Gợi ý đáp án bài kiểm tra môn Tiếng Việt mô đun 2 Tiểu học

1. Mục tiêu cần đạt môn Tiếng Việt mô đun 2 Tiểu học:

– Phân tích được các vấn đề chung về phương pháp, KTDH và giáo dục nhằm theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh Tiểu học.

– Lựa chọn và sử dụng được các phương pháp, KTDH, giáo dục sao cho phù hợp với lứa tuổi học sinh Tiểu học nhằm mục đích phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh thông qua môn Tiếng Việt trong chương trình giáo dục phổ thông 2018, lựa chọn phù hợp và xây dựng các chiến lược dạy học, giáo dục một cách có hiệu quả đối với học sinh Tiểu học.

2. Hình thức tổ chức bồi dưỡng:

Hình thức tổ chức bồi dưỡng tập trung: Học viên phải tự nghiên cứu trước khi bồi dưỡng tập trung.

Thiết bị dạy học bao gồm: Giấy A0, bút dạ, máy tính có kết nối mạng Internet, Projector và khung kế hoạch của bài học đã được in sẵn trên giấy A3.

Tài liệu chính bao gồm: Tài liệu bồi dưỡng “Sử dụng phương pháp dạy học, KTDH và giáo dục phẩm chất, năng lực học sinh Tiểu học”, CT GDPT 2018.

3. Đáp án tự luận bài kiểm tra môn Tiếng Việt mô đun 2 Tiểu học:

3.1. Khái quát:

Câu hỏi 1: Hãy liệt kê tối đa năm thay đổi. Những thay đổi này mang lại cho học sinh lợi ích gì?

Gợi ý trả lời:

– Lợi ích 1: Học sinh học tập một cách tích cực hơn.

– Lợi ích 2: Học sinh biết đặt câu hỏi cho giáo viên và cho các bạn.

– Lợi ích 3: Học sinh phát triển được năng lực tự chủ và tự học.

– Lợi ích 4: Học sinh phát triển được năng lực giao tiếp và hợp tác.

– Lợi ích 5: Học sinh mạnh dạn, tự tin hơn trong các hoạt động.

Những thay đổi này đem lại lợi ích cho học sinh: Học sinh phát huy hết khả năng của cá nhân; Rèn luyện phẩm chất và năng lực của học sinh; Học sinh mạnh dạn, tự tin hơn trong các hoạt động; Giúp học sinh tích cực hơn trong học tập.

Câu hỏi 2: Thầy/Cô muốn biết thêm những điều gì có liên quan đến việc thực hiện Công tác giáo dục phổ thông – Môn Tiếng Việt?

Gợi ý trả lời:

Những phương pháp, kỹ thuật dạy học nhằm phát triển phẩm chất và năng lực toàn diện cho học sinh phù hợp với môn Tiếng Việt.

3.2. Bài tập quan quan điểm cơ bản về dạy học:

Câu hỏi: Điền cụm từ hoặc từ thích hợp nhất vào ô trống.

Các quan điểm cơ bản về dạy học nhằm phát triển năng lực và phẩm chất học sinh tiểu học làm cơ sở để xác định phương pháp và kỹ thuật dạy học gồm:

1. Phát huy tính tích cực của người học.

2. Dạy học theo tích hợp và phân hóa

3. Đa dạng hoá các hình thức tổ chức, các phương pháp và phương tiện dạy học.

4. Định hướng về phương pháp, kỹ thuật dạy học và giáo dục trong chương trình GDPT tổng thể

5. Cơ sở thực tiễn giáo dục ở Việt Nam.

Gợi ý trả lời: Kế thừa các thành tựu nghiên cứu và triển khai phương pháp, kỹ thuật dạy học và giáo dục nhằm phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh ở trong nước và toàn thế giới.

3.3. Bài tập mô hình tiến hành dạy học:

Câu hỏi 1: Thầy/Cô có cho rằng hoạt động khởi động mở đầu cho một bài học là việc cần thiết hay không? Tại sao?

Gợi ý trả lời: Hoạt động khởi động mở đầu cho một bài học là việc rất cần thiết. Bởi vì hoạt động khởi động mở đầu trong môn học Tiếng Việt chính là hoạt động học sinh được định hướng chú ý vào những vấn đề mới của bài học dựa trên những kinh nghiệm, sự hiểu biết của các em. Đây cũng là hoạt động học sinh bắt đầu học bài mới dựa trên những điều mà các em đã biết từ trước, để từ đó các em học sinh thấy vấn đề mới này quen thuộc với các em và các em thấy được mình có thể nắm bắt được vấn đề mới này mà không quá khó khăn.

Câu hỏi 2: Thầy/Cô phân tích những hoạt động Khởi động, Khám phá, Luyện tập, Vận dụng ở bài học môn Tiếng Việt theo sách giáo khoa Tiếng Việt 1 mà thầy/cô đang giảng dạy.

Gợi ý trả lời: Bài: in, it

1. Khởi động mở đầu: Trò chơi: Đố bạn biết: (Dùng vật dùng thật: đèn pin, quả mít,)

Đố bạn vật dụng này được gọi là gì? (đèn pin) Vậy đèn pin được dùng để làm gì?

Đố bạn đây là loại quả gì?(quả mít) Vậy quả mít dùng để làm gì?

2. Khám phá: Phân tích các từ đèn pin, quả mít để tìm ra vần mới.

3. Luyện tập: Ghép các âm, vần, thanh điệu để tiếng mới được tạo ra, đọc trơn tru, tập viết vần, viết tiếng, viết các từ vừa được học.

4. Vận dụng: Tìm ra tiếng có vần in, vần ít ( bên ngoài bài học).

3.4. Bài tập dạy đọc thành tiếng:

Câu hỏi: Ngoài các phương pháp, kĩ thuật dạy học vừa được giới thiệu ở trên, thầy/cô còn dùng các phương pháp, kĩ thuật dạy học nào khác để dạy đọc thành tiếng? Hãy nêu tên các phương pháp hoặc kĩ thuật dạy học đó.

Gợi ý trả lời: Sử dụng phương pháp dạy học rèn luyện theo mẫu, phương pháp học theo nhóm, phương pháp tổ chức các trò chơi đọc, tổ chức cuộc thi đọc từng đoạn của văn bản, tập đọc phân vai trong mỗi nhóm. Kỹ thuật cuộc thi đọc diễn cảm đoạn văn, phân vai, ngâm thơ.

3.5. Bài tập về kỹ thuật đóng vai:

Câu hỏi: Theo thầy/cô phương pháp, kỹ thuật dạy học đóng vai ở trên nên dùng dạy đọc hiểu ở những lớp nào thì mới đáp ứng được về yêu cầu cần đạt đọc hiểu trong chương trình học mới?

Gợi ý trả lời: Từ lớp 1 đến lớp 5

3.6. Bài tập kỹ thuật tổ chức trò chơi cuộc thi:

Câu hỏi: Theo thầy/cô phương pháp, kỹ thuật dạy học nói trên nên dùng dạy đọc hiểu ở những lớp nào thì mới đáp ứng được yêu cầu cần đạt về đọc hiểu trong chương trình học mới?

Gợi ý trả lời: Phương pháp, kỹ thuật dạy học nói trên nên dùng để dạy đọc hiểu ở những lớp 1 cho đến lớp 5 thì mới đáp ứng được yêu cầu cần đạt đọc hiểu trong chương trình học mới.

3.7. Bài tập kỹ thuật kể lại câu chuyện:

Câu hỏi: Theo thầy/cô, trong dạy đọc hiểu văn bản truyện có nên cho học sinh kể lại những chi tiết quan trọng hay kể cả một câu chuyện? Tại sao?

Gợi ý trả lời: Trong dạy đọc hiểu văn bản truyện nên cho học sinh kể lại những chi tiết quan trọng trong câu chuyện.

3.8. Bài tập kỹ thuật thảo luận, tranh luận:

Câu hỏi: Theo thầy/cô, phương pháp học thảo luận, tranh luận được dùng trong đọc hiểu thực hiện những yêu cầu câu nào dưới đây?

Nhắc lại một chi tiết có trong bài học.

Nêu ý nghĩa của một chi tiết trong bài là lời nói hoặc hành động của nhân vật, hình ảnh trong thơ.

Nêu bài học được rút ra từ bài đọc

Vận dụng bài đọc để giải quyết tình huống có trong thực tiễn.

3.9. Bài tập kỹ thuật đọc thuộc, ngâm thơ, đọc diễn cảm:

Câu hỏi: Theo thầy/cô, các phương pháp, kĩ thuật dạy học vừa trình bày được dùng để dạy đọc hiểu văn bản ở lớp mấy thì sẽ phù hợp? Tại sao?

Gợi ý trả lời: Các phương pháp, kĩ thuật dạy học vừa trình bày được dùng để dạy đọc hiểu văn bản ở lớp 5 thì mới phù hợp. Tại vì các em học sinh lớp 5 mới có khả năng cảm nhận để ngâm thơ.

3.10. Bài tập kỹ thuật viết lại một câu chuyện, một đoạn tóm tắt:

Câu hỏi: Theo thầy/cô, kỹ thuật viết lại một câu chuyện, một đoạn tóm tắt nên được dùng để dạy đọc hiểu ở lớp mấy? Tại sao?

Gợi ý trả lời: Kỹ thuật viết lại một câu chuyện, một đoạn tóm tắt nên được dùng để dạy đọc hiểu ở lớp 4 và lớp 5. Bởi vì các em học sinh ở lớp 4, 5 đã có khả năng tóm tắt được một câu chuyện.

3.11. Bài tập kỹ thuật đọc tích cực:

Câu hỏi: Theo thầy/cô, kỹ thuật đọc kết nối với viết nên được dùng để dạy đọc hiểu ở lớp mấy? Tại sao?

Gợi ý trả lời: Kỹ thuật đọc kết nối với viết nên được dùng để dạy đọc hiểu ở lớp 3, lớp 4 và lớp 5. Bởi vì các em học sinh ở các lớp này đã thực hiện được các yêu cầu đọc kết nối với viết.

3.12. Bài tập kỹ thuật KWLH:

Câu hỏi 1: Theo thầy/cô, kỹ thuật KWLH chỉ được dùng để cho học sinh chuẩn bị bài trước khi học ở trên lớp hay là chỉ được dùng để dạy đọc hiểu ở trên lớp?

Gợi ý trả lời: Kỹ thuật KWL dùng để chỉ dẫn học sinh khám phá văn bản trước khi học ở trên lớp, khi học ở trên lớp hoặc khám phá các văn bản mà học sinh tự đọc theo hứng thú của cá nhân và được sử dụng để dạy đọc hiểu ở trên lớp.

Câu hỏi 2: Theo thầy/cô, kỹ thuật KWLH chỉ được dùng để dạy đọc hiểu bài đọc chính trong sách giáo khoa hay là được dùng cả trong hướng dẫn học sinh đọc mở rộng các văn bản khác mà trong sách giáo khoa không có?

Gợi ý trả lời: Kỹ thuật KWLH được dùng để dạy đọc hiểu bài đọc chính có trong sách giáo khoa và được dùng cả trong hướng dẫn học sinh đọc mở rộng các văn bản khác mà trong sách giáo khoa không có.

3.13. Bài tập kỹ thuật đặt câu hỏi:

Câu hỏi: Theo thầy/cô, kỹ thuật đặt câu hỏi trong dạy đọc hiểu văn bản thì được dùng từ lớp mấy? Tại sao?

Gợi ý trả lời: Kỹ thuật đặt câu hỏi trong dạy đọc hiểu văn bản dùng từ lớp 1. Bởi vì các em học sinh ở lớp 1 đã đặt được câu hỏi đơn giản.

3.14. Bài tập kỹ năng giải quyết tình huống:

Câu hỏi: Theo thầy/cô, kỹ thuật giải quyết tình huống trong dạy đọc hiểu văn bản văn học nên dùng trong trường hợp thực hiện yêu cầu cần đạt nào?

Gợi ý trả lời: Kỹ thuật giải quyết tình huống trong dạy đọc hiểu văn bản văn học nên dùng trong trường hợp thực hiện yêu cầu vận dụng nội dung văn bản vào giải quyết vấn đề có trong tình huống thực tiễn.

3.15. Bài tập đọc hiểu văn bản thông tin:

Câu hỏi 1: Theo thầy/cô, kỹ thuật đặt câu hỏi trong dạy đọc hiểu văn bản thông tin nên được dùng từ lớp mấy? Tại sao?

Gợi ý trả lời: Kỹ thuật đặt câu hỏi trong dạy đọc hiểu văn bản thông tin nên được dùng từ lớp 1. Bởi vì các em học sinh lớp 1 đã hiểu, biết được những văn bản thông tin đơn giản.

Câu hỏi 2: Theo thầy/cô, kỹ thuật lập sơ đồ tư duy để dạy đọc hiểu văn bản thông tin nên dùng từ lớp mấy? Tại sao?

Gợi ý trả lời: Kỹ thuật lập sơ đồ tư duy để dạy đọc hiểu văn bản thông tin nên dùng từ lớp 1. Bởi vì, các em học sinh lớp 1 đã dựa vào sơ đồ tư duy học sinh dễ hiểu bài, nắm bắt được vấn đề tốt.

Câu hỏi 3: Theo thầy/cô, kỹ thuật viết tóm tắt văn bản để dạy đọc hiểu văn bản thông tin nên dùng từ lớp nào? Tại sao?

Gợi ý trả lời: Kỹ thuật viết tóm tắt văn bản để dạy đọc hiểu văn bản thông tin nên dùng từ lớp 1. Bởi vì học sinh lớp 1 đã có thể tóm tắt được một văn bản.

3.16. Bài tập dạy kỹ thuật viết và viết bài thuật việc:

Dạy kỹ thuật viết

Câu hỏi 1: Theo thầy/cô, quy trình viết cần dạy từ lớp mấy? Tại sao?

Gợi ý trả lời: Quy trình viết cần dạy từ lớp 1. Bởi vì các em học sinh lớp 1 đã biết viết vần, âm,…

Câu hỏi 2: Theo thầy/cô, việc vận dụng phương pháp dạy viết kĩ thuật vào quá trình dạy chính tả viết đoạn văn, đoạn thơ thì thầy/cô cần phải tổ chức cho học sinh làm việc gì? Hãy nêu một ví dụ về bài học cụ thể?

Gợi ý trả lời: Việc vận dụng phương pháp dạy viết kĩ thuật vào quá trình dạy chính tả viết đoạn văn, đoạn thơ thì cần phải tổ chức cho học sinh làm những việc như sau: Xác định được mục đích và nội dung bài viết; Thu thập những tư liệu hình thành ý và lập dàn ý; Viết ra nháp rồi hoàn thiện bài viết; Dựa trên sự góp ý của các bạn và giáo viên để điều chỉnh lại.

Ví dụ về bài học cụ thể: Hãy viết một đoạn văn tả ngoại hình của một người thân mà em yêu quý.

– Bước 1: Xác định mục đích và nội dung cần phải viết.

– Bước 2: Lập dàn ý (miêu tả đặc của ngoại hình, những đặc điểm ngoại hình đó như thế nào?)

– Bước 3: Viết ra nháp

– Bước 4: Trao đổi vở, đọc đoạn văn của các bạn và lắng nghe các bạn góp ý.

– Bước 5: Hoàn thiện bài viết của mình.

Viết bài thuật việc

Câu hỏi: Theo thầy/cô phương pháp dạy viết bài văn, đoạn văn được nêu trên nên dùng ở những lớp nào?

Gợi ý trả lời: Phương pháp dạy viết bài văn, đoạn văn, bài văn được nêu trên nên dùng ở những lớp 2, lớp 3, lớp 4 và lớp 5.

3.17. Bài tập dạy viết bài kể chuyện:

Câu hỏi: Theo thầy/cô kỹ thuật tóm tắt lại cốt truyện, lập ra sơ đồ tư duy để ghi nhớ câu chuyện nên thực hiện kỹ thuật này từ lớp mấy? Lấy một ví dụ.

Gợi ý trả lời: Kỹ thuật tóm tắt lại cốt truyện, lập ra sơ đồ tư duy để ghi nhớ câu chuyện nên thực hiện kỹ thuật này từ lớp 2. Ví dụ: Hãy kể về một việc tốt mà em đã làm để giúp đỡ mọi người.

3.18. Bài tập dạy viết bài miêu tả và bài thuyết minh:

Dạy viết bài miêu tả

Câu hỏi: Theo thầy/cô phương pháp quan sát trong dạy viết bài văn miêu tả nên dùng ở lớp mấy? Lấy ví dụ tổ chức cho học sinh sử dụng phương pháp quan sát đồ vật thông qua một trò chơi.

Gợi ý trả lời: Phương pháp quan sát trong dạy viết bài văn miêu tả nên dùng ở lớp 4 và lớp 5.

Ví dụ: Quan sát cái bút, trong trò chơi “Ai nhanh, ai đúng”: Hãy kể tên một bộ phận của cái bút và nêu tác dụng của bộ phận đó. Hoặc giáo viên mô tả cho học sinh đoán xem đó là bộ phận nào của cái bút.

Dạy viết bài thuyết minh

Câu hỏi: Theo thầy/cô kỹ thuật đặt câu hỏi và lập sơ đồ tư duy giúp gì cho học sinh trong quá trình viết một bài văn? Gợi ý trả lời:

– Xác định được mục đích và nội dung bài viết

– Tìm ý và sắp xếp các ý cho bài viết

– Sửa chữa, hoàn thiện bài viết

– Tất cả những đáp án trên

3.19. Bài tập dạy nói và dạy nghe:

Dạy nói

Câu hỏi: Theo thầy/cô khi sử dụng kỹ thuật đặt câu hỏi để xác định nội dung nói và tìm ý cho bài nói thì đặt câu hỏi là giáo viên hay học sinh? Ở lớp mấy thì đặt câu hỏi nên là giáo viên? Ở lớp mấy thì cả giáo viên và học sinh đều được đặt câu hỏi?

Gợi ý trả lời: Khi sử dụng kỹ thuật đặt câu hỏi để xác định nội dung nói và tìm ý cho bài nói thì người đặt câu hỏi đều là giáo viên và học sinh.

Ở lớp 1 và lớp 2 thì đặt câu hỏi nên là giáo viên.

Ở lớp 4 và lớp 5 thì đặt câu hỏi nên là học sinh, tuy vậy phải có sự hướng dẫn của giáo viên khi cần thiết.

Dạy nghe

Câu hỏi 1: Theo thầy/cô, để thể hiện học sinh biết quan tâm đến người nghe thì cần phải tổ chức cho các em làm gì khi nói?

Gợi ý trả lời: 

Dừng lại mỗi khi nói xong từng ý để hỏi người nghe có hỏi hoặc có hiểu gì không.

Dừng lại khi giải thích chi tiết về một vấn đề vừa nói khi thấy người nghe tỏ ý là chưa hiểu.

Nói một mạch sau đó mới dừng lại để chờ câu hỏi của người nghe

Sau khi nói xong về chỗ ngay

Sau khi nói xong hỏi người nghe xem có đồng ý với bài nói hay không.

Câu hỏi 2: Chọn đáp án đúng: Theo thầy/cô, để hỗ trợ cho bài nói học sinh tiểu học có thể sử dụng được hình ảnh theo cách nào ở dưới đây?

Sử dụng tranh ảnh có sẵn Sử dụng tranh tự vẽ Sử dụng đoạn clip tự làm

Sử dụng máy tính có kết nối với máy chiếu

Nếu câu đúng chọn Đ, nếu câu sai chọn S

3.20. Bài tập dạy kiến thức Tiếng Việt:

Câu hỏi: Theo thầy/cô, những bước dạy kiến thức Tiếng Việt có trình bày theo lý thuyết học tập kiến tạo hay không? Hãy lấy ví dụ về bài dạy một kiến thức Tiếng Việt ở một lớp học cụ thể.

Gợi ý trả lời: Những bước dạy kiến thức Tiếng Việt có trình bày theo lý thuyết học tập kiến tạo. Ví dụ: Bài dạy một kiến thức Tiếng Việt ở lớp 4 có nội dung là: Từ ghép tổng hợp, từ ghép phân loại

3.21. Bài tập lựa chọn nội dung cho bài học:

Câu hỏi 1: Thầy/Cô hãy xác định nội dung dạy học cho 1 tiết hoặc cho 2 tiết, 3 tiết của một bài học cụ thể theo như thời khóa biểu của trường mình.

Gợi ý trả lời: Xác định nội dung dạy học cho 1 tiết hoặc cho 2 tiết, 3 tiết của một bài học cụ thể theo như thời khóa biểu của trường mình.

Ví dụ: Dạy bài In, it Tiếng Việt lớp 1

Tiết 1: Dạy vần In, it

Dạy học từ quả mít, đèn pin

Mở rộng vốn từ: Tìm những từ có vần in, vần it trong những từ đã cho và những từ ở ngoài bài học

Hướng dẫn cách viết bảng vần in, it, đèn pin, quả mít.

Câu hỏi 2: Điền từ thích hợp vào chỗ trống

Căn cứ lựa chọn phương pháp, kĩ thuật dạy học:

1. Nội dung chính và ……. của bài học

2. Căn cứ vào đặc trưng của …………. trong bài học

Gợi ý trả lời:

– Nội dung tích hợp

– Từng hoạt động đọc, viết, nói, nghe

3.22. Bài tập về xác định yêu cầu cần đạt cho bài học về phẩm chất và năng lực:

Khi xác định yêu cầu cần đạt cho một bài học, giáo viên cần phải căn cứ vào những yêu cầu cần đạt về hoạt động đọc, viết, nói và nghe, văn học và kiến thức tiếng Việt đã được nêu trong chương trình môn Tiếng Việt ở mỗi lớp.

4. Đáp án trắc nghiệm bài kiểm tra môn Tiếng Việt mô đun 2 Tiểu học: