Phân tích hình ảnh chuyến tàu đêm trong tác phẩm Hai đứa trẻ

1. Dàn ý Phân tích hình ảnh chuyến tàu đêm trong tác phẩm Hai đứa trẻ:

1.1. Mở bài:

– Giới thiệu tác giả, tác phẩm

– Khái quát vấn đề nghị luận.

1.2. Thân bài:

– Tóm tắt: Truyện kể về hai nhân vật chị em là Liên và An giúp mẹ trông nom gian hàng tạp hóa nhỏ ở một phố huyện gần ga tàu. Chiều chiều, hai chị em ngồi trước cửa hàng những bóng người đi qua và đến đêm ngồi đợi xem chuyến tàu Hà Nội đi qua.

Hình ảnh đoàn tàu:

– Hiện tại tăm tối, những người dân phố huyện chờ đợi mơ hồ về hạnh phúc. Hai đứa trẻ mong một chuyến tàu Hà Nội tuy đã “buồn ngủ ríu cả mắt vẫn gượng để thức khuya chút nữa”

– Tín hiệu đầu tiên nhận ra đoàn tàu là ánh sáng. Cả hai tập trung để quan sát thật kĩ và cảm nhận

– Ánh sáng: ngọn lửa xanh biếc như ma trơi, một làn khói bừng sáng trắng, khi tàu đến gần đèn sáng trưng ánh cả đường, khi tàu đi qua để lại những đốm than đỏ trên đường và cái chấm nhỏ xanh trên toa sau cùng.

– Âm thanh : Tiếng còi xe lửa, tiếng dồn dập, tiếng xe rít mạnh, tiếng hành khách ồn ào, vang động, và náo nhiệt.

– Đoàn tàu mang đến thời gian khác hẳn với thời gian tịch mịch và đầy bóng tối. Phép tương phản nhấn mạnh sự đối lập giữa sang trọng và nghèo nàn, rực rỡ và tối tăm, huyên náo và quẩn quanh.

– Hai đứa trẻ quan sát rất kĩ với những thay đổi nới phố huyện khi có tàu đến

– Đoàn tàu chạy về từ Hà Nội là tia hồi quang của tháng ngày đầy hạnh phúc với sức sống mạnh mẽ, nó đối lập với cuộc sống mòn mỏi. Khát vọng ấy luôn được thắp lên và không bao giờ bị dập tắt thể hiện tính nhân văn của Thạch Lam..

1.3. Kết bài:

– Nêu cảm nhận của bản thân.

2. Bài Phân tích hình ảnh chuyến tàu đêm trong tác phẩm Hai đứa trẻ ngắn gọn nhất:

Trong kho tàng văn học Việt Nam trước 1945, xuất hiện những hình tượng là Con tàu – nhà ga. Và đặc biệt Nhà văn Thạch Lam đã thành công khi khắc họa hình tượng con tàu trong “Hai đứa trẻ”. Chuyến tàu đêm trong truyện là để nhìn ra những khía cạnh mới của hiện thực đời sống và những ước mơ của hai đứa trẻ về nơi phồn hoa không u tối như phố huyện ở Hải Dương.

Đầu tiên, trước khi chuyến tàu đêm xuất hiện, tác giả đã miêu tả cái đói nghèo, nơi phố phường, người dân lo toan cuộc sống từng ngày khiến người đọc thấy được tấm lòng sâu sắc khi hướng về những số phận bất hạnh của tác giả. Chính cái nghèo khó ấy khiến họ mong muốn cái gì đó nở hoa để làm mình được ước mơ, dù chỉ là thoáng chốc.

Ban ngày người dân bươn chải để mưu sinh, ban đêm họ tiếp tục lao vào công việc mới: hát xẩm, bán cháo…Ngay cả hai đứa trẻ cũng để lại cho người đọc nhiều tình cảm bởi trước đây, chúng sống sung sướng nơi thành phố, còn hiện đang sống trong cảnh nghèo khó, khiến hai đứa trẻ chờ đợi chuyến tàu đêm để được mơ tưởng về quá khứ.

Nơi phố huyện nghèo tối tăm, khát khao tìm được nguồn sáng soi đường cho mình qua hình ảnh chuyến tàu đêm bởi nó khiến không chỉ hai đứa trẻ mà tất cả người dân nghèo có thể ước về một tương lai tươi sáng hơn.

Khi tàu cập bến không khí ấm cúng hơn, rộn rã tiếng nói cười, họ đang chờ đợi luồng ánh sáng mới sẽ tràn vào tâm hồn mình. Những người dân ở đây đã phải chịu đựng đói khổ, vì vậy luôn mong muốn về tia hy vọng mới cho chính họ. Trong không gian phố huyện, chỉ còn tiếng kẽo kẹt, đáng thương của người ăn xin, người hát rong, người đi bán hàng. Mong chờ đoàn tàu đến, nhưng khi nó rời tất cả dường như trở lại như cũ, tối đen và mù mịt. Giờ đây không còn tiếng còi tàu, không còn tia sáng rực rỡ mà chỉ còn ánh lửa đèn dầu. Đoàn tàu đến cho họ ước mơ về một tương lai tươi sáng hơn, để rồi khi rời đi tạo một sự tiếc nuối thất vọng vô cùng.

Chuyến tàu cho họ phút giây hòa nhập, với tiếng cười nói rôm rả, để tạm quên đi cái tĩnh lặng và se lạnh trong đời sống hoang vắng và cũng để lại trong họ tia hy vọng về một cuộc sống tốt đẹp hơn. Đây chính là tấm lòng nhân văn sâu sắc của Thạch Lam muốn gửi gắm qua những con người nơi phố huyện kể cả trong cái nghèo khổ nhất họ vẫn luôn ước mơ về điều hạnh phúc.

3. Bài Phân tích hình ảnh chuyến tàu đêm trong tác phẩm Hai đứa trẻ hay nhất:

Trong số nhiều tác phẩm tiêu biểu trước 1945, truyện ngắn Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam là một tác phẩm tiêu biểu đã miêu tả thành công hình ảnh con tàu với nhiều khía cạnh khác nhau của hiện thực cuộc sống xã hội đương thời.

Trước hết, chuyến tàu đêm được Thạch Lam miêu tả quá trạng thái nghèo nàn của cuộc sống. Như các bạn đã biết, truyện Hai đứa trẻ kể về một xóm huyện nghèo có đường sắt chạy qua và những chuyến tàu đêm ấy đã trở thành một phần của cuộc sống cngười dân xóm huyện. Đó chính là niềm hy vọng vào ban đêm của họ vì vậy người dân vẫn thức để chờ tàu về ga.

Trong tác phẩm, con tàu được miêu tả thông qua chị em Liên với điểm nhìn từ xa đến gần. Khi con tàu sắp đến, nó được nhận ra nhờ thứ  ánh sáng xanh và tiếng còi trong đêm khuya vươn ngọn gió xa. Khi lại gần, hiện ra với “một làn khói trắng sáng”, với “những toa xe sáng choang, soi xuống lòng đường”. Mọi hình ảnh, âm thanh lẫn ánh sáng… của đoàn tàu đều được hai đứa trẻ quan sát tỉ mỉ. An nói với Liên: “Tàu hôm nay không đông”. Tuyên bố này cho thấy chị em Liên vẫn hàng đêm chờ tàu.

Trong một ngày chợ, Liên không bán được gì. Khách hàng của chị Tý cũng không mua hàng thường xuyên nữa. Bây giờ đến cả thứ “Ánh sáng cho đến nửa đêm” cũng đã trở thành dĩ vãng,chìm trong bóng tối nặng trĩu. Hình ảnh con tàu gợi lên một thế giới khác “vui nhộn và ồn ào” đối lập với vẻ tĩnh lặng của phố huyện. “Con tàu dường như đã mang một chút thế giới khác xuyên qua. Một thế giới khác, đối với Liên, khác với ánh sáng ngọn đèn của chị Tý và ngọn lửa của bác Siêu. Trên cái nền cảm giác đối lập của hai ngọn đèn ấy, tâm hồn Liên nảy sinh khát vọng đổi đời”.  Những đứa trẻ như Liên và An mất đi sự trong sáng của tuổi thơ thay bằng nỗi buồn để hy vọng vào ngày mai. Việc hai đứa trẻ cố thức để đợi tàu là vì nó là thứu “âm thầm chạy theo giấc mơ” giúp trở về thế giới của rực rỡ và ồn ào. 

Giữa một chiều buồn tẻ, “tiếng trống canh” vang lên  gợi cảnh chiều. Rồi đêm đến, với “dải tre làng đen lại” và “bóng tối dần đượm nỗi buồn của chiều quê thơ dại và hồn thơ ngây” là một không gian vắng vẻ, nhưng hai đứa trẻ vẫn cố thức đợi tàu. Nhà văn am hiểu tâm tư của những người dân nghèo nơi này. Sự xuất hiện của chuyến tàu  đêm là thú vị nhất mang đến hy vọng về “một chút thế giới khác”. Nhà văn đã đã giành cái nhìn nhân văn và trân trọng khi miêu tả chuyến tàu đêm đem theo những ước muốn của con người.

Người viết mô tả dấu hiệu đầu tiên: “Mấy cô nhân viên ở quán khách đi đón chủ từ tỉnh lên”, “hai ba người cầm đèn lay động bóng dài”, “người đốt đã ra”. Chuyến tàu hiện lên với ngọn lửa xanh, sát đất như ma chơi. Rồi tiếng còi vang lên kéo dài theo gió xa khiến mọi người xôn xao. Và đoàn tàu đến thì tiếng còi vang lên, lao tới chiếu ánh sáng xuống đường với những toa tàu hạng sang cửa kính sáng choang”. Và khi đoàn tàu đi qua, “để lại những viên than hồng đỏ bay trên đường sắt”, “chấm đèn xanh nhỏ bé treo trên toa cuối, xa dần rồi khuất sau rặng tre”. Với những chi tiết được quan sát và miêu tả khá chi tiết Thạch Lam đã gợi lên cái thứ anh sáng mang bao hy vọng, mong chờ  trong đêm tối.

Hình ảnh con tàu gợi lên dòng mộng tưởng về “Hà Nội xa rồi, Hà Nội rực rỡ vui tươi không ồn ào”, nơi mà chị em Liên đã sống một thời hạnh phúc, một thế giới khác với thị trấn buồn tẻ và nghèo nàn và không biết bao giờ có cơ hội trở lại.

Thạch Lam đã dẫn đọc giả cùng ông về phố huyện nghèo và đơn điệu, cùng ông cảm thương với kiếp sống không hy vọng vào ngày mai, và chuyến tàu đêm là sự ồn ào, xa xỉ với họ. Thạch Lam đã góp một tiếng nói đồng cảm để nhen nhóm một chút hy vọng, giúp họ vượt qua sự, tầm thường của cuộc đời. Hai đứa trẻ là một truyện ngắn đặc sắc đã gợi nhiều suy nghĩ nhân văn sâu sắc trong  người đọc về số phận những con người bé nhỏ nơi phố huyện nghèo.