Tội làm chết người do nhầm đối tượng là một loại tội phạm được quy định trong chương các tội phạm xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của con người trong Bộ luật Hình sự 2015. Làm chết người do nhầm đối tượng là trường hợp có xảy ra sai lầm về sự việc, cụ thể là sự hiểu lầm của chủ thể về những tình tiết thực tiễn của hành vi của mình. Bài viết dưới đây của LVN Group về Tội làm chết người do nhầm đối tượng [Cập nhật 2023] hi vọng đem lại nhiều thông tin chi tiết và cụ thể đến Quý bạn đọc.
Tội làm chết người do nhầm đối tượng [Cập nhật 2023]
I. Thế nào là hành vi làm chết người do nhầm đối tượng?
Trước hết giết người được hiểu là hành vi cố ý tước đoạt tính mạng của người khác một cách trái pháp luật. Hành vi tước đoạt tính mạng người khác là hành vi có khả năng gây ra cái chết cho con người; chấm dứt sự sống của họ. Vậy giết người do nhầm đối tượng chính là hành vi cố ý tước đoạt tính mạng của người khác; người khác trong trường hợp này là đối tượng mà người phạm tội không muốn giết nhưng giết nhầm; vì tưởng là đối tượng người phạm tội muốn giết.
Đối với trường hợp giết người do nhầm đối tượng; dù ban đầu người phạm tội không có ý định giết người đó nhưng vẫn sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự. Người phạm tội trong trường hợp này đã có ý định tước đoạt tính mạng của người khác; nhưng không may giết nhầm người. Người phạm tội vẫn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với tội giết người theo hướng dẫn.
II. Các trường hợp làm chết người do nhầm đối tượng
1. Giết người do nhầm đối tượng
- Giết người là hành vi cố ý tước đoạt tính mạng của người khác một cách trái pháp luật. Tội giết người được hiểu với lỗi cố ý, do đó, nếu một người tước đoạt mạng sống của người khác mà do vô ý thì không bị xem là giết người.
- Giết người do nhầm đối tượng có thể được hiểu đơn giản là việc người phạm tội có ý định giết người này nhưng lại giết phải người khác.
- Đối với trường hợp giết người do nhầm đối tượng, dù ban đầu người phạm tội không có ý định giết người đó nhưng vẫn sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự với tội “giết người”
- Chẳng hạn, trường hợp A muốn giết B nhưng lại giết phải C, ở đây đã có sự nhầm lẫn đối tượng từ B sang C, tuy nhiên, A vẫn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với tội “giết người”.
2. Cố ý gây thương tích dẫn đến hậu quả chết người
Đối với trường hợp này, cần nhắc đến vụ án của Đồng Xuân Phương khi được đưa vào thành Án lệ số 01/2016/AL.
Tóm tắt vụ án Đồng Xuân Phương: Do có mâu thuẫn, Phương thuê Mạnh dùng giao đâm vào tay, chân để gây thương tích cho Soi. Dù đã thực hiện theo thỏa thuận với Phương, không cố ý đâm chết Soi nhưng sau đó Soi đã tử vong do sốc mất máu cấp.
Căn cứ theo Án lệ này thì trong một vụ án có đồng phạm, chủ mưu phải chịu trách nhiệm hình sự về tội “cố ý gây thương tích” với tình tiết định khung là “gây thương tích dẫn đến chết người” nếu:
- Chứng minh được ý thức chủ quan của người chủ mưu là chỉ thuê người khác gây thương tích cho người bị hại mà không có ý định tước đoạt tính mạng của họ;
- Người thực hành cũng đã thực hiện theo đúng yêu cầu của người chủ mưu;
- Việc nạn nhân bị chết nằm ngoài ý thức chủ quan của người chủ mưu.
Vì vậy, mặc dù Soi chết xuất phát từ hành động “thuê người” của Phương nhưng do ý chí của Phương không hề muốn giết Soi, kết quả mong muốn chỉ là gây thương tích nên không có sự “cố ý”, do đó Phương không phải chịu trách nhiệm về tội giết người.
III. Quy định pháp luật về tội làm chết người do nhầm đối tượng
1. Trường hợp giết người do nhầm đối tượng
Trong trường hợp người phạm tội làm chết người do nhầm đối tượng sẽ bị Tòa kết án với tội giết người theo hướng dẫn tại Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015; sửa đổi bổ sung 2017:
“Điều 123. Tội giết người
1. Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Giết 02 người trở lên;
b) Giết người dưới 16 tuổi;
c) Giết phụ nữ mà biết là có thai;
d) Giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân;
đ) Giết ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình;
e) Giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó lại thực hiện một tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;
……….
l) Bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người;
m) Thuê giết người hoặc giết người thuê;
n) Có tính chất côn đồ;
o) Có tổ chức;
p) Tái phạm nguy hiểm;
q) Vì động cơ đê hèn.
2. Phạm tội không thuộc các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.
3. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
4. Người phạm tội còn có thể bị cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.”
Theo quy định trên với trường hợp giết người do nhầm đối tượng làm chết 01 người thì sẽ bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm. Còn đối với trường hợp làm chết 02 người trở lên hoặc làm chết một người nhưng là người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, ông bà, cha mẹ, thầy giáo, cô giáo,…thì phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.
2. Trường hợp giết nhầm người với tội cố ý gây thương tích dẫn đến hậu quả chết người
Trường hợp người phạm tội giết người do nhầm đối tượng mà có các dấu hiệu hành vi của tội cố ý gây thương tích dẫn đến hậu quả chết người thì bị phạt tù theo hướng dẫn tại Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015. Trường hợp này người phạm tội khi giết người do nhầm đối tượng sẽ bị phạt tù như sau
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 14 năm:
a) Làm chết người;
……..
5. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
a) Làm chết 02 người trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm từ điểm a đến điểm k khoản 1 Điều này.”
Vì vậy trường hợp giết người do nhầm đối tượng với tội cố ý gây thương tích mà làm chết 01 người; thì sẽ phạt tù từ 10 năm đến 15 năm; còn với trường hợp làm chết 02 người trở lên; thì sẽ phạt tù từ 12 đến 20 năm hoặc tù chung thân.
Trên đây là bài viết mà chúng tôi gửi tới đến Quý bạn đọc về Tội làm chết người do nhầm đối tượng [Cập nhật 2023]. Trong quá trình nghiên cứu và nghiên cứu, nếu như quý bạn đọc còn câu hỏi hay quan tâm đến Tội làm chết người do nhầm đối tượng [Cập nhật 2023], quý bạn đọc vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hướng dẫn.