Vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài Cảnh ngày hè hay nhất

1. Dàn ý Vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài Cảnh ngày hè hay nhất:

1.1. Mở bài:

– Giới thiệu về tác giả Nguyễn Trãi và bài thơ “Cảnh ngày hè”: Nguyễn Trãi là người văn võ toàn tài, có tấm lòng trong sáng. Cảnh hôm nay là bài thơ số 43 trong câu “bảo vệ cõi trời” của Quốc Âm Thi Băng.

– Vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi qua đoạn thơ: Yêu thiên nhiên tha thiết, gắn bó với cuộc sống của người viễn xứ, yêu nước thương dân luôn nghĩ đến hạnh phúc của nhân dân.

1.2. Thân bài:

a. Nguyễn Trãi – tâm hồn yêu thiên nhiên tha thiết

– Bức tranh thiên nhiên cảnh ngày được Nguyễn Trãi vẽ nên thật sinh động:

Khung cảnh gần gũi, quen thuộc của mùa hè: lá hẹ, hoa thạch thảo, hoa sen.

Cảnh sinh động, nổi bật, sinh động: Thông qua việc sử dụng các gam màu nóng để tả cảnh xanh, đỏ, hồng.

Cảnh tràn đầy sức sống, sự sinh sôi nảy nở từ trong lòng cảnh: Sử dụng động từ mạnh “phun”, “mỡ màng” để gợi tả những trạng thái, sức sống căng tràn của cảnh.

Cảnh tinh tế, tao nhã với hương thơm: Hương sen nồng nàn cuối mùa.

=> Bức tranh thiên nhiên cuối hè nhưng không hề héo úa, khô héo mà ngược lại vô cùng rực rỡ, sinh động, giàu sức sống.

– Tâm hồn Nguyễn Trãi:

Phải rất yêu và say mê cảnh sắc thiên nhiên thì Nguyễn Trãi mới có những khám phá tuyệt vời và tinh tế đến vậy.

Nguyễn Trãi có tâm hồn nghệ sĩ tinh tế, nhạy cảm.

b. Nguyễn Trãi – tâm hồn luôn thiết tha với làng quê

– Bức tranh cuộc sống sôi động, phong phú:

Hình ảnh đời sống quen thuộc: chợ cá, làng chài, nhà sàn nghĩa địa.

Âm thanh của cuộc sống: Tiếng chợ cá ồn ào, tiếng ve kêu. Đó là những âm thanh của cuộc sống rộn ràng, tươi vui, sôi nổi, rộn ràng.

Việc sử dụng từ tượng thanh “loạn”, “đẩy” kết hợp đảo ngữ cú pháp đã nhấn mạnh âm hưởng sôi động của cuộc sống.

– Tâm hồn Nguyễn Trãi:

Nguyễn Trãi yêu cảnh làng quê, yêu cuộc sống nơi thôn quê.

Anh quan tâm đến cuộc sống của những người dân làng nghèo để có thể chú ý và lắng nghe những âm thanh đó.

c. Nguyễn Trãi – một tâm hồn nặng lòng với dân, với nước

– Mở đầu bài thơ, Nguyễn Trãi thể hiện triết lí nhân sinh “nhàn”:

Rồi: Rãnh rãnh.

“Sảng khoái ngày học”: nhàn nhã sinh hoạt, tự tại tự tại.

=> An tâm, yên tâm, không lo lắng.

– Kết thúc bài thơ, Nguyễn Trãi bày tỏ cảm nghĩ:

Điển cố “Ngự Cấm”: Gợi nhớ về triều đại vua Nghiêu Thuấn – thời kỳ thiên hạ thái bình thịnh trị. Niềm vui, hạnh phúc của Nguyễn Trãi khi được sống ở quê với người dân quê. Thể hiện mong muốn có cuộc sống ấm no, hạnh phúc trên quê hương. Đó là ước vọng của một con người luôn trăn trở, trăn trở, hướng về quê hương.

Ước mơ của Nguyễn Trãi: “Công danh đủ cầu chí hướng”: Không chỉ khao khát một cuộc sống hạnh phúc không thiếu thốn trên quê hương, Nguyễn Trãi còn mong ước cuộc sống của mình được bôn ba khắp mọi miền đất nước. Đó là tấm lòng vì nước yêu dân, lo cho vận mệnh quốc gia.

=> Dù trong những giây phút thanh nhàn hiếm hoi của cuộc đời, Nguyễn Trãi vẫn nặng lòng với dân, với nước, ung dung, không nhàn tản.

d. Nghệ thuật

– Sử dụng lớp từ Hán Việt kết hợp với từ thuần Việt.

– Các biện pháp nghệ thuật: sử dụng từ ghép, liệt kê, phép đảo tự cú pháp.

– Sử dụng từ điển chính tả.

– Miêu tả tự nhiên, kết hợp gợi và chi tiết.

1.3. Kết bài:

– Miêu tả vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài thơ

– Liên hệ: So sánh với những nhà thơ đồng điệu với tâm hồn Nguyễn Trãi, tiêu biểu nhất là Nguyễn Bỉnh Khiêm trong bài thơ Nhàn.

Xem thêm: Phân tích bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi siêu hay

2. Vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài Cảnh ngày hè hay nhất:

Nguyễn Trãi không chỉ là nhà quân sự tài ba. Nhưng ông còn là nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc. Đến với bài thơ “Cảnh ngày hè” người đọc sẽ cảm nhận được vẻ đẹp trong tâm hồn nhà thơ.

Trước hết, đó là vẻ đẹp của tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống trong cảnh ngày hè. Đoạn thơ mở đầu bằng hình ảnh nhà thơ Nguyễn Trãi ung dung ngồi dưới bóng cây, như đang tận hưởng cái mát thực sự: “Rồi hưởng cái mát buổi trường”. Việc quân, quốc sự hẳn đã xong, ông trở về với cuộc sống giản dị, đơn sơ, mộc mạc nhưng hài hòa, gần gũi với thiên nhiên. “Rồi” là rảnh rỗi, mọi chuyện thăng trầm, hết chuyện. Và “ngày học” là một ngày dài. Cả đoạn thơ không còn đơn thuần là hình ảnh Nguyễn Trãi ngồi hóng gió mà trút ra nỗi buồn, tâm sự của tác giả nhàn nhã tận hưởng ngày dài. Một xã hội đã suy yếu, khát vọng và ý chí của tác giả đã bị che mờ, chẳng còn lại gì, đành phải từ bỏ quan trường để về ở ẩn, suốt ngày ngồi “mát mẻ” trong trường để vui chơi. một gánh nặng đang đè lên vai anh ta. Cả câu thơ thoáng một nỗi niềm thầm kín, không còn sự nhẹ nhàng, thanh thoát. Sống hài hòa với thiên nhiên, Nguyễn Trãi đã tinh tế phát hiện ra vẻ đẹp trong sáng mà chốn cung đình, cung cấm, đầy rẫy thị phi không thể hiện ra. Đó là:

”Hòe lục đùn đùn tán rợp giương

 Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

 Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”

Chỉ bằng vài nét phác, bức tranh quê hiện lên tươi tắn, hài hòa. Cây trước sân, cây trong ao đang trong tình trạng căng tràn sức sống, đua nhau nở hoa, tỏa hương thơm. Cây có tán lá rộng xanh mướt, khi cây nổi lên những chùm hoa đỏ thắm và những đóa sen hồng thơm ngát. Sự sống trong cây trôi nổi trên cành, trên lá, trên hoa. Cây đổ bóng ẩn dưới sân, tỏa bóng mát xuống tâm hồn nhà thơ. Các từ “nổ” (đẩy ra), “giơ” (dãi ra), “phun, tiễn” (nuốt, phì phò) diễn tả sức sống căng tràn chứa đựng bên trong sự vật, tạo nên hình khối. Ảnh mới lạ, ấn tượng. Ở đây ta bắt gặp một khung cảnh thiên nhiên tràn đầy sức sống cho thấy tình yêu thiên nhiên và cuộc sống vô cùng khát khao của nhà thơ, đồng thời cũng muốn cống hiến sức mình để làm cho cuộc đời này tươi đẹp hơn. Đời anh hùng rồi cũng qua, nhưng như cây bách phủ đầy tuyết sương, sự sống vẫn chảy mạnh mẽ trong huyết quản. Phải chăng “hồng thức” (màu đỏ) của hoa là thức đỏ của tấm lòng son sắt với nhân dân, đất nước? Phải chăng hương sen thơm ngát là lý tưởng mơ ước không bao giờ phai của Nguyễn Trãi Cả đời phấn đấu vì nước thái bình, dân vui?

Nếu bốn câu thơ trên Nguyễn Trãi miêu tả khung cảnh căng tràn sức sống thì hai câu thơ tiếp theo là một chuỗi âm thanh êm đềm nơi thôn quê với hình ảnh con người hiện ra:

“Lao xao chợ cá làng ngư phủ,

 Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương”

Từ tượng thanh “xèo xèo” được đặt trước hình ảnh chợ cá càng làm nổi bật không khí tấp nập của làng chài. “Hỗn độn” – tiếng qua lại, tiếng nói cười ồn ào. Tất cả đều hướng đến một cuộc sống cần cù, chân chất. Những âm thanh xôn xao ấy hòa cùng tiếng ve kêu râm ran chợt nổi lên trong buổi chiều muộn báo hiệu một ngày ở quê đã hết. Tiếng ve kêu vào buổi tối thường gợi nỗi buồn nhưng với người lao động lúc này nó trở thành bản nhạc rộn ràng làm cho tâm trạng trong nhà cũng ngây ngô, ngơ ngác.

Tiếp đến, đó còn là vẻ đẹp của một tâm hồn giàu lòng yêu nước thương dân sâu sắc:

“Dễ có Ngu cầm đàn một tiếng

 Dân giàu đủ khắp đòi phương”

Nguyễn Trãi đã trực tiếp bày tỏ tình cảm của mình trong hai câu thơ kết bài. Đó Là Giấc Mộng – Giấc Mộng Của Diêu Thuấn. Giấc mơ ngàn năm của người phương Đông sống ở thời Trung Cổ. Nhà thơ khao khát đất nước tìm được người hiền minh để đời sống nhân dân được ấm no hạnh phúc không phải chịu thêm khổ cực, nhọc nhằn.

Như vậy, khi đọc “Cảnh ngày hè”, người đọc không chỉ cảm nhận được bức tranh thiên nhiên, cuộc sống trong cảnh ngày hè. Nhưng nổi bật hơn cả đó là vẻ đẹp trong tâm hồn thi nhân Nguyễn Trãi.

Xem thêm: Mở bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc hay nhất

3. Vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài Cảnh ngày hè y nghĩa nhất:

Nguyễn Trãi đã để lại cho nền văn học nước nhà nhiều tác phẩm vô giá. Trong đó, “Cảnh ngày hè” là bài số 43 của bài thơ “Bảo kính cảnh quân” trong “Quốc âm thi tập” giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp trong tâm hồn nhà thơ.

Trước hết, vẻ đẹp trong tâm hồn nhà thơ đã được thể hiện qua tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống với những bức tranh thiên nhiên, cuộc sống đời thường được miêu tả một cách sinh động.

Câu thơ mở đầu đọc lên gợi lên cuộc sống thanh bình, thảnh thơi: “Rồi vui hưởng ngày xưa”. Từ “đã” ở đây có nghĩa là nhàn rỗi, nhàn nhã. Thời gian rảnh trong “ngày học” có nghĩa là một ngày dài, để ngồi “nguội” – một hoạt động nhàn nhã, yên tĩnh, thư giãn. Từ đó ta thấy được trạng thái tâm hồn thanh thản, thư thái của tác giả. Nguyễn Trãi đã có một cuộc đời bận rộn, tận tụy với đất nước, hiện tại là những giây phút nhàn rỗi nhàm chán của cuộc đời.

Nhờ đó, anh gần gũi với thiên nhiên hơn. Bức tranh cảnh ban ngày nổi lên với bức tranh thiên nhiên ban ngày rực rỡ:

    “Hoè lục đùn đùn tán rợp giương

    Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,

    Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”

Nhà thơ cảm thấy say mê, thích thú trước vẻ đẹp của thiên nhiên mỗi ngày. Cây hoa huệ đã héo úa sức sống, giờ đây tán của nó đã xanh mướt, bao trùm cả không gian. Cùng với màu đỏ của cây thạch nam, khung cảnh càng đậm nét. Đầm sen tỏa hương thơm ngát bay trong gió. Tác giả đã sử dụng các động từ: “gặp gỡ, tàn, tiễn” khiến người đọc cảm nhận được sức sống đang trỗi dậy của cảnh vật mùa hè. Không chỉ là bức tranh thiên nhiên, mà còn là bức tranh cuộc sống:

    “Lao xao chợ cá làng ngư phủ,

    Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương”

Việc sử dụng nhiều từ Hán Việt như “ngư, ve, yếm” kết hợp nhuần nhuyễn với các từ thuần Việt như “lão o”, “dương dai” tạo nên vẻ đẹp vừa mộc mạc, bình dị, vừa trang trọng. thanh lịch. Đó là âm thanh từ làng chợ cá, tiếng ve chạy mỗi độ thu về. Âm thanh của một cuộc sống yên bình.

Không chỉ dừng lại ở đó, vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ còn được thể hiện qua tấm lòng yêu nước thương dân sâu sắc:

    “Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng

    Dân giàu đủ khắp đòi phương”

Nguyễn Trãi mượn điển của Ngu Thuấn để bày tỏ lòng muốn yết kiến. Anh ao ước có một cây đàn để đánh bài “Nam Phong” cho người dân nơi đây “đủ giàu” – ấm no, hạnh phúc. Đó là vẻ đẹp trong tâm hồn Nguyễn Trãi. Dù trong hoàn cảnh nào, ông vẫn hết lòng vì dân, vì nước.

Tóm lại, bài thơ “Cảnh ngày hè” đã giúp người đọc hiểu rõ hơn về vẻ đẹp trong tâm hồn của Nguyễn Trãi – một con người luôn nặng lòng với nhân dân đất nước. Tâm hồn cao đẹp của nhà thơ hiện ra trọn vẹn, để lại cho người đọc nhiều ấn tượng sâu sắc.