Một số nguyên tắc khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất - Biểu mẫu
Văn Phòng Luật LVN
Trang chủ - ACC - Một số nguyên tắc khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Một số nguyên tắc khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Chuyển đổi mục đích sử dụng đất là vấn đề xảy ra khá phổ biến trong đời sống thường ngày. Tuy nhiên, có rất nhiều người vẫn chưa hiểu rõ được, việc chuyển mục đích sử dụng đất cần phải được thực hiện thế nào sao cho đúng. Sau đây, hãy cùng với Công ty Luật LVN Group nghiên cứu xem theo hướng dẫn của pháp luật thì đất sẽ được chuyển mục đích sử dụng thế nào !!

Nguyên tắc chuyển mục đích sử dụng đất

1. Thế nào là chuyển mục đích sử dụng đất

Luật đất đai năm 2013 đưa ra những quy định cụ thể về những trường hợp chuyển mục đích sử dụng và một số trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được đơn vị có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

Song, Luật đất đai năm 2013 không đưa ra khái niệm cụ thể về chuyển mục đích sử dụng đất.

Dựa vào những quy định được đưa liên quan đến trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất. Từ đó, ta có thể hiểu về khái niệm chuyển mục đích sử dụng đất như sau:

Chuyển mục đích sử dụng đất là sự thay đổi về mục đích sử dụng đất đối với loại đất ban đầu.

Chuyển mục đích sử dụng đất có thể được thực hiện bằng quyết định hành chính bao gồm:

  • Quyết định hành chính quy định trong trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải xin phép.
  • Quyết định hành chính quy đinh việc đăng ký biến động đất đai trong trường hợp không phải xin phép đơn vị Nhà nước có thẩm quyền

2. Thẩm quyền chuyển mục đích sử dụng đất theo hướng dẫn của pháp luật

Căn cứ theo Điều 59 Luật đất đai 2013; thẩm quyền chuyển mục đích sử dụng đất được quy định như sau:

  • Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền quyết định chuyển mục đích sử dụng đất với tổ chức.
  • Ủy ban Nhân dân cấp huyện có thẩm quyền quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất với hộ gia đình, cá nhân.

Trường hợp cho hộ gia đình, cá nhân thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp để sử dụng vào mục đích thương mại, dịch vụ với diện tích từ 0,5 héc ta trở lên; thì phải có văn bản chấp thuận của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trước khi quyết định.

Bên cạnh đó, đơn vị có thẩm quyền quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất quy định không được ủy quyền cho chủ thể khác thay mình thực hiện việc quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

3. Các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải có sự cho phép của đơn vị nhà nước có thẩm quyền

Căn cứ theo hướng dẫn tại khoản 1 Điều 57 Luật Đất đai năm 2013 những trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được sự cho phép của đơn vị nhà nước có thẩm quyền:

  • Chuyển đất trồng lúa sang các loại đất sau: đất trồng cây lâu năm; đất trồng rừng; đất nuôi trồng thủy sản; đất làm muối.
  • Chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang các loại đất sau: đất nuôi trồng thủy sản nước mặn; đất làm muối; đất nuôi trồng thủy sản dưới cách thức ao, hồ, đầm.
  • Chuyển đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp.
  • Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp.
  • Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất.
  • Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở.
  • Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp.

Khi chuyển mục đích sử dụng đất theo hướng dẫn trên thì người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo hướng dẫn của pháp luật.

4. Các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất không cần có sự cho phép của đơn vị nhà nước có thẩm quyền

Căn cứ theo hướng dẫn tại Điều 12 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT; các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép đơn vị Nhà nước có thẩm quyền bao gồm:

  • Chuyển đất trồng cây hàng năm sang đất nông nghiệp khác.
  • Chuyển đất trồng cây hàng năm khác, đất nuôi trồng thủy sản sang trồng cây lâu năm.
  • Chuyển đất trồng cây lâu năm sang đất nuôi trồng thủy sản, đất trồng cây hàng năm.
  • Chuyển đất ở sang đất phi nông nghiệp không phải là đất ở.

Chuyển đất thương mại, dịch vụ sang đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ hoặc đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp sang đất xây dựng công trình sự nghiệp.

5. Nguyên tắc khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở

5.1 Nguyên tắc đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước uỷ quyền chủ sở hữu, thống nhất quản lý

Nguyên tắc này chi phối việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở trên các khía cạnh cơ bản sau đây:
Một là, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở chỉ được tiến hành trên cơ sở người sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận QSDĐ. Có nghĩa là chỉ sau khi được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận QSDĐ thì người sử dụng đất mới được chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở.
Hai là, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở phải xin phép đơn vị nhà nước có thẩm quyền. Điều này có nghĩa là: Không phải người sử dụng đất có nhu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở là họ tự động thực hiện việc này mà phải xin phép đơn vị nhà nước có thẩm quyền. Chỉ khi đơn vị nhà nước có thẩm quyền bằng một quyết định hành chính cho phép thì người sử dụng đất mới được chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở. Sở dĩ, người sử dụng đất phải xin phép đơn vị nhà nước có thẩm quyền bởi nếu chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở ồ ạt, tự do sẽ ảnh hưởng đến an ninh lương thực quốc gia, “công ăn việc làm” của người nông dân do diện tích đất nông nghiệp bị giảm sút nhanh chóng. Không phải đơn vị nhà nước nào cũng có thẩm quyền cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở mà chỉ đơn vị nhà nước có thẩm quyền theo hướng dẫn của pháp luật mới được thực hiện việc này. Có nghĩa là đơn vị có thẩm quyền được pháp luật quy định là đơn vị thực hiện quyền uỷ quyền chủ sở hữu toàn dân về đất đai của Nhà nước mới được cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở.

5.2 Chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở phải dựa trên quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất

Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là sự định hướng chiến lược cho việc quản lý, sử dụng đất trong tương lai. Việc quản lý và sử dụng đất dựa trên quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đảm bảo đất đai được sử dụng tiết kiệm, đúng mục đích, có hiệu quả; ngăn ngừa việc giao, cho thuê đất bừa bãi; sử dụng đất lãng phí, tùy tiện, bỏ hoang hóa đất đai v.v. Chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở tác động đến việc sử dụng đất nông nghiệp và gây ra hậu quả về kinh tế – xã hội thể hiện:
Một là, diện tích đất nông nghiệp bị giảm sút do một bộ phận đất này bị chuyển đổi mục đích sử dụng sang đất ở mà đất nông nghiệp lại là tư liệu sản xuất đặc biệt không gì có thể thay thế được trong sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối. Diện tích đất nông nghiệp bị giảm sút dẫn đến sản lượng lúa gạo và các hoa màu khác cũng bị sụt giảm ảnh hưởng nghiêm trọng đến vấn đề an ninh lương thực quốc gia.
Hai là, diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp khiến cho hàng ngàn hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp không có “công ăn việc làm” ổn định, đời sống gia đình gặp nhiều khó khăn. Điều này khiến mục tiêu của cách mạng “Thực hiện khẩu hiệu người cày có ruộng” không thực hiện được và tiềm ẩn nhiều nguy cơ về thất nghiệp, trộm cắp và các tệ nạn xã hội …
Tuy nhiên, chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở là điều khó tránh khỏi do xuất phát từ nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước và nhu cầu nội tại của người sử dụng đất. Để giải quyết hài hòa những mâu thuẫn nếu trên thì việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở được thực hiện chặt chẽ, dựa trên quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và đặt dưới sự giám sát, quản lý của Nhà nước.

5.3 Nguyên tắc ưu tiên và bảo vệ quỹ đất nông nghiệp

Nguyên tắc này cho phối việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở ở một số điểm chủ yếu sau đây:
Một là, trong trường hợp thật cần thiết, Nhà nước mới cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở đối với một bộ phận đất nông nghiệp. Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở tuân thủ triệt để các quy định của pháp luật đất đai và các lĩnh vực pháp luật khác có liên quan. Song song với việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở, Nhà nước phải có kế hoạch khai hoang, phục hóa, phủ xanh đất trống, đồi núi trọc; thâm canh, tăng vụ … để bù lại diện tích đất nông nghiệp bị chuyển đổi mục đích sang đất ở.
Hai là, Nhà nước có kế hoạch đào tạo, chuyển đổi nghề nghiệp nhằm đảm bảo “công ăn việc làm” ổn định lâu dài cho các hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp bị mất đất sản xuất.
Ba là, Nhà nước phải ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghề tiên tiến, hiện đại vào sản xuất nông nghiệp để nâng cao sản lượng lương thức bù vào diện tích đất nông nghiệp bị chuyển đổi sang đất ở.
Bốn là, Nhà nước phải chú trọng phát triển các ngành nghề dịch vụ, đa dạng hóa việc làm ở khu vực nông thôn; bảo vệ chặt chẽ diện tích đất trồng lúa, hạn chế đến mức thấp nhất việc chuyển đất này sang sử dụng làm đất ở ….

5.4 Nguyên tắc Nhà nước điều tiết phần giá trị tăng thêm từ đất đai do việc chuyển đổi mục đích sử dụng nông nghiệp sang đất ở

Chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất tạo ra sự chênh lệch địa tô rất lớn lên đến hàng ngàn tỷ đồng. Nhà nước phải có hệ thống chính sách, pháp luật thống nhất, trọn vẹn, chi tiết để điều tiết phần chênh lệch về địa tô được tạo ra từ việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở vào ngân sách nhà nước thông qua việc thu tiền sử dụng đất, thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế sử dụng đất, thuế tài sản do chuyển mục đích sử dụng đất, phí và lệ phí về đất đai …
Trên đây là toàn bộ nội dung về Một số nguyên tắc khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất mà chúng tôi muốn giới thiệu đến quý bạn đọc. Trong quá trình nghiên cứu vấn đề, nếu có bất kỳ câu hỏi nào hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ tốt nhất, chúng tôi có các dịch vụ hỗ trợ mà bạn cần. LVN Group đồng hành pháp lý cùng bạn.

SOẠN HỢP ĐỒNG, ĐƠN, VĂN BẢN THEO YÊU CẦU CHỈ 500.000đ

--- Gọi ngay 1900.0191 ---

(Tư vấn Miễn phí - Hỗ trợ 24/7)

Công ty Luật LVN - Địa chỉ: Số 16B Nguyễn Thái Học, Yết Kiêu, Hà Đông, Hà Nội, Việt Nam

Gmail: luatlvn@gmail.com