Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương: Tác giả, tác phẩm

1. Tác giả Nguyễn Dữ:

Nguyễn Dư là một danh sĩ nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam thời Lê sơ, thời nhà Mạc sống vào khoảng thế kỷ 16. Quê của danh sĩ này tại Thanh Miện, ​​Hải Dương sinh ra trong một gia đình bình dân nghèo khó.

Nguyễn Dữ được cho là sống vào nửa đầu thế kỷ 16 khi triều đại nhà Lê  bắt đầu khủng hoảng, khi đó các tập đoàn phong kiến ​​Lê, Mạc, Trịnh tranh giành quyền lực và gây ra các cuộc nội chiến kéo dài khiến muôn dân lầm than.  Ông học rộng, tài cao, nhưng ra làm quan chỉ được một năm rồi về sống một mình ở miền núi Thanh Hóa. Rất nhiều trí thức hiện đại phản đối.

2. Tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương:

 Xuất xứ Chuyện người con gái Nam Xương : 

“Chuyện người con gái Nam Xương” là tập truyện thứ 16 trong tổng số 20 tập truyện của “thiên cổ tùy bút” trong Truyền kì mạn lục. Câu chuyện bắt nguồn  từ một câu chuyện cổ tích Việt Nam có tên là  “Vợ chàng Trương”.

Thể loại của Chuyện người con gái Nam Xương: 

Truyện truyền kì những câu chuyện kỳ ​​lạ được lưu truyền. Truyền kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ là một ghi chép rời rạc về những truyện này. Tác phẩm được viết bằng chữ Hán sử dụng truyện dân gian, truyền thuyết và dã sử Việt Nam. Nhân vật chính  là những người phụ nữ đức hạnh, nhưng thế lực phong kiến ​​và lễ giáo hà khắc đã buộc họ vào những hoàn cảnh éo le, bất công. Ngoài ra, còn có những nhân vật trí thức, tâm huyết nhưng bất mãn với thời cuộc, không chịu bị ràng buộc bởi những giới hạn hẹp hòi của danh lợi.

Ý nghĩa nhan đề của Chuyện người con gái Nam Xương : 

– Truyền thuyết: Là thể loại  viết bằng chữ Hán có nguồn gốc từ Trung Quốc và phổ biến từ thời Đường. Các nhà văn nước ta  sau này đã lấy thể loại này để viết các tác phẩm phản ánh cuộc sống và con người của đất nước mình.

– Man Lục: ghi chép lại những câu chuyện ly kỳ và kỳ lạ trong dân gian xưa

– Chuyện Người Con Gái Nam Xương:

Câu chuyện kể về người phụ nữ tên Vũ Nương trong truyện Chuyện Người Phụ Nữ Nam Xương

Đây không chỉ là câu chuyện của riêng nhân vật Vũ Nương mà còn là câu chuyện chung về số phận nghiệt ngã những người phụ nữ trong xã hội xưa.

3. Tóm tắt tác phẩm Chuyện người con ngái Nam Xương:

Chuyện người con gái Nam Xương kể về Vũ Nương (Vũ Thị Thiết), một người con gái đức hạnh, nết na. Trương Sinh mê sắc đẹp của Vũ Nương nên đem trăm lạng vàng cưới nàng về làm vợ hắn. Không lâu sau khi Trương Sinh đi lính, ở nhà Vũ Nương sinh được một người con trai  tên là Đản. Mẹ Trương cũng vì mong con đi lính nơi xa xôi mà sinh bệnh dần dần, Vũ Nương dù cố gắng chăm sóc nhưng  vẫn không qua khỏi. Khi Trương Sinh đi lính trở về, cậu bé Đản không nhận ra cha mình. Nghe tin cha đêm nào cũng đến, Trương Sinh tưởng vợ lừa dối nên chửi mắng, thóa mạ Vũ Nương. Vũ Nương cố  thanh minh nhưng không được nên đã gieo mình xuống Hoàng Giang để giữ được sự trong sạch. Linh Phi cứu Vũ Nương sống ở thủy cung. Tại đây nàng gặp người đàn ông tên Phan Lang – người cùng làng, sống ở cuối làng. Vũ Nương nhờ Phan Lang nhắn Trương Sinh lập đàn giải oan cho mình rồi gửi lại co rương Sinh chiếc hoa vàng. Nghe  Phan Lang, Trương Sinh  lập một đàn để giải oan cho vợ, Vũ Nương hiện ra để từ biệt rồi biến mất không quay về nữa.

4. Dàn ý phân tích Chuyện người con gái Nam Xương ngắn gọn nhất:

Mở bài

Nguyễn Dữ, tác giả Chuyện người con gái Nam Xương , là một nhà khoa bảng rất có tài, có nhân cách lỗi lạc.

Là câu chuyện bi kịch về cái chết oan uổng của nhân vật Vũ Nương, tác giả bày tỏ niềm thương cảm sâu sắc đối với thân phận người phụ nữ đồng thời ca ngợi những phẩm chất đáng quý của họ trong xã hội phong kiến

Thân bài

 Phân tích nhân vật Vũ Nương

* Những phẩm chất cao đẹp của nhân vật Vũ Nương

* Nỗi oan và cái chết của Vũ Nương

* Nguyên nhân cái chết của Vũ Nương:

Phân tích giá trị nội dung

Giá trị hiện thực của tác phẩm : Phê phán, lên án xã hội phong kiến ​​bất công chà đạp lên số phận người phụ nữ, người phụ nữ chịu nhiều bất công, ách tắc nhưng họ không thể tự bảo vệ  mình

– Giá trị nhân đạo: Ca ngợi phẩm chất tốt đẹp, tấm lòng nhân ái của người phụ nữ với hình tượng  Vũ Nương

Phân tích giá trị nghệ thuật

– Xây dựng tình huống truyện độc đáo, nhất là ở chi tiết cái bóng, vừa tôn thêm vẻ đẹp nhân cách  nhân vật Vũ Nương nhưng cũng thể hiện rõ  bi kịch số phận của nhân vật, nhiều bất ngờ thú vị tô điểm thêm cho bi kịch của truyện

– Xây dựng nhân vật thành công bằng lời nói và hành động kết hợp với biểu tượng tượng trưng

Kết bài

Chuyện người con gái Nam Xương là tác phẩm xuất sắc cổ vũ tiếng nói chung cho quyền bình đẳng của phụ nữ.

Truyện xây dựng thành công hình tượng  Vũ Nương, thể hiện niềm cảm thương cho thân phận người phụ nữ thời xưa và  qua đó ca ngợi vẻ đẹp, lòng thủy chung của họ.

5. Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương đầy đủ:

5.1. Câu hỏi soạn bài:

Câu 1 (trang 51 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1)

Tìm bố cục của truyện:

Câu 2 (trang 51 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1)

Nhân vật Vũ Nương được miêu tả trong những hoàn cảnh nào? Ở từng hoàn cảnh, Vũ Nương bộc lộ những đức tính gì?

Câu 3 (trang 51 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1)

Vì sao Vũ Nương phải chịu nỗi oan khuất? Từ đó em cảm nhận được điều gì về thân phận của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến?

Câu 4 (trang 51 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1)

Hãy nêu nhận xét về cách dẫn dắt tình tiết câu chuyện, những lời trần thuật và những lời đối thoại trong truyện?

Câu 5 (trang 51 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1)

Tìm những yếu tố kì ảo trong truyện. Đưa những yếu tố kì ảo vào một câu chuyện quen thuộc, tác giả nhằm thể hiện điều gì?

5.2. Hướng dẫn làm bài:

Câu 1 (trang 51 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1): 

– Phần thứ nhất  (từ đầu truyện  đến “như đối với cha mẹ đẻ mình”): Cuộc sống của người phụ nữ tên  Vũ Nương từ  khi được gả về nhà Trương Sinh cho đến khi trước khi chồng nàng – Trương Sinh trở về.

– Phần thứ hai  (tiếp sau đó đến “nhưng việc trót đã qua rồi”): Số phận oan khuất của Vũ Nương khi bị chồng nghi ngờ dẫn đến cái chết oan.

– Phần thứ ba (đoạn còn lại): Vũ Nương được giải oan, hiện lên trả lại chiếc hoa vàng cho Trương Sinh và biến mất.

Câu 2 (trang 51 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1): 

– Về mối quan hệ của người chồng trong cuộc sống hàng ngày:  “Trương Sinh có tính đa nghi, đối với vợ phòng ngừa quá sức.”

=> “giữ gìn khuôn phép, không từng lần nào vợ chồng phải đến thất hoà”.

– Ra đi: “Chàng đi chuyến này, thiếp chẳng dám mong đeo được ấn phong hầu, mặc áo gấm trở về quê cũ, chỉ xin ngày về mang theo được hai chữ bình yên, thế là đủ rồi.”

=> Tình nghĩa vợ chồng.

– Trong những ngày xa chồng: người con dâu hiền lành,yêu thương, ân cần, hết lòng chăm sóc mẹ chồng ốm yếu: “Nàng hết sức thuốc thang lễ bái thần phật và lấy lời ngọt ngào khôn khéo khuyên lơn.” yêu thương, quan tâm, chăm sóc: sau cái chết của mẹ chồng nàng “Nàng hết lời thương xót, phàm việc ma chay tế lễ, lo liệu như đối với cha mẹ đẻ mình.”.

 => Làm tròn bổn phận người con dâu với người mẹ chồng.

– Khi bị chồng nghi oan, Vũ Nương ra sức giải thích cho chồng hiểu lòng nhưng vô ích. Khi bị đẩy đến bước đường cùng, Vũ Nương phải gieo mình xuống  ở sông Hoàng Giang  để chứng minh mình vô tội, trong trắng.

=> Tóm lại, đặt nhân vật trong những hoàn cảnh, tình huống khác nhau, tác giả đã mạnh dạn khắc họa hình ảnh Vũ Nương hiền hậu, người vợ thủy chung, hết lòng yêu thương chồng con, người dâu thảo hết lòng vì con, với cha mẹ, gia đình, đồng thời cô cũng rất trân trọng danh dự, nhân phẩm của người phụ nữ quyết tâm bảo vệ sự trong sạch của mình.

Câu 3 (trang 51 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1) : 

– Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến cái chết oan khuất của Vũ Nương  là  Trương Sinh quá đa nghi, ghen tuông, gia trưởng, thích kiểm soát. Trương Sinh  không cho Vũ Nương cơ hội trình bày, kể lể.

 – Nguyên nhân gián tiếp là do xã hội phong kiến ​​- Một xã hội gây ra quá nhiều bất công, thân phận người phụ nữ thật  mong manh, dễ vỡ và bi kịch. Họ không được  che chở, bảo vệ mà  bị đối xử  bất công, vô cớ, v.v.

Câu 4 (trang 51 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1): 

Các tình huống hòa bất ngờ, căng thẳng.

– Diễn biến tâm lý nhân vật hợp lý: mở đầu, cao trào.

– Chi tiết cái bóng dường như dẫn đến cao trào của kịch tính.

Câu 5 (trang 51 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1) : 

– Các yếu tố huyền thoại của truyện là: chuyện  Phan Lang và Vũ Nương chết rồi nhưng lại được cứu xuống động , chuyện Phan Lang và Vũ Nương dưới hang rùa của Linh Phi,…, chuyện lập đàn giải oan khuất cho Vũ Nương, dường như Vũ Nương đang ngồi trên kiệu hoa, cờ tán, võng lọng rực rỡ đầy một khúc sông, lúc thì ẩn lúc thì hiện, rồi “bóng nàng loang loáng mờ nhạt dần mà biến đi mất.”.

 – Ý nghĩa:

– kết thúc cuộc đời bạc mệnh của Vũ Nương, nhưng vẫn khôi phục lại danh dự : một người ở thế giới khác nhưng vẫn muốn phục hồi danh dự.

– Tạo một kết thúc có hậu.

– Biểu hiện ước mơ của dân tộc: người tốt sẽ được minh oan và đền đáp xứng đáng.

– Thể hiện niềm thương cảm  của tác giả đối với số phận bi thảm của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến.