ-BHXH quy định về phân cấp quản lý như sau:
1.1. BHXH huyện
d) Thu tiền đóng BHXH tự nguyện; thu tiền đóng BHYT của người tham gia BHYT cư trú trên địa bàn huyện.
Đồng thời, tại Điều 13 Quyết định số 1599/QĐ-BHXH, đại lý thu BHXH có trách nhiệm:
1. Hằng tháng, tuyên truyền, vận động thành viên hộ gia đình tham gia BHXH, BHYT. Hướng dẫn người tham gia kê khai, thực hiện việc kiểm tra, đối chiếu thông tin và tiếp nhận giấy tờ có liên quan đảm bảo trọn vẹn, chính xác.
2. Thu tiền đóng, phí cấp lại, đổi thẻ (nếu có) của người tham gia BHXH, BHYT, viết biên lai thu tiền trả cho người tham gia theo hướng dẫn. Hằng ngày, nộp hồ sơ và tiền đóng, phí cấp lại, đổi thẻ (nếu có) của người tham gia BHXH, BHYT cho đơn vị BHXH theo cách thức quy định tại Điều 8…
Theo đó, người lao động có thể đến địa điểm sau để mua BHXH tự nguyện:
1- Cơ quan BHXH cấp huyện nơi mình cư trú (có thể nơi tạm trú hoặc thường trú);
2 – Điểm thu, đại lý thu BHXH trên địa bàn mình ở.
Để đăng ký tham gia BHXH tự nguyện, người lao động cần chuẩn bị trọn vẹn hồ sơ và tiến hành theo các thủ tục sau:
* Hồ sơ cần chuẩn bị:
Người lao động điền đủ thông tin tại Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS).
* Thủ tục:
Bước 1: Nộp hồ sơ cho đơn vị BXHH hoặc đại lý thu.
Bước 2: Đóng tiền.
Số tiền đóng BHXH tự nguyện phụ thuộc vào mức thu nhập đóng BHXH và phương thức đóng mà người lao động chọn.
Bước 3: Đển nhận sổ BHXH.
Thời hạn giải quyết: Không quá 05 ngày kể từ ngày đơn vị BHXH nhận đủ hồ sơ.
Căn cứ: Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017.