Thủ tục đăng ký kết hôn khi chồng chết như thế nào?

“Kính chào LVN Group. Chồng tôi đã mất cách đây 5 năm. Hiện tại tôi muốn tìm một người bạn đời tâm sự và có thể tiến tới hôn nhân lâu dài, nghiêm túc. Vậy trường hợp của tôi có được kết hôn nữa được không? Thủ tục đăng ký kết hôn khi chồng chết thế nào? Tôi có cần thực hiện thủ tục ly hôn trước khi tiến hành tái hôn được không? Rất mong được LVN Group hỗ trợ trả lời câu hỏi. Tôi xin chân thành cảm ơn!”

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho LVN Group. Với câu hỏi của bạn chúng tôi xin được đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Văn bản hướng dẫn

• Nghị định 123/2015/NĐ-CP;
• Luật hôn nhân và gia đình 2014.

Nội dung tư vấn

Khi nào có thể tuyên bố chồng đã chết?

Khi xét đến trường hợp để tuyên bố chồng đã chết, pháp luật phân theo hai góc độ về cái chết là trường hợp chết về mặt sinh học và trường hợp chết về mặt pháp lý. Căn cứ như sau:

Trường hợp chồng chết sinh học: Chết sinh học được hiểu là sự kết thúc sinh mạng, chấm dứt các hoạt động của một sinh vật hay ngừng vĩnh viễn mọi hoạt động sống (không thể phục hồi) của một cơ thể. Theo y học, một người bị coi là đã chết khi hoạt động não của họ không còn nữa, từ các thiết bị hỗ trợ họ có thể có nhịp tim, hơi thở nhưng sẽ không bao giờ có thể phục hồi và tự duy trì các hoạt động đó. 

Trường hợp chồng chết pháp lý: Trường hợp chồng chết về mặt pháp lý được quy định khoản 1 Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015. Theo đó, vợ/chồng được pháp luật tuyên bố chết trong các trường hợp sau:

– Người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Tòa án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết trong trường hợp sau đây:

• Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
• Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
• Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
• Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính theo hướng dẫn tại khoản 1 Điều 68 của Bộ luật này.

– Căn cứ vào các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, Tòa án xác định ngày chết của người bị tuyên bố là đã chết.

– Quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người bị tuyên bố là đã chết để ghi chú theo hướng dẫn của pháp luật về hộ tịch.

Vì vậy, chết pháp lý theo hướng dẫn nêu trên được hiểu là việc người chồng bị Tòa án tuyên bố là đã chết thông qua một quyết định đã có hiệu lực pháp luật. 

Chồng chết vợ có được kết hôn với người khác không?

– Trường hợp người chồng chết sinh học Điều 65 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định hôn nhân chấm dứt kể từ thời gian vợ hoặc chồng chết.

Theo đó, tại thời gian người chồng chết theo góc độ sinh học thì mối quan hệ hôn nhân của họ và người vợ sẽ kết thúc. Do vậy, việc người vợ kết hôn với một người khác sau khi chồng chết là hoàn toàn hợp pháp. 

– Trường hợp chết pháp lý Điều 65 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định trong trường hợp Tòa án tuyên bố vợ hoặc chồng là đã chết thì thời gian hôn nhân chấm dứt được xác định theo ngày chết được ghi trong bản án, quyết định của Tòa án.

Theo đó, hôn nhân của người chồng bị tuyên bố chết sẽ chấm dứt tại thời gian bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật. Do đó, sau khi hôn nhân đã kết thúc thì người vợ có thể thực hiện thủ tục kết hôn với người khác theo hướng dẫn pháp luật.

Đăng ký kết hôn khi chồng chết có cần thực hiện thủ tục ly hôn không?

Theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định 123/2015/NĐ-CP về xác định nội dung đăng ký khai tử. Theo đó, khi đăng ký khai tử theo hướng dẫn của Luật Hộ tịch, nội dung khai tử phải bao gồm các thông tin: Họ, chữ đệm, tên, năm sinh của người chết; số định danh cá nhân của người chết, nếu có; nơi chết; nguyên nhân chết; giờ, ngày, tháng, năm chết theo Dương lịch; quốc tịch nếu người chết là người nước ngoài.

Vì vậy, khi người mất tại cơ sở y tế hoặc tại nhà thì thủ trưởng cơ sở y tế hoặc UBND cấp xã sẽ cấp giấy báo tử. Đối với người bị Tòa án tuyên bố chết thì Bản án có hiệu lực sẽ thay thế Giấy báo tử. Chính từ thời gian đó, quan hệ hôn nhân của người vợ với người chồng chết đã chấm dứt. Do vậy, người vợ có thể tiến hành tái hôn mà không cần thực hiện thủ tục ly hôn.

Bên cạnh đó cũng cần lưu ý, người vợ muốn đăng ký kết hôn khi chồng chết cần đáp ứng các điều kiện tại Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về điều kiện kết hôn. Căn cứ:

– Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:

• Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;
• Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;
• Không bị mất năng lực hành vi dân sự;
• Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo hướng dẫn tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.

– Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính.

Thủ tục đăng ký kết hôn khi chồng chết thế nào?

Người vợ muốn tái hôn, thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn khi chồng chết cần chuẩn bị trọn vẹn hồ sơ và thực hiện theo trình tự nêu sau:

Thành phần hồ sơ

Hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm:

– Giấy tờ phải xuất trình:

• Hộ chiếu hoặc chứng minh nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân hoặc các giấy tờ khác có dán ảnh và thông tin cá nhân do đơn vị có thẩm quyền cấp, còn giá trị sử dụng để chứng minh về nhân thân của người có yêu cầu đăng ký kết hôn.
• Giấy tờ chứng minh nơi cư trú để xác định thẩm quyền (trong giai đoạn chuyển tiếp).
• Trích lục ghi chú ly hôn đối với trường hợp công dân Việt Nam đăng ký thường trú tại địa bàn xã làm thủ tục đăng ký kết hôn, đã được giải quyết việc ly hôn, hủy việc kết hôn trước đó tại đơn vị có thẩm quyền nước ngoài.

– Giấy tờ phải nộp:

• Tờ khai đăng ký kết hôn theo mẫu. Hai bên nam, nữ có thể khai chung vào một Tờ khai đăng ký kết hôn;
• Bản chính Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân do UBND cấp xã có thẩm quyền cấp trong trường hợp người yêu cầu đăng ký kết hôn không đăng ký thường trú tại địa bàn xã, phường, thị trấn làm thủ tục đăng ký kết hôn (trong giai đoạn chuyển tiếp).

Trình tự thực hiện thủ tục

Bước 1: Nộp hồ sơ

Sau khi chuẩn bị trọn vẹn hồ sơ theo hướng dẫn nêu trên. Người có yêu cầu đăng ký kết hôn nộp hồ sơ tại UBND cấp xã có thẩm quyền.

Bước 2: Tiếp nhận và thụ lý giải quyết

Người tiếp nhận có trách nhiệm kiểm tra ngay toàn bộ hồ sơ, đối chiếu thông tin trong Tờ khai và tính hợp lệ của giấy tờ trong hồ sơ do người yêu cầu nộp, xuất trình.

Nếu hồ sơ trọn vẹn, hợp lệ, người tiếp nhận hồ sơ viết giấy tiếp nhận, trong đó ghi rõ ngày, giờ trả kết quả; nếu hồ sơ chưa trọn vẹn, hoàn thiện thì hướng dẫn ngay để người nộp hồ sơ bổ sung, hoàn thiện theo hướng dẫn; trường hợp không thể bổ sung, hoàn thiện hồ sơ ngay thì người tiếp nhận phải lập văn bản hướng dẫn, trong đó nêu rõ loại giấy tờ, nội dung cần bổ sung, hoàn thiện, ký, ghi rõ họ, tên của người tiếp nhận.

Ngay sau khi tiếp nhận đủ hồ sơ hợp lệ, nếu thấy đủ điều kiện kết hôn theo hướng dẫn, công chức tư pháp – hộ tịch báo cáo Chủ tịch UBND cấp xã.

Bước 3: Trả kết quả

Khi trả kết quả đăng ký kết hôn, công chức tư pháp – hộ tịch hướng dẫn hai bên nam, nữ kiểm tra nội dung trong Sổ đăng ký kết hôn và Giấy chứng nhận kết hôn.

Có thể bạn quan tâm

• Đăng ký kết hôn cần những giấy tờ gì?
• Thủ tục đăng ký kết hôn lần 2 thế nào?
• Không đăng ký kết hôn có ly hôn được không?

Liên hệ ngay LVN Group

Trên đây là tư vấn của LVN Group về vấn đề “Thủ tục đăng ký kết hôn khi chồng chết thế nào?“. Chúng tôi hy vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ khi có nhu cầu về các vấn đề liên quan đến hồ sơ đăng ký bảo hộ nhãn hiệu; hợp thức hóa lãnh sự; giấy phép bay Flycam…. của LVN Group, hãy liên hệ: 1900.0191.

Giải đáp có liên quan