Phân tích giá trị hiện thực trong Hai đứa trẻ chọn lọc hay nhất

Hai đứa trẻ là một truyện ngắn không có cốt truyện, nó chỉ ghi lại một góc đời thường của những sô phận cơ hàn, nhưng thế mà Hai đứa trẻ đã toát lên yếu tố hiện thực và tấm lòng nhân đạo cao cả của Thạch Lam qua mẫu chuyện lãng mạn nhưng rất hiện thực.

1. Tóm tắt tác phẩm Hai đứa trẻ:  

Câu chuyện xoay xung quanh hai bạn trẻ Liên và An. Chúng đã luôn có một cuộc sống đầy đủ hạnh phúc tại Hà Nội. nhưng gia cảnh sa sút nên hai đứa trẻ trở về ở nơi phố huyện với một cuộc sống nghèo đói và buồn tẻ. Rồi một buổi sớm mai, trông thấy mấy bạn trẻ đang thu gom rác, Liên nghe lòng man mác buồn. Xung quanh chị em Liên là cuộc sống thường nhật của chị Tí, bác Siêu, bác Sẩm. … vậy cũng chừng đấy con người ở trong bóng tối còn hi vọng điều gì đó sáng sủa hơn nữa. mong muốn đó còn biểu hiện bằng hành động đợi đoàn xe đêm lướt trên phố huyện. Đoàn tàu hoả đêm ở Hà Nội đến cũng ào ào chuyển bánh trên phố huyện và mất dấu, lặng đi giữa màn đêm sâu thăm thẳm. Lúc ấy người dân mua bán trên phố huyện mới thu dọn hàng hoá qua một đêm vắng vẻ rồi quay lại chợ. Còn hai người trẻ cũng đi vào giấc ngủ tương tự.

2. Dàn bài phân tích giá trị hiện thực trong Hai đứa trẻ chọn lọc hay nhất:

Mở bài:

– Giới thiệu tác giả, giới thiệu tác phẩm Hai đứa trẻ. Đặc biệt nhấn mạnh giá trị hiện thực.

– Chủ đề của truyện: Kiếp sống nghèo khổ, quẩn quanh trong đời sống tẻ nhạt, vô vị và khát khao hướng tới cuộc sống tươi sáng của người lao động nghèo.

Thân bài: Trình bày những biểu hiện tạo nên giá trị hiện thực của tác phẩm:

Tác phẩm trước hết là câu chuyện về một ngày tàn, một phiên chợ tàn, những cuộc đời tàn

– Hình ảnh ngày tàn: tiếng trống thu không; mặt trời lặn; bóng tối nhanh chóng ngập tràn.

– Hình ảnh phiên chợ tàn: người về hết và tiếng ồn ào cũng mất. Trên đất chỉ còn rác rưởi; hình ảnh mấy đứa trẻ con đi lại tìm tòi. Tất cả gợi sự buồn tẻ, nghèo nàn.

– Hình ảnh những kiếp người tàn; Một nhóm nhân vật lặng lẽ trong bóng tối, ít nói năng, ít hành động. Ngày lao động vất vả, đêm xuống buôn bán kiếm thêm nhưng rất ế ẩm. Cuộc sống mòn mỏi, tẻ nhạt quẩn quanh trong kiếp nghèo.

– Tác phẩm còn là câu chuyện về niềm khát khao vươn tới cuộc sống tốt đẹp hơn (chú ý hình ảnh đoàn tàu và sự chờ đợi háo hức của người dân phố huyện hướng về đoàn tàu, đặc biệt chú ý tâm trạng của hai chị em Liên).

– Ý nghĩa của hình ảnh đoàn tàu: Đoàn tàu như đem một chút thế giới khác đi qua: tươi sáng, rộn rã, sang trọng (khác hẳn đời sống mờ nhạt, tăm tối, buồn tẻ, nghèo khổ muôn thuở của họ). Người ta nhìn đoàn tàu đi qua, lặng lẽ mơ tưởng theo. Họ mong muốn, khát khao cuộc sống tươi đẹp hơn.

Kết bài:

– Khẳng định lại tài năng của Thạch Lam

– Cùng với những truyện ngắn khác của ông, Hai đứa trẻ đã góp phần thể hiện sự tài hoa, xuất sắc của Thạch Lam trong viết truyện ngắn trước Cách mạng tháng Tám 1945.

3. Phân tích giá trị hiện thực trong Hai đứa trẻ chọn lọc hay nhất:

Tác giả Thạch Lam – một người có quan điểm văn học tích cực, hiện đại và có biệt tài với truyện ngắn, ông viết truyện nhưng thực ra như không có chuyện, chất liệu chủ yếu khi đọc những truyện ngắn của Thạch Lam vẫn là thế giới tâm hồn của nhân vật cùng các xúc cảm trong cuộc sống mỗi ngày. Truyện ngắn “Hai đứa trẻ” là một truyện đặc sắc đại diện cho phong cách viết của Thạch Lam, truyện vừa có sự kết hợp giữa tính hiện thực và yếu tố trữ tình mà còn đem đến các thông điệp hiện thực sâu lắng. Truyện ngắn “Hai đứa trẻ” xoay quanh cuộc sống của nhiều người dân nghèo ở phố huyện giữa bối cảnh kinh tế khó khăn trước Cách mạng tháng Tám, nhân vật nữ chính là hai chị em Liên – An, đặc biệt câu chuyện được xây dựng theo nhân vật Liên đã đưa người đọc đến gần gũi hơn nữa với cuộc sống, suy nghĩ và các xúc cảm của người dân phố huyện từ đó càng thấu hiểu và xót thương với những kiếp người nghèo khó, lam lũ trong cuộc sống tăm tối, quẩn quanh. Có thể nói, tác giả Thạch Lam đã cực kỳ thành công khi đưa bối cảnh hiện thực cuộc sống vào tiểu thuyết, đó là một phố huyện nghèo khó thời kháng chiến.

Trước hết đó là một bức hoạ đồng quê nên thơ nhưng trầm buồn, cảnh phố huyện buổi chiều tàn với tiếng trống chùa, “đám bọt hồng tựa viên gạch chuẩn bị vỡ” và tiếng côn trùng, tiếng muỗi kêu, không khí ẩm ướt, nó đã thân quen với chị em Liên cùng bao người dân phố huyện nghèo đói. Cuộc sống của những con người ở đây cũng tương tự với sự đìu hiu và đổ nát của thiên nhiên phố huyện, họ là một cuộc sống nghèo khổ, lam lũ, khu chợ nhỏ chỉ có toàn rác thải cùng vài em bé lang thang đang cố tìm kiếm nhặt nhạnh chút gì còn xót lại của mấy bà bán hàng không. Bức ảnh đã phản ánh thực tế đời sống người dân miền Bắc đất nước chúng ta trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, một cuộc sống nghèo khổ tàn tạ. Cuộc sống buổi ban đêm lúc còn chìm đắm trong ánh sáng càng khắc hoạ rõ ràng thêm cuộc sống tối tăm, u ám và bi quan đến tuyệt vọng của người dân phố huyện. Trước bối cảnh ấy, người dân thành phố cũng có nhiều mong ước, hy vọng, ví dụ như việc đợi tàu của hai chị em Liên khi lên tàu là để cảm nhận thấy bóng tối, không khí đông vui, náo nhiệt và chờ đợi sẽ được nhìn điều gì đấy sáng sủa hơn, mơ đến một cuộc sống tốt đẹp mới.

Bên cạnh giá trị thực tế, truyện ngắn “Hai đứa trẻ” cũng hàm chứa giá trị nhân văn sâu sắc và cao đẹp, bắt nguồn từ chính tấm lòng xót thương, cảm thông và chia sẻ của tác giả về từng thân phận con người nghèo khó ở khu phố huyện. Thông qua việc mô tả và kể câu chuyện về đời sống từng người dân trong khu phố huyện như gash bán nước của nhà chị Tí, hàng phở của bác Siêu, tiệm tạp hoá của chị em Liên hay bà cụ Thi Điên, đã thể hiện rõ ràng tác giả đau xót vô cùng với sự nghèo khổ, tối tăm “An và Liên ngửi thấy hương phở rất ngon nhưng ở nơi thị trấn nhỏ bé này, quà bác Siêu là một thứ quà xa hoa, đắt tiền, hai chị em không bao giờ mua được”. Không chỉ cảm thương về cảnh nghèo khổ, tác giả còn cảm thấy thương với cuộc sống buồn tẻ và đơn điệu của người dân huyện, từ việc sự xót xa đó Thạch Lam cũng phát hiện ra những phẩm chất tốt đẹp bên trong con người họ. Đó là đức tính tiết kiệm, cần mẫn, siêng năng, dẫu nghèo khó nhưng luôn chăm chỉ lao động để có thể dành dụm được chút đỉnh cũng cố gắng giữ gìn, vẫn rất giàu lòng thương yêu với người và đặc biệt là hãy còn nuôi dưỡng hi vọng và ước mơ cho một tương lai sáng sủa, đẹp đẽ hơn nữa.

Thạch Lam có những mơ ước, khao khát đó giống như một đoàn tàu hoả ngang qua lại đem theo một cuộc sống mới, một loại ánh sáng mới khác biệt với ánh sáng trên ngọn đuốc của bác Siêu hay chiếc đèn dầu của chị Tí và chị em Liên. trong truyện ngắn “Hai đứa trẻ” chúng ta lại được quay về với khung cảnh đất nước cũ năm 1945 và cảm nhận rõ ràng sự nghèo khổ, nạn đói bao vây. Giá trị nghệ thuật và giá trị tư tưởng của tác phẩm đã giúp người đọc cảm nhận rõ tài năng cùng tấm lòng đáng kính của nhà văn Thạch Lam.

4. Phân tích giá trị hiện thực trong Hai đứa trẻ chọn lọc ngắn gọn nhất:

Thạch Lam – một tác giả có quan điểm văn học tích cực, hiện đại và có biệt tài với truyện ngắn, ông viết truyện nhưng thực chất lại không có chuyện, nội dung chủ yếu khi đọc những truyện ngắn của Thạch Lam vẫn là thế giới tâm hồn của nhân vật cùng các xúc cảm trong cuộc sống mỗi ngày. Truyện ngắn “Hai đứa trẻ” là một truyện đặc sắc đại diện cho phong cách viết của Thạch Lam, truyện vừa có sự kết hợp giữa tính hiện thực và yếu tố trữ tình mà còn chứa đựng cả các giá trị hiện thực và giá trị nhân văn sâu sắc. Truyện ngắn “Hai đứa trẻ” xoay quanh cuộc sống của những người dân nghèo ở phố huyện giữa bối cảnh xã hội khó khăn trước Cách mạng tháng Tám, nhân vật trung tâm vẫn là hai chị em Liên – An, đặc biệt câu chuyện được xây dựng theo nhân vật Liên đã đưa người đọc đến gần gũi hơn nữa với cuộc sống, suy nghĩ và các xúc cảm của người dân phố huyện từ đó càng thấu hiểu và xót thương với những kiếp người nghèo khó, lam lũ trong cuộc sống tăm tối, quẩn quanh. Có thể nói, nhà văn Thạch Lam đã cực kỳ thành công khi đưa bối cảnh hiện thực cuộc sống vào tiểu thuyết, đó là một phố huyện nghèo khó thời kháng chiến.

Trước hết đó là một bức hoạ đồng quê nên thơ nhưng trầm buồn, cảnh phố huyện buổi chiều tàn với tiếng trống chùa, “đám bọt hồng tựa viên gạch chuẩn bị vỡ” và tiếng côn trùng, tiếng muỗi kêu, không khí ẩm ướt, nó đã thân quen với chị em Liên cùng bao người dân phố huyện nghèo đói. Cuộc sống của những con người ở đây cũng tương tự với sự đìu hiu và đổ nát của thiên nhiên phố huyện, họ là một cuộc sống nghèo khổ, lam lũ, khu chợ nhỏ chỉ có toàn rác thải cùng vài em bé lang thang đang cố tìm kiếm nhặt nhạnh chút gì còn xót lại của mấy bà bán hàng không. Bức ảnh đã phản ánh thực tế đời sống người dân miền Bắc đất nước chúng ta trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, một cuộc sống nghèo khổ tàn tạ. Cuộc sống buổi ban đêm lúc còn chìm đắm trong ánh sáng càng khắc hoạ rõ ràng thêm cuộc sống tối tăm, u ám và bi quan đến tuyệt vọng của người dân phố huyện. Trước bối cảnh ấy, người dân thành phố cũng có nhiều mong ước, hy vọng, ví dụ như việc đợi tàu của hai chị em Liên khi lên tàu là để cảm nhận thấy bóng tối, không khí đông vui, náo nhiệt và chờ đợi sẽ được nhìn điều gì đấy sáng sủa hơn, mơ đến một cuộc sống tốt đẹp mới.

Bên cạnh giá trị thực tế, truyện ngắn “Hai đứa trẻ” cũng hàm chứa giá trị nhân văn sâu sắc và cao đẹp, bắt nguồn từ chính tấm lòng xót thương, cảm thông và chia sẻ của tác giả về từng thân phận con người nghèo khó ở khu phố huyện. Thông qua việc mô tả và kể câu chuyện về đời sống từng người dân trong khu phố huyện như gash bán nước của nhà chị Tí, hàng phở của bác Siêu, tiệm tạp hoá của chị em Liên hay bà cụ Thi Điên, đã thể hiện rõ ràng tác giả đau xót vô cùng với sự nghèo khổ, tối tăm “An và Liên ngửi thấy hương phở rất ngon nhưng ở nơi thị trấn nhỏ bé này, quà bác Siêu là một thứ quà xa hoa, đắt tiền, hai chị em không bao giờ mua được”. Không chỉ cảm thương về cảnh nghèo khổ, tác giả còn cảm thấy thương với cuộc sống buồn tẻ và đơn điệu của người dân huyện, từ việc sự xót xa đó Thạch Lam cũng phát hiện ra những phẩm chất tốt đẹp bên trong con người họ. Đó là đức tính tiết kiệm, cần mẫn, siêng năng, dẫu nghèo khó nhưng luôn chăm chỉ lao động để có thể dành dụm được chút đỉnh cũng cố gắng giữ gìn, vẫn rất giàu lòng thương yêu với người và đặc biệt là hãy còn nuôi dưỡng hi vọng và ước mơ cho một tương lai sáng sủa, đẹp đẽ hơn nữa. Thạch Lam có những mơ ước, khao khát đó giống như một đoàn tàu hoả ngang qua lại đem theo một cuộc sống mới, một loại ánh sáng mới khác biệt với ánh sáng trên ngọn đuốc của bác Siêu hay chiếc đèn dầu của chị Tí và chị em Liên. trong truyện ngắn “Hai đứa trẻ” chúng ta lại được quay về với khung cảnh đất nước cũ năm 1945 và cảm nhận rõ ràng sự nghèo khổ, nạn đói bao vây. Giá trị nghệ thuật và giá trị tư tưởng của tác phẩm đã giúp người đọc cảm nhận rõ tài năng cùng tấm lòng đáng kính của nhà văn Thạch Lam.

5. Nhận xét chung về tác phẩm Hai đứa trẻ: 

Thạch Lam đã dùng phương pháp hội hoạ tương phản khi mô tả bóng tối và ánh sáng. khi bóng tối nhấn chìm toàn bộ phố huyện vào chính chiếc dạ dày đen xì của nó thì ánh sáng đến với tần số thấp. Đó chính là “hột sáng”, “khe ánh sáng”, “đốm sáng” hay “vệt sáng”. .. và chúng nổi lên rất nhỏ bé nhưng “tắt đèn thì lại tỏ rõ giữa đêm tối”. đi kèm với ánh sáng nhỏ bé, mong manh ấy là những mảnh đời với sự lay lắt, trôi dạt rồi lụi tắt, le lói tựa cây nến trước gió. Liên thương tất thảy những người dân ở phố huyện bé nhỏ này. Đó chính là chị Tý với cuộc sống lam lũ “mò cua bắt ốc”, đêm đến cùng gánh rau nghèo nàn giản dị chỉ với bát nước chè xanh, bao thuốc lá, gói kẹo vừng. .. toàn bộ gia sản chắt chiu và chiếc bóng đèn con để thắp sáng một góc phố. Liên thương bác phở Siêu với quán ăn tuềnh toàng và ế ẩm dù đêm nào cũng có bác dọn dẹp hàng. Thương bác Liên với tấm áo rách tơi tả cùng cái chậu trắng trống rỗng không một tia hy vọng và thương lắm từng lời đàn bác kể câu chuyện vui giữa đêm tối. Thương bà cụ Thi điên một mình với nụ cười lẫn giữa bóng tối. .. Cuộc sống phố huyện là như thế. Đơn điệu, nhàm chán. Đêm nào cũng y như đêm đó, vẫn thế.