Có thể hiểu rằng bất kỳ dấu hiệu nào đáp ứng được khả năng phân biệt sản phẩm, dịch vụ này với sản phẩm, dịch vụ khác đều được đăng ký là nhãn hiệu. Trong khi đó, một hình dáng bên ngoài của sản phẩm nếu được tạo ra một cách dễ dàng đối với người có trình độ trung bình thuộc lĩnh vực tương ứng thì lại không được bảo hộ như một kiểu dáng công nghiệp. Bài viết dưới đây chúng tôi tiến hành so sánh kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu để phân biệt được chúng. Mời bạn đọc cân nhắc.
So Sánh Kiểu Dáng Công Nghiệp Và Nhãn Hiệu [Chi Tiết 2023]
1. So sánh nhãn hiệu với kiểu dáng công nghiệp
Giống như kiểu dáng công nghiệp, sáng chế cũng là những sản phẩm của hoạt động sáng tạo do con người tạo ra. Tuy nhiên, trong khi kiểu dáng công nghiệp chỉ gắn liền với hình dáng bên ngoài của một sản phẩm nhất định thì sáng chế lại là giải pháp kỹ thuật. Sáng chế có thể thể hiện dưới dạng sản phẩm hoặc một quy trình được tạo ra bằng cách ứng dụng các quy luật tự nhiên.
Vì vậy, kiểu dáng công nghiệp và sáng chế thuộc hai lĩnh vực hoàn toàn khác nhau. Trong khi kiểu dáng công nghiệp chú trọng đến tính thẩm mỹ của sản phẩm và có thể nhìn thấy bằng mắt thường, thì sáng chế lại là yếu tố kỹ thuật bên trong của sản phẩm. Kiểu dáng công nghiệp cũng không thể tách rời khỏi sản phẩm, còn sáng chế có thể là quy trình, nên có thể tồn tại không phụ thuộc vào sản phẩm.
2. Đối tượng của kiểu dáng công nghiệp
Về mặt khái niệm, kiểu dáng công nghiệp gồm tất cả những đặc điểm thuộc về hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện bằng hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này. Chủ sở hữu có thể tiến hành các thủ tục đăng ký cần thiết để yêu cầu sự bảo hộ của Nhà nước đối với một kiểu dáng công nghiệp nhất định. Tuy nhiên, không phải tất cả các sản phẩm với hình dáng bên ngoài khác biệt đều được bảo hộ. Tại Việt Nam, một số hình dáng bên ngoài của sản phẩm không được bảo hộ với danh nghĩa kiểu dáng công nghiệp trong các trường hợp sau:
2.1 Hình dáng bên ngoài của sản phẩm do đặc tính kỹ thuật bắt buộc phải có
Trên thị trường, có nhiều sản phẩm để đảm bảo đúng chức năng sử dụng mà hình dáng của chúng giống nhau, dù được sản xuất bởi các doanh nghiệp khác nhau. Ví dụ quả bóng đá có thể được sản xuất bởi rất nhiều doanh nghiệp nhưng luôn có hình cầu. Nếu nhà nước bảo hộ cho một doanh nghiệp nào đó sản xuất bóng đá để thực hiện đúng chức năng của nó thì sẽ ngăn cản sự phát triển của các doanh nghiệp khác. Vì vậy, đối với những sản phẩm do đặc tính kỹ thuật hay chức năng của nó buộc phải có hình dáng nhất định thì không được bảo hộ là kiểu dáng công nghiệp.
2.2 Hình dáng bên ngoài của công trình xây dựng dân dụng hoặc công nghiệp
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 14 Luật sở hữu trí tuệ thì bản họa đồ, sơ đồ, bản đồ, bản vẽ liên quan đến địa hình, kiến trúc, công trình khoa học được coi là tác phẩm được bảo hộ quyền chuyên gia. Hình dáng bên ngoài của các công trình xây dựng dân dụng hoặc công nghiệp thường được quy định trong các bản thiết kế bằng các bản sơ đồ, bản vẽ đặc trưng. Trong trường hợp này, các bản vẽ đó đã được coi là tác phẩm được bảo hộ quyền chuyên gia. Vì vậy, hình dáng bên ngoài của các công trình đó sẽ không được bảo hộ là kiểu dáng công nghiệp nữa.
Mặt khác, các công trình xây dựng dân dụng hoặc công nghiệp có thể có hình dáng bên ngoài giống nhau, bởi vì hình dáng bên ngoài của các công trình xây dựng cũng có thể coi là do đặc tính kỹ thuật bắt buộc phải có; nhưng điểm quyết định sự khác biệt giữa các công trình không phải là hình dáng; mà là thiết kế bên trong công trình như vật liệu xây dựng, cách bố trí đồ trang trí, nội thất bên trong. Vì vậy, hình dáng bên ngoài của công trình xây dựng không được bảo hộ với danh nghĩa là kiểu dáng công nghiệp là hoàn toàn hợp lý.
2.3 Hình dáng của sản phẩm không nhìn thấy được trong quá trình sử dụng sản phẩm
Một trong những tính năng cần thiết của kiểu dáng công nghiệp là tính thẩm mỹ nhằm thu hút sự chú ý của người tiêu dùng, từ đó đẩy mạnh quá trình tiêu thụ sản phẩm. Đối với những loại sản phẩm mà hình dáng bên ngoài là một trong những đặc điểm cần thiết ảnh hưởng đến sức tiêu thụ sản phẩm thì việc bảo hộ cho những hình dáng đó là cần thiết.
Tuy nhiên, có những loại sản phẩm mà trong suốt quá trình sử dụng chúng ta không hề nhìn thấy nó thì kiểu dáng của sản phẩm đó không ảnh hưởng trực tiếp đến sức mua của người tiêu dùng. Ví dụ một số bộ phận trong động cơ của xe máy, trong suốt quá trình sử dụng chúng ta đều không nhìn thấy. Vì vậy trong trường hợp này, hình dáng của sản phẩm chỉ là đặc tính kỹ thuật bắt buộc phải có, việc bảo hộ kiểu dáng cũng là không cần thiết.
Trên đây chúng tôi đã tiến hành so sánh kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu. Hy vọng nội dung trình bày mang lại thông tin hữu ích với bạn đọc. Nếu có vướng mắc phát sinh, bạn đọc vui lòng liên hệ với chúng tôi tại LVN Group để được tư vấn hỗ trợ.