Bài thơ “Cảnh ngày hè” đã tạo nên một bức tranh ngày hè vô cùng bình dị, tự nhiên, gần gũi đồng thời thể hiện tình yêu thiên, yêu nhân dân, đất nước, niềm khao khát cho muôn dân có được một cuộc sống bình yên, ấm no. Dưới đây là những bài văn mẫu Thuyết minh bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi siêu hay. Mời các bạn cùng tham khảo nhé!
1. Dàn ý thuyết minh bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi:
1.1. Mở bài:
– Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Trãi
– Giới thiệu bài thơ Cảnh ngày hè: Bài thơ là khung cảnh của bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp với tấm lòng thương dân yêu nước sâu sắc của tác giả.
1.2. Thân bài:
– Bức tranh thiên nhiên cảnh ngày hè nổi lên vô cùng rực rỡ:
+ Sức sống mãnh liệt của cây hoè, che phủ cả khoảng trong không gian.
+ Cây thạch lựu với sắc đỏ càng tô đậm thêm cho khung cảnh bức tranh ngày hè.
+ Hương hoa sen thơm ngát hương hoà mình vào làn gió
=> Cảnh vật vào ngày hè vô cùng tươi tắn và căng tràn sức sống
– Sử dụng nghệ thuật ngôn từ:
+ Các từ láy như: đùn đùn, lao xao,… thể hiện bức tranh ngày hè náo nức, nhộn nhịp.
+ Các động từ như: rợp, đùn, tiễn đưa diễn tả cảm giác trỗi dậy của cảnh vật ngày hè.
– Qua thị giác và thính giác của mình, nhà thơ đã cảm nhận sự thú vị và tinh tế của ngày hè:
+ Những tán màu xanh của cây hòe, sắc đỏ thắm của cây thạch lựu, tiếng ve kêu râm ran, mỗi sớm là hình ảnh của những người dân làng chài thức dậy và có bóng người đang kéo lưới lúc buổi chiều tà.
+ Nhà thơ cảm nhận được hương sen thoang thoảng trong không gian.
=> Nhà thơ hòa quyện tâm hồn vào cùng với thiên nhiên, thể hiện được nhà thơ là một người rất yêu cuộc sống.
– Tấm lòng yêu nước thương dân sâu sắc của nhà thơ:
+ Khi về ở ẩn với phong thái ung dung tự tại không muốn vướng bận đến những chuyện ở quan trường.
+ Trong lòng tác giả luôn luôn nghĩ về nhân dân và đất nước, ông luôn có mong muốn nhân dân sẽ có một cuộc sống thái bình, ấm no.
+ Ngợi ca các đời vua ngự trị đã đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
1.3. Kết bài:
– Nêu đặc sắc nghệ thuật
– Khẳng định lại tình yêu thiên nhiên của nhà thơ.
Xem thêm: Phân tích bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi siêu hay
2. Thuyết minh bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi siêu hay:
Trong thời kỳ thơ ca trung đại Nguyễn Trãi là một nhà thơ lớn của dân tộc. Tập thơ “Quốc âm thi tập” là tập thơ Nôm cổ nhất còn xót lại cho đến nay. Trong đó tiêu biểu là bài thơ “Cảnh ngày hè”. Bài thơ đã tạo nên một khung cảnh bức tranh ngày hè vô cùng bình dị, tự nhiên, gần gũi đồng thời thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu nhân dân, đất nước, nỗi niềm khao khát cho muôn dân có được một cuộc sống bình yên, ấm no.
Trong trái tim người đọc chắc hẳn đều có cảm nhận đầu tiên cảnh ngày hè là bức tranh thiên nhiên màu sắc vui, nhộn nhịp, tràn đầy sức sống của mùa hè:
“Rồi hóng mát thuở ngày trường
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”
Câu thơ đầu tiên nhà thơ đã thể hiện những ngày dài nhàn hạ của mình từ ngày rời nơi quan trường về ở ẩn. Nguyễn Trãi mở rộng tâm hồn mình và hòa mình vào trong thiên nhiên tươi đẹp rực rỡ của ngày hè. Cảnh vật mùa hè đã được nhà thơ vẽ lên lần lượt sống động với sắc màu tươi vui màu “lục” của tán “hòe” đang vươn lên xòe rộng tỏa bóng mát. Mùa hè đến mang theo sắc màu đỏ rực của “thạch lựu” cùng với sắc hồng của hoa sen trong ao “hồng liên trì”. Ở đây, tác đã sử dụng các động từ mạnh rất thành công như “đùn đùn”, “phun” diễn tả cây hoè, cây thạch lựu có một sức sống vô cùng mãnh liệt từ bên trong. Dường như sức sống mãnh liệt ấy đang muốn trỗi dậy phun trào. Bức tranh thiên nhiên mùa hè không chỉ đem lại sắc màu rực rỡ mà còn đem đến những mùi hương đặc trưng của những bông hoa sen trong tao xem quen thuộc trong thơ ca Việt Nam. Bên cạnh bức tranh thiên nhiên ngày hè rực rỡ đó là hình ảnh đời sống của con người với những âm thanh nhộn nhịp đang từ từ hiện lên:
“Lao xao chợ cá làng Ngư phủ
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương”
Tác giả đã lắng nghe những âm thanh quen thuộc bình dị có trong cuộc sống đời thường từ xa xa vọng lại với tiếng lao xao từ chợ cá làng Ngư phủ, Qua đó cho thấy hình ảnh của con người đang bận rộn với cuộc sống hàng ngày tại nơi chợ làng. Nhà thơ còn cảm nhận được tiếng ve kêu “dắng dỏi” ở “lầu tịch dương”. Vào ngày hè không chỉ có con người đang bận rộn với cuộc sống mà những chú ve cũng đang tất bật góp thêm những âm thanh đặc trưng trong ngày hè, tạo nên một không gian tràn đầy sức sống. Với từ láy “lao xao” và “dắng dỏi” đã được đưa lên đầu câu thơ càng làm tô đậm bức tranh cảnh ngày hè vô cùng sinh động. Nhà thơ phải là một người tinh tế và có tâm hồn nhạy cảm lắm mới có thể quan sát và lắng nghe một cách tỉ mỉ như vậy để có thể cảm nhận được sự phát triển của các loài cỏ cây, hoa lá, cảm nhận được âm thanh sống động trong cuộc sống đời thường. Trước cảnh ngày hè rộn ràng, vui tươi, sức sống mãnh liệt cùng với cuộc sống đời thường của những người dân lao động bận rộn với công việc, nhà thơ đã bày tỏ nỗi niềm của mình, luôn khao khát muôn dân có cuộc sống yên bình, no đủ:
“Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng
Dân giàu đủ khắp đòi phương”
Tác giả đã mượn đến điển tích tiếng đàn của Ngu Thuấn nhằm bày tỏ khai khát mãnh liệt của bản thân. Trong trái tim ông luôn đau đáu mong ước rằng có một cây đàn để được đánh lên khúc “Nam Phong” cho muôn dân khắp nơi đều hạnh phúc “giàu đủ”. Chính điều đó đã tạo nên vẻ đẹp trong tâm hồn của nhà thơ. Tưởng chừng khi về ở ẩn trong những ngày dài đằng đẵng nhưng trong trái tim ông vẫn luôn đau đáu nỗi niềm với tình yêu nước, thương dân. Chỉ với sáu từ ơt câu thơ cuối cùng với nhịp thơ 2/2/2 đã thể hiện tiếng lòng của Nguyễn Trãi, biết bao nhiêu cảm xúc đang chất chứa nhiều nỗi niềm. Không những vậy, câu thơ còn bộc lộ ra được thời thế bấy giờ, mong ước có một triều đình anh minh để quốc thái dân an.
Nhà thơ đã rất thành công trong việc vẽ nên một bức tranh ngày hè vô cùng tươi đẹp, nhộn nhịp, rực rỡ và tràn đầy sức sống. Qua đó thể hiện tình yêu thiên nhiên, đất nước của tác giả đồng thời thể hiện niềm khát khao nồng cháy về một cuộc sống bình yên, ấm no cho muôn dân. Tuy rằng bài thơ đã ra đời hàng bao thế kỷ, nhưng vẻ đẹp và nhân văn trong bài thơ vẫn sống mãi trong lòng người đọc.
Xem thêm: Mở bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc hay nhất
3. Thuyết minh bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi ấn tượng:
Nguyễn Trãi chính là một nhà thơ kiệt xuất trong văn học Việt Nam, ông đã để lại cho đời nhiều tác phẩm có giá trị hết sức to lớn. Nếu tác phẩm “Bình Ngô đại cáo” của Nguyễn Trãi mang đến nhiệt huyết và lòng tự tôn của cả dân tộc thì đến với bài thơ “Cảnh ngày hè” không chỉ là một bức tranh ngày hè mà còn là về vẻ đẹp tâm hồn với tình yêu nước, thương dân của Nguyễn Trãi.
Mở đầu bài thơ là sáu câu thơ đầu miêu tả bức tranh ngày hè rực rỡ:
“Rồi hóng mát thuở ngày trường
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương
Lao xao chợ cá làng Ngư phủ
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương”
Trong tư thế ung dung, thoải mái của mình khi về ở ẩn, nhà thơ đã đón nhận cảnh ngày hè. Bức tranh thiên nhiên ngày hè hiện lên vô cùng tươi đẹp và rực rỡ mang đến nhiều màu sắc và âm thanh sinh động. Đó chính là sắc xanh của cây hòe, là sắc đỏ của cây hoa lựu, sắc hồng của những bông hoa sen trong ao sen và là sắc vàng của ánh nắng lung linh vào chiều. Tất cả màu sắc đó đã hòa quyện lại với nhau tạo thành một bức tranh thiên nhiên đặc trưng của mùa hè. Nhà thơ không chỉ cảm nhận cảnh vật mùa hè bằng thị giác mà còn cảm nhận qua thính giác, khướu giác và cảm nhận bằng cả tâm hồn người nghệ sĩ yêu thiên nhiên, đất nước. Ông cảm nhận được mùi hương của những bông hoa sen, nghe thấy âm thanh “lao xao” của chợ cá làng chài, nghe thấy âm thanh “dắng dỏi” của tiếng ve kêu râm ran. Bức tranh ngày hè đã trở nên sống động hơn bao giờ hết với mùi vị và âm thanh nhộn nhịp. Dù tác giả đã miêu tả khung cảnh vào cuối ngày nhưng khi mặt trời lặn xuống thì mọi cảnh vật vẫn tràn đầy sức sống. Qua đó, thể hiện những ước muốn trong lòng tác giả mong muốn được cống hiến hết mình cho nhân dân, đất nước. Nhiệt huyết của Nguyễn Trãi như muốn phun trào ra và lan rộng đi khắp mọi nơi. Với hai câu thơ cuối của bài thơ đã được nhà thơ gửi gắm suy nghĩ và tâm tư một cách trọn vẹn:
“Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng
Dân giàu đủ khắp đòi phương”
Tuy rằng Nguyễn Trãi đã đón nhận ngày hè trong tư thế thoải mái, ung dung, nhàn rỗi nhưng trong lòng của ông vẫn luôn mang nặng những tâm tư, lo lắng cho nhân dân, đất nước. Dù miêu tả khung cảnh cảnh ngày hè nhưng nhà thơ vẫn luôn quan tâm đến cuộc sống của nhân dân, lo cho nhân dân, lo cho đất nước. Do đó, tác giả mong ước bản thân mình có cây đàn của vua Ngu Thuấn để ông có thể mang lại cho nhân dân, đất nước cuộc sống bình yên, ấm no, hạnh phúc. Không những vậy, trong bài thơ còn có hình ảnh của hoa lựu khiến người đọc có sự liên tưởng đến câu thơ của Đại thi hào Nguyễn Du: “Đầu tường hoa lựu lập lòe đơm bông”. Câu thơ ấy của Nguyễn Du đậm chất tạo hình nhưng trong câu thơ của Nguyễn Trãi lại nói lên được cá tính cũng như nhiệt huyết của bản thân mình. Chính điều đó cho thấy Nguyễn Trãi rõ hơn tài năng của Nguyễn Trãi về thơ văn.
Bài thơ “Cảnh ngày hè” của Nguyễn Trãi cả nội dung lẫn nghệ thuật đều rất đặc sắc. Qua đó, người đọc có thể được vẻ đẹp trong tâm hồn của Nguyễn Trãi – là một con người yêu thiên nhiên, yêu nhân dân, yêu đất nước. Nhưng trên tất cả Nguyễn Trãi là một người không chỉ có tài mà còn có tâm bởi trong trái tim ông luôn luôn đau đáu nỗi niềm lo lắng cho nhân dân, đất nước. Chính tư tưởng đó của Nguyễn Trãi đã gửi gắm cho thế hệ trẻ một bài học về lòng yêu đất nước, mong ước được cống hiến hết mình cho đất nước.
Xem thêm: Kết bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc siêu hay
