Xuân Diệu là một nhà thơ của mùa xuân, của tuổi trẻ và của tình yêu. Ông là một trong những nhà thơ tiêu biểu trong phong trào thơ mới. Bài thơ “Vội vàng” là một trong những bài thơ xuất sắc nhất của thi sĩ, thể hiện tình yêu cuộc sống mãnh liệt, qua đó thể hiện sự mới mẻ nhân sinh của nhà thơ. 13 câu thơ đầu trong bài thơ “Vội vàng” thể hiện mong ước vô cùng táo bạo, cuồng si, mãnh liệt của ông trước khung cảnh thiên nhiên nhưng rồi lại cuống quýt, vội vàng trước sự trôi nhanh của thời gian.
1. Dàn ý cảm nhận 13 câu đầu bài Vội vàng của Xuân Diệu:
Mở bài
– Giới thiệu khái quát về tác giả Xuân Diệu và tác phẩm Vội vàng
– Dẫn dắt khái quát về nội dung 13 câu thơ đầu bài thơ Vội vàng
Thân bài
Phân tích 3 luận điểm chính:
– Khát vọng lạ lùng nhưng lại rất mãnh liệt của tác giả khi khao khát muốn lưu giữ vẻ đẹp của thiên nhiên.
– Bức tranh thiên nhiên mùa xuân tuyệt đẹp, thơ mộng và tràn đầy sức sống.
– Tâm trạng của nhà thơ trước vẻ đẹp thiên nhiên mùa xuân.
Kết bài
– Nêu khái quát nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ
– Nêu cảm nhận của bản thân.
2. Cảm nhận 13 câu đầu bài Vội vàng của Xuân Diệu chọn lọc:
Xuân Diệu là một trong những nhà thơ tiêu biểu trong phong trào thơ mới. Bài thơ “Vội vàng” thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên trong bức tranh mùa xuân rạng ngời, rung động lòng người. Với 13 câu đầu của bài thơ “Vội vàng” đã gợi cho người đọc một cảm xúc khó diễn tả.
Xuân Diệu đã cho người đọc thấy một khát vọng vô cùng mạnh liệt của cái “tôi” trong tâm hồn ông, được thể hiện 4 câu thơ đầu:
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi”
Nhà thơ sử dụng điệp từ “tôi muốn” nhằm bộc lộ niềm khao khát mãnh liệt của mình. Muốn tắt nắng để lưu giữ lại màu sắc tươi sáng của nắng; muốn buộc gió để lưu giữ lại những mùi hương phảng phất trong gió. Qua đó, cho thấy tác giả muốn níu giữ lại những sắc hương của cuộc đời. Niềm khát vọng mạnh mẽ ấy có phần ngông cuồng đến kỳ lạ khi ông muốn được nắm giữ quyền hành của tạo hóa. Để từ đó hiện ra một bức tranh thiên nhiên mùa xuân tuyệt đẹp:
“Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi”
Bất cứ ai cũng phải ngỡ ngàng sững lại trước vẻ đẹp thơ mộng mùa xuân. Những câu thơ kéo dài khiến cho người đọc liên tưởng đến như một bức tranh xuân tuyệt đẹp, thơ mộng. Sử dụng linh hoạt điệp từ “này đây” cùng nhịp thơ rộn ràng góp phần phô trương vẻ đẹp muôn màu sắc xuân. Hình ảnh biểu tượng cho mùa xuân là ong bướm, hoa, lá,… Tất cả những biểu tượng đó đã tạo nên một bức tranh mùa xuân sống động, căng tràn sức sống khiến cho người đọc như được chìm trong một thế giới ngập tràn màu sắc. Nhà thơ đã vẽ lên một khung cảnh hết sức lãng mạn gợi ra tâm trạng của những người đang yêu. “Yến anh” là chim yến chim oanh đại diện cho tình cảm thắm thiết của tình yêu đôi lứa. “Khúc si tình” là âm hưởng say đắm trong tình yêu.
“Mỗi buổi sớm thần vui hằng gõ cửa
Tháng Giêng ngon như một cặp môi gần!”
Mỗi buổi sáng mùa xuân luôn quyến rũ lạ thường, là lúc nữ thần mặt trời tỉnh giấc gửi những tia nắng lung linh trao niềm vui cho gia đình và tưới sự sống cho muôn loài. Đối với nhà thơ, mỗi ngày trôi qua đều vui vẻ sung sướng, nhưng cũng rất vội vàng bởi mỗi phút giây được sống đều rất quan trọng. Khi đang sung sướng thì ông lại nuối tiếc về tuổi xuân, đây là hai luồng cảm xúc đối lập với nhau.
“Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”
Qua 13 câu thơ đầu, nhà thơ đã cho người đọc thấy một bức tranh mùa xuân thơ mông, tươi đẹp, xao xuyến động lòng người. Qua đó, Xuân Diệu cũng thể hiện niềm nuối tiếc về thời gian trôi qua không ngừng và không chờ đợi một ai.
3. Cảm nhận 13 câu đầu bài Vội vàng của Xuân Diệu ngắn gọn:
Xuân Diệu là một trong những nhà thơ lãng mãn nhất trong các nhà thơ mới. Thơ ông giàu gợi cảm, tinh tế và vô cùng độc đáo cả trong chất liệu cũng như trong bút pháp thi ca. “Vội vàng” là thi phẩm đặc sắc kể tinh vẻ đẹp hồn thơ tác giả trước Cách mạng tháng Tám. 13 câu thơ đầu thể hiện tình yêu thiết tha, mãnh liệt của nhà thơ với cuộc sống tươi đẹp và thơ mộng.
4 câu thơ đầu với thể thơ ngũ ngôn thể hiện ước muốn khao khát cháy bỏng của nhà thơ:
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi”
Khổ thơ tựa như khúc ca rộn ràng, sôi nổi thông qua những câu thơ ngắn gọn kết hợp với điệp từ “tôi muốn” thể hiện ước muốn khao khát cháy bỏng vuat thi sĩ. Xuân Diệu muốn níu giữ lại mùi hương thơm của sắc thắm, khao khát bất tử hóa vẻ đẹp mùa xuân. Những mong muốn, khát vọng của nhà thơ thật vô cùng táo bạo, bồng bột. Xuân Diệu là một nhà thơ có khát khao được giao cảm với đời, say đắm cuộc đời. Nhà thơ đã phát hiện ra vẻ tuyệt đẹp của thiên nhiên mùa xuân đáng yêu, tươi đẹp, rộn ràng.
“Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi”
Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa
Tháng Giêng ngon như một cặp môi gần!”
Sử dụng hàng loạt các biện pháp nghệ thuật như điệp ngữ, điệp cấu trúc, so sánh, liệt kê. Kết hợp với âm điệu vô cùng sôi nổi, rộn ràng góp phần tạo nên sự tưng bừng rạo rực của thiên nhiên mùa xuân, qua đó diễn tả sự vui sướng, hân hoan của thi sĩ. Trong cử chỉ vội vàng của nhà thơ như muốn nói rằng: hãy sống và tận hưởng hết mình với những niềm đam mê, sống sao để không lãng phí một giây phút nào. Bức tranh thiên nhiên mùa xuân hiện ra với vẻ đẹp xanh biếc có những thảm cỏ mơn mởn, với hoa, lá đua nhau khoe sắc dâng hương, trao cho nhau những mật ngọt ong bướm, ân ái tình cảm đôi lứa trong tuần tháng mật và yến anh bên nhau cùng nhau cất lên khúc ca tình đắm say.
“Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi buổi sớm thần vui hằng gõ cửa”
Bình minh là khi nữ mặt trời thức giấc chiếu những tia nắng thật tươi xuống trần gian, tưới nhựa cho muôn loài, trao những niềm vui, gõ cửa đến mỗi gia đình. Hình ảnh “Tháng Giêng ngon như một cặp môi gần ” được nhà thơ cảm nhận bằng nhiều giác quan khác nhau. Bên cạnh đó, thi sĩ còn cảm nhận bằng cả tâm hồn, khao khát được sống đến cuồng nhiệt, bồng bột. Hình ảnh tháng Giêng ngọt ngào say mê như nụ hôn tình yêu đôi lứa.
Đến với 13 câu thơ đầu đã hiện ra trước mắt người đọc một bức tranh xuân tuyệt đẹp, vô cùng độc đáo, thơ mộng nhưng không kém phần rộn ràng, rực rỡ và ngọt ngào. Qua đó, thấy được phần nào cái yêu đời, khát sống đến bồng bột, cuồng nhiệt của nhà thơ.
4. Cảm nhận 13 câu đầu bài Vội vàng của Xuân Diệu hay nhất:
Nhà thơ Xuân Diệu được mệnh danh là ông hoàng của tình yêu ngọt ngào và đầy cảm xúc. Những tác phẩm của ông đem đến cho người đọc niềm vui, niềm khát khao cuộc sống đến mãnh liệt. Trong đó phải kể đến bài thơ “Vội vàng” của thi sĩ và với 13 câu thơ đầu trong bài thơ đã để lại những ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
Để mang niềm yêu đời vào trong cuộc sống, nhà thơ luôn có sự vội vàng trước cuộc sống. Nếu như không vội vàng, không chạy thật nhanh để ôm trọn tất cả những điều mà ta đang có thì làm sao có thể cảm nhận được hết tất cả vẻ đẹp của cuộc đời. Với giọng thơ gấp gáp trong khổ thơ đầu tiên như gợi ra hình ảnh con người đang tràn đầy xúc cảm. Nhà thơ đang thể hiện cái tôi của mình một cách ngang nhiên, công khai thông qua đại từ “tôi” nhằm thể hiện sự khát khao mãnh liệt về cuộc sống. Đây chính là một điểm mới của Xuân Diệu trong nền văn thơ lúc bấy giờ.
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi”
Những động từ “tắt”, “buộc” được Xuân Diệu sử dụng cho những sự vật mà không bao giờ cầm được nắng và nắm được gió. Đây là điều hết sức vô lý nhưng đó lại là khát khao của thi sĩ. Nhà thơ muốn nói lên sự ham sống đến tột cùng, mãnh liệt, muốn níu giữ lại cho mình và cho đời vẻ tươi đẹp trong tạo vật. Những câu thơ 8 chữ trải trước mắt người đọc là bức tranh thiên nhiên mùa xuân tuyệt diệu, thơ mộng. Sử dụng điệp từ “này đây” gợi ra hình ảnh của một con người đang say đắm, cuống quýt, vội vàng trước mùa xuân đang chạy đua với thời gian. Đây không chỉ là một bức tranh thiên nhiên mùa xuân mà qua đó tác giả thể hiện sự say mê về một mùa xuân của tuổi trẻ, của tình yêu.
Những hình ảnh “ong bướm, yến anh” gợi ra sự hoài niệm về mùa xuân và tình yêu. Nhà thơ đã thể hiện cảm xúc trước thiên nhiên mùa xuân luôn có sự quấn quýt với nhau, cùng nhau kết đôi và không thể tách rời. Hình ảnh “hoa nở” trên nền xanh, cùng với đó là hình ảnh “lá” trên cành tơ gợi cảm giác xanh tơ, mơn mởn. “Và này đây ánh sáng chớp hàng mi” đây là ánh sáng, là niềm vui, là những vật thể không hữu hình. Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên được coi là vẻ đẹp của con người. Đó chính là vẻ đẹp của một đôi mắt “hàng mi”. Nhưng độc đáo hơn cả là hình ảnh so sánh của câu thơ “Tháng giêng ngon như một cặp môi gần.” Đây là hình ảnh thú vị, lôi cuốn, say mê bởi “Tháng giêng” là khoảng thời gian đẹp nhất của mùa xuân lại được ví như “một cặp môi gần”.
Hình ảnh mùa xuân dưới con mắt của kẻ si tình hiện ra thật gợi cảm. Mùa xuân sinh ra có phải chăng là để cho con người tận hưởng mùa xuân, tận hưởng những hạnh phúc. Vì thế mùa xuân hiện lên trong một tâm hồn đang khao khát được tận hưởng. Mặt khác tác giả cũng thể hiện niềm tiếc nuối của mình vừa vui sướng lại vừa vội vàng: “Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa” Đây là một cách nói hết sức ấn tượng thể hiện sự gấp rút trôi nhanh của thời gian. Nhà thơ vừa có cảm giác tiếc nuối nuối, sợ hãi vừa có cảm giác như thúc giục phải sống hết mình sao cho không lãng phí thời gian của tuổi trẻ.
Dưới con mắt tinh tế của Xuân Diệu, ông đã tái hiện lại khung cảnh mùa xuân hết sức lãng mạn bằng những nét vẽ vô cùng độc đáo và tinh tế. Qua đó nhà thơ cũng gửi gắm những tư tưởng yêu đời, lạc quan mà ông đã tạo ra cho thế hệ trẻ, cần phải sống hết mình với những đam mê, cống hiến hết mình cho tuổi trẻ.
5. Cảm nhận 13 câu đầu bài Vội vàng của Xuân Diệu chi tiết:
Trong phong trào thơ mới của Việt Nam thì nhà thơ Xuân Diệu là một trong những nhà thơ tiêu biểu và nổi bật nhất. Các tác phẩm của ông luôn được mọi người đón nhận một cách nồng nhiệt. Nổi bật lên trong số đó là bài thơ Vội vàng. Bài thơ chính là niềm yêu đời mãnh liệt và một tấm lòng ham sống đến cuồng nhiệt của tác giả. Qua 13 câu thơ đầu của bài thơ Vội vàng tác giả cho người đọc thấy được những ước muốn táo bạo của tác giả, đồng thời cũng thấy được một bức tranh mùa xuân tuyệt đẹp, khiến cho bao người bồi hồi, xao xuyến và rạo rực. Xuân Diệu đã lấy cảm hứng từ những vẻ đẹp của mùa xuân của lòng người đã sáng tác nên bài thơ “Vội vàng”.
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi”
Vừa mở đầu bài thơ, nhà thơ đã cho ta thấy được một ước muốn kì lạ nhưng có phần ngông cuồng bởi tắt nắng và buộc gió là công việc đất trời, của tự nhiên. Tắt nắng để cho màu đừng nhạt và buộc gió để cho hương đừng bay đi. Nhà thơ muốn bất tử hóa cái đẹp đó bằng niềm ước ao kì lạ nhưng ngông cuồng ấy, nhà thơ muốn giữ cho cái đẹp của tự nhiên mãi mãi đẹp giữa cuộc đời này. Khổ thơ năm chữ duy nhất của bài thơ đã làm cho giọng điệu trở nên gấp gáp, nó giống con người đang thở hơi thở hối hả trước những cảm xúc tràn đầy trước mắt. Thay vì sử dụng đại từ ta hay chúng ta để kết hợp với động từ muốn, tác giả đã sử dụng đại từ tôi. Điều đó đã cho người đọc thấy được cái tôi công khai, cái tôi đầy thách thức của tác giả. Điều này đi ngược với thơ ca trung đại, rất ít nhà thơ nào dám thể hiện cái tôi của mình. Đây cũng là điểm mới của Xuân Diệu, nó thể hiện sự mãnh liệt của những khát khao về cuộc sống, muốn ôm hết xuân sắc của của tự nhiên để sống và để yêu mãnh liệt hơn.
Qua thơ Xuân Diệu, những hình ảnh của cuộc sống giống như một thứ ánh sáng được khúc xạ qua lăng kính của tình yêu bất diệt nhưng đầy sức sống. Ở khổ đầu tác giả sử dụng những câu thơ gãy gọn nhưng đến khổ thơ thứ hai, ông sử dụng những câu thơ dài, có âm điệu chậm dãi, như bước muốn tận hưởng giờ khắc huy hoàng của tự nhiên. Bởi vì khi vạn vật tràn đầy sự sống cũng là lúc đứng trước ranh giới của sự tàn úa. Tác giả muốn cho người đọc thấy những tinh hoa và tươi đẹp nhất của trần gian với thái độ trân trọng và mến yêu. Mạch cảm xúc được chuyển tiếp sang một bức tranh tình yêu tràn đầy màu sắc:
“Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si”
Qua 4 câu thơ, mạch cảm xúc tiếp tục được chuyển tiếp sang một bức tranh tình yêu đầy màu sắc. Hình ảnh ong bướm và yến anh được nhắc đến bởi nó là hiện thân của sự lả lơi và tình tứ về mùa xuân và tình yêu đã gợi lên bao nhiêu sự say mê, đắm đuối. Như một cặp luôn đi cùng nhau không thể tách rời, tác giả sử dụng chữ của kết hợp với này đây, đã cho thấy vẻ đẹp của sự trẻ trung và sức sống luôn có đôi có cặp và những cảm xúc của thiên nhiên luôn có sự kết đôi, mọi vật luôn quấn quýt lấy nhau và không thể tách rời. Các từ hoa kết hợp với xanh rì, và lá kết hợp với cành tơ vừa mang tính gợi hình cao vừa gợi lên cảm giác non tơ, mơn mởn của thiên nhiên. Một cuộc sống đầy màu sắc được hiện lên trong hình ảnh của một khu vườn thiên nhiên, trong xúc cảm của một niềm vui nơi trần gian.
Điệp từ “này đây” được tác giả xếp ở đầu câu và được lặp lại bốn lần, nó vừa mang tính chất liệt kê, cũng vừa mang tính chất khẳng định, nhấn mạnh và vừa như muốn sở hữu những vẻ đẹp của thiên nhiên. Sau mỗi từ này đây mở ranhững hình ảnh tươi đẹp – mang những hình ảnh của mùa xuân, một mùa xuân thanh khiết và tươi đẹp nhất. Nhà thơ đã động lòng mà muốn sở hữa những hình ảnh đẹp của mùa xuân ấy, đó cũng là hiện thân của sự khao khát và ước muốn mãnh liệt của nhà thơ Xuân Diệu.
Tác giả miêu tả những hình ảnh của ong bướm đang sống vui vẻ, hạnh phúc trong tuần tháng mật, cành xuân thì tràn đầy sức sống, tiếng hát của yến anh cũng trở thành một khúc tình si, tất cả vạn vật của mùa xuân đều đang sống trong hạnh phúc. Dưới con mắt của Xuân Diệu, mùa xuân giống như một cô gái kiều diễm, duyên dáng, dịu dàng, tình tứ đầy sức hấp dẫn. Nhà thơ Xuân Diệu như đang thổi hồn vào từng câu, từng chữ của đoạn thơ bằng những ngôn từ mượt mà và trau chuốt của mình, điều đó đã làm cho câu thơ thêm sinh động và hấp dẫn. Một bức tranh thiên nhiên đầy màu sắc, tươi vui, đang dần được hiện ra trước mặt người đọc qua từng câu thơ. Ngoài ra, điệp từ này đây cũng thể hiện niềm vui tươi phơi phới cùng với sự hân hoan của tác giả trước khung cảnh mùa xuân tuyệt đẹp này.
Xuân Diệu là một nhà thơ tài hoa và luôn yêu đời. Qua 13 câu thơ đầu, ông đã cho người đọc thấy được cả thế giới xuân đầy sống động, thể hiện một nguồn sống dạt dào và đầy sức sống. Một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp đã được thi sĩ vẽ lên trong tâm tưởng người đọc, đã thể hiện được sự tài hoa cũng như tinh tế của nhà thơ Xuân Diệu.