Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long là một tác phẩm sâu sắc, khai thác về cuộc sống lao động bình thường của những con người không rõ tên tuổi. Dưới đây là bài viết về Thuyết minh về truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa chọn lọc hay nhất.
1. Dàn ý Thuyết minh về truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa chọn lọc hay nhất:
1.1. Mở bài:
Giới thiệu tác phẩm sẽ thuyết minh: “Lặng lẽ Sa Pa” của nhà văn Nguyễn Thành Long.
1.2. Thân bài:
– Nhà văn Nguyễn Thành Long
Nguyễn Thành Long là một tác giả chuyên viết về tiểu thuyết và truyện ngắn từ thời kháng chiến chống Pháp. Ông sở hữu lối viết giàu tình cảm, chất thơ đặc trưng. “Lặng lẽ Sa Pa” là kết quả của chuyến đi Lào Cai thực tế của tác giả vào năm 1970, được xuất bản trong tập “Giữa trong xanh” (1972).
– Tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa”
a. Hoàn cảnh sáng tác
Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” được viết dựa trên chuyến đi của tác giả đến Lào Cai vào mùa hè 1970. Truyện được in trong tập “Giữa trong xanh” (1972).
b. Tóm tắt nội dung
Truyện kể về cuộc gặp gỡ tình cờ giữa một anh chàng thanh niên, một ông họa sĩ, một cô kĩ sư và một bác lái xe. Ông họa sĩ và cô kĩ sư đến thăm nơi sống và làm việc của anh chàng thanh niên. Anh đã chia sẻ về công việc và cuộc sống của mình. Ông họa sĩ đã kịp ghi lại ký họa chân dung về anh. Cuộc gặp gỡ đã giúp cô kĩ sư và ông họa sĩ tìm lại những khát vọng cống hiến. Họ rời nhau với tình cảm lưu luyến, xúc động.
c. Giá trị nội dung
Truyện ngắn khắc họa thành công hình ảnh những con người lao động thầm lặng cống hiến cho cuộc đời.
Ca ngợi vẻ đẹp phẩm chất của người lao động và ý nghĩa của những công việc bình thường nhưng quan trọng vô cùng.
d. Giá trị nghệ thuật
Nghệ thuật xây dựng tình huống vô cùng thành công.
Phương thức tự sự và biểu cảm.
1.3. Kết bài:
Nêu cảm nhận cá nhân.
2. Thuyết minh về truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa chọn lọc hay nhất:
Mỗi lĩnh vực trong cuộc sống đều mang đến cho con người những nguồn cảm hứng và những cảm xúc đặc biệt. Văn học cũng không phải ngoại lệ, nó là một lĩnh vực mà khi tiếp cận, con người có thể cảm nhận, đồng cảm và hiểu được các tư tưởng đạo lý mà những nhà văn truyền tải. Trong số những tác phẩm văn học đó, “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long đã mang đến cho độc giả những trải nghiệm đầy cảm xúc.
Nguyễn Thành Long là một nhà văn chuyên viết tiểu thuyết và truyện ngắn từ thời kháng chiến chống Pháp. Tác phẩm của ông đều mang trong mình chất thơ và ý vị nhẹ nhàng, tình cảm, khiến người đọc cảm thấy như bước vào một thế giới tuyệt vời, thanh bình. Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” cũng không phải ngoại lệ.
Tác phẩm này được viết dựa trên chuyến đi Lào Cai của tác giả vào năm 1970 và được in trong tập “Giữa trong xanh” (1972). Từ đó, ông đã tạo nên một tác phẩm tuyệt vời về cuộc sống mới sau hòa bình và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc. “Lặng lẽ Sa Pa” đã tôn vinh những con người sống và làm việc chăm chỉ, cống hiến cho đất nước và cuộc sống.
Bắt đầu câu chuyện là hình ảnh của một chuyến xe khách từ Hà Nội lên Lào Cai với ba hành khách là ông họa sĩ già, bác lái xe và cô kỹ sư trẻ. Bác lái xe giới thiệu anh thanh niên làm công tác khí tượng tại đỉnh Yên Sơn cho ông họa sĩ và cô kỹ sư. Dù cuộc gặp gỡ chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, nhân vật anh thanh niên đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc. Anh tặng hoa và pha trà cho cô kỹ sư, chia sẻ về cuộc sống và công việc của mình như sở thích nuôi gà, trồng hoa và đam mê công việc. Khi ông họa sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh đã từ chối và giới thiệu ông với những người khác mà anh cho là xứng đáng hơn. Khi phải chia tay, ông họa sĩ hứa sẽ quay trở lại, trong khi đó, cô kỹ sư cảm thấy xúc động. Sự xuất hiện của anh thanh niên đã làm rung động trái tim của những hành khách mới quen.
Câu chuyện được phân thành ba đoạn với ba sự kiện: đoạn một là giới thiệu của bác lái xe về anh thanh niên, đoạn hai là cuộc gặp gỡ và trò chuyện giữa anh thanh niên với ông họa sĩ và cô kỹ sư, và đoạn ba là cuộc chia tay đầy ấn tượng. Ngoài ra, câu chuyện còn miêu tả rõ nét về cảnh sắc thiên nhiên và vẻ đẹp của con người Sa Pa.
Sa Pa có vẻ đẹp dịu dàng, đầy ấm áp với ánh nắng, con đèo, hoa tử kinh, rừng, nhưng cũng bị nắng chói chang và sương mù che khuất. Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ trong sáng để miêu tả bức tranh thiên nhiên Sa Pa, như “mạ bạc”, “nhô cái đầu màu hoa cà lên trên màu xanh của rừng”, “cuộn tròn lại từng cục, lăn trên các vòm lá ướt sương”, với mục đích gợi mở về con người đang sống ở đó.
Những người sống ở núi rừng Sa Pa không phải là những vị thần hay anh hùng lừng danh, họ chỉ là những người làm việc chăm chỉ hàng ngày. Trong số đó, có một anh thanh niên độc thân sống trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m, trong hoàn cảnh sống khắc nghiệt. Anh ta là người yêu nghề, có trách nhiệm với công việc của mình, tìm thấy niềm vui trong việc làm; và có sự khiêm tốn, gọn gàng, trân trọng sách vở, hoa cỏ, gà con… Nhà văn đã miêu tả anh ta và những người khác như là những nhân vật đa dạng, giàu màu sắc, góp phần tạo nên câu chuyện đầy ý nghĩa.
Tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” đã thể hiện sự đẹp đẽ của con người lao động và giá trị quan trọng của những công việc vô danh trong đời sống. Tác giả đã xây dựng cốt truyện đơn giản và phát triển nhân vật thông qua góc nhìn của những nhân vật khác nhau, tạo nên một điểm nhấn đặc biệt cho tác phẩm.
Từ câu chuyện này, chúng ta có thể rút ra được bài học về tinh thần hi sinh, sự cống hiến cho cuộc sống và giá trị của sự sống. “Lặng lẽ Sa Pa” là một tác phẩm ngắn đầy cảm xúc và đáng để mỗi người trong chúng ta đọc và trải nghiệm ít nhất một lần trong đời.
3. Thuyết minh về truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa chọn lọc:
Thể loại văn học hiện đại, đặc biệt là phương Tây, chỉ mới được đưa vào Việt Nam vào thế kỷ trước. Tuy nhiên, đề tài về con người và vẻ đẹp trong cuộc sống đời thường đã trở thành một chủ đề quen thuộc, được nhiều tác giả yêu thích và khai thác ở nhiều khía cạnh khác nhau. Thạch Lam đã viết: “Cái đẹp man mác khắp vũ trụ, len lỏi khắp hang cùng ngõ hẻm, tiềm tàng ở mọi vật tầm thường. Công việc của nhà văn là phát hiện cái đẹp chỉnh ở chẽ mà không ai ngờ tới, tìm cái đẹp kín đáo và che lấp của sự vật, cho người khác một bài học trông nhìn và thưởng thức”. Trong số những tác phẩm như vậy, truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long là một tác phẩm sâu sắc, khai thác về cuộc sống lao động bình thường của những con người không rõ tên tuổi, hy sinh cống hiến cho Tổ quốc một cách thầm lặng.
Nguyễn Thành Long sinh năm 1925, mất năm 1991, quê ở huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, là con trai của một gia đình viên chức nhỏ. Ngoài việc sử dụng tên thật trong các sáng tác của mình, ông còn dùng các bút danh khác như Lưu Quỳnh và Phan Minh Thảo. Ông là một trong những nhà văn trẻ trưởng thành từ cuộc kháng chiến chống Pháp, chuyên về truyện ngắn và bút ký. Ông được đánh giá là cây bút truyện ngắn nổi bật trong giai đoạn 1960 – 1970. Đề tài chính trong sáng tác của ông là cuộc sống sinh hoạt đời thường, đặc biệt các sáng tác truyện của ông thường có khuynh hướng ký và luôn toát lên những vẻ đẹp trong trẻo, thơ mộng đến từ thiên nhiên và tâm hồn của con người.
Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” là kết quả chuyến đi Lào Cai vào mùa hè năm 1970 của tác giả. Tác phẩm được trích trong tuyển tập “Giữa trong xanh” xuất bản năm 1972. Nhan đề “Lặng lẽ Sa Pa” là sự đảo ngược của “im lặng” được đặt lên đầu, nhấn mạnh chủ đề của tác phẩm là Sa Pa tuy có vẻ ngoài tĩnh lặng, yên bình nhưng hiện thực cuộc sống nơi đây lại trở nên sôi động với những con người say mê lao động âm thầm cống hiến cho đất nước, cho xã hội để thực hiện những điều cao cả. lý tưởng trên đỉnh cao của Tổ quốc thân yêu trong thời kỳ đổi mới đất nước.
Tình huống trong truyện xoay quanh cuộc gặp gỡ tình cờ của người khách du lịch lên Sa Pa với chàng thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn. Từ đó, tác giả thuận lợi khắc họa chân dung nhân vật chính một cách tự nhiên và làm nổi bật chủ đề của tác phẩm về sức lao động và sự hy sinh thầm lặng của những người dân nơi đây.
Nội dung đầu tiên mà tác giả Nguyễn Thành Long tập trung thể hiện trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là vẻ đẹp lãng mạn, thơ mộng của thiên nhiên nơi đây. Điều này được minh họa trong một đoạn văn tương đối dài ở đầu truyện, “Mặt trời bây giờ… chui gầm xe.” Tác giả tập trung miêu tả những nét độc đáo của nơi đây với những khúc cua quanh co của những con đèo, vẻ tự nhiên của những đàn bò sừng dài với tiếng chuông, ánh nắng, thông, hoa tử đằng… Đặc biệt là vẻ đẹp độc đáo của mây biến hóa muôn hình vạn trạng, tạo nên sự so sánh độc đáo. Từ đó, thiên nhiên Sa Pa hiện lên với vẻ trong sáng, tự nhiên và vô cùng hấp dẫn người đọc.
Trong tác phẩm, ngoài việc tập trung vào việc miêu tả về thiên nhiên, tác giả còn chú trọng đến vẻ đẹp của con người thông qua việc khắc họa các nhân vật trong truyện. Các nhân vật được tác giả giới thiệu bao gồm một anh thanh niên, một bác họa sĩ, một cô kỹ sư, một bác lái xe, một ông kỹ sư trồng rau và một anh kỹ sư nghiên cứu bản đồ rét. Từng nhân vật đều được miêu tả một cách cặn kẽ và tỉ mỉ, và những nét đẹp về tính cách của họ được khắc họa rõ nét.
Nhân vật đầu tiên là một anh thanh niên, làm việc tại đỉnh Yên Sơn cao 2600m so với mực nước biển, với nhiệm vụ đo gió và mưa để dự báo thời tiết. Anh ta được miêu tả là một người sống và làm việc trong hoàn cảnh khắc nghiệt và cô đơn. Nhưng trong nhân vật này, tác giả khắc họa những vẻ đẹp tâm hồn rất đáng quý, như sự đam mê và gắn bó với công việc, yêu thích nghề nghiệp của mình và coi đó như niềm vui trong cuộc sống. Anh ta cũng ý thức rõ về giá trị của công việc và nhiệm vụ của mình đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Ngoài ra, nhân vật này còn có những suy nghĩ đẹp về cuộc sống và biết tìm ra câu trả lời cho giá trị của bản thân, cũng như cảm thấy hạnh phúc khi đóng góp công sức vào việc kiến thiết đất nước. Bên cạnh đó, anh ta cũng được miêu tả là một người cởi mở và chu đáo với mọi người, đức tính khiêm tốn giản dị, và có lối sống ngăn nắp, tỉ mỉ.
Nhân vật một nữ kỹ sư, là một nhân vật đáng chú ý, là sinh viên mới ra trường và háo hức tình nguyện lên Lào Cai làm việc. Cô vừa bước ra khỏi cuộc sống sinh viên tươi đẹp và sẵn sàng từ bỏ cuộc sống thành phố hào nhoáng và một mối tình nhạt nhẽo. Cuộc gặp gỡ tình cờ với một chàng trai trẻ đã tiếp thêm sức mạnh, thắp sáng niềm tin và truyền cho cô niềm đam mê lớn lao với lý tưởng cao đẹp là phục vụ đất nước và xã hội bằng lao động cần cù.
Người kể chuyện là nhân vật bác tài xế hài hước, cởi mở đã giúp đỡ chàng thanh niên xuất hiện. Anh ấy gây ấn tượng với chàng trai trẻ bằng những hành động thú vị của mình như theo dõi những con ong thụ phấn cho hoa và củ cải tự thụ phấn, khiến cuộc sống trở nên thú vị và tươi đẹp hơn đối với anh ấy. Chàng kỹ sư nghiên cứu bản đồ vùng băng giá luôn sẵn sàng đón nhận cái lạnh, lao ra chuẩn bị đi công tác khi nghe thấy sấm sét, sống cô độc mười một năm không lấy vợ và dần trở nên hói đầu theo tuổi tác, cống hiến hết mình cho nghiên cứu bản đồ của khu vực đóng băng. Tất cả những nhân vật này đều thể hiện sự cống hiến và hy sinh cho công việc của họ. Họ yêu thích công việc của mình và coi lao động là vinh quang và là cách sống cao quý.
Tính nghệ thuật của “Lặng lẽ Sa Pa” nằm ở sự kết hợp hoàn hảo giữa các yếu tố tình cảm, tự sự và chính luận. Hình ảnh trong truyện nhẹ nhàng, trong sáng, giản dị và lãng mạn. Các tình huống trong truyện thẳng thắn, các nhân vật được miêu tả tỉ mỉ với nhiều khía cạnh khác nhau của cuộc sống.
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là truyện ngắn tiêu biểu và xuất sắc nhất trong sự nghiệp sáng tác của tác giả Nguyễn Thành Long. Tác phẩm khai thác và khắc họa thành công hình ảnh những người lao động bình dị, tiêu biểu nhất là anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn. Nó khẳng định vẻ đẹp của những người lao động vô danh và ca ngợi những hy sinh thầm lặng, những cống hiến hàng ngày của họ cho đất nước.
