Các bộ đề đọc hiểu Ai đã đặt tên cho dòng sông (có đáp án)

1. Các bộ đề đọc hiểu Ai đã đặt tên cho dòng sông (có đáp án) chuẩn nhất:

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Phải nhiều thế kỉ qua đi, người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại. Nhưng ngay từ đầu vừa ra khỏi vùng núi, sông Hương đã chuyển dòng một cách liên tục, vòng giữa khúc quanh đột ngột, uốn mình theo những đường cong thật mềm, như một cuộc tìm kiếm có ý thức để đi tới nơi gặp thành phố tương lai của nó. Từ ngã ba Tuần, sông Hương theo hướng nam bắc qua điện Hòn Chén; vấp Ngọc Trản, nó chuyển hướng sang tây bắc, vòng qua thềm đất bãi Nguyệt Biều, Lương Quán rồi đột ngột vẽ một hình cung thật tròn về phía đông bắc, ôm lấy chân đồi Thiên Mụ, xuôi dần về Huế. Từ Tuần về đây, sông Hương vẫn đi trong dư vang của Trường Sơn, vượt qua một lòng vực sâu dưới chân núi Ngọc Trản để sắc nước trở nên xanh thẳm, và từ đó nó trôi đi giữa hai dãy đồi sừng sững như thành quách, với những điểm cao đột ngột như Vọng Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo mà từ đó, người ta luôn luôn nhìn thấy dòng sông mềm như tấm lụa, với những chiếc thuyền xuôi ngược chỉ bé vừa bằng con thoi. Những ngọn đồi này tạo nên những mảng phản quang nhiều màu sắc trên nền trời tây nam thành phố, “sớm xanh, trưa vàng, chiều tím” như người Huế thường miêu tả. Giữa đám quần sơn lô xô ấy, là giấc ngủ nghìn năm của những vua chúa được phong kín trong lòng những rừng thông u tịch và niềm kiêu hãnh âm u của những lăng tẩm đồ sộ tỏa lan khắp cả một vùng thượng lưu “Bốn bề núi phủ mây phong – Mảnh trăng thiên cổ bóng tùng Vạn Niên”. Đó là vẻ đẹp trầm mặc nhất của sông Hương, như triết lí, như cổ thi, kéo dài mãi đến lúc mặt nước phẳng lặng của nó gặp tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân nga tận bờ bên kia, giữa những xóm làng trung du bát ngát tiếng gà…

(Trích Ai đã đặt tên cho dòng sông – Hoàng Phủ Ngọc Tường – Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục, 2008, tr.198-199)

Câu 1. Đoạn trích trên trích từ tùy bút Ai đã đặt tên cho dòng sông?. Vài nét về thể loại tuỳ bút.

Câu 2. Sưu tầm một số đoạn trích văn học khác có sự xuất hiện của hình ảnh sông Hương ở Huế.

Câu 3. Nêu chủ đề của đoạn văn.

Câu 4. Xác định phương thức biểu đạt chủ yếu được sử dụng trong đoạn văn.

Câu 5. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: Người tình mong đợi mấy thế kỷ đã đến đánh thức người đẹp say ngủ giữa cánh đồng đầy hoa dại..

Câu 6. Tìm và nêu hiệu quả nghệ thuật của các động từ miêu tả dòng chảy của sông Hương.

Câu 7. Chỉ ra hiệu quả nghệ thuật của phép so sánh trong các hình ảnh sau: dòng sông mềm như dải lụa, có những con thuyền xuôi ngược chỉ nhỏ như con thoi; Đó là vẻ đẹp đáng suy ngẫm nhất của sông Hương, như một triết lý, như một bài thơ cổ, kéo dài cho đến khi mặt nước phẳng lặng nhìn tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân nga bên kia, giữa những làng quê miền trung du. tiếng gà.

Câu 8. Nêu cảm nhận của em về vẻ đẹp của sông Hương qua đoạn văn.

Câu 9. Tác giả có tình cảm, thái độ gì đối với sông Hương và xứ Huế?

Câu trả lời

Câu 1: Giới thiệu vài nét về thể loại kí:

– Tùy bút là thể loại ghi lại sự kiện, diễn biến tư tưởng, tình cảm của tác giả.

Câu 2: Một số đoạn trích văn học khác có sự xuất hiện của hình tượng sông Hương ở xứ Huế là: Tìm hiểu sông Hương (Buổi sáng qua sông Hương – Cao Bá Quát), Chơi xứ Huế (Tản Đà), Đây thôn Vĩ Dạ ( Hàn Mặc Tử), Cô gái sông Hương (Tố Hữu)…

Câu 3: Chủ đề của đoạn trích là: Vẻ đẹp của sông Hương đoạn chảy qua vùng đồng bằng và vùng ven thành phố Huế.

Câu 4: Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích là: miêu tả (tả dòng chảy của sông Hương khi chảy qua vùng đồng bằng và vùng ven thành phố).

Câu 5: Tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: Người tình mong đợi mấy thế kỷ mới đến đánh thức người đẹp say ngủ giữa cánh đồng đầy hoa dại..là: Sử dụng khéo léo biện pháp ẩn dụ. Hình ảnh bến sông Hương được so sánh với người con gái đẹp nằm ngủ giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại chờ đợi người tình đánh thức. Phép ẩn dụ biến hóa đã mang đến cho sông Hương vẻ đẹp nữ tính, lãng mạn và duyên dáng.

Câu 6:

– Dòng chảy của sông Hương được cụ thể hóa bằng hàng loạt từ chuyển động: ra, chuyển, vòng, ý, đi, qua, chuyển hướng, vòng, rút, ôm, đi, qua, trôi

– Hiệu quả nghệ thuật của các động từ miêu tả dòng chảy của sông Hương là: Việc sử dụng dày đặc các động từ chuyển động không chỉ tạo nên vẻ sinh động cho dòng sông mà còn gợi cảm giác về sự ý thức tìm kiếm chân chính của một người con gái trong một câu chuyện tình lãng mạn nhuốm màu cổ tích.

Câu 7: Hoàng Phủ Ngọc Tường đã vận dụng sáng tạo nghệ thuật so sánh trong việc xây dựng hình ảnh. Trong đó, có so sánh hình ảnh để miêu tả vẻ đẹp dịu dàng, thướt tha của dòng sông (dòng sông mềm như dải lụa, có những con thuyền xuôi ngược nhỏ như con thoi), có so sánh chỉ vật. khơi gợi trí tưởng tượng của người đọc về sông Hương (Đó là vẻ đẹp trầm tư nhất của sông Hương, như triết lí, như một bài thơ cổ, cho đến khi mặt nước biến dạng tĩnh lặng mới thấy tiếng chuông chùa Thiên Mụ ngân nga để thưởng thức) bên kia, giữa những làng quê trung du rộn tiếng gà gáy).

Câu 8: Đoạn sông Hương chảy qua vùng đồng bằng và vùng ven thành phố hiện lên với vẻ đẹp vừa mạnh mẽ, vừa dịu dàng, vừa cổ kính, trầm mặc đặc trưng xứ Huế.

Câu 9: Đoạn trích thể hiện tình cảm yêu mến, gắn bó và tự hào của nhà văn trước vẻ đẹp của dòng sông quê hương.

Xem thêm: Phân tích tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông hay nhất

2. Các bộ đề đọc hiểu Ai đã đặt tên cho dòng sông (có đáp án) ý nghĩa nhất:

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Trong những dòng sông đẹp ở các nước mà tôi thường nghe nói đến, hình như chỉ sông Hương là thuộc về một thành phố duy nhất. Trước khi về đến vùng châu thổ êm đềm, nó đã là một bản trường ca của rừng già, rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn, mãnh liệt qua những ghềnh thác, cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn, và cũng có lúc nó trở nên dịu dàng và say đắm giữa những dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng. Giữa dòng Trường Sơn, sông Hương đã sống một nửa cuộc đời của mình như một cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại. Rừng già đã hun đúc cho nó một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng. Nhưng chính rừng già nơi đây, với cấu trúc đặc biệt có thể lí giải được về mặt khoa học, đã chế ngự sức mạnh bản năng ở người con gái của mình để khi ra khỏi rừng, sông Hương nhanh chóng mang một sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ, trở thành người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở. Nếu chỉ mải mê nhìn ngắm khuôn mặt kinh thành của nó, tôi nghĩ rằng người ta sẽ không hiểu một cách đầy đủ bản chất của sông Hương với cuộc hành trình đầy gian truân mà nó đã vượt qua, không hiểu thấu phần tâm hồn sâu thẳm của nó mà dòng sông hình như không muốn bộc lộ, đã đóng kín lại ở cửa rừng và ném chìa khóa trong những hang đá dưới chân núi Kim Phụng.

(Trích Ai đã đặt tên cho dòng sông – Hoàng Phủ Ngọc Tường – Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục, 2008, tr.198)

Câu 1. Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm nào? Văn bản thuộc thể loại gì?

Câu 2. Đối tượng miêu tả của đoạn văn? Đối tượng hiện lên qua văn bản như thế nào

Câu 3. Trong đoạn văn, tác giả đã sử dụng những biện pháp tu từ nào? Nêu tác dụng của các biện pháp nghệ thuật đó?

Câu 4. Nhân vật “tôi” xuất hiện như thế nào trong đoạn văn?

Câu 5. Sông Hương trong đoạn văn này có đặc điểm gì giống với đặc điểm của sông Đà ở thượng nguồn trong Người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân?

GỢI Ý TRẢ LỜI

Câu 1

– Trích trong tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng sông?”

– Văn bản thuộc loại trình ký (signature)

Câu 2:

– Đối tượng miêu tả của đoạn văn là: Sông Hương ở thượng nguồn

– Dòng sông được thể hiện với một vẻ độc đáo

+ Dòng chảy phong phú: Vừa ôm vừa êm dịu, vừa nồng nà

+ Dòng sông mang vẻ đẹp nữ tính: từ cô gái digan đến bà mẹ phù sa

+ Dòng sông mang vẻ đẹp kín đáo, tâm hồn sâu lắng.

Câu 3:

– Trong đoạn văn, tác giả sử dụng các biện pháp tu từ: phép đối (tương phản), so sánh, nhân hóa.

Tác dụng của các biện pháp nghệ thuật đó là:

+ Nghệ thuật tương phản (tương phản) Làm nổi bật vẻ độc đáo của dòng sông

+ Nghệ thuật so sánh, nhân hóa làm cho sông Hương trở nên sống động và có hồn, là dòng sông gần gũi với tâm hồn con người xứ Huế.

Câu 4: Nhân vật “tôi” được thể hiện rõ nét trong đoạn trích:

– Phong phú và am hiểu về Huế

– Độc đáo, trí tưởng tượng phong phú dã man

– Ngôn ngữ phong phú, tài hoa

– Tình yêu Huế

Câu 5: Điểm giống nhau giữa sông Hương đoạn này với sông Đà ở thượng lưu là: sự hùng vĩ

Xem thêm: Dàn ý phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông hay nhất

3. Vài nét về tác giả và tác phẩm:

3.1. Tác giả:

– Hoàng Phủ Ngọc Tường sinh năm 1937 tại thành phố Huế, quê gốc ở làng Bích Khê, xã Triệu Long, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.

– Ông học ở Huế cho đến hết trung học, tốt nghiệp Đại Học Sư Phạm Sài Gòn năm 1960 và Đại Học Huế năm 1964.

– Năm 1966, Hoàng Phủ Ngọc Tường thoát ly ra chiến khu tham gia kháng chiến chống Mỹ với hoạt động văn nghệ

– Ông từng là Tổng Thư ký Hội Văn học Nghệ thuật Trị Thừa – Thiên, Chủ tịch Hội Văn học Bình Trị Thiên, Tổng Biên tập tạp chí Cửa Việt.

– Năm 2007, ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật

– Tác phẩm chính: Ngôi sao trên đỉnh Phu Văn Lâu, Những đốm lửa, Ai đã đặt tên cho dòng sông, Hoa trái quanh tôi, Ngọn lửa ảo ảnh…

– Phong cách sáng tác:

+ Là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và chất trữ tình, giữa lập luận sắc bén và tư duy đa chiều được tổng hợp từ vốn kiến thức phong phú về triết học, văn hóa, lịch sử, địa lý…

+ Khối nội tâm, chức năng, đam mê và có tài viết lách.

3.2. Tác phẩm:

a. Hoàn cảnh ra đời:

– Ai đã đặt tên cho dòng sông? Một tự truyện xuất sắc, viết tại Huế, ngày 4-1-1946, trong sách cùng tên.

– Bài kí có 3 phần, phần lời văn thuộc phần đầu

b. Bố cục (2 phần):

– Phần 1 (từ đầu đến “quê hương”): Hành trình của sông Hương

– Phần 2 (còn lại): Câu chuyện đẹp về lịch sử, văn hóa và thơ ca sông Hương

c. Giá trị nội dung:

– Hoàng Phủ Ngọc Tường thật xứng danh là “nhà thơ của thiên nhiên” (Lê Thị Hương). Bằng những trang viết đầy tâm huyết, tài hoa, thú tính, tác giả đã thực sự thổi hồn thêm vào bức tranh thiên nhiên đất nước.

– Sông Hương thực sự trở thành “chiếc gấm” của đất nước. Bút kí góp phần bồi đắp tình yêu, lòng tự hào về non sông, về quê hương, đất nước

d.Giá trị nghệ thuật:

– loại bút

– Lối viết hướng nội, thiết thực, tinh tế và tài hoa

– Sức mạnh liên kết phong phú, sự giác ngộ phong phú trong nhiều lĩnh vực

– Ngôn ngữ phong phú, giàu hình ảnh, giàu chất thơ, sử dụng các biện pháp tu từ (so sánh, nhân hoá,…)

– Có sự kết hợp hài hoà giữa tình cảm và trí tuệ, chủ quan và khách quan