Chế Định Bầu Cử Trong Hiến Pháp Việt Nam Năm 2013

Chế định bầu cử là gì? Những quy định trong chế định bầu cử? Hãy theo dõi nội dung trình bày sau đây để biết thêm thông tin chi tiết về các chế định bầu cử

Chế định bầu cử

1. Chế độ bầu cử là gì?

Hiện nay không có văn bản nào định nghĩa chế độ bầu cử là gì. Tuy nhiên chúng ta có thể hiểu chế độ bầu cử bao gồm những quy định về nguyên tắc bầu cử, các quy định về quyền bầu cử, quyền ứng cử, vận động tranh cử, đơn vị bầu cử, các tổ chức phụ trách bầu cử, việc quản lý bầu cử, cách thức, trình tự tiến hành bầu cử, các biện pháp bảo đảm trật tự bầu cử, điều chỉnh các quan hệ xã hội trong quá trình bầu cử…

2. Chế độ bầu cử ở Việt Nam

Điều 71 Hiến pháp năm 2013 và Điều 2 Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014 quy định: nhiệm kỳ của Quốc hội mỗi khóa là 5 năm, do đó 5 năm một lần, ở Việt Nam định kỳ tiến hành bầu cử Quốc hội và HĐND các cấp.

Bầu cử ở Việt Nam gắn kết chặt chẽ với dân chủ, thể hiện tính dân chủ, tiên tiến, bởi Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã trao cho nhân dân quyền bầu cử để thành lập ra các đơn vị của mình.

3. Nguyên tắc bầu cử

Khoản 1 Điều 7 Hiến pháp 2013 quy định: “Việc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân được tiến hành theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín”.

Nguyên tắc phổ thông: Đây là nguyên tắc rất cần thiết. Theo đó, công dân đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ hai mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp. Nguyên tắc này nhằm đảm bảo cho tất cả công dân không bị phân biệt dựa trên căn cứ thành phần dân tộc, tín ngưỡng, địa vị xã hội, giới tính.

Nguyên tắc bình đẳng: Được thể hiện ở một số khía cạnh như mỗi cử tri không phân biệt đều có số lần bỏ phiếu như nhau, giá trị lá phiếu của mỗi cử tri đều như nhau, số lượng dân cư như nhau thì bầu được số lượng đại biểu bằng nhau. Nguyên tắc này bảo đảm cho mọi công dân có khả năng như nhau tham gia bầu cử, nghiêm cấm mọi sự phân biệt, nhằm bảo đảm sự khách quan trong bầu cử, không thiên vị. Để bảo đảm nguyên tắc bình đẳng, Nhà nước có các biện pháp bảo đảm để đồng bào dân tộc thiểu số và phụ nữ chiếm tỷ lệ thích đáng trong bộ máy của mình…

Nguyên tắc trực tiếp: Nguyên tắc này nhằm đảm bảo cho người dân trực tiếp thể hiện ý chí của mình trong lựa chọn người đại biểu. Căn cứ, cử tri được trực tiếp bỏ phiếu vào thùng phiếu mà không qua người trung gian, cử tri cũng trực tiếp lựa chọn người mình bỏ phiếu, không được nhờ người khác bầu hộ, không bầu bằng cách thức gửi thư.

Nguyên tắc bỏ phiếu kín: Nguyên tắc này nhằm đảm bảo tôn trọng quyền tự do thể hiện ý chí của cử tri, tạo điều kiện để quá trình lựa chọn của mỗi cử tri không bị tác động, ảnh hưởng của các cá nhân hoặc tổ chức khác.

Các nguyên tắc bầu cử nêu trên thống nhất với nhau, bảo đảm cho cuộc bầu cử khách quan, dân chủ, thể hiện đúng nguyện vọng của cử tri khi lựa chọn. Các nguyên tắc bầu cử còn quy định quyền và trách nhiệm của cử tri trong bầu cử, trách nhiệm của Nhà nước phải bảo đảm những quy định về bầu cử.

4. Chủ thể của quyền bầu cử

Theo quy định của Hiến pháp năm 2013, công dân Việt Nam đủ 18 tuổi trở lên có quyền bầu cử. Tuy nhiên, không phải mọi công dân đủ 18 tuổi trở lên đều có quyền bầu cử mà có những trường hợp công dân đủ 18 tuổi trở lên không được bầu cử.

Theo Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND năm 2015, có 4 trường hợp không được bầu cử như sau:

– Người đang bị tước quyền bầu cử theo bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

– Người bị kết án tử hình đang trong thời gian chờ thi hành án.

– Người đang chấp hành hình phạt tù mà không được hưởng án treo.

– Người mất năng lực hành vi dân sự.

Trường hợp người đang bị tạm giam, tạm giữ, người đang chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc có quyền bầu đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND cấp tỉnh nơi người đó đang bị tạm giam, tạm giữ, đang chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Hy vọng nội dung trình bày trên đã gửi tới những thông tin chi tiết và cụ thể về chế định bầu cử. Hãy liên hệ Công ty Luật LVN Group để được tư vấn và hỗ trợ nếu có những câu hỏi liên quan đến chế định bầu cử bạn !.