Cổ phiếu bán lẻ là gì? Có nên đầu tư chứng khoán bán lẻ?

Hiện nay, những thương hiệu bán lẻ nổi tiếng trong và ngoài nước liên tục mở mới các điểm bán với quy mô rộng lớn, điều này cho thấy sự phục hồi nhanh chóng của thị trường bán lẻ ở Việt Nam. Trên sàn thị trường chứng khoán, cổ phiếu bán lẻ là một sự lựa chọn an toàn của các nhà đầu tư nhờ gắn với những tiềm năng tiêu dùng của thị trường. Vậy cổ phiếu bán lẻ là gì? Có nên đầu tư chứng khoán bán lẻ không?

1. Cổ phiếu bán lẻ là gì?

Bán lẻ là hoạt động bán hàng hóa hoặc dịch vụ cho người tiêu dùng hoặc người dùng cuối. Ví dụ một số loại hàng bán lẻ như: thiết bị điện tử, đồ da dụng, thực phẩm,…

Cổ phiếu ngành bán lẻ là cổ phiếu thuộc các doanh nghiệp bán lẻ được niêm yết trên thị trường chứng khoán. Các doanh nghiệp bán lẻ này là đơn vị trung gian sẽ mua những mặt hàng này từ những nhà sản xuất, sau đó doanh nghiệp bán lẻ sẽ bán lại cho khách hàng qua hệ thống các kênh phân phối của họ. Kênh phân phối có nhiều loại hình như cửa hàng bách hóa, máy bán hàng tự động, hoặc bán hàng trực tuyến. Có thể hiểu rằng, cổ phiếu bán lẻ là cổ phiếu được phát hành bởi các doanh nghiệp bán lẻ.

2. Các mã cổ phiếu bán lẻ được niêm yết trên thị trường:

Một số cổ phiếu ngành bán lẻ được niêm yết trên thị trường như: trong lĩnh vực bán lẻ thực phẩm như tiêu biểu là MSN; trong mặt hàng thiết bị điện tử, tiêu biểu là MWG hay DGW; doanh nghiệp bán lẻ đa ngành với các sản phẩm điện thoại, thuốc tiêu biểu là FRT và chuỗi cửa hàng bán lẻ trang sức tiêu biểu là PNJ.

Danh sách các mã cổ phiếu ngành bán lẻ trên sàn HSX

– Công ty Cổ phần Thương mại Dịch vụ Bến Thành ( Mã chứng khoán: BTT )

– Công ty Cổ phần Thương nghiệp Cà Mau ( Mã chứng khoán: CMV )

– Công ty Cổ phần City Auto ( Mã chứng khoán: CTF )

– Công ty Cổ phần Thế giới số ( Mã chứng khoán: DWG )

– Công ty Cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT ( Mã chứng khoán: FRT )

– Công ty Cổ phần Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh ( Mã chứng khoán: HAX )

– Công ty Cổ phần Đầu tư Thế giới di động ( Mã chứng khoán: MWG )

– Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan ( Mã chứng khoán: MSN )

– Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận ( Mã chứng khoán: PNJ )

Danh sách các mã cổ phiếu ngành bán lẻ trên sàn HNX

– Công ty Cổ phần Thương mại Hóc Môn ( Mã chứng khoán: HTC )

– Công ty Cổ phần Thương mại Xuất nhập khẩu Thủ Đức ( Mã chứng khoán: TMC )

Danh sách các mã cổ phiếu ngành bán lẻ trên sàn UPCOM

– Công ty Cổ phần Hàng tiêu dùng Masan ( Mã chứng khoán: MHC )

3. Danh sách mã cổ phiếu ngành bán lẻ tiềm năng:

3.1. Công ty Cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT – Mã cổ phiếu FRT:

Công ty Cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT là một tập đoàn bán lẻ đa ngành hoạt động trong nhiều lĩnh vực như: điện thoại di động, laptop ( với chuỗi cửa hàng FPT Shop ) và chuỗi nhà thuốc Long Châu với hệ thống phân phối trên khắp cả nước được thành lập vào năm 1988.

Năm 2006, cổ phiếu FRT chính thức được niêm yết trên sàn HOSE và trở thành một trong những cổ phiếu dẫn đầu trong ngành bán lẻ. FRT có lợi thế là một trong những top đầu công ty trong mảng phân phối điện thoại di động, laptop, ngoài ra còn là nhà phân phối chính hãng của iPhone.

Mã chứng khoán FRT hoạt động trong nhiều lĩnh vực nên có được sự đang dạng và ổn định trên thị trường. Trong các năm gần đây, cổ phiếu FRT đang có mức giá cao và có xu hướng tăng trưởng bất chấp tình hình dịch bệnh và các hoạt động chung bị ảnh hưởng.

Thông tin niêm yết về cổ phiếu:

– Mã cổ phiếu: FRT

– Sàn niêm yết: HOSE

– Vốn hóa: 10,485 tỷ

3.2. Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận – Mã cổ phiếu PNJ:

PNJ được thành lập năm 1988, là doanh nghiệp đi đầu trong lĩnh vực chế tác và bán lẻ trang sức được làm bằng vàng, bạc, đá quý. PNJ trở thành một trong những doanh nghiệp sản xuất và bán lẻ trang sức lớn nhất Việt Nam.

PNJ có lợi thế là làm chủ chuỗi cung ứng, từ khâu sản xuất trang sức đến khâu phân phối tới các cửa hàng trang sức. Giá cổ phiếu của Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng tốt. Do phân khúc khách hàng trung cấp đến cao cấp ít bị ảnh hưởng bởi yếu tố lạm phát do vậy doanh thu cua PNJ có thể duy trì ổn định.

Thông tin niêm yết về cổ phiếu:

– Mã cổ phiếu: PNJ

– Sàn niêm yết: HOSE

– Vốn hóa: 27.824 tỷ

3.3. Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan – Mã cổ phiếu MSN:

Tập đoàn Masan sở hữu các sản phẩm bán lẻ được đông đảo người tiêu dùng ưa chuộng như: các loại nước tương Chinsu, mì ăn liền Omachi… Ngoài ra, doanh nghiệp này cũng sở hữu chuỗi cửa hàng bán lẻ Winmart mua lại từ VinGroup.

Trong những năm gần đây, hoạt động kinh doanh của Masan đã có kết quả rất tích cực, đặc biệt là trong đại dịch covid 19 là cơ hội đối với doanh nghiệp, khi nhu cầu mua thực phẩm tăng lên. Chính điều này khiến cho cổ phiếu MSN của Tập đoán Masan ngày càng tăng trưởng mạnh mẽ và được nhiều nhà đầu tư săn đón.

Thông tin niêm yết về cổ phiếu:

– Mã cổ phiếu: MSN

– Sàn niêm yết: HOSE

– Vốn hóa: 159,742 tỷ

4. Tiêu chí lựa chọn cổ phiếu ngành bán lẻ tiềm năng:

Có nhiều tiêu chí để lựa chọn ra cổ phiếu ngành bán lẻ có tiềm năng đem lại lợi nhuận cao. Các tiêu chí đó cụ thể như sau:

Tình hình kinh tế:

Các doanh nghiệp sẽ chịu ảnh hưởng lớn bởi thực trạng kinh tế vĩ mô đến tình hình kinh doanh của mình. Tình hình kinh tế thuận lợi sẽ tạo điều kiện cho doanh thu của các doanh nghiệp ngày càng tăng trưởng. Từ đó sẽ có những tác động tích cực đến giá cổ phiếu trên sàn chứng khoán.

Ví dụ, trong những năm đại dịch Covid-19 diễn ra, người tiêu dùng chủ yếu có nhu cầu về thực phẩm, thuốc men, điều này làm cho các doanh nghiệp bán lẻ xe hơi sẽ gặp khó khăn.

Do nhu cầu mua sắm vào dịp cuối năm, ngày lễ tết của người dân tăng cao, chính vì vậy doanh thu của doanh nghiệp cũng giá cổ phiếu của những nhóm ngành này sẽ tăng mạnh theo. Nói cách khác, các doanh nghiệp bán lẻ sẽ được hưởng lợi vào quý 4 và quý 1 hàng năm.

Vòng quay hàng tồn kho: đây là một chỉ tiêu đánh giá doanh nghiệp hoạt động hiệu quả . Chỉ tiêu này được tính bằng công thức sau:

Vòng quay hàng tồn kho = Giá vốn hàng bán / Giá trị hàng tồn kho bình quân

Vòng quay hàng tồn kho càng lớn thì càng cho thấy doanh nghiệp đang bán hàng nhanh hơn. Nếu so sánh chỉ số vòng quay hàng tồn kho giữa các doanh nghiệp cùng ngành bán lẻ với nhau, thì doanh nghiệp nào có vòng quay càng lớn thì càng tiềm năng.

Ngoài ra, doanh nghiệp nào có vòng quay hàng tồn kho tăng qua thời gian đó cũng là dấu hiệu tốt. Qua đó, cho thấy doanh nghiệp đó có sự cải thiện trong việc bán hàng, nhu cầu cho sản phẩm của doanh nghiệp cao hơn. Tiềm năng của các doanh nghiệp bán lẻ phụ thuộc vào nhu cầu của người tiêu dùng tăng hay giảm.

Biên lợi nhuận gộp:  Được tính bằng cách lấy doanh thu trừ đi giá vốn hàng bán rồi chia cho doanh thu.

Biên lợi nhuận càng cao thì càng cho thấy doanh nghiệp đang quản lý chi phí tốt. Nếu tỷ suất biên lợi nhuận gộp trong quá khứ ổn định và tăng dần qua các thời kỳ đó là một dấu hiệu tốt. Nếu doanh nghiệp nào có biên lợi nhuận cao hơn thì doanh nghiệp đó đang có lợi thế, tuy nhiên các doanh nghiệp này phải cùng ngành với nhau.

Khả năng làm chủ chuỗi cung ứng

Hiện nay, có một số doanh nghiệp bán lẻ có khả năng làm chủ chuỗi cung ứng.

Ví dụ như Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận có lợi thế là làm chủ chuỗi cung ứng, từ khâu sản xuất trang sức đến khâu phân phối tới các cửa hàng trang sức. Điều này giúp cho PNJ chủ động trong phần chi phí đầu vào cũng như giá vốn hàng bán mình.

5. Có nên đầu tư vào cổ phiếu ngành bán lẻ?

Trong thời điểm đại dịch Covid 19 bùng phát, do lệnh giãn cách xã hội và nhu cầu của người tiêu dùng bị gián đoạn làm cho các mã cổ phiếu ngành bán lẻ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Nhu cầu mua sắm các sản phẩm không thiết yếu của người tiêu dùng giảm, lượt khách hàng tới các cửa hàng bán lẻ cũng giảm, các cửa hàng không thiết yếu phải đóng cửa trong thời gian phong tỏa giãn cách xã hội. Thời điểm đó người tiêu dùng chủ yếu có nhu cầu về thực phẩm, thuốc men,…khiến cho các doanh nghiệp bán lẻ ngành khác gặp nhiều khó khăn.

Hiện tại, cổ phiếu ngành bán lẻ đã lấy lại được vị thế của mình khi nền kinh tế đang có sự hồi phục trở lại. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cần phải tìm hiểu và cân nhắc kỹ để lựa chọn ra những mã cổ phiếu tiềm năng và an toàn nhất.