Phân tích cảnh đợi tàu của chị em Liên (Hai đứa trẻ) hay nhất

1. Dàn ý phân tích cảnh đợi tàu:

Mở bài: giới thiệu tác giả, tác phẩm

Thân bài: 

Lý do hai chị em Liên thực sự đợi tàu:

– Hai anh em Liên mặc dù rất buồn ngủ nhưng vẫn cố thức để chờ tàu vì:

– Em được mẹ bảo chờ tàu về để bán hàng

– Nhưng Liên không mong ai đến nữa

– thức vì muốn xem chuyến tàu là hoạt động cuối cùng trong đêm. Thực ra là để thay đổi cảm giác, thay đổi không khí ngột ngạt trong ngày.

– Đánh thức bản ngã

Hai chị em trước khi tàu đến

– An: Mí mắt sắp sụp, còn muốn nói cho ngươi biết.

-Chú ý từ ngọn lửa xanh, tiếng còi vang xa, kéo dài theo gió xa ⇒ Mong đợi, chờ đợi, háo hức

Tâm hồn Liên lặng đi, có những nỗi niềm mơ hồ không hiểu

– Liên gọi: cuống quýt chậm một chút sẽ không kịp, sẽ lỡ mất.

– An “chồm dậy”, “dụi mắt” cho tỉnh hẳn ⇒ hành động nhanh nhẹn, hồn nhiên, dễ thương nhưng cũng đáng thương.
⇒ Sự háo hức, mong chờ chuyến tàu đêm của hai chị em như mong chờ một điều gì tươi sáng hơn cho cuộc sống thường ngày buồn tẻ của họ.

Hai chị em khi tàu đến

– Khi tàu đến, Liên dắt em đứng dậy nhìn đoàn tàu chạy qua

– Dù chỉ trong một khoảnh khắc, Liên đã thấy “những chiếc xe hạng sang bằng đồng lấp lánh và kền kền” Liên thấy một thế giới khác với cuộc sống thường ngày của mình.

– Câu cảm thán của An: “Tàu hôm nay không đông nhỉ?” ⇒ Có thể ngày nào hai chị em Liên cũng đợi tàu.

– Đứng lặng nhìn đoàn tàu đi qua, Liên không trả lời câu hỏi của AN, trong lòng Liên vẫn chưa nguôi niềm xúc động.

– Liên mơ về Hà Nội, một Hà Nội rực rỡ và xa xăm, một Hà Nội xinh đẹp, giàu có và hạnh phúc… Hồi tưởng lại khiến Liên càng chán chường với cuộc sống hiện tại.

– Chuyến tàu đến khiến hai chị em sống lại với quá khứ tươi đẹp và sống trong một thế giới mới tốt đẹp hơn, tươi sáng hơn, rực rỡ hơn, vui tươi hơn cuộc sống bình thường.

⇒ Tâm trạng xúc động, vui sướng, hạnh phúc, ước mơ

Hai chị em khi tàu đi

– Phố huyện với biết bao người ” chìm vào trong bóng tối”

-Hai chị em cũng nhìn cái chấm nhỏ của cái đèn treo trên xe lần cuối

– Khi đoàn tàu rời bến, Liên và An trở về với tâm trạng uể oải, chán chường với cuộc sống thường ngày, niềm vui của hai chị em chỉ thoáng qua rồi vụt tắt.

– Tất cả chìm trong bóng tối với ánh đèn mờ ảo chỉ soi sáng một vùng nhỏ trong giấc ngủ chập chờn của Liên.

⇒ Tâm trạng nuối tiếc, trăn trở về cuộc sống thường nhật nơi phố huyện nghèo

⇒ Miêu tả cảnh đợi tàu của hai chị em Liên nói riêng và những người dân nghèo phố huyện nói chung, Thạch Lam muốn nói lên ước mơ thoát khỏi cuộc sống hiện tại, khát vọng hướng tới một cuộc sống tươi sáng, ý nghĩa hơn của hai chị em. 

Kết bài: đánh giá lại giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật. 

2. Những bài phân tích cảnh đợi tàu hay nhất:

2.1. Mẫu 1 – Bài phân tích cảnh đợi tàu hay nhất:

Thạch Lam là nhà văn có nhiều truyện trữ tình, đi sâu vào lòng người. Chỉ khi phân tích cảnh chờ tàu ta mới thấy được ý nghĩa cốt truyện mà tác giả gửi gắm. Tác phẩm “hai đứa trẻ” là sự nhạy cảm của Thạch Lam đối với cảnh vật, làng quê nghèo và lòng người. Tác giả không kể sự kiện mà chủ yếu kể cảm nghĩ, chiều sâu tâm trạng. Cảnh đợi tàu của Liên và An được Thạch Lam miêu tả chi tiết, tinh tế với từng cung bậc cảm xúc.

Hai chị em Liên chờ tàu vì ” thức cho đến khi tàu xuống – đường sắt chạy ngay trước phố – để bán hàng, chắc ít người mua”. Tuy nhiên, lý do khiến chị em Liên chờ đợi là vì tàu đến với ánh đèn và dòng người đông đúc của thành phố. Doanh thu khi tàu đến ít ỏi, “và họ chỉ mua một hộp diêm và hai gói thuốc vào ban đêm”. Liên và An, mặc dù rất buồn ngủ, chỉ ngồi trong bóng tối, nhưng vẫn cố đợi tàu đến.

Liên đợi chuyến tàu đêm như việc cuối cùng trong ngày, trời đã khuya. Thực ra Liên chỉ muốn thay đổi không khí của một ngày buồn bã, ảm đạm, chuyến tàu mang đến niềm vui. Không chỉ Liên, An mà hầu hết những đứa trẻ ở vùng quê nghèo đều chờ đợi chuyến tàu trở về.

Ở đây ta thấy Liên là một người chị gương mẫu. Trước khi tàu đến, An còn ngái ngủ “mí mắt sắp sụp xuống”. Tuy nhiên, An vẫn cố nói với chị Liên “khi nào tàu đến chị đánh thức em dậy”. Liên lặng lẽ ngồi trong bóng tối chờ đợi, tập trung chờ tàu. Hình ảnh “ngọn lửa xanh, sát đất, như bóng ma” là dấu hiệu quen thuộc báo hiệu đoàn tàu đang đến gần. Từ xa, Liên nghe thấy tiếng còi gọi An dậy. Liên gọi cho An cuống quýt, trễ một chút sẽ bị lỡ mất. An nhanh chóng đứng dậy với điệu bộ ngây thơ “dụi mắt” bằng bàn tay đáng yêu.

Liên và An vô cùng háo hức chờ đoàn tàu đến như chờ đợi một điều gì đó mới mẻ, tươi sáng hơn. Sau một ngày dài thê lương, màn đêm buông xuống, chuyến tàu đến mang theo ánh sáng, niềm hy vọng lớn lao. Khi tàu đến, “Liên dẫn An đứng dậy nhìn đoàn xe đi qua, những toa sáng choang, phản chiếu xuống mặt đường. Liên chỉ thoáng thấy những cỗ xe sang trọng chật cứng, những chiếc đồng thau sáng loáng, những ô cửa sổ sáng trưng.” Tàu “đi qua” trong tích tắc, ánh sáng bao trùm, hai chị em chỉ kịp nhìn thoáng qua. 

Con tàu cứ chạy mãi, thoáng qua nhưng đang lên với một điều gì đó khác hẳn. Hôm hai chị em đợi tàu, An còn hỏi “Hôm nay tàu vắng hơn mọi hôm nhỉ?”. Câu hỏi thể hiện sự so sánh, chú ý quan sát, tập trung nhất khi tàu chạy qua để thấy hết. Tuy nhiên, Liên không trả lời câu hỏi của An, cảm xúc trong cô vẫn còn lâng lâng. Chuyến tàu đã khiến Liên mơ về Hà Nội, một nơi xa xôi, trù phú và tươi sáng. Qua đó ta thấy Liên ngày càng chán nản, chán chường cuộc sống của mình.

Chuyến tàu mang đến cho hai chị em Liên nhiều hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn, tươi sáng hơn, vui tươi hơn. Hai chị em luôn mơ về một cuộc sống mới năng động, vui tươi. Khi đoàn tàu rời bến, “tiếng tàu đã nhỏ dần, biến mất trong bóng tối, không còn nghe thấy nữa”. Liên và An buồn bã trở về, tiếp tục hy vọng ngày mai tàu sẽ đến. Niềm vui và sự mong mỏi của hai chị em chỉ đến rồi đi trong chớp mắt.

Phố huyện yên tĩnh trở lại, chìm trong đêm tối, Liên và An chìm vào giấc ngủ. Liên vẫn còn những tiếc nuối và suy nghĩ lan man về cuộc sống hiện tại. Hoàn cảnh của hai chị em chờ tàu nói riêng và hoàn cảnh của huyện nghèo nói chung đều giống nhau.

Cảnh Liên và An đợi tàu mang nhiều ý nghĩa, tác giả muốn nói đến ước mơ của những người dân nghèo. Họ luôn khao khát, chờ đợi, mơ ước về một cuộc sống tốt đẹp hơn, ý nghĩa hơn. Thạch Lam đã miêu tả rất lãng mạn. Chuyến tàu là điểm nhấn của một bài văn, làm cho tâm lí nhân vật thêm đa dạng.

2.2. Bài mẫu 2 – Bài phân tích cảnh đợi tàu hay nhất:

Nhà văn Thạch Lam là một trong những nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam. Ông tham gia nhóm tự lực văn đoàn. Tuổi thơ khốn khó, lại sinh ra trong thời buổi loạn lạc, nên phong cách viết của ông có khuynh hướng lãng mạn, nhất là trước Cách mạng Tháng Tám. Tác giả Thạch Lam luôn xoay quanh thế giới nội tâm của người nghệ sĩ với những cảm xúc mơ hồ, mong manh và u uất.

Tác phẩm tuy không có cốt truyện gay cấn, kịch tính nhưng qua diễn biến tâm trạng của nhân vật Liên, cuộc sống nghèo khổ của những mảnh đời đạm bạc nơi phố huyện cũng đủ mang đến cho người đọc nhiều xúc cảm, cảm xúc khó quên. ấn tượng.

Trong tác phẩm có rất nhiều cảnh ấn tượng nhưng để lại cho người đọc nhiều ấn tượng nhất là cảnh hai chị em Liên chờ chuyến tàu vào đêm khuya. Đó là hình ảnh kết tinh tư tưởng tiến bộ và thủ pháp nghệ thuật của nhà văn Thạch Lam với phong cách trữ tình, nhân văn sâu sắc.

 “An và Liên buồn ngủ đến hoa cả mắt. Tuy nhiên, hai chị em vẫn cố thức thêm chút nữa, trước khi vào hàng đóng cửa đi ngủ. Mẹ vẫn dặn thức đến khi tàu xuống – đường ray chạy qua ngay trước ngõ – để bán, chắc ít người mua, nhưng cũng như mọi đêm, Liên không mong có ai đến mua nữa, ngoài ra họ chỉ mua bao diêm và hai bao thuốc trong đêm, Liên và tôi cố thức vì một lý do khác, vì chúng tôi muốn xem đoàn tàu.. Chín giờ có một chuyến tàu ở Hà Nội đi qua huyện. Đó là màn cuối cùng của đêm .”

Dù ngái ngủ nhưng hai chị em vẫn cố thức để chờ tàu đến. Một là do hai chị em được mẹ dặn chờ tàu đến để bán hàng. Nhưng cũng như bao ngày khác, Liên không ngờ có nhiều khách đến. Tuy nhiên, hai chị em vẫn đợi tàu vì đó là chuyến tàu Hà Nội chạy ngang qua, hoạt động cuối cùng của đêm khuya. Sở dĩ hai chị em đứng chờ xem tàu không phải chỉ để xem nó đi như thế nào mà thực ra là để thay đổi tâm trạng u buồn u uất ứ đọng ban ngày, chị muốn thay đổi cảm giác buồn bã và tăm tối nơi người nghèo. Qua đây, người đọc thấy được ở hai chị em Liên có một sự khao khát, khắc khoải muốn đổi đời, thấy có gì khác với cuộc sống hiện tại.

Phân tích cảnh hai chị em đợi tàu, người đọc thấy rằng, trước khi tàu đến, tâm trạng hai chị em vô cùng phấn khởi xen lẫn xao xuyến. Dù mí mắt An như sắp sụp xuống nhưng vẫn cố bảo chị dậy khi tàu đến. Vì An không muốn bỏ lỡ. Trong khi đó, “Liên quạt nhẹ cho An, vuốt tóc. Đầu đứa bé ngày càng nặng trĩu trên người Liên; Liên ngồi yên không nhúc nhích. Qua kẽ lá ngàn sao vẫn lấp lánh; một con đom đóm đậu trên mặt lá, một đốm sáng xanh nho nhỏ lập lòe rồi bông bàng rơi nhè nhẹ trên vai Liên, thỉnh thoảng thành chuỗi. Tâm hồn Liên thật tĩnh lặng, có những nỗi niềm mơ hồ mà em không hiểu. Liên chờ đợi, háo hức chờ đợi. Có điều gì đó trong tâm trí cô mà cô không hiểu. Trong lúc chờ tàu, Liên cứ chăm chú nhìn về hướng đường ray, rồi chăm chú nhìn ngọn lửa xanh, vểnh tai lắng nghe tiếng còi vọng lại từ xa. Khi tín hiệu tàu xuất hiện, Liên vội vàng gọi An dậy. Cả hai đều sợ nếu không nhanh chân sẽ bị bỏ sót, không kịp nhìn thấy. Nhận được tín hiệu của chị gái, An nhanh chóng “chồi dậy”, “lấy tay dụi mắt” cho tỉnh hẳn. “An vùng dậy, lấy tay dụi mắt cho tỉnh. Hai chị em nghe tiếng nện thình thịch, tiếng xe rít mạnh. Một làn khói trắng sáng bốc lên từ xa.

Một hành động rất hồn nhiên, đáng yêu và đáng thương của một đứa trẻ đang ngủ bị đánh thức. Hai chị em háo hức chờ đợi chuyến tàu như những đứa trẻ chờ mẹ mang về những món quà kỳ diệu từ chợ. Và sâu xa hơn, đó là sự kỳ vọng về một điều gì đó tươi sáng hơn cho cuộc sống chật chội, tầm thường thường ngày nơi phố huyện nghèo này.

“Hai chị em không đợi lâu. Tiếng còi vang lên và đoàn tàu chạy ầm ầm. Liên dắt nàng đứng dậy nhìn đoàn xe lướt qua, những chiếc xe sáng choang phản chiếu trên đường. Liên chỉ thoáng thấy những toa xe sang trọng đông đúc, những chiếc đồng và niken lấp lánh, và những ô cửa sổ sáng loáng.”

Khi tàu đến, hai chị em Liên đứng dậy để nhìn rõ hình ảnh đoàn tàu lao vụt qua. Đó là một khoảnh khắc khá ngắn ngủi, chỉ thoáng qua nhưng Liên đã tinh ý quan sát và thấy “những chiếc toa tàu cao cấp , niken lấp lánh, cửa sổ sáng choang”. Đó là những điều khác hẳn với cuộc sống thường ngày buồn tẻ, tăm tối nơi phố huyện của chị em Liên. Qua câu hỏi cảm thán dửng dưng của An: “Tàu hôm nay vắng khách nhỉ?” Người đọc có thể cảm nhận được rằng việc chờ đợi chuyến tàu này là điều mà những người dân phố huyện vẫn làm hàng ngày. Dường như những chuyến tàu đêm đã quá quen thuộc với hai chị em nhưng mỗi lần nó đi qua vẫn mang lại cảm giác mới lạ, thú vị.

“Rồi đoàn tàu chìm vào bóng tối, để lại những viên than hồng đỏ rực bay khắp đường ray. Hai chị em cũng nhìn chấm đỏ của đèn xanh trên chiếc xe cuối cùng xa dần rồi khuất sau rặng tre.

– Tàu hôm nay không đông chị ạ.

Liên nắm lấy tay tôi không trả lời. Chuyến tàu đêm nay không đông như mọi khi, ít người hơn và cũng kém sáng hơn. Nhưng họ đã trở lại Hà Nội! Âm thầm theo đuổi ước mơ của mình. Hà Nội xa rồi, Hà Nội rực rỡ tươi vui. Con tàu như đã mang một chút thế giới khác xuyên qua. Một thế giới khác với Liên, khác với ánh sáng ngọn đèn của chị Tí và ngọn lửa của chú Siêu. Đêm vẫn vây quanh, đêm đồng quê, ngoài cánh đồng bao la vắng lặng.

Những chuyến tàu đến và đi nhanh như một cái chớp mắt. Khi An hỏi cô, Liên im lặng nhìn đoàn tàu không trả lời. Bởi vì lúc này, trong tâm hồn nàng dâng lên một cảm giác khó tả. Liên nhớ về ngày xưa, nơi Hà Nội xa xôi, ồn ào, hạnh phúc với cuộc sống đủ đầy, giàu sang. Càng hồi tưởng về cuộc sống cũ, cô càng cảm thấy ân hận và chán chường với cuộc sống hiện tại.

Con tàu đi, mang theo cả thế giới bên kia của chị em Liên và những người dân thị trấn. Rồi khi những chấm nhỏ của ngọn đèn treo trên toa cuối cùng của đoàn tàu khuất sau rặng tre, bóng tối bao trùm lên phố huyện nghèo.

Khi đoàn tàu khuất bóng, hai chị em Liên lại trở về với cảm giác chán chường, buồn bã của cuộc sống thường ngày. Dường như niềm vui của hai chị em vừa kết thúc bằng chuyến tàu. Tất cả ánh đèn của con tàu đã biến mất, giờ chỉ còn là màn đêm với những ánh đèn mờ ảo, soi sáng cả một vùng đất nhỏ và chập chờn trong giấc ngủ của hai chị em. Qua đây, người đọc cảm nhận được sự nuối tiếc, khao khát một cuộc sống tươi mới, đổi thay của chị em Liên.

Qua đây người đọc cảm nhận được sự đồng cảm của tác giả Thạch Lam đối với những người dân nghèo khổ trong xã hội cũ. Họ không có những ước nguyện cao sang, mà giản dị và rất nhỏ nhoi, đó là được nhìn thấy đoàn tàu chạy qua trong đêm khuya.

Nhưng đồng thời ta cũng thấy được niềm lạc quan, niềm tin vào con người của tác giả Thạch Lam. Nghĩa là dù cuộc sống tù túng, u ám nhưng họ vẫn khao khát đổi thay. Họ gắn bó với nhau, rất đồng cảm và yêu thương nhau, nhưng cả hai đều khao khát và muốn đổi đời dù rất rời rạc và mơ hồ. Điều này cũng chứng tỏ, cảnh chiều tà, cảnh đoàn tàu chạy qua của ngày tàn nhưng cuộc sống và suy nghĩ của chị em Liên không hề kết thúc.

Qua đây người đọc thấy được tài năng nghệ thuật đặc sắc của tác giả. Đó là lối viết không cần cốt truyện phức tạp nhưng vẫn đủ khiến người đọc cảm nhận được toàn cảnh nội dung tác phẩm. Chất hiện thực xen lẫn chất lãng mạn đã làm nổi bật tình cảm nội tâm của các nhân vật. Ngôn ngữ cô đọng, súc tích, giản dị nhưng giàu tính tạo hình, gợi cảm xúc khiến người đọc cảm nhận rõ nét tâm trạng của nhân vật và cuộc sống của những người dân nghèo nơi phố tối.

3. Bài phân tích cảnh đợi tàu đạt điểm cao nhất:

Nhà văn Thạch Lam là nhà văn thường viết truyện dài nhưng lại thành công ở thể loại truyện ngắn. Ông có phong cách sáng tác riêng, thường viết truyện không có cốt truyện mà chủ yếu là dòng cảm xúc như một bài thơ trữ tình, nhưng chiều sâu của tác phẩm khiến người đọc bất ngờ, thường mang đến những cảm xúc khó tả bằng tình cảm chân thành, tha thiết. Đến với truyện ngắn “Hai đứa trẻ”, đây cũng là truyện ngắn tiêu biểu cho phong cách của Thạch Lam, nhẹ nhàng mà sâu sắc. Đặc biệt, truyện ngắn đã mang đến cho người đọc một cảnh tượng cảm động ở cuối bài: cảnh đợi tàu, gợi cho người đọc nhiều cảm xúc.

Hàng ngày, hai chị em Liên luôn có thói quen thức khuya đợi tàu. Nỗi nhớ chuyến tàu đi qua huyện Cẩm Giàng của hai chị em được tác giả khắc họa rõ nét. Lý do chờ tàu của hai chị em Liên hoàn toàn khác với lý do chờ tàu của người dân huyện Cẩm Giàng. Nếu như người ta chờ tàu để bán hàng kiếm thêm chút ít vật chất thì chị em Liên lại muốn thỏa mãn nhu cầu tinh thần. Khoảng thời gian tàu đến, hai chị em Liên như sống lại những kỉ niệm xưa, những ngày ở Hà Nội với cuộc sống đủ đầy. Tàu đến là một thế giới tràn ngập ánh sáng và âm thanh khiến một ngày tẻ nhạt của hai chị em như được thổi một luồng gió mới. Giữa cuộc sống lam lũ, vẫn có những người con giữ tâm hồn tinh tế, trong sáng và lãng mạn. Hai chị em đứng đợi tàu để nhìn đoàn tàu, để sống lại những kỉ niệm tuổi thơ vui vẻ, đủ đầy, một thời hạnh phúc đã mất trong quá khứ, để được sống trong một thế giới ồn ào, rực rỡ hơn , nhiều ánh sáng, khác hẳn với cuộc sống tối tăm, tù túng ở quận này.

Đoàn tàu là biểu tượng của sự sống, có ánh sáng và âm thanh, nó tượng trưng cho cuộc sống tấp nập, nhộn nhịp. Khi tàu đến, Liên lại nhớ Hà Nội, gắn với những kỉ niệm về gia đình và cuộc sống sung túc. Hình ảnh đoàn tàu mang đến cho Liên không gian ánh sáng và âm thanh của một Hà Nội nhộn nhịp, rực rỡ và tươi vui. Cuộc sống ấy khác hẳn với cuộc sống tẻ nhạt, tù túng và tối tăm, bế tắc nơi huyện Cẩm Giàng. Qua cảnh đợi tàu, nhà văn Thạch Lam đã thể hiện thái độ trân trọng, cảm thông cho những kiếp người nhỏ bé. Đồng thời, tác giả muốn cảnh báo những con người đang sống trong vòng xoáy của cuộc đời, bị mắc kẹt trong những triết lí về cuộc đời. Đó là: hãy phấn đấu vươn lên, đừng để mình chìm trong bóng tối, đừng sống cuộc đời vô nghĩa. Thực tế xung quanh cuộc sống có thể nghèo nàn, thiếu thốn, tù túng hay đen tối nhưng con người không bao giờ được thôi tin tưởng và hy vọng vào một tương lai tốt đẹp hơn. Hình ảnh đoàn tàu chở bao ánh sáng còn thể hiện niềm lạc quan, niềm tin của tác giả về một tương lai tươi sáng hơn của con người. Qua cảnh đợi tàu, nhà văn thể hiện niềm tin vào khát vọng vươn lên của con người. Dù cuộc sống bế tắc hay tăm tối, họ luôn có tinh thần cầu tiến, không ngừng khao khát đổi đời. Tác giả đã góp tiếng nói lên án cái xã hội không quan tâm đến số phận con người, để họ phải sống qua ngày, trong đói nghèo, tối tăm. Qua đó lên tiếng thay đổi cuộc sống, để con người có cuộc sống xứng đáng hơn.

Truyện ngắn “Hai đứa trẻ” với cách xây dựng kết thúc ấn tượng với cảm xúc chờ đoàn tàu. Chỉ một chi tiết nhỏ nhưng nhà văn đã mang đến cho người đọc những ý nghĩa sâu xa, thể hiện chiều sâu của tác phẩm và tình cảm nhân đạo của nhà văn Thạch Lam.