Sức sống của con người sẽ không bao giờ bị những thế lực xấu xa dập tắt, họ sẽ đứng lên đấu tranh và sẽ chiến thắng kẻ ác, hãy cùng chứng minh qua bài viết cảm nhận sức sống tiềm tàng của Mị trong đêm tình mùa xuân qua bài viết dưới đây nhé
1. Dàn ý cảm nhận sức sống tiềm tàng của Mị trong đêm tình mùa xuân:
Mở bài: giới thiệu tác giả tác phẩm
Thân bài:
* Sức sống tiềm tàng là sức sống vốn có của con người nhưng bị ngoại cảnh che khuất, nhưng luôn thường trực, chờ thời cơ để phát sinh.
Sức sống vốn có của Mị trước khi về làm vợ thống lí Pá Tra
– Trước khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra:
+ Em là cô gái Mông trẻ trung, hồn nhiên, tài năng.
+ Tôi đã yêu, đã được yêu, luôn khao khát đi theo tiếng gọi của tình yêu.
+ Hiếu thảo, chăm chỉ, ý thức được giá trị của cuộc sống tự do nên sẵn sàng làm ruộng ngô để trả nợ cho cha.
Sức sống tiềm tàng của em ẩn hiện trong cảnh làm dâu gạt nợ
– Khi về làm vợ nhà thống lí Pá Tra: bị thống lí “dâng cho ma”, bị bóc lột sức lao động, “không bằng trâu ngựa”, “chỉ có bọn đàn bà con gái trong nhà này mới biết vùi đầu vào công việc, bị nguyền rủa ở địa ngục trần gian, bị đánh đập, trừng phạt, trói buộc,…
– Mị dần chai lì với nỗi đau: con gái bao giờ cũng thế, dù kéo sợi, cắt cỏ ngựa, luôn cúi gằm mặt với “gương mặt buồn bã”, bất chấp thời gian “cái lỗ vuông cũng bằng gang tay chẳng biết sương hay nắng”.
– Mị sống trong u mê “như con rùa bị nhốt vào xó”, “sống khổ lâu rồi tôi quen”.
Sức sống tiềm ẩn của tôi thức tỉnh
– Khi rơi vào hoàn cảnh làm con dâu, tôi đã định tự tử, không chấp nhận cuộc sống không tự do.
– Đêm hội xuân Hồng Ngải, sức sống em trỗi dậy:
+ Những âm thanh của cuộc sống bên ngoài (tiếng trẻ con chơi quay, tiếng sáo gọi bạn tình,..) ùa về trong tâm trí, đánh thức những kỉ niệm đã qua.
+ Mị lẩm nhẩm lời ca, trong khoảnh khắc tâm hồn tôi trở về với tuổi thanh xuân tươi đẹp, khao khát tình yêu hạnh phúc.
+ Mị ý thức được sự tồn tại của mình “lại thấy phơi phới”, “tôi còn trẻ. Mị còn trẻ, mị muốn đi chơi”, với niềm khao khát được tự do, được thoát khỏi ngục tù.
+ Khi A Sử trói, Lòng Mị vẫn văng vẳng tiếng sáo, khúc tình đôi bên. Khi tỉnh dậy, cô chợt trở về thực tại.
– Nhận xét: Trong Mị luôn ẩn chứa một sức sống mãnh liệt, sức sống ấy luôn âm ỉ cháy trong trái tim người con gái Tây Bắc và chỉ chờ thời cơ để bùng phát mạnh mẽ.
Kết bài: đánh giá lại giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật
2. Những bài cảm nhận sức sống của Mị trong đêm tình mùa xuân hay nhất:
2.1. Bài mẫu 1 – Bài cảm nhận sức sống của Mị trong đêm tình mùa xuân hay nhất:
Tô Hoài tên khai sinh là Nguyễn Sen, ông là một nhà văn đầy sáng tạo của nền văn học Việt Nam. Tô Hoài có vốn hiểu biết phong phú, sâu sắc về phong tục tập quán các vùng miền, lối kể chuyện hóm hỉnh, vốn từ phong phú, sáng tạo, hình ảnh miêu tả xúc động. “Vợ chồng A Phủ” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông. Truyện kể về cuộc đời tăm tối, tủi nhục và quá trình vùng lên đánh giặc, dựng lại cuộc đời của người dân vùng cao Tây Bắc dưới ách đô hộ của bọn thực dân, chúa đất. Đặc biệt, Tô Hoài đã khắc họa thành công nhân vật Mỵ có sức ám ảnh người đọc bằng sức sống tiềm ẩn trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngải.
Năm 1952, Tô Hoài cùng đoàn quân tiến vào giải phóng Tây Bắc. Chuyến đi thực tế này đã đem lại cho người viết cái nhìn sâu sắc và tình cảm đối với con người và cảnh vật vùng Tây Bắc. “Vợ chồng A Phủ” in trong tập “Truyện Tây Bắc”
Tô Hoài đã dẫn dắt người đọc vào truyện bằng một mở đầu nhẹ nhàng nhưng đầy ý nghĩa: “Ai ở xa về, có dịp vào nhà thống lý Pá Tra, thường thấy một cô gái quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, bên cạnh đoàn tàu ngựa. Lúc nào cũng vậy, dù kéo sợi, cắt cỏ cho ngựa, dệt vải, chẻ củi hay gánh nước từ suối về, bà luôn cúi gằm mặt, nét mặt đượm buồn ấn tượng bởi tác giả đã tạo ra sự đối lập giữa một cô gái trẻ xinh đẹp cô đơn với cảnh đông đúc, tất bật của nhà thống lí Pá Tra, đây là một thủ pháp tạo tình huống “có vấn đề” để lôi cuốn người đọc khám phá những bí ẩn trong thân phận của nhân vật số phận.
Cô là một cô gái xinh đẹp, tài giỏi, hồn nhiên, đằm thắm, là niềm mơ ước của biết bao chàng trai trong làng. Tôi cũng là một cô gái chăm chỉ, hiếu thảo và tự trọng. Cô van xin cha cho “Con lớn rồi, biết làm ra ngô nuôi cha, xin cha đừng gả con cho nhà giàu”. Mị xứng đáng được sống một cuộc sống hạnh phúc, nhưng tôi phải sống trong đau đớn và tủi nhục. Ngày trước, bố mẹ tôi phải vay nhà đốc để cưới vợ. Khi tôi được sinh ra, mẹ tôi đã chết. Tôi chuẩn bị kết hôn. Khoản nợ vẫn chưa trả được, mặc dù gia đình tôi đã trả một ruộng ngô hàng năm. cho ý nghĩa chung. Quan tổng trấn nói với cha tôi: “Hãy cho tôi đứa con gái này, tôi sẽ tha hết nợ cho ông”. Rồi Mị bị con trai nhà thống lí A Sử bắt về làm vợ và cướp cô dâu. Tô Hoài đã tố cáo những thủ đoạn cho vay nặng lãi, bóc lột dân nghèo dã man của bọn thống trị vùng Tây Bắc trước Cách mạng tháng Tám.
Ngày lấy chồng, “hàng tháng trời, đêm nào Mị cũng khóc” vì phải sống với người mình không yêu. Hơn nữa, bề ngoài tôi là con dâu của thống đốc, nhưng thực tế cô ấy là một con nợ. Một con nợ bình thường, dù khốn khổ vẫn mong một ngày nào đó sẽ trả hết nợ và thoát khỏi thân phận con nợ. Không chịu nổi sự áp bức về thể xác lẫn tinh thần của hai cha con, tôi bỏ nhà ra đi gặp cha, định ăn một nắm lá cây để tìm sự giải thoát. Nhưng trước những lời nói đau lòng của cha, cô không muốn ông buồn thêm nữa, cô nén nỗi đau của riêng mình trở về nhà thống lý.
Mị sống cam chịu, không phản kháng. Sau đó cha tôi qua đời, “Mị không nghĩ rằng tôi có thể tự sát bằng cách ăn lá ngón”. Tác giả giải thích “Ở lâu, quen khổ” để lí giải hoàn cảnh bị dày vò của nhân vật đến mức tê liệt tinh thần, buông xuôi, buông xuôi trước hoàn cảnh. Mị sống âm thầm, lặng lẽ “Mị càng trở nên ít nói, thu mình như con rùa vào một xó”. Bị biến thành công cụ lao động là nỗi tủi nhục mà tôi phải nhận. Nhưng MIj vẫn phải chịu đựng những nỗi đau tinh thần thường trực. Nhà văn đã mô tả căn phòng của Mị trong dinh thống đốc giống như một nhà tù. “Căn phòng em nằm, chật hẹp, có một ô cửa sổ lỗ vuông cỡ bàn tay. Mỗi khi nhìn ra ngoài, em chỉ thấy một quầng sáng. Mỗi khi nhìn ra ngoài, em chỉ thấy một vầng trăng trắng, không có em”. Không biết là sương hay là nắng.” Mị bị đày vào nhà quan Nhưng khủng khiếp hơn là sự tra tấn tinh thần khiến Mị sống dở chết dở.
Bằng sự đồng cảm và kính trọng sâu sắc, Tô Hoài đã phát hiện ra sức sống mãnh liệt tiềm ẩn trong Mị, dẫn dắt Mị hành động táo bạo, dứt khoát. Nhà văn tạo ra những khung cảnh, tình huống phù hợp để vẻ đẹp của nhân vật được tỏa sáng.
Khung cảnh Tết đến xuân về với bao hình ảnh, sắc màu rực rỡ của những tà áo hoa “phơi trên mỏm đá như những cánh bướm sặc sỡ”, tiếng cười đùa của trẻ nhỏ dưới sân, đặc biệt là tiếng sáo vi vu. bạn đi ra ngoài đã có một tác động mạnh mẽ vào trái tim của Mị . Ta nghe “tiếng sáo ngoài đầu núi” vang vọng tha thiết, xa xăm. Tôi ngồi lặng bài hát của người vừa ngồi:
“Mày có con trai con gái rồi
…
Ta đi tìm người yêu”
Tiếng sáo mộc mạc, giản dị chứa đựng cuộc sống tự do, phóng khoáng của con người. Tiếng sáp đánh thức đời sống ý thức, vực dậy tâm hồn Mị, đánh thức sức sống tiềm ẩn trong Mị. “Ngày Tết, Mị cũng uống rượu.. chỉ uống mỗi bát. Rồi say..” Ngồi “nhìn người ta múa hát mà lòng như sống lại ngày xưa”, cách uống “từng bát” khiến chúng Mị tưởng mình đang uống phải vị đắng của rượu kiếp trước và Mị đang uống niềm khát khao của một duyên chưa tới Rượu có thể làm say xác hồn nhưng hồn Mị đã bừng tỉnh sau bao tháng năm câm lặng vì dằn vặt. Bên tai Mị vang vọng tiếng sáo, tiếng đàn tiếng sáo gọi đầu làng”. Tiếng sáo gợi nhớ về một thời tươi đẹp, một thời tự do. Đã có biết bao người yêu tiếng sáo ngày đêm đi theo Mị. Mị nhận thức được cảm xúc của mình. Ý nghĩ về cái chết là một phản ứng đối với hoàn cảnh. Điều đó chứng tỏ cô đã trở về với chính mình. “Tiếng sáo gọi bạn còn văng vẳng ngoài đường” nghe càng đau đớn, thôi thúc Tôi bước vào hành động “bung đèn thêm đèn”. Khi tiếng sáo “rên rỉ” trong đầu, tôi quyết định đi chơi, định đi chơi, tôi “cuốn tóc” “với tay lấy váy hoa”, “vẽ thêm áo”. Hành động của Mị là hành động của một người tự do, đi theo tiếng gọi của trái tim mình. Trong lúc khát vọng tự do đang trỗi dậy, tôi bị A Sử trói vào cột “không cúi đầu được nữa”. Lúc đó Mị còn nửa tỉnh, nửa mơ, tâm hồn còn bay bổng theo tiếng sáo, những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi trẻ khiến Mị “như không biết mình đang bị trói”. Khi Mị cố gắng bước đi, sợi dây nhắc nhở tôi về danh tính hiện tại của mình. Mị nức nở nghĩ “mình không bằng ngựa”, vì ngựa sao chịu được gãi chân nhai cỏ. Hiện thực phũ phàng bóp nghẹt khát vọng trong cô. Mị bị trói như thế suốt đêm. Mị không thể ngừng khóc, lại cháy bỏng, đôi khi lại đắm say nhớ.
Sức sống mãnh liệt tiềm ẩn trong cơ thể con người không gì có thể bị dập tắt. Ngòi bút của tác giả đi sâu vào những bí mật của đời sống nội tâm, phát hiện ra vẻ đẹp, nét độc đáo trong tính cách nhân vật ngay cả khi nhân vật đau khổ nhất. Tô Hoài đồng cảm với số phận con người sống trong sự dày vò của áp bức, thống trị. Nhà văn đã lên án và tố cáo sâu sắc cái xã hội độc ác, xấu xa và tàn ác đó. Qua đó, Tô Hoài cũng ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn và khát vọng sống mãnh liệt của nhân vật Mị.
2.2. Bài mẫu 2 – Bài cảm nhận sức sống của Mị trong đêm tình mùa xuân hay nhất:
Truyện “Vợ chồng A Phủ” là một tác phẩm xuất sắc trong tập truyện “Tây Bắc” của Tô Hoài viết về núi rừng, đã đoạt giải nhất của Hội Văn nghệ Việt Nam năm 1954-1995. Trước đây, miền núi được thể hiện trong văn học là “cảnh rừng xanh đỏ” đầy bí ẩn. Nhân dân lạc hậu, cam chịu ách áp bức của bọn thực dân phong kiến. Nhưng qua “Vợ chồng A Phủ” là một bức tranh hùng vĩ và thơ mộng để những ai không chịu lặng lẽ cúi đầu. Ở họ toát lên vẻ đẹp tự nhiên của tâm hồn và đặc biệt là sức sống tiềm ẩn. Nhân vật Mị trong truyện Vợ chồng A Phủ là đại diện tiêu biểu cho sức sống tiềm ẩn ấy ở người phụ nữ miền sơn cước.
Nói đến sức sống tiềm tàng là nói đến khả năng sống dồi dào từ trong sâu thẳm mỗi con người. Nó giống như những hạt giống bị chôn vùi sau sương giá, khi có cơ hội sẽ nảy mầm và lớn lên thành cây đời xanh tươi. Đây không chỉ đơn giản là sức sống âm ỉ, mà còn là khả năng thích ứng với mọi hoàn cảnh, vượt qua mọi trở ngại và tồn tại. Sức sống tiềm ẩn ấy còn bao gồm những thái độ và phẩm chất tốt đẹp.
Từ đó có thể thấy sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị không chỉ thể hiện ở đêm tình mùa xuân và đêm cởi trói cho A Phủ mà là cả một quá trình dồn nén, tích tụ từ những ngày đầu mới cưới. quá hạn.
Bạn là một cô gái xinh đẹp và tài năng, chỉ cần đặt một chiếc lá lên môi và chơi một bản tình ca hay hơn cả tiếng sáo. Tiếng sáo tâm hồn ấy đã đánh thức bao tâm hồn khác. Nhiều chàng trai bị Mị hớp hồn đêm này qua đêm khác. Giữa lúc tràn đầy hy vọng, tôi hồi hộp bước ra đi theo tiếng gọi của hạnh phúc, không ngờ lại rơi xuống vực sâu đau khổ. Bị người ta nhét áo vào miệng, bị ép làm dâu gạt nhà Thống Lý, không lễ độ, không tình cảm. Tuyệt vọng, suốt mấy tháng trời, đêm nào Mị cũng khóc. Suốt ngày nước mắt đắng cay hòa với công việc. Đêm đến, khổ đau mới theo nước mắt chảy xuống gối, để cả đời ngủ trên nước mắt. Một người có sức sống sẽ không khép mình trong đau khổ như vậy. Chúng ta phải tìm cách thoát khỏi cảnh nô lệ này. Nhưng để thoát khỏi vòng vây của cường quyền và thần quyền lúc này, không còn cách nào khác là phải mượn sức mạnh của nắm đấm. Nhìn bề ngoài thì có vẻ nhàm chán, nhưng xét cho cùng, đây là hành động phản kháng quyết liệt của một người thiết tha yêu đời. Yêu mạng sống của mình là quyết không đắm mình trong tủi nhục mà quyết cứu lấy mạng sống của mình và hướng về ánh sáng. Không dám đối mặt với sinh tử cũng có nghĩa là không biết sống. Hành động giải thoát của tôi là biểu hiện của sức sống tiềm ẩn đã phát sinh.
Giữa một bên là tiếng gọi của tình cha con, một bên là tiếng gọi của cuộc sống trong sáng và cao thượng, giờ tôi phải lựa chọn giữa hai người. Nếu tôi tiếp tục được giải thoát bằng một nắm lá nghĩa là tôi là một kẻ ích kỷ, chỉ biết sống cho mình, ai khổ ai. Còn nếu vứt lá đi coi như đời mình thế là hết, mình không sống cho mình mà sống cho những ngày còn lại của cha mình bớt khổ. Lần này Mị đến nhà Thống Lý hoàn toàn tự nguyện với tinh thần trách nhiệm của một người con dâu. Vì tình yêu, Mị sẵn sàng đương đầu với mọi trở ngại và chấp nhận cuộc sống tồi tệ, mới vài phút trước Mị còn cố tìm lối thoát. Người có sức sống mãnh liệt không chỉ là người biết cách chết mà còn là người biết sống ngay cả khi cuộc sống dường như là không thể. Con người thường bị thử thách không chỉ bởi cái chết mà còn bởi sự sống. Đây là khoảng thời gian đen tối nhất mà tôi vẫn còn đường sống, và đó là lúc sức sống tiềm tàng của Mị trỗi dậy.
Từ đây, Mị bước vào cuộc sống lặng lẽ, nhẫn nhịn nhưng không thiếu phản kháng. Mị chiến đấu với hoàn cảnh bằng thái độ bình tĩnh và im lặng với tâm trí khép kín. Ngày qua ngày, khuôn mặt cô cúi gằm như bị kéo theo sức nặng của nỗi buồn. Như một cái bóng mờ xa, Mị chỉ nhớ đi nhớ lại cái công việc như một cái máy: sau Tết, giữa năm lên núi hái thuốc phiện, giặt đay. Khi cô đi lấy củi hay khi trồng ngô, trong tay cô luôn có một cuộn đay để tước sợi. Mị như con rùa trong xó. Mị thậm chí không nghĩ đến việc thay đổi cuộc sống của mình. Nếu là thân ngựa thì đổi thành nhóm ngựa khác thì vẫn là thân ngựa. Đằng sau vẻ ngoài lạnh lùng đó là một hòn than đang cháy âm ỉ, chỉ cần một hơi thở của sự sống, nó sẽ bùng lên thành ngọn lửa nóng bỏng. Mặt khác, cuộc sống bên ngoài không để lại cho Mị khi gió mùa đông bắc thổi về báo hiệu mùa xuân về trên núi rừng. Hay từ những bộ váy mèo sặc sỡ như những cánh bướm dập dờn trên đá báo hiệu những đêm xuân khiến lòng ta xao xuyến. Nghe tiếng sáo tha thiết gọi bạn tình, lòng ta bồi hồi. Tiếng sáo đưa tôi về với mùa xuân tươi vui của tuổi trẻ. Mị nhớ, xưa Tết đến, cô cũng uống rượu đi chơi, thổi sáo gọi bạn tình… Đến đây trong lòng cô như có điều gì áy náy. Mị lẻn vào nhà lấy chai rượu “uống từng bát” như uống vào lòng nỗi nhớ về một men say muôn thuở, rồi lòng Mị cũng hóa men say và cũng thành lửa: Đúng lúc A sử về, anh ta trói tôi vào một cái cột. Nhưng làm sao bạn có thể trói buộc tâm hồn tôi? Hồn em cứ mãi đuổi theo tiếng sáo gọi em trôi dạt ngoài kia.
Nhờ sức sống tiềm tàng, Mị đã mở đầu cuộc đời mình từ trang đen tối sang trang tươi sáng của cuộc đấu tranh cách mạng.
3. Bài cảm nhận sức sống tiềm tàng của Mị trong đêm tình mùa xuân đạt điểm cao nhất:
Tô Hoài là một trong những nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất trong sự nghiệp của ông là truyện ngắn Vợ chồng A Phủ. Truyện kể về những người dân nghèo miền núi dưới ách thống trị của giai cấp phong kiến với những số phận vô cùng bi đát, khốn khổ. Tuy nhiên, sâu thẳm trong họ, ta vẫn thấy được vẻ đẹp và phẩm chất cao quý trong tâm hồn họ. Một trong những nét đẹp đó là sức sống vô cùng bền bỉ và mạnh mẽ. Điều này được thể hiện chân thực và rất sinh động qua hình tượng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân.
Nhà văn Tô Hoài bắt đầu sự nghiệp cầm bút của mình bằng một số tác phẩm thơ, văn, võ. Nhưng tài năng của ông thực sự tỏa sáng khi chuyển sang viết văn xuôi hiện thực. Tô Hoài là nhà văn có vốn hiểu biết phong phú về phong tục tập quán của nhiều vùng miền trên cả nước. Tác phẩm của ông hóm hỉnh, sinh động, giàu vốn từ, mang tính bình dân, thông tục. Vì vậy, truyện của anh rất hấp dẫn và lay động người đọc. Truyện ngắn Vợ chồng A Phủ được sáng tác năm 1952, sau chuyến đi thực tế của tác giả cùng đồng đội vào giải phóng vùng Tây Bắc của Tổ quốc, được in trong tập Truyện Tây Bắc. Qua tác phẩm, ta thấy được cuộc sống vô cùng tủi nhục, tăm tối của người dân vùng cao Tây Bắc cùng với cuộc đấu tranh giải phóng mình khỏi ách áp bức, thống trị của bọn thực dân, chúa đất. tại thời điểm đó. Đồng thời Tô Hoài cũng muốn ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn tràn đầy sức sống của những con người nghèo khổ ấy cũng như chỉ cho họ một con đường đổi đời dưới ánh sáng của Cách mạng.
Nhân vật trung tâm của truyện Vợ chồng A Phủ là Mị – một cô gái Mông xinh đẹp, nhu mì và hiếu thảo. Nhưng cuộc đời cô là những chuỗi ngày bi kịch, đau khổ. Cha mẹ Mị lấy nhau không có tiền phải vay nhà thống lí Pá Tra, làm lụng vất vả đến chết cũng không trả được nợ. Vì thế, Mị bị “bắt” về làm “con dâu trừ nợ” của nhà thống lý, trở thành vợ của A Sử. Dù mang tiếng là “con dâu” nhưng thực chất cô chỉ là một nô lệ, một cuộc sống không lương trong gia đình chồng, bị dày vò cả về thể xác lẫn tinh thần. Tôi phải làm việc quanh năm không ngừng nghỉ “hết Tết thì lên núi hái thuốc phiện”, “giữa năm giặt xe đay”, “được mùa thì đi ra đồng bẻ ngô”, và lúc nào cũng có “một bó đay trong cánh tay tước thành sợi”. Mị sống kiếp người nhưng không bằng con “trâu, con ngựa” trong nhà, suốt năm tháng cô phải “lao vào làm việc ngày đêm”. Hơn nữa, cô cũng bị dày vò về tinh thần khi phải sống trong cuộc hôn nhân không tình yêu “có thương nhau mà ở với nhau”, bị đánh đập, hành hạ, bị tước đoạt quyền sống, quyền tự do.
Tuy nhiên, trong tâm hồn cô vẫn có một sức sống rất mãnh liệt và nó bùng cháy mạnh mẽ trong một đêm xuân. Đêm tình mùa xuân với tiếng sáo gọi bạn tình đã đánh thức trong .Mị niềm khao khát tự do, khát khao một cuộc sống yêu thương và hạnh phúc. Thêm vào đó, mùi thơm nồng nàn của rượu làm tâm hồn tưởng như tê liệt của tôi thăng hoa, khơi dậy trong tâm hồn tôi nhiều cảm xúc. Tiếng sáo và men rượu đưa Mị về những ngày xa xưa, những ngày tự do, hạnh phúc, những kỷ niệm ngọt ngào của quá khứ. Tất cả khiến lòng Mị chợt bừng dậy, vỡ òa trong niềm vui “từ nay lại được tự do, lòng bỗng vui như những đêm giao thừa năm trước”. Đó cũng là lần đầu tiên trong đời tôi ý thức được quyền sống của mình. Nếu như trước đây, Mị nghĩ mình không bằng thân “trâu ngựa” trong dinh tổng đốc thì giờ đây Mị ý thức được mình là một cô gái trẻ. Tôi biết rằng “Mị còn rất trẻ. Mị muốn đi chơi” Khát khao được du xuân bùng lên mạnh mẽ trong tâm hồn. Bao nhiêu người có gia đình rồi mà vẫn đi chơi ngày Tết?” Khát vọng ấy trào dâng và trào dâng trong tâm hồn Mị, điều đó chứng tỏ trong trái tim tưởng như tê liệt của tôi sâu thẳm biết bao. khát vọng tự do, tuổi trẻ, tình yêu và hạnh phúc vẫn âm ỉ cháy.
Thế nhưng, khi Mị ý thức được quyền sống của mình và khao khát được đi xuân thì cũng là lúc tôi day dứt hơn bao giờ hết khi nghĩ về số phận éo le và hoàn cảnh hiện tại của mình. Cuộc sống địa ngục và cuộc hôn nhân không hạnh phúc với A Sử “không nỡ lòng ở chung” khiến Mị đau đớn vô cùng. Nỗi đau và ý thức, Mị muốn tìm đến cái chết như một lối thoát khỏi số phận bi đát của mình. Khi cô nghĩ về cái chết, cảm giác phản kháng của Mị mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Rồi tất cả những suy nghĩ của cô biến thành hành động thực tế, cô lấy váy, chuẩn bị đi chơi. Nhưng thực tế không được như Mị mong muốn. Khi vừa nhen nhóm lên cho cô chút hi vọng của cuộc sống, thì lập tức A Sử đã vội dập tắt. A Sử về và trói cô và cột, không cho cô đi chơi. Sự thật tàn nhẫn, sự đau đớn đã đưa Mị trở về hiện thực thế nhưng sức sống của Mị không ai có thể dập tắt, chỉ là nó đợi có cơ hội tốt hơn để có thể đứng lên đấu tranh một lần nữa. Và lần trong đêm tình mùa đông điều đó đã được chứng minh.
Qua hình tượng nhân vật Mị, tác giả muốn gửi gắm sự trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn của người lao động. Tâm hồn sôi nổi vươn lên bất chấp bi kịch của cuộc đời, họ luôn hướng tới tự do hạnh phúc, không chấp nhận số phận nô lệ. Ca ngợi vẻ đẹp của con người, ngòi bút của Tô Hoài thấm nhuần tinh thần nhân đạo cao cả. Về nghệ thuật, nhà văn Tô Hoài đã xây dựng rất thành công nhân vật Mị trong một đêm tình mùa xuân bằng cảm hứng lãng mạn. Ông thể hiện tài năng trong việc khắc họa nội tâm nhân vật. Thế giới nội tâm là trạng thái khó nắm bắt nhất của con người nhưng Tô Hoài đã miêu tả từng bước phát triển tâm lí của Mị thật tinh tế, sâu sắc và phù hợp với quy luật phát triển tâm lí con người.