Vận đơn vận tải đa phương thức và mục tiêu của vận đơn vận tải đa phương thức? Các loại chứng từ vận tải đa phương thức? Cách sử dụng vận đơn đa phương thức trong thư tín dụng? Ví dụ về vận đơn vận tải đa phương thức?
Nếu một doanh nghiệp thực hiện hoạt động xuất khẩu, thì doanh nghiệp đó phải xử lý một số loại chứng từ. Và, một trong những tài liệu quan trọng nhất mà doanh nghiệp cần quan tâm là Vận đơn hoặc BOL. Về cơ bản nó là một chứng từ (hoặc biên lai) tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển một lô hàng. Thông thường, người vận chuyển phát hành vận đơn sau khi nhận hàng từ người xuất khẩu. Có một số loại vận đơn được sử dụng trong các tình huống cụ thể. Trong bài viết này, chúng ta sẽ nói về Vận đơn đa phương thức.
1. Vận đơn vận tải đa phương thức và mục tiêu của vận đơn vận tải đa phương thức:
Vận tải đa phương thức là sự di chuyển của một đơn vị tải trọng từ nơi xuất phát đến nơi nhận bằng nhiều phương thức hoặc vận chuyển theo một chứng từ mà không chia nhỏ tải trọng đơn vị.
Một ví dụ rất hay về vận tải đa phương thức là các container được chở trong lục địa Châu Âu đi bằng tàu hỏa đến Rotterdam, sau đó chuyển lên tàu đến Dar Es Salaam, sau đó được vận chuyển vào nội địa Tanzania bằng xe tải. (Nguồn: Hướng dẫn Thực hành Vận chuyển và Incoterms của UNDP, Trang: 6)
Vận đơn vận tải đa phương thức hay gọi tắt là vận đơn đa phương thức là chứng từ vận tải chứng minh nhiều hơn một phương thức vận tải, một trong số đó thường là vận chuyển bằng đường biển, mặc dù nó không bắt buộc phải có. Vận đơn kết hợp là tên gọi khác của vận đơn đa phương thức.
MMBL (Vận đơn đa phương thức) hoặc MMTD (Chứng từ vận tải đa phương thức) là những từ viết tắt thường được sử dụng nhất.
Vận đơn này có hiệu lực khi việc vận chuyển hàng hoá có ít nhất hai phương thức vận tải khác nhau. Ví dụ, lô hàng được thông qua đường biển và đường sắt. Trong một BOL đa phương thức, một chặng vận chuyển thường là thông qua tàu, nhưng nó không bắt buộc. Có thể có nhiều hơn một phương thức vận tải – đường bộ, đường biển, đường sắt và đường hàng không.
Không phải tất cả các nhà xuất khẩu đều có văn phòng hoặc nhà kho gần cảng biển. Điều này có nghĩa là một số nhà xuất khẩu sẽ có nhà kho bên trong thành phố. Do đó, trước tiên người vận chuyển cần nhận hàng từ địa điểm của người xuất khẩu, bằng đường bộ hoặc đường sắt. Và, sau đó sử dụng đường biển để giao hàng cho nhà nhập khẩu hoặc nhà vận chuyển của nhà nhập khẩu. Như vậy, trong trường hợp này, người vận chuyển hoàn thành việc gửi hàng bằng cách sử dụng hai hoặc nhiều phương thức vận tải.
Trong loại hình vận chuyển như vậy, người gửi hàng sẽ thuận tiện khi sử dụng Vận đơn kết hợp (hoặc BOL đa phương thức hoặc Chứng từ vận tải đa phương thức). Điều này là do một tài liệu này sẽ bao gồm tất cả các phương thức vận tải mà hãng vận tải sử dụng. Nếu không có BOL kết hợp, thì người gửi hàng sẽ phải sử dụng BOL riêng biệt cho từng chặng của lô hàng.
Vì vậy, chúng ta có thể nói rằng vận đơn vận tải đa phương thức bao gồm việc vận chuyển một lô hàng, từ đầu đến cuối, sử dụng nhiều phương thức vận chuyển, mà không chia nhỏ tải đơn vị.
Ví dụ, một nhà xuất khẩu từ New York muốn gửi một bưu kiện ở New Delhi, Ấn Độ. Đầu tiên, bưu kiện rời địa điểm của nhà xuất khẩu ở New York lên một chiếc xe tải để đến cảng gần nhất. Sau đó từ cảng đó, bưu kiện được chuyển đến một cảng ở Ấn Độ. Sau đó, từ cảng đó, bưu kiện đó được chất lên một chuyến tàu để giao hàng ở New Delhi.
2. Các loại chứng từ vận tải đa phương thức:
Vận đơn đa phương thức có thể được phân thành hai loại chính: vận đơn đa phương thức và vận đơn thông qua.
Vận đơn đa phương thức: Các loại vận đơn đa phương thức này do người kinh doanh vận tải đa phương thức phát hành và hầu hết được in trên mẫu in sẵn tiêu chuẩn của FIATA (International Federation of Freight Forwarders Association).
Người kinh doanh vận tải đa phương thức (MTO) là người giao kết hợp đồng vận tải đa phương thức và chịu trách nhiệm về việc thực hiện hợp đồng đó với tư cách là người vận chuyển trong cả hành trình.
Vận đơn Thông qua : Vận đơn Thông qua hầu như giống hệt với Vận đơn vận tải đa phương thức nhưng có một điểm khác biệt chính.
Vận đơn vận tải đa phương thức được phát hành bởi Người kinh doanh vận tải đa phương thức (MTO) (hãng tàu, người giao nhận hàng hóa, Người điều hành NVOCC), người chịu trách nhiệm về hàng hóa (ví dụ: thiếu hụt, mất mát, hư hỏng) trong toàn bộ thời gian vận chuyển, do đó không chỉ đối với đường biển mà còn đối với các phương thức vận tải khác.
Vận đơn đường biển được phát hành bởi người vận chuyển đường biển nhưng người vận chuyển quy định trên hợp đồng vận chuyển rằng anh ta chỉ chịu trách nhiệm về hàng hóa đối với phần việc chuyên chở mà anh ta đảm nhận, chẳng hạn như đường biển mà thôi.
Một vận đơn vận tải đa phương thức liên quan đến ít nhất hai phương thức vận tải. Tuy nhiên, vận đơn thông qua, liên quan đến việc sử dụng một phương thức vận chuyển, tức là nước. Tuy nhiên, một vận đơn thông qua có thể có nhiều chặng vận chuyển, chẳng hạn như đường thủy nội địa và đường biển.
Một hãng vận tải biển phát hành vận đơn thông qua. Nếu một chuyến hàng có ba chặng và sử dụng ba phương thức vận chuyển – đường thủy nội địa, đường biển và đường bộ, và người vận chuyển cấp vận đơn thông qua, thì người vận chuyển sẽ chỉ chịu trách nhiệm (thiếu hụt, mất mát, hư hỏng) đối với đường thủy.
3. Cách sử dụng vận đơn đa phương thức trong thư tín dụng:
Các quy tắc liên quan đến vận đơn đa phương thức có thể được tìm thấy trong Điều 19 của UCP 600.
Tuy nhiên, một chứng từ vận tải bao gồm ít nhất hai phương thức vận tải khác nhau (chứng từ vận tải đa phương thức hoặc kết hợp), phải có nghĩa là:
– Cho biết tên của người vận chuyển và được ký bởi:
+ Người vận chuyển hoặc một đại lý được chỉ định cho hoặc thay mặt cho người vận chuyển, hoặc
+ Nhà cung cấp hoặc một đại lý được chỉ định cho hoặc thay mặt cho nhà cung cấp.
– Chỉ ra rằng hàng hóa đã được gửi đi, phụ trách hoặc vận chuyển trên tàu tại địa điểm được nêu trong tín dụng.
– Chỉ rõ nơi gửi, người phụ trách hoặc chuyến hàng và nơi đến cuối cùng được nêu trong tín dụng, là chứng từ vận tải gốc duy nhất hoặc nếu được phát hành nhiều hơn một bản gốc, là toàn bộ như được chỉ ra trên chứng từ vận tải.
– Chứa các điều khoản và điều kiện vận chuyển hoặc tham chiếu đến một nguồn khác có chứa các điều khoản và điều kiện vận chuyển (dạng ngắn hoặc chứng từ vận chuyển trống).
– Không có dấu hiệu cho thấy nó là đối tượng của một hợp đồng thuê tàu. (Nguồn: UCP 600)
Tài liệu này phải nêu rõ nếu lô hàng được gửi đi, hoặc người vận chuyển đã phụ trách việc gửi hàng tại một địa điểm cụ thể. Hơn nữa, nó cũng phải đề cập đến nơi gửi hàng, cũng như địa điểm cuối cùng mà chuyến hàng sẽ đi.
Nói chung, BOL là chứng từ vận tải gốc duy nhất. Nhưng, nếu có nhiều hơn một bản sao gốc của BOL này, thì tài liệu phải nêu rõ điều đó. Tài liệu phải mang tất cả các điều khoản và điều kiện vận chuyển. Và, nếu không, thì nó phải tham chiếu đến một nguồn khác, nơi quy định các điều khoản và điều kiện vận chuyển.
Cần lưu ý rằng: Ở tất cả những nơi mà thuật ngữ “chứng từ vận tải đa phương thức” được sử dụng trong chứng từ này, nó cũng bao gồm thuật ngữ chứng từ vận tải kết hợp.
Chứng từ không cần có tiêu đề “Chứng từ vận tải đa phương thức” hoặc “Chứng từ vận tải kết hợp” để được chấp nhận theo Điều 19 của UCP 600, ngay cả khi các cách diễn đạt như vậy được sử dụng trong tín dụng.
Nếu một tín dụng yêu cầu xuất trình chứng từ vận tải bao gồm việc vận chuyển sử dụng ít nhất hai phương thức vận tải… thì chứng từ vận tải không được chỉ ra rằng chuyến hàng hoặc việc gửi chỉ được thực hiện bởi một phương thức vận tải.
4. Ví dụ về vận đơn vận tải đa phương thức:
| Pre-carriage by TRUCK / 505 | Place of Receipt by pre-carriage HUNG YEN |
| Intended vessel / Voyage No. MSC VANESSA / F455 | Port of Loading HAI PHONG |
| Port of Discharge LYON PORT | Place of Delivery by on – carriage PRAHA |
| TAKEN IN CHARGE IN HA NOI ON 23 JULY 2015 | |
Từ vận đơn, chúng ta có thể thấy, hàng hóa được chuyển từ Hưng Yên đến Cảng Hải Phòng bằng ô tô tải/ Từ cảnh Hải Phòng chuyển đến Cảng Lyon bằng Tàu biển với dự định tàu / Chuyến đi số MSC VANESSA / F455. Và cuối cùng là từ cảnh Lyon đến địa điểm giao hàng Praha vận chuyển bằng ô tô. Ví dụ này đã thấy rằng việc vận chuyển được thực hiện thông qua xe tải, và bằng tàu biển. đây chính là việc vận chuyển hàng hóa bằng nhiều phương thức khác nhau.
Một vận đơn vận tải đa phương thức có thể rất thuận tiện cho cả nhà xuất khẩu và nhà nhập khẩu. Một số ưu điểm của vận đơn vận tải đa phương thức có thể kể đến như vận đơn vận tải đa phương thức bao quát quá trình di chuyển của một lô hàng từ đầu đến cuối bằng nhiều phương thức vận chuyển mà không chia nhỏ tải trọng của đơn vị. Thuận tiện cho cả hai bên, nhà xuất khẩu và nhà nhập khẩu vì các bên chỉ cần quan tâm đến một chứng từ. Và việc sử dụng vận đơn vận tải đa phương thức giúp tiết kiệm chi phí cũng như tiết kiệm thời gian.
