Vài nét về tác giả Đỗ Trung Quân? Khái quát bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân? Dàn bài phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân? Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân ( mẫu 1)? Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân ( mẫu 2)?
Tuổi thơ mỗi người chắc hẳn ai cũng đã được nghe giai điệu ngân nga ” Quê hương là chùm khế ngọt/ Cho con chèo hái mỗi ngày”. Đó là những câu thơ trong bài thơ ” Quê hương” của Đỗ Trung Quân được phổ cập thành bài hát quen thuộc, gần gũi. Vậy ý nghĩa bài thơ ấy là gì? Dưới đây, tác giả sẽ đi phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân.
1. Vài nét về tác giả Đỗ Trung Quân:
Đỗ Trung Quân (sinh 19 tháng 1 năm 1955) là một nhà thơ Việt Nam. Nhiều bài thơ của ông được phổ nhạc và được nhiều người yêu thích như Quê hương, Phượng hồng… Ông còn được biết đến với nhiều nghề “tay trái” khác như MC cho những chương trình ca nhạc của bạn bè ông hay làm diễn viên cho một số phim truyền hình.
Tác giả Đỗ Trung Quân sinh tại Sài Gòn. Ông vừa là bút danh vừa là tên thật của ông. Theo bài phỏng vấn trên báo Vietnam News giữa năm 2005 trong giấy khai sinh của ông không có tên của cha. Ông được mẹ là bà Đỗ Thị Hảo nuôi lớn đến năm 15 tuổi thì mất. Ông tiếp tục mưu sinh và tốt nghiệp Tú tài, ông vào học tại Đại học Vạn Hạnh.
Năm 1979, ông tham gia phong trào Thanh niên xung phong và bắt đầu sáng tác thơ. Một số bài thơ do ông sáng tác trở thành nổi tiếng như Hương tràm (1978).
2. Khái quát bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân:
Bài thơ Vùng nông thôn được đăng lần đầu tiên vào năm 1986 với tên gọi là Những bài học trước tiên cho trẻ em. Đầu những năm 1990, bài thơ này được phổ nhạc và trở thành tác phẩm nổi tiếng được nhiều người đón nhận nồng nhiệt, cho đến tận bây giờ nó vẫn trở thành giai điệu quen thuộc mỗi khi nhớ về chủ đề quê hương.
Hình ảnh về quê hương gợi lên trong bài thơ (chùm khế ngọt, con đường đi học,..) là những hình ảnh đơn sơ, giản dị và gần gũi với mỗi con người lớn lên và sinh ra ở miền quê. Những hình ảnh thơ cho ta thấy quê hương không phải là những gì lớn lao mà là những kỉ niệm gắn bó với quá trình trưởng thành của mỗi con người vì vậy quê hương giản dị nhưng rất đỗi thiêng liêng.
3. Dàn bài phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân:
Mở bài:
– Quê hương luôn là chủ đề và nguồn cảm hứng vô tận cho các thi sĩ, nhà văn.
– Nghệ thuật là tiếng nói của tâm hồn mà một trong những tiếng nói tha thiết của tâm hồn là tình quê hương.
– Giới thiệu về bài thơ Quê Hương của Đỗ Trung Quân.
Thân bài
Lời đề từ trong bài thơ Quê nhà của Đỗ Trung Quân
Những vần thơ mang ca từ giản dị nhẹ nhàng cất nghe sao quá đỗi thân thương. Một vướng mắc yêu của một cháu nhỏ mà nặng lòng đến thế. Quê nhà là gì? Là những nỗi nhớ mong ngóng mỗi ngày, là những điều rất chi là giản dị nhưng ai ra đi cũng nhớ về mà đẫm nước mất của nhớ nhung như nhớ người yêu. Hai vướng mắc tu từ kết thúc câu sao nhẹ nhàng thắm thiết như chính những lời bỏ ngỏ cho những vần thơ sau.
Quê nhà qua hai khổ thơ tiếp theo
“Quê nhà là chùm khế ngọt” – chùm khế ngọt nhỏ bé, ngọt mát, êm dịu, một thứ quà quê thanh đạm, bình dị, quá đỗi bình dị mà sao day dứt và ám ảnh? Có lẽ vị ngọt thanh của khế làm mát dịu lòng ta, trái khế ngọt mang mùi vị của ca dao cổ tích, dư vị thắm thiết của tình nghĩa con người.
Đấy là quê nhà, nơi chôn nhau cắt rốn, nơi ta sinh ra và lớn lên, nơi những người dân thân yêu của ta ở đó, nơi ta đã đi qua thời thơ dại với dãy phố đến trường rợp bướm vàng bay.
Hình ảnh con bướm vàng cũng là một hình ảnh thực và đặc sắc của làng quê mà ở thành phố không bao giờ thấy được. Nhà thơ Giang Nam nhớ về tuổi thơ “Có những ngày trốn học đuổi bướm cạnh cầu ao – Mẹ bắt được chưa đánh roi nào đã khóc”, nhà thơ Huy Cận nhớ “Một giữa trưa không biết ở thời nào – Như giữa trưa nhè nhẹ trong ca dao – Có cu gáy, có bướm vàng nữa chứ”.
Và nhà thơ thần đồng Trần Đăng Khoa viết bài thơ đầu tiên của mình là bài Con bướm vàng. Ở bài thơ Quê nhà nêu trên, hình ảnh dãy phố đi học “rợp bướm vàng bay” đẹp như một giấc mơ, đẹp như trong truyện cổ tích vậy.
Quê nhà xuất hiện với định nghĩa bình dị như con diều biếc chao nghiêng trên khung trời tuổi thơ. Quê nhà còn là một những cánh đồng bát ngát hương lúa, là con đò nhỏ khua nước bên dòng sông thơ mộng. Những hình ảnh được nhà thơ sử dụng thật bình dị mà vô cùng tinh tế.
Quê nhà qua ba khổ thơ cuối
Hình ảnh quê nhà đẹp đẽ, lung linh, trọn vẹn và thiêng liêng qua những kỉ niệm giản dị, nhẹ nhàng và ngọt ngào với cầu tre nhỏ, với nón lá mẹ đội, với những hoa cỏ thơm ngát ngoài đồng nội và với những giấc ngủ đêm hè mát mẻ trước tiếng của đồng cỏ vùng nông thôn.
Ba câu thơ kết bài như một lời nhắc nhở nhẹ nhàng – một hình ảnh so sánh mang ý nghĩa thâm thúy. Quê nhà được so sánh với mẹ vì đó là nơi ta được sinh ra, được nuôi dưỡng lớn khôn, giống như người mẹ đã sinh thành nuôi ta khôn lớn trưởng thành. Vì vậy, nếu ai không yêu quê nhà, không nhớ về quê nhà mình thì không thể trở thành một người thành công được. Lời thơ nhắc nhở đến tất cả chúng ta hãy luôn sống và làm những điều có ích cho xã hội, cho quê hương đất nước Việt Nam dấu yêu, hãy biết yêu quê nhà xứ sở, vì quê nhà là mẹ và mẹ đây chính là quê nhà, vì “Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở – Khi ta đi, đất đã hoá tâm hồn” (nhà thơ Chế Lan Viên).
Kết bài:
Nêu cảm nhận của bạn về nội dung bài thơ cũng như phong cách nghệ thuật của nhà thơ Đỗ Trung Quân đã sử dụng cho bai thờ; Đồng thời qua đó thể hiện tình cảm của bạn dành cho hình ảnh quê hương qua bài thơ.
4. Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân ( mẫu 1):
Hai tiếng quê hương đã quá đỗi gần gũi, thân quen mỗi khi chúng ta nhắc về. Nó như trở thành gia đình thứ hai của ta, luôn dang tay đón những đứa con vào lòng. Quê hương ở những miền quê Việt Nam luôn xuất hiện với hình ảnh con đường, ruộng đồng, sông nước,…. Tình yêu đất nước bao giờ cũng bắt nguồn từ tình yêu quê hương chân thành, giản dị như thế. Bằng sự quan sát tinh tế, tỉ mỉ và tình yêu quê hương vô bờ bến, nhà thơ Đỗ Trung Quân mới có thể so sánh quê hương với những hình ảnh quen thuộc đến thế. Nó ở trong tuổi thơ, trong câu chuyên bà kể, trong lời hát mẹ ru, trong trái cây dịu mát. Quê hương là chùm khế ngọt, quê hương là con đường đi học. Còn gì gần gũi hơn thế với mỗi người dân đất Việt. Quê hương là vô hình, khó định nghĩa và khó có thể gợi ra được cụ thể, rõ ràng. Thế nhưng nhà thơ đã đưa ra cho ta một định nghĩa thật giản dị, biến cái vô hình thành hữu hình. Quê hương tưởng rằng vô hình không thể hình dung được nhưng lại được tác giả cụ thể hóa có thể nắm được, nhìn được và gửi được. Quê hương là chùm khế ngọt có thể cảm nhận bằng mọi giác quan. Được lớn lên trong sự bao bọc, che chở của quê hương, tuổi thơ ai cũng phải qua những năm tháng đến trường, cùng đi học với các bạn cười nói vui vẻ trên con đường đó. Con đường đi học đã trở thành người bạn tri kỉ. Hình ảnh “rợp bướm vàng bay” gợi nên cho ta những gì thân thương và trong sáng nhất của tuổi học trò. Quê hương là thế đó, cứ đứng đó mà âm thầm lặng lẽ che chở cho những con người nơi đây, trở thành máu mủ nguồn gốc của mỗi người.
5. Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân ( mẫu 2):
Trong số chúng ta, tuổi thơ chắc hẳn ai cũng được lớn lên trong tiếng hát, giai điệu quen thuộc ngân vang của bài hát Quê hương. Đó là một bài thơ những được phổ nhạc thể hiện qua những câu hát quen thuộc, giai điệu tươi mới để mỗi khi đi xa, như nhắc nhở chúng ta nhớ về cội nguồn của mình.
Mở đầu bài thơ, tác giả đặt một câu hỏi tu từ thật ngọt ngào “Quê hương là gì hở mẹ”. Chỉ một câu hỏi vu vơ của em bé thôi mà được lặp lại hai lần tạo nên sự da diết, lắng đọng đến vậy. Định nghĩa về quê hương tưởng như xa vời, rộng lớn, đôi khi chính chúng ta cũng không thể xác định được Quê hương là gì? Khi còn ngồi trên ghế nhà trường, sự ngây ngô của tuổi mới lớn giúp chúng ta nhận thức rằng, quê hương là nơi ta sinh ra, nuôi nấng và lớn lên trong vòng tay yêu thương của gia đình. Hơn thế, quê hương mỗi người chỉ có một nên ta phải yêu quê hương – nơi trôn rau cắt rốn của mình.
Chỉ khi phân tích bài thơ Quê Hương của Đỗ Trung Quân, chúng ta mới hiểu hết được những cội nguồn, những thứ kỷ niệm mà quê hương mang lại nó lớn lao, ý nghĩa những cũng đỗi giản dị, thân quen. Tác giả trả lời rằng “quê hương là chùm khế ngọt”, nuôi nấng, bảo vệ ta trước mọi khó khăn cuộc đời. Chùm khế ngọt ở đây được ví như những thức ăn dân giã mà chỉ có quê hương mới có, thức ăn mà lũ trẻ con chẳng phải tốn một đồng nào cũng có thể có ăn ngon lành. Song nó hóa thân như những người thân, gia đình nuôi nấng ta khôn lớn từng ngày. Nhờ có họ – những người săn sóc, nuôi dưỡng và dạy dỗ thì chúng ta mới có thể lớn lên thành tài.
Quê hương là hàng loạt những kỷ niệm tuổi thơ chan chứa ùa về trong từng khoảng khắc của mỗi người, là nơi “con thả diều trên đồng” cùng đám trẻ con trong làng. Tuổi thơ tại nơi vùng quê bình yên, an toàn, mọi thứ thật đơn giản, vui vẻ. Quê hương cũng là những cánh đồng rộng bao la, nhuộm màu vàng của lúa thơm nhẹ nhàng. Hình ảnh nón lá, con sông, cánh diều, cầu tre thật quen thuộc, bình dị nơi chốn làng quê Việt Nam.
Đoạn thơ cuối như lời dặn dò của bà của mẹ nhắc nhở mỗi chúng ta phải luôn nhớ về quê hương. Quê hương chỉ có duy nhất một, nó được ví von như người bà người mẹ. Đỗ Trung Quân còn nhấn mạnh rằng quê hương nếu ai không nhớ, sẽ không lớn nổi thành người. Bởi mỗi khi chúng ta gặp khó khăn, vấp ngã trong cuộc sống thì chỉ có quê hương bao bọc, chở che. Nhớ về cội nguồn cũng là truyền thống quý báu của mỗi người dân Việt Nam. Hơn hết, nó là nơi nuôi dưỡng chúng ta trở thành những mầm non tương lai của đất nước.
Bài thơ kết thúc bằng một hình ảnh so sánh mang ý nghĩa sâu sắc. Quê hương được so sánh với mẹ vì đó là nơi ta được sinh ra, được nuôi dưỡng lớn khôn, giống như người mẹ đã sinh thành nuôi ta khôn lớn trưởng thành. Quê hương đóng vai trò rất lớn trong quá trình trường thành của mỗi người. Lời thơ nhắc nhở mỗi chúng ta hãy luôn sống và làm việc có ích, hãy biết yêu quê hương xứ sở, vì quê hương là mẹ và mẹ chính là quê hương, vì “Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở – Khi ta đi, đất đã hoá tâm hồn” (Chế Lan Viên).