Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh để thấy được vẻ đẹp tình yêu của người phụ nữ với những biểu hiện thật tinh tế. Sau đây là dàn ý vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu qua bài thơ Sóng cùng với các mẫu bài phân tích chi tiết sẽ là tài liệu ôn tập môn Ngữ văn hiệu quả cho các bạn học sinh.
1. Dàn ý cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ qua bài thơ Sóng:
1.1. Mở bài:
Về tác giả, tác phẩm:
‐ Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ tiêu biểu nhất thời bấy giờ chống Mỹ cứu nước. Thơ bà là tiếng nói tình cảm của một tâm hồn phụ nữ thanh cao, sắc sảo, đằm thắm với những sắc thái, chất nữ riêng.
‐ Sáng tác năm 1967, “Sóng” là một bài thơ tình độc đáo, rất tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Quỳnh.
‐ Mở đầu luận điểm: Bài thơ là tiếng nói chân thành bộc lộ vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu.
1.2. Thân bài:
Khái quát hình tượng sóng:
‐ Hình tượng Sóng là một sáng tạo độc đáo của Xuân Quỳnh.
‐ Sóng là hiện thân, là sự hình thành nhân vật trữ tình “em”.
‐ Xuân Quỳnh miêu tả chính xác và biểu cảm các trạng thái, cung bậc tình cảm, tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu qua hình ảnh sóng biển: nhân hậu, khao khát tình yêu và luôn đi tìm tình yêu cao cả, tinh tế.
Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu:
‐ Thể hiện tiếng nói của một trái tim trẻ khao khát tình yêu vĩnh cửu (Ôi con sóng ngày xưa/ Và ngày sau vânc thế/ Nỗi khao khát tình yêu/Bồi hồi trong ngực trẻ).
‐ “Em” khao khát khám phá bí mật của quy luật tình yêu, nhưng không thể tìm thấy câu trả lời (Em cũng không biết nữa /Khi nào ta yêu nhau).
‐ Bộc lộ những đam mê, nồng nàn, say đắm, tình yêu mãnh liệt, nỗi nhớ da diết, cồn cào chinh phục cả thời gian và không gian (Con sóng dưới lòng sâu/ Con sóng trên mặt nước…Lòng em nhớ đến anh/Cả trong mơ còn thức…).
‐ Luôn phấn đấu cho tình yêu đích thực, thủy chung (Nơi nào em cũng nghĩ/ Hướng về anh – một phương).
‐ Khát vọng được tình yêu vĩnh cửu, bất tử làm đẹp cho cuộc đời (Làm sao được tan ra/ Thành trăm con sóng nhỏ/ Giữa biển lớn tình yêu/Để ngàn năm còn vỗ).
Khái quát chung:
Bài thơ đã thể hiện rõ vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu: chân thành, nồng nàn, say đắm, mãnh liệt, thủy chung, trong sáng, cao thượng. Nó vừa mang vẻ đẹp của tình yêu của người phụ nữ Việt Nam truyền thống, vừa có sự táo bạo, nhìn xa trông rộng của tình yêu của người phụ nữ Việt Nam hiện đại.
Đặc sắc nghệ thuật:
‐ Ẩn dụ (mượn hình sóng để diễn tả tình cảm một cách sinh động, gợi cảm)
– Thể thơ năm chữ, nhịp điệu uyển chuyển, nhịp nhàng gợi âm vang của sóng.
1.3. Kết bài:
‐ Sóng là bài thơ tiêu biểu của Xuân Quỳnh và thơ ca Việt Nam hiện đại viết về tình yêu.
‐ Khẳng định một lần nữa về giá trị nhân văn của bài thơ chính là miêu tả vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu.
Xem thêm: Mở bài Sóng của Xuân Quỳnh (trực tiếp, gián tiếp, nâng cao)
2. Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ qua bài thơ Sóng hay nhất:
Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Nhắc đến Xuân Quỳnh, chắc hẳn bạn đọc sẽ nhớ đến những vần thơ xúc động về tình yêu lứa đôi. Đặc biệt qua bài thơ “Sóng” ta càng cảm nhận sâu sắc hơn những nét tươi mới của tình yêu tuổi trẻ được tác giả thể rất tinh tế qua những vần thơ, đặc biệt là cảm xúc của người phụ nữ đang yêu.
” Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”
Em cũng là sóng biển, người con gái đang yêu thật lạ, sóng cũng là sóng của lòng. Khi yêu, biết bao cảm xúc cứ tự nhiên dâng lên trong lòng, lúc thì nhẹ nhàng, chân thành, lúc nhẹ nhàng ru người ta vào nỗi nhớ, lúc lại da diết, mãnh liệt. Ngoài điều đó ra, lòng e. đầy vấn vương, nhiều lúc em cũng không hiểu nổi chính mình, nhưng chính vì thế mà em không ngừng hi vọng, ngừng muốn yêu, vẫn muốn rẽ sóng để đến với biển cả. Có lẽ bây giờ em đang cố gắng chống lại sự ích kỷ hẹp hòi, lo lắng nhen của mình để tìm về đại dương bao la của tình yêu, tiếng nói sâu thẳm trong trái tim tôi:
“Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”
Đây là khởi xướng của cô gái hiện đại trong tình yêu. Đừng đợi tình yêu đến, đừng đắn đo suy nghĩ, băn khoăn mà hãy đến bên người mình yêu để bày tỏ trọn vẹn tình cảm của mình.
” Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trống ngực trẻ”
Tình yêu là khát vọng muôn thuở không của riêng ai, và chất trữ tình của bài thơ cũng vậy, bao nhiêu năm tháng đau thương đã qua, dù hiện tại hay tương lai họ vẫn luôn muốn sống, khát khao sống trong tình yêu của mình. Nhất là ở cái tuổi còn trẻ, khi tình yêu trở thành một thứ gia vị quan trọng trong cuộc sống, khi gặp được người mình yêu, tim em đập nhanh và rạo rực lạ thường. Tâm hồn người phụ nữ thật đẹp, thật mạnh mẽ khi yêu.
” Trước muốn trùng sóng bể
Anh nghĩ về anh ,em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên”
Giữa đại dương bao la vô tận, giữa cuộc đời đầy khó khăn, lo toan và những hấp dẫn khác, trái tim em vẫn kiên định, vẫn hướng lòng về tình yêu của anh, của em và của anh. Không một khoảnh khắc nào dường như bị mất cho anh ấy. Tâm hồn trong sáng của người phụ nữ khi yêu thật đẹp, họ luôn yêu người mình yêu, họ luôn dành những tình cảm quý giá và thiêng liêng nhất cho người mình yêu. Câu thơ “Sóng từ đâu đến” như một nỗi niềm khao khát, nghĩ về cội nguồn của tình ta, cội nguồn của tình yêu trong cuộc đời. Sau đó, “em” tự suy nghĩ và giải thích mọi thứ:
“Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau?”
Dường như khi yêu nhau luôn có những cảm xúc yêu đương nồng nàn trong sâu thẳm tâm hồn người phụ nữ. Trái tim em luôn suy nghĩ về tình yêu, lý giải sóng gió bắt đầu từ đâu, em chỉ muốn tìm câu trả lời cho tình yêu của em dành cho ạn, tình yêu của chúng. Một câu hỏi tu từ được đặt ra sau khi nghe lý do tại sao lại có tình yêu như vậy là “Khi nào chúng ta yêu nhau?”.
Và người phụ nữ trong bài thơ cũng không nằm ngoài những cảm xúc tự nhiên ấy, nàng nhớ da diết, nhớ nhiều và bằng lòng với nỗi nhớ này:
“Con sóng trên mặt nước
Con sóng dưới lòng sâu
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Nỗi nhớ tràn ngập cả không gian “dưới vực sâu”, “trên mặt nước” và triền miên nhiều lúc “ngày đêm không ngủ”. Dù trong mơ em vẫn thấy anh, em luôn nhớ về hình ảnh của anh. “Em” tình yêu và nỗi nhớ da diết.
Điều tình yêu cần nhất là sự thủy chung, một lòng không thay đổi trước những cám dỗ, đam mê. Lòng thủy chung trở thành thước đo để thể hiện tình yêu bền chặt. Ở đây cũng có tâm hồn người phụ nữ đầy đức tính cao đẹp này, nàng luôn thủy chung, son sắt với người yêu:
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dẫu muôn vời cách trở”
Dù bao nhiêu khó khăn, trở ngại, đau đớn, khoảng cách, trái tim em vẫn hướng về anh, vẫn đợi và đợi anh. Vì trong tim còn hình bóng còn ôm yêu thương. Trong thâm tâm, cô gái ấy hiểu rằng tình yêu chỉ cần trái tim và thời gian của chúng ta, rồi một ngày chúng ta sẽ gặp nhau trong niềm vui và hạnh phúc lớn lao. Khoảng các càng xa, tình yêu của chúng ta càng khó khăn, không thể là mãi mãi. Tuy nhiên, đời người thì có hạn mà tình người thì vô hạn, nên đôi khi nghĩ về cuộc đời cũng hơi đáng thương:
” Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Ai có thể chống lại quy luật tự nhiên chỉ biết rằng để vượt qua thực tại bạn phải nỗ lực, sống với khát vọng sống có ý nghĩa với tình yêu lớn của mình:
” Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ.”
Một người phụ nữ khao khát được hòa mình vào những con sóng nhỏ để đi đến mọi ngóc ngách của tâm hồn và rồi hòa tan trong biển lớn.
Dù trăm năm, tình yêu vẫn như sóng không ngừng vỗ bờ. Sóng có thể nói là một bản tình ca đẹp về sự thủy chung, bất diệt của tình yêu đôi lứa.
Xem thêm: Phân tích hình tượng sóng trong bài thơ Sóng hay nhất
3. Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ qua bài thơ Sóng ý nghĩa nhất:
“Sóng” in trong tập “Hoa Dọc Chiến Hào” xuất bản năm 1968 của nhà thơ tình nổi tiếng Xuân Quỳnh. Bài thơ nói về tâm trạng và tình yêu mãnh liệt của người con gái khi yêu. Đến với bài thơ bằng nhạc, điệu bài thơ là giai điệu của trái tim hòa cùng sóng, rung nhịp cùng sóng biển. Từ rạo rực, khao khát đến khắc khoải, giai điệu kéo theo hình sóng, nhịp nhàng, bồng bềnh, âm thanh bất tận như hơi thở xuyên suốt cả bài.
Giọng điệu trữ tình của bài thơ nảy sinh từ hình ảnh sóng. Cả bài thơ nói về những con sóng tình trong lòng người con gái đang yêu khi đứng trước biển nhìn về những con sóng miên man, bất tận. Hình ảnh sóng chính là một nhân vật ẩn dụ, nó là hiện thân của cái tôi trữ tình của người thi sĩ đôi khi hòa nhập, đôi khi là một bản sao của “em” – một cô gái đang yêu say đắm. Sóng đã đánh thức một hồn thơ phong phú, hồn nhiên và sôi nổi. Qua hình tượng sóng, Xuân Quỳnh đã có cách thể hiện tâm trạng của cô gái rất hay.
Thật tự nhiên và thơ mộng, con sóng khao khát bờ nên con sóng ngày đêm vỗ về, con sóng không ngừng nghỉ với thời gian và đại dương. Như mạn chờ thuyền, nên thuyền mong bến, lòng người con gái luôn nhớ thương:
“Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
“Còn thức” nghĩa là lúc nào em cũng thấy rõ hình bóng anh, ánh mắt của anh… Cũng như “em” muốn được gần anh, hòa cùng anh trong tình yêu. Tình yêu của một cô gái mạnh mẽ và cuồng nhiệt. Sóng xa vẫn tìm về bờ, còn anh và em vượt qua mọi khó khăn để đến với nhau, sống trong hạnh phúc lứa đôi viên mãn.
“Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng nhỏ
Con nào cũng tới bờ
Dù muôn vời cách trở”
Cô gái bày tỏ lòng mình một cách chân thành, nồng nàn, say đắm. Chung thủy chính là đặc điểm của tình yêu:
“Dẫu xuôi về phương Bắc…
Hướng về anh một phương”.
Sóng thể hiện nỗi lòng của cô gái, khát khao được sống trọn vẹn trong tình yêu đẹp và chung thủy. Người ta thường nói xuôi vào Nam, ngược ra Bắc; nhưng ở đây, đầy hoài niệm, nhà thơ sử dụng phép đối lập. Từ đó, bất chấp tất cả, nhà thơ đã nói lên nỗi nhớ, sự xa cách, tình yêu là sự gặp gỡ của hai tâm hồn vô bờ bến.
Cuối cùng sóng nói lên khát vọng được sống trọn vẹn trong tình yêu của nhà thơ. Tình yêu lứa đôi đẹp đẽ, nồng nàn như trăm ngàn con sóng nhỏ giữa đại dương bao la muốn hòa chung vào biển lớn tình chung:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”
Khi đặt nhan đề, tác giả đã nhắc đến từ “sóng” mười một lần trong suốt bài thơ. Sóng vỗ như tâm trạng thay đổi thất thường. Sóng cho ta nhiều ấn tượng về âm điệu của sóng và tâm trạng, nhịp điệu của bài thơ. Thơ hồn nhiên, cách diễn đạt của tác giả trong sáng. Sóng đánh vào đại dương bao la cũng chính là sóng đánh vào trái tim cô gái. Từ hình ảnh “sóng”, Xuân Quỳnh đã thể hiện rõ nét vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ đang yêu. Bằng tình yêu chân thành và nồng cháy, người phụ nữ muốn sống hết mình, sống trọn vẹn trong tình yêu đẹp. Tình yêu là ngày nhớ đêm mong, người phụ nữ khao khát được gần gũi với tình yêu này. Họ yêu say đắm, chung thủy.
Xuân Quỳnh viết bài thơ này năm 1967, khi cuộc kháng chiến của nhân dân miền Nam đang ở đỉnh cao, khi nam nữ thanh niên xông pha vào trận chiến “xẻ Trường Sơn đi cứu nước” ở các bến đò, cầu nước, cây chuối, sân trường, nơi diễn ra cuộc li khai đỏ. Vì vậy, nếu đặt bài thơ trong hoàn cảnh này, ta càng thấy rõ hơn khát khao của người con gái trong tình yêu.
“Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được”
Đọc xong bài thơ “Sóng”, tôi càng khâm phục những người phụ nữ Việt Nam luôn thủy chung, luôn sống cho một tình yêu. Xuân Quỳnh xứng đáng là nữ thi sĩ của tình yêu lứa đôi, bà đã làm giàu cho nền thơ ca nước nhà.
Xem thêm: Phân tích khổ 3, 4 bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh hay nhất