Phân tích chất thơ trong Ai đã đặt tên cho dòng sông siêu hay

1. Dàn ý Phân tích chất thơ trong Ai đã đặt tên cho dòng sông siêu hay:

1.1. Mở bài:

* Giới thiệu tác giả và tác phẩm:

– Hoàng Phủ Ngọc Tường (1937) là nhà văn xứ Huế, có phong cách nghệ thuật độc tài với sở trường tùy bút, tùy bút.

– Kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” Được rút ra từ cây bút cùng tên, thể hiện được cái “tôi” trữ tình và vẻ đẹp của thiên nhiên xứ Huế.

1.2.Thân bài:

– Tiêu đề của bài viết:

+ Nhan đề độc đáo, mới lạ sử dụng câu hỏi từ.

+ Cảm phục mạnh mẽ vẻ đẹp trữ tình của sông Hương – dòng sông lịch sử, thể hiện khát vọng hướng thiện và xây dựng cái đẹp của người dân xứ Huế.

a) Hình ảnh sông Hương

– Từ góc độ địa chỉ:

+ Thượng lưu sông Hương:

Nhìn từ thượng nguồn, sông Hương có mối quan hệ mật thiết với dãy Trường Sơn.

Dòng sông Hương mọng nước rợp bóng mát ngàn cây.

Sông Hương mang dáng vẻ trữ tình hiện đại.

Sông Hương hiện lên như một cô gái giang hồ phóng khoáng, hoang dại.

Nghệ thuật: Gây ấn tượng bằng các động từ, tính từ, so sánh, nhân hoá táo bạo.

+ Sông Hương trước khi vào kinh thành Huế:

Trở thành một người hiền lành và trung thành của đất cố đô.

Toàn bộ dòng sông giống như một cuộc tìm kiếm có ý thức.

Sông Hương là một cô gái đẹp mơ màng giữa cánh đồng hoang dã châu Á.

-> Khi ra khỏi núi, sông Hương như một cô thiếu nữ bừng tỉnh đánh thức sức trẻ và những khao khát, khao khát của tuổi trẻ để đổi dòng liên tục.

Nghệ thuật: Phương pháp kể chuyện, miêu tả kết hợp thấm nhuần, tài hoa đã làm cho sông Hương nổi bật trong sự phối hợp tuyệt vời của cảnh vật vừa nên thơ vừa trữ tình hài hòa.

+ Sông Hương chảy vào thành phố Huế:

Dòng sông Hương reo vui giữa những khoảng sân xanh mướt của ngoại ô Kim Long.

Dòng sông kéo một đường thẳng thật yên bình theo hướng Tây Nam – Đông Bắc, khắc một cánh thật hiền về Cồn Hến, dòng sông mềm mại chắc chắn sẽ đi như tiếng “xin vâng” không lời của tình yêu.

Sông Hương chỉ thuộc về một thành phố, là niềm tự hào của Huế.

Nhìn bằng con mắt hội họa, sông Hương và các nhánh của nó tạo nên nét cổ kính của cố đô.

Qua cách cảm nhận âm nhạc, sông Hương như một điệu “slow” dành cho Huế.

-> Sông Hương được cảm nhận ở nhiều góc độ khác nhau, sông Hương được đón nhận, so sánh trong các ngành công nghệ, vẻ đẹp ấy được hội tụ dưới cái nhìn tài hoa của Hoàng Phủ Ngọc Tường.

– Sông Hương trong mối quan hệ với lịch sử dân tộc:

+ Sông Hương mang vẻ đẹp sử thi, ghi dấu ấn huy hoàng của một thời là dòng sông xa xôi, biên giới.

+ Dòng sông Hương trở thành chứng nhân lịch sử.

– Sông Hương qua góc nhìn văn hóa, thơ ca:

+ Sông Hương nhìn từ góc độ văn hóa:

Về quan điểm âm nhạc: Gắn sông Hương với ca Huế.

+ Từ góc độ văn hóa: Người nghệ sĩ tưởng tượng về Đại thi hào Nguyễn Du và về nàng Kiều.

+ Sông Hương từ góc độ thơ ca:

Mỗi nhà thơ đều có khám phá riêng về nó.

Sông Hương là nỗi oan ức trong nỗi nhớ xa xưa trong thơ bà huyện Thanh Quan, là sức mạnh hồi sinh của tâm hồn trong thơ Tố Hữu.

-> Nghệ thuật so sánh, liên tưởng độc đáo tạo nên dấu ấn riêng về phong cách nghệ thuật thơ tiên hiệp.

b) Cái “tôi” của Hoàng Phủ Ngọc Tường

– Cái “tôi” tài hoa, uyên bác.

– Cái “tôi” nặng lòng với quê hương.

– Cái “tôi” đa phong cách, mang nét riêng, đậm chất thơ.

– Phong cách trang nhã, tinh tế, tài hoa, lắng đọng vào chiều sâu nội tâm.

– So sánh và nhân hóa bạo lực.

– Vận dụng nhiều kiến thức về địa lý, văn hóa, lịch sử, có thể nhìn sông Hương dưới nhiều góc độ khác nhau.

– Ngôn ngữ chọn lọc, uyên bác.

c. Đánh giá

– Thể hiện tình yêu của nhà văn đối với sông Hương, cố đô Huế.

– Qua tác phẩm thể hiện sự hiểu biết về văn hóa, lịch sử, địa lý phong phú của tác giả.

– Hủy thành công của tác giả khi có thể kí, thể hiện được cái “tôi” riêng biệt, chứa đựng được cảm xúc.

– Để lại bài học về tình yêu thiên nhiên, quê hương cho mỗi chúng ta.

1.3.Kết bài:

Bày tỏ cảm xúc cá nhân: “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” là một khám phá hiển nhiên và thể nghiệm cái mới lạ của Hoàng Phủ Ngọc Tường đối với việc có thể bỏ ngòi bút. Qua đó, tác giả đã cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên xứ Huế và khẳng định tài năng uyên bác của mình.

Xem thêm: Phân tích tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông hay nhất

2. Phân tích chất thơ trong Ai đã đặt tên cho dòng sông siêu hay:

Bút kí là thể loại văn học ghi lại sự việc, con người, cảnh vật mà người viết mắt thấy, tai nghe, nhưng tùy bút không chỉ phản ánh sự kiện khách quan mà còn có nhận thức, suy nghĩ, liên tưởng, chính kiến. đặc biệt cảm động, khiến nó có chất trữ tình. Tuy nhiên, tùy theo phong cách của mỗi tác giả, yếu tố chất chứa tình cảm có thể dày đặc, xuyên suốt hoặc điểm xuyết giữa các yếu tố tự sự, trần thuật, lập luận…

Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trong những cây bút chuyên về tùy bút và ký. Nét đặc sắc trong phong cách nghệ thuật của ông là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa trữ tình và chính luận, sử thi lịch sử và sự khai thác chiều sâu văn hóa của đề tài. Chất lưu trữ trong các bài viết của ông thấm vào mọi thứ và thăng hoa thành chất thơ của ngôn ngữ.

Thơ là sản phẩm tổng hợp được tạo thành từ nhiều yếu tố tình cảm, cái đẹp, trí tưởng tượng, bản chất đời sống và nhạc điệu của ngôn ngữ…

Khó có thể tách rời các yếu tố này vì chúng hòa hợp với nhau, trong từng hình ảnh, từng chữ, từng câu, từng đoạn.

“Ai đã đặt tên cho dòng sông?” Đó là cuốn tự truyện mà Hoàng Phủ Ngọc Tường đã viết bằng tất cả tình yêu tha thiết với dòng sông Hương xinh đẹp dịu dàng, với xứ Huế cổ kính và thơ mộng.

Đoạn mở đầu với khu vườn cổ kính, ký ức của Nguyễn Du gợi cảm giác về một vùng đất đẹp trầm mặc (thuần khiết, cổ kính, mở đầu cho một câu hò, khúc hát). mộng mơ).

Mỗi đoạn văn là sự chắt lọc thuần túy về hành trình, về dáng vẻ, về vẻ đẹp với những từ ngữ giàu sức gợi, thể hiện tình yêu nồng nàn của con người với sông Hương đã sống nửa đời người như một. “Sông Hương khi về với châu thổ đã thay đổi tính cách, dòng sông dường như đã chế ngự bản năng của người con gái để mang một vẻ đẹp dịu dàng và trí tuệ, trở thành phù sa bồi đắp một vùng văn hiến của đất nước. “

Với cái chung thú vị và đầy mê hoặc, tác giả của sông Hương như một cô gái đẹp bị đánh thức bởi sự chờ đợi của người tình. Câu đẹp, đầy màu sắc và ấn tượng. “Sông Hương vẫn đi trong âm vọng Trường Sơn”, “Màu nước trở nên xanh thăm thẳm”, “lơ lửng giữa hai dãy khám phá và khám phá như những tòa thành”. “Dòng sông như một tấm lụa, với những con thuyền nhỏ ngược xuôi như con thoi, những ngọn đồi này tạo nên những mảng phản chiếu nhiều màu sắc”. “Sớm xanh, trưa vàng, chiều tím”.

Đến vùng ven kinh thành Huế, sông Hương mang một vẻ đẹp trầm mặc như những rừng thông cô đơn và những lăng tịch liêu trầm mặc.

Đoạn văn miêu tả dòng sông Hương chảy vào thành phố, tác giả tạo nên những hình ảnh đầy ấn tượng: Lột cầu giữa trời, Chạm một cánh rất nhẹ. Tác giả sử dụng rộng rãi các biện pháp tu từ giàu sức gợi đặc biệt là sở trường của thơ như so sánh kết hợp với nhân hóa, ẩn dụ: “Dòng sông mềm mại phải đi như tiếng sấm không lời của tình yêu, câu hát quá trớn ra khơi như tiếng lưu luyến cảm thấy còn chút lơ đãng thể hiện tình yêu”. Những chi tiết phong tục, lễ hội cũng trở thành tranh, nhạc, tình, nghĩa thành thơ.” Trăm cánh hoa bồng bềnh những đêm hội rằm tháng bảy từ điện Hòn Chén trở về bồng bềnh liên tục như muốn đi, muốn ở, lênh đênh trên mặt nước như lòng vướng víu”.

Âm nhạc đó là âm nhạc của trái tim, trong văn của Hoàng Phủ Ngọc Tường cũng có âm nhạc, gợi nhớ đến âm nhạc “Nhịp em (sông Hương) qua thành phố Một khúc tình ca chậm dành riêng cho Huế Những câu hò dài, uyển chuyển, du dương mà tự nhiên, tinh tế như một dòng sông, điệu nhạc hay, một “Daniube xanh” trong văn học.

Trí tưởng tượng phong phú so sánh, tưởng tượng gợi lại hình ảnh tuyệt vời “sông Neva với những tảng băng trôi nhanh như những chiếc thuyền của đàn hải âu” (Con chim hải âu đứng trên băng – NBS).

Coi đoạn văn tăng dần trong từng chi tiết, đến chi tiết cuối cùng, thăng hoa cao nhất, đẹp nhất. Tác giả giải thích tên sông bằng một điển thoại thơ mộng, làm cho dòng sông đã có tên thơ càng thêm thơ: Hương thơm, hương ngàn hoa, nước nấu trăm hoa đổ xuống, thơm từng hơi thở. đất.

Bút ký thu hút người đọc một phần ở tác phẩm, ở trí tuệ, sự kiện lạ, ở trí tuệ mới, nhưng nếu chỉ có thế thì bút ký sẽ chỉ là một bài báo không hơn không kém và nó sẽ nhanh chóng trôi qua không đọng lại. trong lòng người. Ngòi bút của Hoàng Phủ Ngọc Tường không như thế, nó chứa đầy những chất liệu quý, thể hiện một vốn sống và vốn văn hóa phong phú, đặc biệt là về Huế. Còn hơn thế, nó còn mãi, còn mãi vì nó chứa đầy chất thơ. Chất thơ ấy gắn với nhiều yếu tố, bắt nguồn từ nhiều nguồn, nhưng yếu tố quan trọng nhất, nguồn lớn nhất, dồi dào nhất là tình yêu, tình yêu tha thiết với non sông, với Huế, với đất nước của tác giả.

Xem thêm: Dàn ý phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông hay nhất

3. Phân tích chất thơ trong Ai đã đặt tên cho dòng sông siêu ý nghĩa:

Ai đó đã từng viết “Đất nước có nhiều dòng sông nhưng chỉ có một dòng sông để yêu, để nhớ như cuộc đời có nhiều mối tình nhưng chỉ có một mối tình mang theo mãi mãi”. Vâng, “dòng sông để thương, để nhớ” đối với mỗi người rất khác nhau.

Nếu tuổi đời tên tuổi của Văn Cao gắn liền với dòng sông Lô hùng vĩ; Nếu Hoàng Cầm là nỗi nhớ của chúng ta khi đi qua “sông Đuống dòng nước thải chảy”; Nếu Hoài Vũ mãi mãi là thi sĩ của sông Vàm Cỏ đêm đầy phù sa thì Hoàng Phủ Ngọc Tường hành quân cùng sông Hương đi vào lòng người đọc bằng câu “Ai đã đặt tên cho dòng sông?”… Có một Truyền thuyết làng Thành Trung, kể về một làng trồng cỏ ở Huế: Vì mến cảnh đẹp sông nước, người dân hai bên bờ sông Hương đã nấu nước trăm hoa đổ xuống sông cho nước trong xanh. . thơm mãi.

Phải chăng đó là cách giải thích tên gọi Hương Giang – dòng sông gắn với xứ Huế, gắn với mối tình của Hoàng Phủ Ngọc Tường? Kí tên “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” được viết năm 1981, khi tác giả đã sống bên bờ sông Hương, sống giữa lòng Huế hơn 40 năm, tình yêu quê hương máu thịt cứ lớn dần lên từng ngày và nó hiện hữu trong mọi lúc, mọi nơi. mọi không gian.

Khi tác giả ngồi đọc Truyện Kiều giữa mùa thu, trong khu vườn hoài cổ, nơi hoa đêm cây trái chín, yên tĩnh và thăng hoa – khu vườn sạc trên mảnh đất Nguyễn Du từng ở. của “xứ Kinh Kỳ” được phản ánh trong thơ Nguyễn, Ngược dòng sông Hương và xứ Huế đã gợi cho tác giả hình ảnh một cặp đôi lý tưởng: Kim-Kiều.

Chưa bao giờ tôi thấy dòng chảy nào kiều diễm đến thế, sông Hương đến với Huế qua con mắt Hoàng Phủ Ngọc Tường mang hình ảnh người con gái đẹp vạn người mê. Hãy nhìn nàng trước khi gặp Huế, nàng là “cô gái giang hồ phóng khoáng và hoang dã”, “dũng cảm và dũng cảm” với tâm hồn “tự do và trong sáng”, đó là hình ảnh của “bản trường ca” rừng rậm và nồng nàn. , nhưng cũng có lúc “mê hoặc đắm say giữa sắc đỏ loang loáng bông tuyết trắng của hoa đậu dại, nàng đã chế ngự sức mạnh bản năng của mình để cho đến lúc phải rời xa rừng già. sẽ trở nên nhẹ nhàng và khôn ngoan. Để đến với Huế, sông Hương phải vượt qua một hành trình, phải đổi dòng liên tục, như một cuộc tìm kiếm thiết tha, say mê không biết bao nhiêu nơi mà dòng nước ấy đã đi qua Hòn Chén, Ngọc Trản, Nguyệt Biều… Lương Quán, Thiên Mụ… cô gái giang hồ ấy bỗng hành động một cách thật mềm mại, nhưng “vẫn bước đi trong âm vang Trường Sơn, băng qua vực sâu dưới chân núi Ngọc Trản, để sắc nước thêm trong xanh”. ”, nàng vẫn một ánh mắt đượm buồn, trầm tư như huyền thoại, như một bài thơ cổ… cho đến khi gặp tiếng chuông Thiên Mụ, nghe âm thanh bao la, từ đó sông Hương óng ánh như vầng thái dương mới, nàng như một cánh cung rất nhẹ, cho đến khi quay mặt về phía thành phố, đường cong ấy khiến nàng “mềm mại mà vững chãi, như tiếng “xin vâng” không thành lời của tình yêu” – Phút đầu tiên đến với “người tình” sông Hương như thế đấy! tái tạo lại bản thân để dành những điều tốt nhất cho người yêu.

Sông Hương – dòng sông của riêng một thành phố – đã rời bỏ cuộc sống hoang dã của núi rừng để đến với Huế và chỉ riêng Huế, nàng như “sông Xen của Pa-ri, sông Đa-nuýp của Bu-đê-rết…” chảy vào trái tim của thành phố. Yêu kiều nhưng khác ở chỗ nàng đẹp một cách bí ẩn như phủ lên khuôn mặt xinh đẹp của mình tấm voan khói, nàng lặng lẽ trôi theo ánh đèn hoa vào hội tháng bảy, bồng bềnh trên mặt nước như vương vấn một nỗi niềm. Tôi chợt nhớ đến một câu nói “có những dòng cảm xúc, rất sâu, nên rất dịu dàng”, dòng chảy thơ mộng của sông Hương hay đó là tình yêu sâu nặng mà cô dành cho thành phố Huế? Vẻ đẹp của sông Hương cũng là vẻ đẹp của một nền văn hóa, vẻ đẹp của người đờn ca tài tử đêm khuya, của cả dàn ca Huế sinh sôi nảy nở trên mặt sông này và hơn thế nữa trên khắp dòng sông Hương. vang vọng những làn điệu dân ca, những câu hát mang hơi thở của trái tim thủy chung, những câu hò thề bên sông Hương trước giờ phút chia tay xứ Huế trôi về biển cả. Nhưng tiếc thay, sông Hương mãi là cô gái đằm thắm, dịu dàng và mềm mại trong lòng Huế, đã có một thời sông Hương “có tên là Linh Giang, là dòng Viễn Châu chiến đấu oanh liệt bảo vệ biên cương Bắc Nam” của Tổ quốc, huy hoàng soi bóng thủ đô Phú Xuân, “Dòng sông ngàn vàng” của trang sử viết giữa cỏ xanh lá biếc…

Sông Hương được ví như một cô gái đến với người yêu, trao vẻ đẹp của mình cho người yêu, đắm mình trong tình yêu để khám phá và hoàn thiện mình. Từ một dòng sông hoang sơ, bí hiểm, cô đã trở thành một dòng sông rất hiền, rất tài năng, rất nhân hậu, rất hy sinh..

Có lẽ, từ khi có sông Hương, Huế – người đàn ông của cô Kim – cũng đã thay đổi nhiều.

Từ hoang sơ với “cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại” hay đìu hiu kiêu hãnh với những tháp canh lăng tẩm nay đã biến thành một vẻ đẹp cổ kính, thơ mộng khiến những người con Huế dù có đi Paris, Budapest hay Leningrad vẫn đau đáu. hoài niệm về một thành phố với hình thái đô thị nguyên thủy, dọc hai bên bờ sông. Huế lung linh hơn khi dòng sông Hương nâng niu trong lòng Huế Nét riêng của hội đèn lồng, của ca Huế, tiếng mái chèo cuối hè. Với sông Hương, Huế đã trở thành nơi biên ải xa xôi của đất nước các Vua Hùng, Huế đã chiến đấu oanh liệt ở biên giới phía Nam của Đại Việt, Huế là kinh đô của người anh hùng Nguyễn Huệ, Huế và sông Hương đã đi vào Cách mạng Tháng Năm. 8 với các chiến dịch chuyển đổi công khai. Huế đã cống hiến xứng đáng cho Tổ quốc trong cuộc chiến trường kỳ rực lửa bên dòng sông Hương – dòng sông của bản hùng ca hy sinh lập công.

Tình yêu của sông Hương và xứ Huế – một tình yêu lãng mạn và âm vang của cuộc sống, một tình yêu như tìm và đuổi, hào hoa và say đắm, một sự kết hợp kỳ diệu giữa thơ và nhạc. Tình yêu ấy được vun đắp bởi ngòi bút tài hoa của Hoàng Phủ Ngọc Tường, một người con xứ Huế thân yêu, yêu Huế, yêu sông Hương, đến gần nhìn sông Hương mới phát hiện ra dòng sông “đang đổi màu”. Dưới nắng và hương trái trong vườn”, khi xa gần nửa vòng trái đất, nhìn Neva để sông Hương tìm về trong ký ức.

Sông Hương của Hoàng Phủ Ngọc Tường không chỉ mang vẻ đẹp thiên nhiên mà còn phản chiếu vẻ đẹp của con người, người tài nữ đánh đàn, người Châu Hóa lái thuyền xuôi ngược, người dũng sĩ, quân Nguyễn. Du, những người phụ nữ huyện Thanh Quan, những Tố Hữu… làm thơ bên dòng suối dài in bóng mây trời.

Cũng như tình yêu của sông Hương với Huế, tình yêu của Hoàng Phủ Ngọc Tường với sông Hương cũng là một quá trình cống hiến, khám phá và tự hoàn thiện. Tuy nhiên, vì sông Hương là hiện thân của truyền thuyết nên một người Hà Nội bâng khuâng đặt câu hỏi khi nhìn dòng nước: “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải đáp, câu hỏi đã trở thành tên của một thiên tài tuyệt vời…