Phân tích vẻ đẹp truyền thống và hiện đại trong bài thơ Sóng

1. Dàn ý Phân tích vẻ đẹp truyền thống và hiện đại trong bài thơ Sóng:

1.1 Mở bài:

Giới thiệu về tác giả và tác phẩm Sóng

Khái quát nội dung đề bài yêu cầu phân tích: Phân tích vẻ đẹp truyền thống và hiện đại trong bài thơ Sóng

1.2 Thân bài:

Vẻ đẹp truyền thống

“Sóng” là hình ảnh tượng trưng cho tình yêu truyền thống.

Khi yêu mang nỗi nhớ da diết, khắc khoải đối với người mình yêu.

Nỗi nhớ trong thơ da diết đến mức vượt qua giới hạn về thời gian, không gian, trong ý thức và vô thức.

“Em” luôn giữ gìn được tấm lòng thủy chung trong tình yêu,

Vẻ đẹp hiện đại

“Sóng” là đại diện của cái tôi trong tình yêu hiện đại.

Những trạng thái tình tính đối lập, mâu thuẫn trong người con gái.

Sóng ngoài có lúc ồn ào khi bão táp nhưng dịu êm khi trời yên biển lặng và người con gái cũng vậy, khi yêu có những lúc đắm say nhưng cũng có khi dịu dàng.

Cái mới mẻ trong hồn thơ Xuân Quỳnh là cái táo bạo, chủ động tìm kiếm tình yêu, khát vọng hướng đến tình yêu của người con gái

“Em” có một tâm hồn đầy chủ động và sống hết mình cho tình yêu.

Mong muốn hòa vào tình yêu nhỏ để tình yêu trở nên bất diệt, vĩnh cửu của cuộc đời.

Nhà thơ có niềm tin vô tận vào tình yêu, từ đó thể hiện khát vọng dâng hiến, sống hết mình cho tình yêu.

1.3 Kết bài:

Khẳng định lại sự hiện đại và truyền thống trong bài thơ được hội tụ trong hình ảnh con sóng để thay “em” nói lên khái vọng trong tình yêu.

2. Phân tích vẻ đẹp truyền thống và hiện đại trong bài thơ Sóng hay nhất:

Xuân Quỳnh là một trong số ít nhà thơ trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹc viết về chủ đề tình yêu. Thơ Xuân Quỳnh là tâm hồn người phụ nữ nhân ái, khát khao hạnh phúc đời thường. Tiêu biểu nhất trong thơ Xuân Quỳnh là bài thơ Sóng được sáng tác trong chuyến đi thực tế ở Diêm Điền năm 1967, in trong tập “Hoa dọc chiến hào”, một bài thơ viết về tình yêu rất tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Quỳnh. “Sóng” để lại nhiều ấn tượng trong lòng người đọc bởi vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu.

Mở đầu bài thơ là “Sóng” là hình ảnh trung tâm sóng. Xuân Quỳnh đã tiếp nối truyền thống văn chương đó là hình tượng hóa tình yêu:

“Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể”

Sóng nước dù ở sông hay ở hồ, có lúc dữ dội ồn ào, có lúc lặng yên, luôn thay đổi hình dạng. Quan sát biểu hiện đa dạng của sóng, Xuân Quỳnh nhận thấy trạng thái tâm hồn người con gái khi yêu. Đó là những trạng thái có lúc trái ngược nhau, mang những khao khát về một tình yêu đích thực.

Từ dòng sông, Sóng tìm về bể nơi bao la, vô cùng sâu thẳm, bao la trời nước. Ở một nơi như thế, có lẽ sóng tìm thấy mối dây của mình. Mượn hình ảnh sóng để miêu tả tình yêu với những đặc điểm phức tạp, đa dạng và khó có thể giải thích của tình yêu. Tình yêu là khó hiểu nhưng nó mãi mãi không thay đổi. “Sóng ngày xưa” cũng giống như sóng “ngày sau vẫn thế”. Đây là quy luật bất biến của tự nhiên cũng tình yêu.

Nếu Sóng tìm về “đại dương” để hiểu mình, thì để hiểu sâu hơn về con người thật của cô gái cần phải tìm hiểu về tình yêu của em. Giữa đại dương bao la ấy, đâu là đầu ngọn sóng? “Sóng bắt đầu từ gió” vậy “gió bắt đầu từ đâu”! Để tìm câu trả lời là không dễ dàng cũng giống như tình yêu bắt đầu từ đâu. Người con gái chỉ biết trả lời “Em cũng không biết nữa” và chỉ cần hiểu chúng ta yêu nhau là đủ. Đó phải chăng là tâm trạng điển hình của người đang yêu. Như vậy sóng là biểu tượng của tình yêu truyền thống với nỗi nhớ da diết lấp đầy không gian và thời gian, ở mọi nơi, mọi lúc:

“Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được”

Tình yêu của em với niềm khao khát yêu thương chỉ có sóng biển mới sánh được. Sóng dưới đáy và sóng trên mặt nước là những trạng thái khác nhau của nỗi nhớ về anh. Nỗi nhớ biểu hiện bề ngoài nhưng cũng ẩn chứa sâu bên trong. Đến nỗi mà cả trong giấc mơ vẫn nhớ khắc khoải. 

Con sóng khao khát được vào bờ em cũng khao khát đến bên anh để hòa nhập vào tình yêu của anh. Tình yêu của người phụ nữ mãnh liệt như con sóng biển. Xuân Quỳnh tiếp tục mượn sóng để bày tỏ lòng thủy chung son sắt của mình:

“Ở ngoài kia đại dương

Trăm nghìn con sóng đó

Con nào chẳng tới bờ

Dù muôn vời cách trở”

Gió có thổi đến đâu thì sóng cuối cùng cũng sẽ quay về bờ.  Dù khó khăn đến đâu em cũng sẽ vượt qua tất cả để đến bên tình yêu. Khi yêu thật lòng thì dù nhiều trắc trở vẫn đến được với nhau. Cuối cùng, khát vọng về tình yêu và hạnh phúc vĩnh cửu khiến người con gái muốn được sống hòa nhập với thiên nhiên vĩnh hằng. Nỗi trăn trở đã trở thành ước mong tha thiết: Làm sao tan, thành trăm con sóng nhỏ giữa đại dương mênh mông, vô tận để sống mãi với yêu thương: “Giữa biển lớn tình yêu

Để ngàn năm còn vỗ”.

Tình yêu bùng lên sục sôi nhưng vẫn đầy nữ tính. Từng câu chữ trong bài thơ đều được chọn lọc cẩn thận qua hình tượng để làm nổi bật tâm trạng của người con gái khi yêu: lúc thì dịu dàng, thì thầm, nồng nàn lúc thì không kém phần sôi nổi, mãnh liệt. Vẻ đẹp ấy vừa mang nét đẹp truyền thống mà lại rất mới mẻ, hiện đại. Bài thơ “Sóng” đã thể hiện sự tinh tế, huyền diệu nhất của tâm hồn người con gái khi yêu với một trái tim nhạy cảm.

3. Phân tích vẻ đẹp truyền thống và hiện đại trong bài thơ Sóng ngắn gọn nhất:

Xuân Quỳnh (1942 – 1988) với nhiều bài thơ tình yêu tiểu biểu với bài thơ “Sóng” viết vào cuối năm 1967, nói lên tình yêu đẹp của người con gái vừa chân thành, nồng nàn, say đắm nhưng cũng rất mạnh liệt, hiện đại

Giọng điệu trữ tình được thể hiện qua hình ảnh “sóng” là tấm lòng của người con gái đang yêu khi đứng trước muôn vàn sóng vỗ miên man. Sóng là là hiện thân của cái “tôi” trữ tình có khi hòa nhập, có khi hình phản chiếu của “em” đang yêu say đắm. Sóng là cả một hồn thơ hồn nhiên, phong phú, tươi mới và là tâm trạng và tình yêu của người con gái.

Sóng hiện lên vô tận và bất tận:

“Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể”. 

Sóng ở trong những trạng thái đối lập vừa dữ dội, ồn ào với dịu êm và lặng lẽ. Đó cũng là niềm khao khát mãnh liệt về một tình yêu chân thành của người con gái. Hành trình của sóng từ sông ra biển rộng lớn và trù phú là hành trình tìm thấy trong mình một sức sống mãnh liệt lớn lao của người con gái.

Nhà thơ miêu tả sự biến đổi của sóng để chỉ ra sự phức tạp, khó giải thích trong tình yêu. Giống như sóng nơi biển khơi, tình yêu là một hiện tượng kỳ diệu mà khó hiểu trọn vẹn của con người. Sóng trước và sóng sau vẫn thế, trường tồn, bất biến giống như tình yêu lứa đôi, của “em” và “anh”:

“Ôi những con sóng ngày xưa

Và ngày hôm sau vẫn thế

Nơi tình yêu đang khao khát

Phục hồi trong lồng ngực của một đứa trẻ”.

Sóng đến tìm về biển để hiểu mình, cũng như em tìm đến với anh, để một tình yêu đẹp và cũng là để hiểu sâu hơn về tâm hồn, con người thật của mình. Người con gái hỏi sóng, hay hỏi chính mình về nơi sóng bắt đầu và về nguồn cội tình yêu. Sóng là sự hiện thực hóa “quy luật” khó giải thích của tình yêu với câu hỏi tình tứ của cặp đôi “khi nào ta yêu” đâu dễ có câu trả lời.

Nỗi nhớ ấy da diết, tràn ngập cả không gian, nó chiếm cả chiều sâu và chiều rộng và trải dài trong mọi thời gian:

“Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức.”

Thật “con sóng nhớ bờ” nên ngày đêm vỗ về, thao thức với thời gian và đại dương. Cũng như người con gái luôn nhớ về tình yêu ngay cả trong những giấc mơ vẫn tỉnh táo. Con sóng khao khát được vào bờ và em cũng khao khát được bên anh thể hiện với tình yêu của anh thật trong sáng và nồng cháy. Sóng dù có xa vẫn tìm về bờ, cũng như em sẽ vượt qua mọi khó khăn, đến với anh cùng một tình yêu đẹp trọn vẹn hạnh phúc lứa đôi. Đó là một trái tim ấm áp tràn ngập yêu thương, chân thành và nồng nàn, là phẩm chất của tình yêu. 

Cuối cùng, sóng còn nói lên khát vọng được sống trọn vẹn trong tình yêu của nhà thơ. Em muốn muốn có tình yêu đẹp đẽ và bền vững như “trăm con sóng nhỏ” tan vào trong đại dương bao la, hòa nhập trong “biển lớn tình yêu”.

Qua hình ảnh sóng ta cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, yêu đời của người con gái luôn chủ động bày tỏ những rung động nồng cháy trong tình yêu. Xuân Quỳnh thể hiện quyết tâm vượt qua mọi trở ngại để xây dựng một tình yêu trọn vẹn và lâu bền vừa truyền thống nhưng cũng rất hiện đại, mới mẻ.