Điểm mới về làm rõ khái niệm quy phạm pháp luật và văn bản quy phạm pháp luật. Ý nghĩa quan trọng của khái niệm văn bản quy phạm pháp luật.
Điểm mới về làm rõ khái niệm quy phạm pháp luật và văn bản quy phạm pháp luật. Ý nghĩa quan trọng của khái niệm văn bản quy phạm pháp luật.
Để khắc phục hạn chế trong việc phân biệt khái niệm văn bản quy phạm pháp luật với văn bản hành chính thông thường và những văn bản khác của cơ quan nhà nước được ban hành trong thời gian qua. Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 đã bổ sung khái niệm “Quy phạm pháp luật” đồng thời hoàn thiện khái niệm “Văn bản quy phạm pháp luật”.
Khải niệm “Văn bản quy phạm pháp luật” được quy định lần đầu tiên trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 1996, sau đó tiếp tục được quy định trong Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2008 và Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân 2004. Việc quy định khái niệm văn bản quy phạm pháp luật với văn bản hành chính và văn bản áp dụng pháp luật, góp phần hạn chế đáng kể số lượng văn bản hành chính có chứa quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, cách định nghĩa “văn bản quy phạm pháp luật” tại Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2008 và Luật năm 2004 còn nặng về tính học thuật, chung chung, thiếu sự cụ thể, rõ ràng nên đã gây khó khăn, lúng túng cho các cơ quan, tổ chức và người dân trọng việc xác định văn bản nào là văn bản quy phạm pháp luật.
Xuất phát từ ý nghĩa quan trọng của khái niệm văn bản quy phạm pháp luật, nhằm khắc phục hạn chế trong việc phân biệt khái niệm văn bản quy phạm pháp luật với vaen bản hành chính thông thường và những văn bản của cơ quan nhà nước được ban hành trong thời gian qua, Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 đã tách khái niệm “văn bản quy phạm pháp luật” và khái niệm “quy phạm pháp luật”. Cụ thể, theo khoản 1 Điều 3 của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 thì:
“1. Quy phạm pháp luật là quy tắc xử sự chung, có hiệu lực bắt buộc chung, được áp dụng lặp đi lặp lại nhiều lần đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phạm vi cả nước hoặc đơn vị hành chính nhất định, do cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền quy định trong Luật này ban hành và được Nhà nước bảo đảm thực hiện”.
Còn khái niệm “văn bản quy phạm pháp luật” được quy định tại Điều 2 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015:
“Điều 2. Văn bản quy phạm pháp luật
Văn bản quy phạm pháp luật là văn bản có chứa quy phạm pháp luật, được ban hành theo đúngthẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục quy định trong Luật này.
Văn bản có chứa quy phạm, pháp luật nhưng được ban hành không đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục quy định trong Luật này thì không phải là văn bản quy phạm pháp luật”.
>>> LVN Group tư vấn pháp luật hành chính qua tổng đài: 1900.0191
Bên cạnh đó, Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 cũng bổ sung thêm một quy định mới tại đoạn 2 Điều 2, khẳng định:” Văn bản có chứa quy phạm pháp luật nhưng được ban hành không đúng thẩm quyền, hình thức, thủ tục quy định trong Luật này thì không phải là văn bản quy phạm pháp luật”. Đây là một trong những điểm mới đáng ghi nhận của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015, với quy định mang tính chất pháp quyền mạnh mẽ như vậy sẽ hạn chế, loại từ khả năng cơ quan nhà nước không có thẩm quyền hoặc có thẩm quyền nhưng ban hành văn bản một cách tùy tiện, không tuân thủ hình thức, trình tự, thủ tục do luật định nhằm né tránh sự kiểm soát, kiểm tra tính hợp hiến, hợp pháp của văn bản trong quá trình soạn thảo, ban hành.