Quy định người giám hộ cho người dưới 18 tuổi

Pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam không có chế định người giám hộ. Người giám hộ không phải là người tham gia tố tụng trong vụ án hình sự. Tuy nhiên, pháp luật có quy định người giám hộ có thể là người uỷ quyền của người tham gia tố tụng dưới 18 tuổi. Trong phạm vi nội dung trình bày này, LVN Group sẽ gửi tới tới quý bạn đọc những quy định về người giám hộ cho người dưới 18 tuổi.

Quy định của pháp luật về người giám hộ là người uỷ quyền của người tham gia tố tụng dưới 18 tuổi

Theo quy định tại Thông tư liên tịch số 06/2018/TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BTP-BLĐTBXH ngày 21/12/2018 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Bộ Lao động – Thương binh và xã hội về phối hợp thực hiện một số quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự về thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi thì ngoài cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, người do tòa án chỉ định thì người giám hộ có thể là người uỷ quyền của người tham gia tố tụng dưới 18 tuổi (bị can, bị cáo, bị hại, người làm chứng). Người giám hộ của người tham gia tố tụng dưới 18 tuổi bao gồm người giám hộ đương nhiên hoặc người được ủy ban nhân dân cấp xã nơi người dưới 18 tuổi cư trú cử hoặc tòa án chỉ định theo hướng dẫn tại các Điều 46, 47, 48, 52 và 54 Bộ luật Dân sự.

Về người giám hộ đương nhiên

Theo quy định tại các điểm a, b khoản 1 Điều 47 của Bộ luật Dân sự, người chưa thành niên (hay người dưới 18 tuổi) nếu có yêu cầu người giám hộ thì có người giám hộ đương nhiên trong những trường hợp sau:

– Người chưa thành niên không còn cha, mẹ hoặc không xác định được cha, mẹ;

– Người chưa thành niên có cha, mẹ nhưng cha, mẹ đều mất năng lực hành vi dân sự; cha, mẹ đều có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; cha, mẹ đều bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; cha, mẹ đều bị tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con; cha, mẹ đều không có điều kiện chăm sóc, giáo dục con.

Người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên được xác định theo thứ tự quy định tại Điều 52 Bộ luật Dân sự, cụ thể như sau:

– Trường hợp thứ nhất: Anh ruột là anh cả hoặc chị ruột là chị cả là người giám hộ; nếu anh cả hoặc chị cả không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì anh ruột hoặc chị ruột tiếp theo là người giám hộ, trừ trường hợp có thỏa thuận anh ruột hoặc chị ruột khác làm người giám hộ.

– Trường hợp thứ hai: Nếu không có người giám hộ là anh cả hoặc chị cả hoặc anh ruột hoặc chị ruột thì ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại là người giám hộ hoặc những người này thỏa thuận cử một hoặc một số người trong số họ làm người giám hộ.

– Trường hợp thứ ba: Nếu không có người giám hộ như hai trường hợp trên thì bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột hoặc dì ruột là người giám hộ.

Vì vậy, tùy trường hợp mà xác định ai là người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên. Cần lưu ý là chỉ trong trường hợp thứ nhất, người giám hộ đương nhiên là 01 người (anh cả hoặc chị cả). Các trường hợp còn lại thì bao gồm tất cả ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại hoặc bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột. Những người này có quyền thỏa thuận cử một hoặc một số người trong số họ làm người giám hộ đương nhiên.

Về người giám hộ được ủy ban nhân dân cấp xã cử

Nếu người chưa thành niên không còn cha, mẹ hoặc không xác định được cha, mẹ; người chưa thành niên có cha, mẹ nhưng cha, mẹ đều mất năng lực hành vi dân sự; cha, mẹ đều có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; cha, mẹ đều bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; cha, mẹ đều bị tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con; cha, mẹ đều không có điều kiện chăm sóc, giáo dục con và không có người giám hộ đương nhiên thì ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm cử người giám hộ cho họ. Việc cử người giám hộ của người chưa thành niên được thực hiện theo hướng dẫn tại Điều 54 của Bộ luật Dân sự. Theo đó, việc cử người giám hộ phải được sự đồng ý của người được cử làm người giám hộ. Việc cử người giám hộ phải được lập thành văn bản, trong đó ghi rõ lý do cử người giám hộ, quyền, nghĩa vụ cụ thể của người giám hộ, tình trạng tài sản của người được giám hộ. Trường hợp cử người giám hộ cho người chưa thành niên từ đủ sáu tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của người chưa thành niên.

Về người giám hộ do tòa án chỉ định

Theo quy định tại Điều 54 Bộ luật Dân sự thì tòa án có trách nhiệm chỉ định người giám hộ của người chưa thành niên trong những trường hợp sau:

Khi có tranh chấp giữa những người giám hộ

Khi có sự tranh chấp về người giám hộ giữa những người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên theo hướng dẫn tại điểm a, b khoản 1 Điều 47 Bộ luật Dân sự thì tòa án sẽ chỉ định người giám hộ. Đối với người chưa thành niên từ đủ sáu tuổi trở lên thì khi tòa án chỉ định người giám hộ cho họ phải xem xét nguyện vọng của người này.

Khi có tranh chấp về việc cử người giám hộ

Trong quá trình ủy ban nhân dân cấp xã nơi người chưa thành niên cứ trú cử người giám hộ cho người chưa thành niên mà xảy ra tranh chấp việc cử người giám hộ thì tòa án sẽ chỉ định người giám hộ cho người chưa thành niên.

Vì vậy, trong nội dung trình bày này, LVN Group đã gửi tới tới quý bạn đọc những thông tin cần thiết liên quan đến Quy định người giám hộ cho người dưới 18 tuổi. Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến nội dung nội dung trình bày hoặc các vấn đề pháp lý khác, vui lòng liên hệ ngay với LVN Group để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời !!