Việt Nam nằm ở rìa Biển Đông, vùng biểncó vị trí địa kinh tế, chính trị đặc biệt cần thiết và từ lâu đã là nhân tố không thể thiếu trong chiến lược phát triển không chỉ của các nước xung quanh Biển Đông mà còn của một số cường quốc hàng hải khác trên thế giới. Bên cạnh đó, vùng biển Việt Nam còn có nguồn tài nguyên phong phú và có tiềm năng lớn cho các ngành kinh tế phát triển. Từ bao đời nay, biển luôn gắn bó chặt chẽ với mọi hoạt động sản xuất, đời sống của dân tộc Việt Nam. Bước vào thế kỷ 21, giống như nhiều quốc gia khác, Việt Nam đang hướng mạnh về biển để tăng cường tiềm lực kinh tế của mình. Đây là hướng đi đúng đắn, bởi lẽ biển Việt Nam chứa đựng nhiều tiềm năng phát triển kinh tế to lớn, trong đó nổi bật lên các lợi thế là:
1. Vị trí chiến lược của biển – nhân tố địa lợi đặc biệt của sự phát triển
Việt Nam nằm bên bờ Biển Đông, có vị thế địa kinh tế, chính trị đặc biệt cần thiết, từ lâu đã trở thành nhân tố cần thiết không thể thiếu trong chiến lược phát triển của các quốc gia quanh Biển Đông và cả các nước đang phát triển. Số lượng các cường quốc hàng hải khác trên thế giới.
Hiện nay, nền kinh tế của nhiều quốc gia và khu vực trong khu vực này như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan, Singapore… hầu như đều phụ thuộc vào đường cao tốc Biển Hoa Đông. Hàng năm, khoảng 70% lượng dầu mỏ nhập khẩu, 45% hàng hóa xuất khẩu của Nhật Bản, khoảng 60% hàng hóa xuất nhập khẩu của Trung Quốc… được vận chuyển qua tuyến đường này. Đặc biệt, nền kinh tế Singapore gần như phụ thuộc hoàn toàn vào Biển Đông.
Lợi thế của Việt Nam là có biển nằm ngay trên một số tuyến đường biển quốc tế chính qua Biển Đông, trong đó có eo biển Mallvna, một trong những tuyến hàng hải nhộn nhịp nhất thế giới. Bờ biển Việt Nam rất gần các tuyến đường biển này nên rất thuận lợi để phát triển giao thương quốc tế.
Hiện tại, hầu hết hàng hóa xuất nhập khẩu và một số ngoại hối trong nước của đất nước tôi đều được vận chuyển qua biển Hoa Đông. Trong vài thập kỷ tới, với tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của các nước trong khu vực, khối lượng hàng hóa vận chuyển ở biển Hoa Đông sẽ tăng gấp đôi, gấp ba so với hiện nay.
Khi đó, toàn bộ Biển Đông, đặc biệt là vùng biển Việt Nam có vai trò to lớn hơn trong thương mại thế giới, vùng biển Việt Nam sẽ trở thành cầu nối cần thiết cho phát triển thương mại quốc tế, mở rộng giao lưu với khu vực và các nước trên thế giới.
2. Các nguồn tài nguyên biển có khả năng khai thác lớn, đóng góp cần thiết cho tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Trong các nguồn tài nguyên biển, đứng đầu là dầu mỏ và khí tự nhiên, là tài nguyên cần thiết, có lợi thế vượt trội ở vùng biển Việt Nam. Trong vùng biển rộng hơn 1 triệu km2 của Việt Nam có tới 500.000 km2 tài nguyên dầu khí.
Trữ lượng dầu khí ngoài khơi bờ biển Nam Việt Nam có thể chiếm 25% trữ lượng dầu khí đáy Biển Đông. Nó có thể khai thác 30-40.000 thùng mỗi ngày (159 lít mỗi thùng), khoảng 20 triệu tấn mỗi năm. Trữ lượng dầu khí toàn thềm lục địa Việt Nam ước tính khoảng 10 tỷ tấn quy dầu.
Mặc dù so với nhiều nước, tài nguyên dầu mỏ và khí thiên nhiên không nhiều nhưng lại có vị trí hết sức cần thiết đối với nước ta, nhất là khi nền kinh tế bước vào thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Ngoài dầu mỏ, Việt Nam còn có trữ lượng khí tự nhiên khoảng 3 nghìn tỷ mét khối mỗi năm.
Ngoài dầu mỏ và khí tự nhiên, đáy biển nước ta còn chứa nhiều khoáng sản quý như: thiếc, titan, than cốc đa tinh thể, thạch anh, nhôm, sắt, mangan, đồng, niken và đất hiếm. Hàm lượng muối trung bình trong nước biển là 3.500 g/m2. Vùng ven biển nước ta còn có nhiều khoáng sản có giá trị và tiềm năng phát triển kinh tế như than, sắt, titan, cát thủy tinh và các loại vật liệu xây dựng khác.
nguồn hải sản của nước tôi ở vùng này tương đối dồi dào. Ngoài cá biển là nguồn thu nhập chính, nơi đây còn có nhiều đặc sản có giá trị kinh tế cao như tôm, cua, mực, hải sâm, rong biển…
Đặc biệt, đã tìm thấy hơn 2.000 loài cá biển, trong đó hơn 100 loài có giá trị kinh tế cao, tổng trữ lượng hải sản khoảng 30.000 – 4 triệu tấn, khả năng khai thác 150.000 – 1,8 triệu tấn/năm. năm. Đến nay đã xác định được 15 ngư trường cần thiết có quy mô lớn, trong đó có 12 ngư trường phân bố ở vùng biển ven bờ và 3 ngư trường ở các gò nổi xa bờ.
Vùng ven biển có hơn 370.000 ha mặt nước các loại, có thể nuôi trồng thủy sản mặn, lợ, đặc biệt là các loại đặc sản xuất khẩu như tôm, cua, rong biển. Đặc biệt diện tích nuôi tôm nước lợ là 300.000.ha. Mặt khác còn có hơn 500.000 ha vịnh nước nông, đầm phá ven biển như Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long, Tân Giang, Vân Phong… là môi trường tốt để phát triển nghề cá và đại dương. chuyên môn.
Với tiềm năng trên, ngành nuôi trồng thủy sản toàn diện và hiện đại ở vùng biển xa bờ và ven biển có thể phát triển mạnh mẽ trong tương lai, sản lượng có thể đạt hàng chục nghìn tấn/năm.
Với bờ biển dài hơn 3.260 km, Việt Nam là một trong 10 quốc gia có chỉ số về chiều dài bờ biển và diện tích lãnh thổ (không tính một số đảo) cao nhất thế giới. Bình quân cứ 100 km2 đất liền nước ta có 1 km bờ biển, cao gấp 6 lần mức trung bình của thế giới, đồng thời đường bờ biển rộng ra các hướng Đông, Nam, Tây Nam nên việc đi lại rất thuận lợi. thuận tiện, thông ra biển.
Dọc bờ biển nước ta có hơn 100 vị trí có thể xây dựng cảng, trong đó có những vị trí có thể làm cảng nước sâu, cảng tương đối lớn (kể cả cảng trung chuyển quốc tế) như cảng Cái Lân, cảng Hải Phòng. Các điểm tại Vịnh Hạ Long và Bái Tử Long, Ng Sơn, Hàn La-Tàu Aung, Trấn Mỹ, Đà Nẵng, Dung Quất, Vân Phong, Cam Ranh, Vũng Tàu, Thị Vải..
Đặc biệt khu vực từ Vũng Tàu đến Hà Tiên nước biển nông và đục khó có thể xây dựng cảng biển lớn nhưng vẫn có thể xây dựng cảng cỡ trung bình trên Hòn Chồng, Phú Quốc hay Cần Thơ. Dòng sông. Năng lực phát triển cảng và vận tải biển là yếu tố cơ bản hàng đầu và nguồn lực hết sức cần thiết để phát triển kinh tế biển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Tài nguyên du lịch biển cũng là một lợi thế đặc biệt, mở ra triển vọng phát triển toàn diện và vững mạnh. Dọc bờ biển Việt Nam có hàng trăm bãi biển, trong đó có bãi dài 15-18 km và nhiều bãi dài 1-2 km tạo điều kiện thuận lợi cho khai thác và phát triển du lịch biển.
Các bãi biển nước ta phân bố đều từ Bắc vào Nam. Từ Móng Cái đến Hà Tiên có hàng loạt bãi biển đẹp như Trà Cổ, Sầm Sơn, Cửa Lò, Cửa Tùng, Lăng Cô, Mỹ Khê, Đại Lãnh, Nha Trang, Ninh Chữ, Mũi Né, Vũng Tàu, Hà, v.v..
Chúng ta không chỉ có bờ biển dài mà còn có hệ thống đảo, quần đảo phong phú, trải dài từ vùng biển Quảng Ninh đến Kiên Giang. Theo thống kê, dọc bờ biển nước ta có 2.773 hòn đảo lớn nhỏ, với tổng diện tích khoảng 1.700 km2. Trong đó, có 24 đảo có diện tích lớn (hơn 10 km2), 82 đảo có diện tích lớn hơn 1 km2 và khoảng 1.400 đảo chưa được đặt tên. Trong đó, có 3 đảo có diện tích hơn 100 km2 là đảo Phú Quốc, đảo Cái Bạo và đảo Cát Bà.
Mặt khác, các tỉnh ven biển nước ta còn có nhiều lợi thế nội địa về di tích văn hóa, lịch sử, làng nghề truyền thống, lễ hội. Hiện Việt Nam có 6/7 di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận, đều nằm ở các tỉnh ven biển (Quảng Ninh, Quảng Nam, Thừa Thiên Huế, Quảng Bình), sẽ là điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch biển. dữ dội hơn. hệ thống cảng biển nước ta hiện đã sẵn sàng đón những chuyến tàu khách quốc tế cỡ lớn.
Sự kết hợp hài hòa giữa cảnh quan thiên nhiên biển, bờ biển, hải đảo với cảnh quan văn hóa xã hội và các điều kiện thuận lợi về vị trí, địa hình ven biển đã tạo cho du lịch biển có lợi thế phát triển rõ rệt. Du lịch đại lục.
3. Nguồn nhân lực dồi dào ven biển là một nhân tố cần thiết hàng đầu quyết định kết quả khai thác tiềm năng nguồn lợi biển
Với số dân hơn 20 triệu người đang sinh sống, các vùng ven biển và đảo của Việt Nam đang có lực lượng lao động khoảng 12,8 triệu người, chiếm 35,47% lao động cả nước. Đây là nguồn nhân lực cần thiết đối với quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.