11 câu phân tích kế hoạch bài dạy môn Vật lý THCS đầy đủ

1. Sau khi học bài học, học sinh “làm” được gì để tiếp nhận (chiếm lĩnh) và vận dụng kiến thức, kỹ năng của chủ đề? 

Sau khi học xong chủ đề lực học, học sinh có thể:

– Cho ví dụ để minh hoạ rằng lực là sự đẩy hoặc kéo.

– Biểu diễn một lực bằng một mũi tên có điểm đặt tại vật chịu tác dụng lực, với độ lớn và hướng của sự đẩy hoặc kéo.

– Cho ví dụ về tác dụng của lực, bao gồm thay đổi tốc độ, hướng chuyển động và biến dạng vật.

– Đo lực bằng lực kế lò xo, với đơn vị là niu tơn (Newton, kí hiệu N) (không yêu cầu giải thích nguyên lý đo).

– Nêu rõ lực tiếp xúc, một loại lực xuất hiện khi vật (hoặc đối tượng) tác động lên vật (hoặc đối tượng) khác bằng sự tiếp xúc và cho ví dụ về lực tiếp xúc.

– Nêu rõ lực không tiếp xúc, một loại lực xuất hiện khi vật (hoặc đối tượng) tác động lên vật (hoặc đối tượng) khác mà không cần sự tiếp xúc và cho ví dụ về lực không tiếp xúc.

– Nêu rõ lực ma sát, một loại lực tiếp xúc xuất hiện trên bề mặt tiếp xúc giữa hai vật, và nêu rõ khái niệm về lực ma sát trượt và lực ma sát nghỉ.

– Sử dụng tranh, ảnh (hình vẽ, học liệu điện tử) để minh hoạ sự tương tác giữa bề mặt của hai vật tạo ra lực ma sát giữa chúng.

– Nêu rõ tác dụng cản trở và tác dụng thúc đẩy chuyển động của lực ma sát.

– Cho ví dụ về một số ảnh hưởng của lực ma sát trong an toàn giao thông đường bộ.

– Thực hiện thí nghiệm chứng tỏ vật chịu tác dụng của lực cản khi chuyển động trong nước (hoặc không khí).

– Nêu rõ các khái niệm như khối lượng (số đo lượng chất của một vật), lực hấp dẫn (lực hút giữa các vật có khối lượng) và trọng lượng của vật (độ lớn lực hút của Trái Đất

2. Học sinh sẽ được thực hiện các “hoạt động học” nào trong bài học? 

Trong chủ đề lực học, học sinh được thực hiện một loạt các hoạt động học nhằm giúp họ hiểu rõ hơn về lực và vận dụng kiến thức để giải quyết các vấn đề liên quan đến lực. Đầu tiên, họ sẽ tham gia hoạt động tìm hiểu về lực để có được kiến thức cơ bản về lực, các loại lực và cách chúng tác động lên các vật. Sau đó, họ sẽ thực hiện hoạt động tìm hiểu kết quả tác dụng của lực, bao gồm thay đổi tốc độ, hướng chuyển động và biến dạng vật.

Để vận dụng kiến thức của mình, học sinh sẽ tiếp tục thực hiện hoạt động vận dụng bằng cách sử dụng ví dụ và thực hiện các bài tập liên quan đến lực. Họ cũng sẽ thực hiện hoạt động biểu diễn lực bằng cách sử dụng mũi tên để biểu thị độ lớn và hướng của lực tác động lên các vật.

Học sinh cũng sẽ tìm hiểu về ma sát, bao gồm lực ma sát trượt và lực ma sát nghỉ, cũng như tác động cản trở và thúc đẩy của lực ma sát trong an toàn giao thông đường bộ. Họ cũng sẽ thực hiện hoạt động đo lực cản trong nước để hiểu rõ hơn về lực cản và ảnh hưởng của nước đối với chuyển động của vật.

Ngoài ra, học sinh cũng sẽ được giới thiệu về khái niệm khối lượng, lực hấp dẫn và trọng lượng của vật để hiểu rõ hơn về tính chất của các vật và tác động của Trái Đất lên chúng. Cuối cùng, họ sẽ thực hiện hoạt động khảo sát mối quan hệ giữa độ giãn lò xo và khối lượng vật treo để hiểu rõ hơn về khối lượng và sức cản của vật trong không gian. Tất cả các hoạt động này đều nhằm giúp học sinh hiểu rõ hơn về lực và vận dụng kiến thức của mình để giải quyết các vấn đề thực tế.

3. Thông qua các “hoạt động học” sẽ thực hiện trong bài học, những “biểu hiện cụ thể” của những phẩm chất, năng lực nào có thể được hình thành, phát triển cho học sinh? 

Thông qua việc thực hiện các hoạt động học trong bài học về chủ đề lực, học sinh sẽ được phát triển các phẩm chất và năng lực sau:

– Các phẩm chất: Trung thực, chăm chỉ, trách nhiệm, cẩn trọng và tôn trọng.

– Các năng lực được hình thành:

• Năng lực chung: Học sinh sẽ được rèn luyện kỹ năng giao tiếp và hợp tác với nhóm, từ đó phát triển khả năng làm việc nhóm và giải quyết vấn đề một cách sáng tạo. Họ cũng sẽ phát triển năng lực tự chủ và tự học thông qua các hoạt động đòi hỏi sự nghiên cứu và tự tìm hiểu.
• Năng lực đặc thù: Học sinh sẽ học được cách sử dụng ngôn ngữ vật lý một cách chính xác và phù hợp trong các tình huống thực tế. Họ sẽ phát triển năng lực kiến thức vật lý thông qua việc tìm hiểu về các định luật, khái niệm và ứng dụng của lực. Ngoài ra, học sinh cũng sẽ rèn luyện được năng lực phương pháp thực nghiệm thông qua các hoạt động thực hành và phân tích kết quả. Họ cũng sẽ phát triển khả năng trao đổi thông tin và làm việc độc lập thông qua các hoạt động tìm hiểu và thực hành. Cuối cùng, học sinh sẽ phát triển năng lực cá nhân của mình thông qua việc tìm hiểu và thực hành, và từ đó rèn luyện khả năng quan sát, suy luận và đưa ra kết luận chính xác.

4. Khi thực hiện hoạt động để hình thành kiến thức mới trong bài học, học sinh sẽ được sử dụng những thiết bị dạy học/học liệu nào? 

5. Học sinh sử dụng thiết bị dạy học/học liệu như thế nào (đọc/nghe/nhìn/làm) để hình thành kiến thức mới? 

Để hình thành kiến thức mới trong bài học, học sinh có thể sử dụng các thiết bị dạy học/học liệu như sách giáo khoa, phiếu học tập, tranh ảnh, thí nghiệm và thực hiện các hoạt động sau:

– Làm việc theo nhóm để thảo luận và rút ra kết quả.

– Lắng nghe nhận xét từ giáo viên.

– Quan sát tranh ảnh và thực hiện thí nghiệm do giáo viên cung cấp.

– Theo dõi giáo viên phân tích từng tình huống.

– Lắng nghe bổ sung và nhận xét từ giáo viên và bạn bè để chỉnh sửa lỗi sai và rút ra kết luận chính xác.

– Thực hiện các thí nghiệm để giải quyết các tình huống học tập.

6. Sản phẩm học tập mà học sinh phải hoàn thành trong hoạt động để hình thành kiến thức mới là gì?

Để hình thành kiến thức mới, học sinh cần hoàn thành một số sản phẩm học tập như sưu tầm tranh ảnh phục vụ cho bài học, phân công và hợp tác trong nhóm để thực hiện các nhiệm vụ, quan sát và ghi chép kết quả thí nghiệm để giải quyết vấn đề, cũng như hiểu và thực hiện được các nội dung bài học liên quan đến an toàn đồ dùng thí nghiệm.

7. Giáo viên cần nhận xét, đánh giá như thế nào về kết quả thực hiện hoạt động để hình thành kiến thức mới của học sinh? 

8. Khi thực hiện hoạt động luyện tập/vận dụng kiến thức mới trong bài học, học sinh sẽ được sử dụng những thiết bị dạy học/học liệu nào?

Khi thực hành/áp dụng kiến thức mới trong bài học, học sinh sẽ sử dụng tài liệu dạy/học như tranh ảnh, sách giáo khoa, tài nguyên trực tuyến, phương tiện truyền thông và các công cụ, thiết bị khác do giáo viên cung cấp.

9. Học sinh sử dụng thiết bị dạy học/học liệu như thế nào (đọc/nghe/nhìn/làm) để luyện tập/vận dụng kiến thức mới? 

Học sinh dựa vào kiến thức đã có và sự hướng dẫn của giáo viên để hình thành những khái niệm ban đầu.
Các em vận dụng kiến thức vừa học vào các tình huống thực tế như xác định các trường hợp cụ thể về tác dụng của lực trong thực tế và giải thích các hiện tượng đơn giản trong thực tế liên quan đến tác dụng của lực.
Các em thường xuyên vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống hàng ngày như tìm hiểu tác dụng của lực ma sát đối với an toàn giao thông.

10. Sản phẩm học tập mà học sinh phải hoàn thành trong hoạt động luyện tập/vận dụng kiến thức mới là gì?

Chuẩn đầu ra mà sinh viên phải đạt được trong quá trình thực hành/vận dụng tri thức mới là:

Phát triển và nâng cao những phẩm chất cần thiết, với những biểu hiện cụ thể như tích cực tham gia thảo luận nhóm, tích cực rèn luyện tính tự giác trong học tập, có thái độ nghiêm túc trong học tập.
Thể hiện sự yêu thích học hỏi, tò mò, tìm tòi và tinh thần trách nhiệm cao.
Giúp học sinh phát triển các năng lực chung như thực hiện các hoạt động tìm tòi, khám phá, tìm tòi thông tin và vận dụng kiến thức mới vào cuộc sống.
Môn KHTN còn tạo cơ hội để học sinh thường xuyên trao đổi, trình bày, chia sẻ, hợp tác đưa ra ý kiến trong các bài tập thực hành, từ đó tăng tính gắn kết trong nhóm.
Giúp học sinh phát triển và nâng cao các năng lực, phẩm chất như năng lực khám phá môi trường tự nhiên, năng lực vận dụng kiến thức, kỹ năng, năng lực khoa học.

11. Giáo viên cần nhận xét, đánh giá như thế nào về kết quả thực hiện hoạt động luyện tập/vận dụng kiến thức mới của học sinh?

Học sinh thường cần được đánh giá và nhận xét kết quả của hoạt động luyện tập hoặc vận dụng kiến thức mới. Để đảm bảo hiệu quả, giáo viên cần thể hiện sự quan tâm và động viên học sinh để họ không sợ mắc sai lỗi và dám trao đổi, hỏi và tìm kiếm giải pháp cùng với giáo viên và bạn bè. Đặc biệt trong môn khoa học tự nhiên, nguyên tắc đối xử cá biệt là rất quan trọng, giáo viên cần nhắc nhở học sinh chú ý quan sát và lắng nghe hướng dẫn để vận dụng vào bài học và cuộc sống. Để tránh tình trạng ức chế và nhàm chán, giáo viên cần sử dụng linh hoạt và đa dạng các hình thức tổ chức học tập như thảo luận nhóm, phân chia nhiệm vụ và tổ chức các trò chơi học tập.