Muốn xã hội phát triển được, những thói quen xấu cần phải được loại bỏ càng sớm càng tốt, nhất là sự tự ti và sự tự phụ trong mối con người chúng ta.
1. Dàn ý nghị luận về lòng tự ti và tự phụ trong xã hội:
Mở bài:
Trong thời điểm hiện nay, khi đất nước ta đang trên con đường hội nhập, rất cần những con người thực sự tài giỏi để đưa đất nước sánh vai cùng bạn bè năm châu như lời Bác Hồ dạy.
Nhưng điều đó không dễ khi trong thực tế vẫn còn nhiều thái độ chưa thực sự đúng đắn. Trong đó không thể không nhắc tới hai thái độ đó là tự ti và tự phụ.
Thân bài:
Dẫn dắt vấn đề: tuy là hai thái cực khác nhau, thái độ khác nhau hoàn toàn nhưng tự ti và tự phụ đều là những tính cách xấu gây nguy hại cho con người và có ảnh hưởng lớn đối với xã hội.
Giải thích:
“Tự ti”: Thiếu tự tin, không tin vào khả năng của bản thân, sống mặc cảm, thu mình.
“Tự phụ”: Kiêu ngạo, ảo tưởng về bản thân, luôn cho mình là nhất, là đúng, coi thường mọi người xung quanh.
Phân tích, bàn luận:
Tự ti
* Biểu hiện:
Nói về lòng tự trọng thấp, đó là thái độ coi mình thấp hơn người khác, thấp kém hơn người khác.
Người tự ti luôn sống khép kín, thu mình, không tin vào khả năng của bản thân.
Thiếu ý chí, không dám nghĩ, không dám làm.
Họ luôn sợ hãi, trốn tránh, nhút nhát trước đám đông. (cho một vài ví dụ)
* Nguyên nhân:
– Nhận thức, suy nghĩ sai lầm, thiếu tự chủ.
Trình độ nhận thức, hiểu biết và năng lực còn thấp.
Thiếu can đảm sống, không tin vào chính mình, sợ thất bại, sợ sai -> mặc cảm khi luôn nghĩ rằng người đã ra đi…
* Tác hại: Tự ti mang lại tác hại lớn
Hình thành lối sống xấu.
Không có cảm giác vươn lên.
Sống trước tập thể.
Không cho mình cơ hội và điều kiện để học tập và làm việc tốt.
Tự phụ:
* Biểu hiện:
Nói về sự tự phụ hoàn toàn ngược lại với sự thiếu tự tin. Nếu những người tự ti luôn coi mình thấp hơn người khác, còn những người tự phụ luôn đánh giá cao bản thân và cho rằng mình tài giỏi hơn người, thì trong mắt họ, thế giới thực sự nhỏ bé.
Người tự phụ luôn tự cho mình là đúng.
Khi làm việc gì cũng bị người khác coi thường => Biểu hiện của bệnh “ngôi sao”. (nêu một số ví dụ điển hình).
* Lý do:
Do chủ nghĩa cá nhân, hay tự đề cao cái “tôi”.
Vì tôi thiếu khiêm nhường trước mọi người.
Tác hại: Tự phụ là lối sống thật là có hại. Bản tính không coi ai ra gì nên dễ bị người khác ghét, không ưa. Vì tự cho mình là tài giỏi nên họ không quan tâm đến hành động của người khác, không rút ra được những bài học kinh nghiệm quý báu, dẫn đến tầm nhìn hạn hẹp, khó phát triển và vươn xa.
Nói tóm lại, sự tự ti và tính tự phụ đều rất có hại. Người có thái độ như vậy sẽ khó hòa nhập với mọi người, khó nhận được thiện cảm từ người khác và quan trọng hơn là chất lượng công việc ngày càng sa sút.
– Làm thế nào để khắc phục:
Mỗi cá nhân cần khiêm tốn học hỏi người khác, đồng thời tiếp thu những phê bình, góp ý của người khác để có thể hoàn thiện mình hơn.
Năng động trong học tập cũng như trong công tác, không ngại việc mà ngược lại phải nỗ lực hết mình để hoàn thành tốt công việc.
Cần biết đánh giá đúng bản thân, phát huy điểm mạnh và khắc phục điểm yếu.
Biết hòa mình với tập thể, cùng sống, học tập và làm việc với mọi người để xây dựng một xã hội phát triển, tiến bộ.
Kết bài: đánh giá, khẳng định lại vấn đề
2. Bài mẫu nghị luận về sự tự ti và tự phụ trong xã hội hay nhất:
2.1. Bài mẫu 1 – Bài mẫu nghị luận về sự tự ti và tự phụ trong xã hội hay nhất:
“Tự phụ” là như thế nào? Đơn giản chúng ta có thể hiểu được tự phụ là sự tự cao tự đại trước mặt những người xung quanh một cách quá đáng. “Tự phụ” là không biết lắng nghe, không chịu học hỏi, luôn coi mình là trên hết. Người tự phụ sẽ cho mình là “đúng” khi không tuân thủ những quy tắc, chuẩn mực đã có trong gia đình, tổ chức, cộng đồng xã hội. Hai nhà nghiên cứu người Mỹ cho biết: “Nếu người tự tin có mức độ hướng ngoại, hòa đồng, tự trọng và ngay thẳng cao hơn thì tính tự phụ thường đi kèm với tính ích kỷ và xấu hổ. “Một giáo viên luôn tự hào về tài năng giảng dạy của mình.” Tôi nhớ, chú tôi sau khi tiếp xúc với người Nhật đã nói với tôi, người Nhật nói: “Mười người Nhật phải sợ một người Việt Nam, thì một ngày mười người Việt Nam sẽ sợ một người Nhật”. Tóm lại, “tự phụ” là một tật xấu luôn khiến con người ta thất bại và bị mọi người xa lánh. Tại sao người ta có thói quen “tự phụ”? Vì bản ngã trong mỗi người luôn tồn tại. Thông thường “tự phụ” xuất hiện ở những người tài năng, thông minh. “Anh ấy biết mình thông minh và tài năng, vì vậy anh ấy rất tự phụ.” Đồng thời, do trình độ nhận thức chưa phù hợp, chưa đúng đắn dẫn đến hiện tượng đánh giá quá cao thành tích của mình trong tổng thể các mối quan hệ của gia đình, tổ chức cộng đồng hay toàn xã hội. Cuộc sống không có gì là hoàn hảo, ai cũng từng trải qua một lần trong đời. Có bao giờ bạn đặt câu hỏi: “Có nước nào hùng mạnh, có công nghệ tiên tiến như Hoa Kỳ mà không chiến thắng cuộc xâm lược Việt Nam của chúng ta?” Một nước mạnh như Mỹ luôn kiêu ngạo, tự phụ, luôn cho mình là kẻ chiến thắng, không bao giờ thất bại và cứ như vậy, nước Mỹ đã bị đánh bại.
2.2. Bài mẫu 2 – Bài mẫu nghị luận về sự tự ti và tự phụ trong xã hội hay nhất:
Tự phụ là một thái độ tự đề cao mình, tự cao tự đại đến mức coi thường người khác. Tự phụ hoàn toàn trái ngược với tự ti. Nếu những người tự ti luôn coi mình thấp hơn người khác, còn những người tự phụ luôn đánh giá cao bản thân và cho rằng mình tài giỏi hơn người, thì trong mắt họ, thế giới thực sự nhỏ bé.
Tự phụ cũng hoàn toàn khác với tự hào. Tự hào là sự tự tin, hãnh diện khi mình thành công, niềm vui và hạnh phúc khi giúp ích được cho chính mình. Ngược lại, người tự phụ luôn đánh giá quá cao bản thân nên dễ xa lánh, chủ quan và thường thất bại trong công việc, kể cả học tập.
Người tự phụ luôn cho mình là đúng trong mọi việc, họ không bao giờ lắng nghe ý kiến của người khác để tỏ ra trịch thượng, bảo thủ. Khi bạn làm điều gì đó tuyệt vời, bạn vẫn coi thường người khác và cho rằng mình giỏi. Những tính xấu này thường có ảnh hưởng rất lớn đến bản thân, khiến họ bị mọi người tẩy chay, chủ quan dẫn đến thất bại, bảo thủ, không lắng nghe ý kiến của người khác để vượt lên chính mình. Chia rẽ, mất đoàn kết ảnh hưởng xấu đến học tập và làm việc.
Những người tự phụ sống theo nhóm rất có hại. Bản tính không coi ai ra gì nên dễ bị người khác ghét, không ưa. Vì tự cho mình là tài giỏi nên họ không quan tâm đến hành động của người khác, không rút ra được những bài học kinh nghiệm quý báu, dẫn đến tầm nhìn hạn hẹp, khó phát triển và vươn xa.
3. Bài mẫu nghị luận về tự ti và tự phụ đạt điểm cao nhất:
Trong thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tốc độ phát triển ngày càng được nâng cao, con người luôn cần có sự tự tin để thử sức mình trong nhiều lĩnh vực, vượt qua khó khăn để thành công. Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều người thiếu tự tin trong cuộc sống, họ trở nên khép kín, e ngại khả năng của mình và đôi khi trở nên tự phụ khi đánh giá sai khả năng thực sự của mình.
Vậy lòng tự ti là gì? Người tự ti là người luôn có tâm trạng, suy nghĩ rằng mình thua kém người khác về mọi mặt. Họ trở nên khép kín, thu mình và không dám thể hiện bản thân. Lòng tự trọng thấp khiến họ thiếu quyết đoán, cũng không dám thử những lĩnh vực và cơ hội mới vì sợ thất bại.
Nếu bản thân mỗi người không có thời gian rèn luyện thì không thể nhanh chóng thành tài. Nếu bạn không dám lăn xả, tích cực thử sức, học hỏi những điều mới, môi trường mới thì cơ hội để bạn trở thành một người thành đạt lại càng nhỏ hơn. Tuy nhiên, lòng tự ti lại giống như tấm khiên khiến ý chí của bạn trở nên yếu ớt, không dám đảm nhận những vị trí quan trọng. Điều này khiến họ mãi mãi bị mắc kẹt trong chiếc hộp an toàn của mình mà không có bước đột phá nào. Cơ hội và điều kiện để học hỏi và phát triển sẽ bị bỏ rơi, thay vào đó là thời gian để suy nghĩ: Tôi không thể, tôi tệ, tôi không học. Ngay khi học một ngôn ngữ mới, nếu bạn tự ti, sợ nói sai, nói xấu thì bạn sẽ không bao giờ có thể học tốt, nói thật, nói thật. Sẵn sàng lắng nghe phản hồi, sẵn sàng thực hành, bỏ qua sự xấu hổ, chỉ có bạn mới có thể tiến bộ.
Trái ngược với nghi ngờ năng lực của bản thân là sự tự tin. Tuy nhiên, sự tự tin đặt nhầm chỗ sẽ biến bạn thành một người tự phụ. Họ luôn đánh giá cao tầm quan trọng và sự tồn tại của bản thân trong một nhóm, hay một cộng đồng xã hội. Ý kiến chủ quan và suy nghĩ của họ luôn đúng, không bao giờ sai. Nhiều người bị cho là mắc bệnh ngôi sao khi mọi hành động, việc làm đều xoay quanh lời nói. Có nhiều yếu tố dẫn đến tự phụ. Vì được nhiều người tâng bốc nên thích sống với những lời ngon ngọt nịnh hót. Trong đó, yếu tố xã hội cũng là một phần khiến con người trở nên tự phụ, khi sống trong danh vọng giả tạo, bằng cấp giả tạo, khiến họ nghĩ mình thực sự tài giỏi, được mọi người kính trọng. Hiện tượng này dễ dẫn đến những tổn hại nghiêm trọng trong cuộc sống và các mối quan hệ của họ. Bạn bè xa lánh, đồng nghiệp không muốn hợp tác vì cái tôi quá lớn. Quan trọng nhất, họ không có tâm lý thất bại. Dù thất bại là mẹ thành công nhưng đối với họ, dù chỉ một chút thất bại hay nhận một lời phê bình cũng khiến họ buồn nôn, khó chịu và dễ có những hành động mất kiểm soát.
Mỗi người cần tích cực rèn luyện những tính tốt, loại bỏ những tính xấu. Tự ti và tự phụ là hai trong số nhiều nét tính cách cần loại bỏ, bởi nó sẽ như những tảng đá lớn kìm hãm sự phát triển của mỗi người trong cuộc sống.