Dàn ý phân tích, cảm nhận bài thơ Cảnh ngày hè hay nhất

1. Dàn ý phân tích, cảm nhận bài thơ Cảnh ngày hè hay nhất:

1.1. Mở bài:

– Giới thiệu tác giả và tác phẩm:

+ Nguyễn Trãi là nhà thơ, nhà văn kiệt xuất của dân tộc, ông có nhiều đóng góp lớn cho nền văn học nước nhà.

+ Cảnh ngày có bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và tấm lòng yêu nước thương dân của tác giả.

1.2. Thân bài:

Bức tranh cảnh ban ngày nổi lên với bức tranh thiên nhiên ban ngày rực rỡ

+ Cây đã héo úa sức sống, nay tán cây xanh mướt, bao trùm cả không gian

+ Màu đỏ của chất liệu thạch cao làm nổi bật khung cảnh ban ngà

+ Hương sen thoang thoảng trong gió

=> Khung cảnh tràn đầy sức sống

– Thuật ngữ ngôn ngữ sử dụng

+ Các từ: rôm rả, xôn xao, xôn xao…-> Khung cảnh ngày hôm nay thật xôn xao, náo nhiệt, không khí nhốn nháo.

+ Các động từ: thân, kết, chia tay khiến người đọc cảm nhận được sức sống dâng trào của cảnh sắc mùa hè

– Nhà thơ đã cảm nhận được sự tinh tế, thú vị của ngày tháng qua thị giác và cảm giác:

+ Nhà thơ nhìn những tán mía xanh mướt, màu đỏ rực rỡ của thạch thải, tiếng ve kêu râm ran khắp không gian và hình ảnh người dân làng chài mỗi sáng thức dậy và bóng người kéo lưới buổi chiều. .

+ Ngày được cảm nhận qua cảm giác khi nhà thơ thấy hương sen thoang thoảng trong gió

=> Tâm hồn nhà thơ Nguyễn Trãi chan hòa với thiên nhiên, điều đó cho thấy tác giả là người rất yêu đời, yêu cuộc sống.

Tình yêu đất nước, con người của Nguyễn Trãi

+ Phong thái ung dung của nhà thơ khi về ở ẩn không muốn lo việc chính sự.

+ Nhưng trong lòng ông luôn nghĩ đến dân, lo cho dân, lo cho nước, ông luôn mong mỏi cho nhân dân được hưởng cuộc sống thanh bình, chưa đủ.

+ Bài ca các vị vua đã trị vì và mang lại cuộc sống ấm no hạnh phú

1.3. Kết luận:

Củng cố lòng yêu thiên nhiên của tác giả và những đức tính tốt đẹp của người chí sĩ dù đã xin từ chức nhưng vẫn lo cho sự nghiệp chung của đất nước.

Xem thêm: Phân tích bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi siêu hay

2.Bài phân tích, cảm nhận bài thơ Cảnh ngày hè ngắn gọn nhất:

“Quốc âm thi tập” của Nguyễn Trãi là một không gian trữ tình độc đáo. Giàu cảnh và tình, nhưng bài số bốn mươi ba trong tập “Bảo kính cảnh giới” lại chứa đựng những da diết độc đáo, ám chỉ tâm huyết của tác giả. Bài thơ này có tên là “Cảnh mùa hè”.

Câu thơ đầu tiên, chúng ta đọc thoáng qua, có vẻ thật nhàn nhã, thật bình yên:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường”.

Nguyễn Trãi đó! Anh đang nhàn nhã ngồi dưới bóng cây như đang tận hưởng cái mát thực sự. Việc quân, quốc sự hẳn đã xong, ông trở về với cuộc sống giản dị, đơn sơ, mộc mạc nhưng hài hòa, gần gũi với thiên nhiên. Một số sách dịch là “Rảnh rỗi, mát mẻ ngày học mới”. Nhưng “rảnh” hay “đã” cũng đều thu hút sự quan tâm của độc giả. Rảnh rỗi, mọi việc đã xong, đã qua. “School Day” lại gây chú ý. Cả đoạn thơ không còn đơn thuần là hình ảnh Nguyễn Trãi ngồi hóng gió mà nó thở vào nỗi buồn, tâm sự của tác giả “Nhàn cả ngày vui”. Một xã hội đã suy yếu, ý chí và khát vọng của tác giả đã bị che mờ, chẳng còn lại gì, ông chấp nhận bỏ cuộc, từ quan lui về ở ẩn, đành “nguội” cả buổi học mới vui. , một gánh nặng đang đè lên vai tôi. Cả câu thơ thoáng một nỗi niềm thầm kín, không còn sự nhẹ nhàng, thanh thoát.

Trở về với thiên nhiên, anh có cơ hội gần gũi với thiên nhiên hơn. Anh thích thú, say mê trước vẻ đẹp của thiên nhiên.

“Hòe lục đùn đùn tán rợp giương
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”

Cảnh mùa hè qua tâm hồn, tình cảm, ánh sáng của thiên nhiên. Cây lớn nhanh, tán ngày càng rộng, có thể như một tấm bạt căng giữa trời với cành lá xanh mướt. Những cây thạch còn lại phun áo sen đỏ, thơm ngát, cành hồng, hoa tô điểm. Qua lăng kính của Nguyễn Trãi: sức sống còn là thác đổ, là sức sống, là vườn hoa, vườn thiên nhiên muôn màu. Cảnh đẹp như tiên cảnh có lẽ bởi nó được nhìn bằng con mắt của một nhà thơ đa cảm, thiết tha sống với đời…

Qua cảnh ngày hè, tình cảm của Nguyễn Trãi cũng được thể hiện sâu sắc:

“Lao xao chợ cá làng ngư phủ
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương”.

“Chợ” là hình ảnh thái độ bình thường trong tâm thức người Việt Nam. Chợ đông vui thì đất nước thái bình thịnh trị, nhân dân ấm no; Khi chợ tan, người ta dễ gợi lên hình ảnh đất nước loạn lạc, chiến tranh, binh đao… cộng với tiếng ve kêu lúc chập tối càng gợi lên cuộc sống thôn quê. Chính những sắc màu thôn quê ấy đã làm cho cảm xúc của ông sâu sắc hơn và gợi lên tư tưởng mà ông đang theo đuổi:

“Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng
Dân giàu đủ khắp đòi phương”.

“Dân đủ yêu thương”, cuộc sống của nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc là điều mà Nguyễn Trãi đã từng hướng tới và mong ước. Ở đây, ông nhắc đến Ngũ Cấm vì thời vua Nghiêu, vua Thuấn nổi tiếng thái bình thịnh trị. Vua Thuấn có cây đàn Nam Phong, nay được cất lên để ca hát nhân gian hết cỡ, làm ra nhiều lúa, ngô, khoai. Vì vậy, tác giả muốn tiếng đàn của vua Thuấn được lồng vào đời sống nhân dân để ca ngợi cuộc sống ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Những ước mơ ấy chứng tỏ Nguyễn Trãi là một nhà thơ lớn có tấm lòng nhân đạo cao cả. Ông luôn nghĩ đến cuộc sống của người dân, chăm lo cho cuộc sống của họ. Đó là một giấc mơ tuyệt vời. Có thể nói, dù bị triều đình xua đuổi nhưng Nguyễn Trãi vẫn sống lạc quan, yêu đời, mong ước nguyện lý tưởng của mình được toại nguyện để nhân dân có cuộc sống ấm no.

Đoạn thơ này đã làm rõ cảm xúc của Nguyễn Trãi trong thời gian ở Côn Sơn với lòng yêu nước thương dân vẫn ngày đêm “cuốn ải Đông Phương”. Anh yêu thiên nhiên say đắm. Và có lẽ chính thiên nhiên đã cứu Nguyễn Trãi khỏi những giây phút bi quan của cuộc đời. Dù sống với cuộc sống tự nhiên, Ức Trai vẫn trông nom “một tấc ân xưa”. Nguyễn Trãi vẫn không quên lí tưởng an dân, lí tưởng nhân nghĩa, lí tưởng ước làng xóm vắng không một lời than thở, ngậm ngùi.

Xem thêm: Mở bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc hay nhất

3. Bài phân tích, cảm nhận bài thơ Cảnh ngày hè hay nhất:

Không chỉ là anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, Nguyễn Trãi còn là nhà thơ lớn có nhiều đóng góp lớn cho nền văn học Việt Nam, mang đến cho thơ ca trung đại nhiều khám phá mới. , với hơi thở mới, diện mạo mới. Có thể kể đến một số tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Trãi là bài thơ Cảnh ngày trích trong Quốc Âm Thi Tập.

Quốc Âm Thi Tập là tập thơ Nôm sớm nhất, đặt nền móng, tiền đề cho nền văn học chữ Nôm Việt Nam của chúng ta sau này, phản ánh chủ yếu vẻ đẹp của con người Nguyễn Trãi, trước hết là con người hiện tại. đẹp về trí tưởng tượng, về tâm hồn, về khát vọng của những người anh hùng dân tộc. Đó là vẻ đẹp của lí tưởng nhân nghĩa, của lòng yêu nước thương dân sâu sắc, tốt đời đẹp đạo, yêu thiên nhiên, gắn bó với dân dã chất phác cũng như nhân cách cao cả, khoáng đạt. . Về nghệ thuật, thể thơ Đường luật đã được Nguyễn Trãi vận dụng thành thạo như một thể thơ quốc ngữ, thể hiện tài năng của nhà thơ. Cảnh Ngày là bài thứ 43 trong tổng số 61 bài có nhan đề Bảo Kính Cảnh Quân, tiêu biểu cho thể thơ không đề của Quốc Âm Thi Tập. Bài thơ được sáng tác trong thời gian Nguyễn Trãi không còn được vua tin dùng, lui về nơi ẩn dật, lánh đời.

“Rồi hóng mát thuở ngày trường

Hòe lục đùn đùn tán rợp giương

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương

Lao xao chợ cá làng Ngư phủ

Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương”

Mở đầu bài thơ là hình ảnh nhà thơ hiện ra trong tư thế ung dung, thư thái, rất thư thái, tự tại “Rồi mát ngày đi học mới về”, cảm giác như nhà thơ ngồi dưới hiên nhà, bên cạnh là hơi ấm. Máy ép trà đã pha hiện đang tỏa ra hương thơm thoang thoảng, phóng tầm mắt quan sát khung cảnh. Bức tranh thiên nhiên hiện ra trong tầm nhìn của tác giả với đầy đủ các tông, màu và hương, thật rực rỡ và đẹp đẽ, màu xanh của tán sếu quanh bóng làm nổi bật màu đỏ của cây rung rinh và chiếc áo trong. Nơi đây có hàng nghìn bông sen hồng xen lẫn với những chiếc lá xanh, tỏa hương thơm ngào ngạt, trong lành và dịu mát. Các từ “đùn”, “phun” đến là để chỉ cảnh vật có trạng thái sinh động, chỉ trực tiếp, chứa đựng một sức sống căng tràn, mạnh mẽ, bền bỉ. Những bức ảnh này không phải là những thứ thông thường, lãng phí mà là những thứ giản dị, gần gũi, quen thuộc với người đọc, tất cả kết hợp lại, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, đại diện cho cảnh vật. ngày là. Như vậy, bằng sự tinh tế, nhạy cảm của các giác quan, cái nhìn đa chiều của Nguyễn Trãi đã tái hiện thành công một ngày sống động, rực rỡ, tràn đầy sức sống, đồng thời cũng thể hiện phong cách nghệ thuật mới của ông. nhà thơ. Và để có được những góc nhìn mới, đẹp và tinh tế như vậy, Nguyễn Trãi phải là người có tình yêu thiên nhiên sâu sắc, gắn bó với cuộc sống bình dị đời thường, đủ nhạy cảm để nắm bắt các chi tiết. Đầy nghệ thuật giản dị mà sâu sắc với tâm hồn cao thượng, tiến bộ, tự do tự tại. Phong cách nghệ thuật quan sát sự vận động và phát triển, khác với tư tưởng chủ đạo của văn học trung đại là “tĩnh”, Nguyễn Trãi đã có những bước đột phá mới đầy độc đáo.

Để rồi, ngoài khung cảnh thiên nhiên, tác giả còn thấy sự xuất hiện của những con người, những con người bình dị giản dị với tiếng “ồn ào” phát ra khi trao đổi, mua bán ở “chợ cá làng Ngư”. chính phủ”. Góp mặt trong bức tranh của các vì sao không thể thiếu “Cẩm ve dám nói lầu Xi Dương”, tuy đã cuối ngày nhưng vẫn đầy sức sống, ồn ào, sôi động, tiếng ve kêu. gợi lên một cuộc sống. bình yên, hạnh phúc. Bức tranh về cuộc sống con người tuy khá giản dị nhưng vẫn lột tả được nhịp sống nhộn nhịp, yên bình và trong lành.

“Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng

Dân giàu đủ khắp đòi phương”

Khác với những câu đầu là một tâm hồn nhàn tản thưởng ngoạn cảnh ngày hè, hai câu kết là những dòng tâm sự của Nguyễn Trãi, giọng trầm, mang nhiều nét suy tư. Dù bị vu oan và không còn được vua Lê trọng dụng như trước, cũng lui về ở ẩn, lánh xa thế sự u buồn nhưng Nguyễn Trãi chưa bao giờ rời bỏ mối lo cho dân, cho nước. Tư tưởng chính trị lấy nhân nghĩa làm đầu và tiền đề là lòng yêu nước, thương dân. Tự đáy lòng, nhà thơ luôn mong muốn mang lại cho mọi người cuộc sống ấm no hạnh phúc, không lo cơm ăn áo mặc. Đó là tâm nguyện về một triều đại lý tưởng của các vua Nghĩa, vua Thuấn, những vị vua tài đức, ung dung cầm lấy Ngũ ki, đưa nền âm nhạc nước Nam thái bình thịnh trị. Vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ đã được khắc họa sâu sắc, đó là tâm hồn của một con người luôn gắn bó mật thiết với cuộc sống của người dân lao động ở nông thôn, tình yêu thiên nhiên tha thiết luôn có những rung động mạnh mẽ. với sự thay đổi của tự nhiên. Cả cuộc đời Nguyễn Trãi luôn trăn trở trước nỗi lo của nhân dân, luôn chan chứa tình cảm thiết tha với dân tộc, với đất nước, một lòng, suốt đời trung thành, tận tụy, cống hiến cho dân cho Tổ quốc không tiếc tay. từ xấu.

Về nghệ thuật, Nguyễn Trãi đã rất tài tình khi Việt hóa và vận dụng thấm nhuần, thành công thể thơ bát cú Đường luật, để lại cho hậu thế những bài thơ hàm súc, bác ái, tái hiện vô cùng. dễ hiểu, dễ đọc. Ngôn ngữ tuy nhiều từ cổ nhưng giản dị, tinh tế, cách lồng ghép khéo léo các điển tích, hình ảnh sinh động, gợi cảm đã góp phần tạo nên một tác phẩm xuất sắc.

Cảnh ngày không chỉ đơn giản là bức tranh vẽ cảnh thiên nhiên tươi đẹp mà còn khắc họa thành công cuộc sống cơ cực của những người lao động phổ thông. Ẩn sâu trong đó là vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ lớn, với tình yêu thiên nhiên sâu sắc, tâm hồn cao thượng, ung dung nhưng luôn hoài niệm, đôi chút lo lắng cho cuộc sống, số phận của con người. nước họ, đó chính là tư tưởng chính trị sâu sắc, nồng nàn của người anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi.