Cảm nhận về nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa

1. Hướng dẫn dàn ý cảm nhận nhân vật Phùng ngắn gọn nhất:

1.1. Mở bài:

 Giới thiệu tác giả Nguyễn Minh Châu, tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa

 Giới thiệu nhân vật Phùng và cái nhìn của người viết

1.2. Thân bài:

– Phùng là người say mê nghề nghiệp và có trách nhiệm với cuộc sống: sẵn sàng dành hẳn mấy tuần trời đi săn một bức ảnh đẹp, loay hoay suốt nhiều ngày mà không chọn được tấm hình vừa ý.

– Tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm với vẻ đẹp: chỉ một thoáng nhìn anh đã nhận ra cái giá trời cho phải chớp lấy:

Nhận xét “một bức tranh mực tàu của một danh hoạ thời cổ”, một vẻ đẹp toàn bích.

Bối rối trước vẻ đẹp: “trong tim như có thứ gì đó siết chặt”, phát hiện ra rằng “bản thân sự đẹp đã là đạo đức”

Nhận xét: Không chỉ nhanh nhạy trước vẻ đẹp, Phùng cũng có thêm nhiều suy nghĩ sâu sắc trong quan hệ giữa cái đẹp với điều thiện: cái đẹp đích thực phải có khả năng tẩy rửa tâm hồn con người.

Trước cảnh bạo lực trong gia đình hàng chài, lúc đầu Phùng kinh ngạc cực độ: “chỉ muốn há miệng ra để nhìn”, rồi sau đó đã quăng máy ảnh và lao ngay vào. Khi chứng kiến thêm một lần xô xát, Phùng đã can ngăn, nhưng vẫn phải đi viện điều trị.

Sau câu nói của người đàn bà ở toà (tôi không bỏ chồng) khiến Phùng cảm thấy bức bối, “cảm thấy gian phòng ngủ lồng lộng gió biển của Đẩu bị mất hết không khí và trở nên chật chội” anh đã vén rèm đi ra ngoài như thể để trả lại công bằng cho chị này.

Khi lắng nghe câu chuyện của người đàn bà và trăn trở, những dằn vặt trong lòng về số phận các gia đình tương tự như gia đình Phác khiến anh vác máy đi tìm.

Nhận xét: Tuy không thích nghịch lí trong cuộc đời song trong anh đó là phẩm chất cao đẹp của người nghệ sĩ ghét những bất công và luôn đấu tranh cho sự bình đẳng.

Ban đầu, Phùng là người nghệ sĩ có thái độ dễ bằng lòng, nhìn đời bằng con mắt tầm thường một chiều (suy nghĩ giản đơn của mấy kẻ đi theo nguỵ là vì “lão ta hồi 75 có đi lính nguỵ không? “) , không dám đối diện với sự thật cuộc đời.

Phùng cảm thông với thân phận của người đàn bà bán chài, cuộc đời và câu chuyện của chị ở toà đã giúp Phùng ngộ ra nhiều điều, anh phải biết chấp nhận những điều nghịch lí ở đời.

Qua sự trải nghiệm của Phùng, nhà văn gửi đến người xem những quan niệm mới về cuộc đời và về nghệ thuật: cần thiết phải có cách nhìn đa diện nhiều chiều để nhận ra đằng sau vẻ đẹp của nó

1.3. Kết bài:

Khái quát toàn bộ vấn đề và nêu suy nghĩ cảm nhận của người viết

2. Cảm nhận về nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa hay nhất:

Nguyễn Minh Châu là người mở đường quan trọng cho văn học Việt Nam giai đoạn này. Những tác phẩm của ông đều được xây dựng trên nhiều tình huống thực tế, từ đó làm nổi bật giá trị nhân văn. Chiếc thuyền ngoài khơi là một tác phẩm tiêu biểu của ông – một tác phẩm giàu giá trị nhân văn. Truyện đã xây dựng nên công nhân vật Phùng – một người nghệ sĩ với khát vọng hướng tới giá trị cao cả của nghệ thuật và ý nghĩa đích thực của cuộc sống con người.

Trước hết, Phùng là một nghệ sĩ giàu trách nhiệm với cuộc sống. Rời xa chiến trường, trở lại với cuộc sống đời thường, anh chọn nghề nhiếp ảnh. Nhận nhiệm vụ đi thực tế nhằm tìm một bức ảnh minh hoạ cho bộ lịch nghệ thuật thuyền và biển để xuất bản, Phùng tiếp tục công việc của mình với tất cả lòng đam mê sẵn có của người nghệ sĩ. Suốt hơn một tuần lễ truy tìm, Phùng đã phát hiện được một vẻ đẹp “đắt trời cho”, đó là một vẻ đẹp toàn bích khiến Phùng vô cùng thích thú “Mũi thuyền vẽ một nét mơ hồ chạm vào bầu sương trắng như tuyết có pha chút màu hồng hồng khi ánh sáng mặt trời rọi tới. Những bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im như tượng trên chiếc mui thuyền, đang hướng mặt vào nhau. .. tất cả khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều hài hoà tuyệt đẹp. “Vẻ đẹp ấy, khiến tim tôi thắt chặt lại rồi vỡ oà tận hưởng giây phút trong ngần của thiên nhiên và nhận ra cái đẹp chính là đạo đức. Có thể nói phải là một người nghệ sĩ có tâm hồn nhạy cảm như Phùng mới có sự trải nghiệm đầy sâu sắc và nắm bắt được từng chi tiết của cảnh vật để thu vào mắt mình những điều đẹp đẽ nhất do thực tại cùng tạo hoá trao tặng. Cũng là một nhiếp ảnh thiên lương, Phùng mới có thể nhận ra một ý nghĩa đáng trân trọng “cái đẹp chính là đạo đức” sau giây phút nhìn vào cảnh thật.

Phùng cũng là một nghệ sĩ giàu tình cảm và rất tốt bụng. Khi nhận ra sự thật tàn khốc đằng sau bức hoạ ấy: “Lão xả cơn giận dữ như lửa đốt bằng cách lấy dây thắt lưng đánh liên tiếp vào lưng người đàn bà. .. cứ mỗi nhát quất mạnh lão đều nguyền rủa với thứ giọng đầy ám ảnh:” Mày chết đi cho ông nhờ. Chúng mày chết nốt đi cho ông nhé! “.Trước cảnh tượng ấy, Phùng vô cùng kinh ngạc, đứng há miệng và không còn tin vào tai mình. Đã từng giây phút đó anh vứt máy ảnh nhào vào để chứng kiến sự dã man và tàn bạo của người chồng. Trái tim nhân ái, tình yêu công lý đã thôi thúc Phùng hành động, anh không đành lòng đừng nhìn kẻ yếu thế – một người đàn bà tội nghiệp phải hứng chịu bao đòn roi bởi chính người chồng của mình. Đó là sự thương cảm của một tấm lòng cao đẹp, dám đứng lên bảo vệ người yếu thế. Trong lần thứ hai, khi bắt gặp lại cảnh ấy một lần nữa, Phùng đã hành động mạnh mẽ khi xông vào đánh người chồng tàn ác đó. Với cả lòng căm thù cái xấu, Phùng dùng trái tim của một người lính đã hy sinh trên chiến trường nhằm diệt trừ cái ác, anh tự nhận mình “Bất luận trong hoàn cảnh nào tôi cũng không muốn hắn đánh một người đàn bà, dù đó là vợ và phải chui vào trong xó hầm xe kín cho hắn đánh.”.

Không chỉ lương thiện, Phùng còn là một con người có nội tâm sâu và trăn trở với cuộc sống của con người, đặc biệt là những số phận bất hạnh. Khi nghe những lý do được người đàn bà nêu ra nhằm bác bỏ yêu cầu ly dị của chánh án Đẩu, Phùng đã hiểu thêm về cuộc sống, số phận của nhiều người bán chài tội nghiệp. Anh lo lắng cho cuộc sống của phụ nữ, những con người suốt đời cam chịu, nhẫn nhịn, về tương lai của những đứa bé lớn lên trong sự bạo hành của cha chúng. Chỉ biết bức ảnh của nghệ sĩ Phùng được nhắc tới cuối truyện “Lúc nào tôi cũng thấy người đàn bà ấy đang đi ra từ trong ảnh, đó là người đàn bà biển cao to với đường nét thô ráp, tấm lưng áo không có miếng vá, nửa thân dưới ướt sũng, khuôn mặt rỗ đã bạc trắng do kéo lưới suốt đêm” như biểu hiện cho nỗi lo lắng của người nghệ sĩ trước cuộc sống “muôn hình vạn trạng” và cả những băn khoăn về mối liên hệ giữa nghệ thuật với thực tế cuộc sống.

Có thể nói, với tài hoa trong văn chương của mình, Nguyễn Minh Châu đã xây dựng lên một nhân vật Phùng đầy ấn tượng. Ở Phùng là một con người dù không thật hoàn mỹ nhưng mang vẻ đẹp của một người lính có tấm lòng nhân hậu và một người nghệ sĩ chân chính luôn hết mình với nghệ thuật. Bằng việc tự nhận thức của mình, Phùng cũng đã gửi gắm với độc giả một thông điệp trong cuộc sống: “Không nhìn đời và con người một cách chung chung mà phải có góc nhìn đa chiều, qua các mối quan hệ khác nhau.”.

3. Cảm nhận về nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa ngắn gọn nhất:

Nguyễn Minh Châu thuộc trong số những người tiên phong tiêu biểu và xuất sắc nhất cho văn học nước ta hiện nay. Sự tinh anh và tài năng ấy trước hết thể hiện ở việc thay đổi tư duy nghệ thuật đi từ cảm hứng sử thi lãng mạn thành cảm hứng cuộc sống thường ngày. “Chiếc thuyền ngoài xa” là một tác phẩm tiêu biểu cho xu hướng này. Ở tác phẩm này ông rất thành công với nghệ thuật miêu tả nhân vật, ông đã khắc hoạ nên những nhân vật lưu lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người xem và Phùng là một nhân vật như vậy.

Phùng là một người sáng tạo và đam mê công việc nhiếp ảnh của mình, anh được trưởng phòng giao cho chụp một bức ảnh thuyền và biển trong sương vào khoảng giữa tháng bảy để đăng trong bộ lịch năm sau. Phùng đã tìm đến vùng ven biển miền Trung nơi chiến trường xưa. Anh đã bỏ ra một tuần lễ để tìm tòi và khám phá mới chụp được một bức ảnh ưng ý, một cảnh đắt trời cho. Phùng vốn là người nghệ sĩ có tâm hồn nhạy cảm, yêu say đắm vẻ đẹp. Trước vẻ đẹp hoàn mỹ của thiên nhiên, tâm hồn người nghệ sĩ rung lên những xúc cảm khó diễn tả: “tôi trở nên bối rối, trong tim như có thứ gì đó bóp thắt vào. .. tôi ngỡ rằng bản thân mình vừa đi đã tìm thấy được ý nghĩa của sự sống và nhìn thấy cái khoảnh khắc trong ngần của tâm hồn. Trong giây phút thăng hoa với vẻ đẹp anh cảm nhận cái đẹp không chỉ là đạo đức “.

Phùng cũng là người ghét áp bức bất công, dám đối mặt với cái ác và hành động chống lại cái xấu. Sau giây phút ngỡ ngàng thấy cái ác, cái xấu xa diễn ra ngay trước mắt, ngay trên chính con thuyền đẹp trong mộng mà anh đã thấy lúc trước. Phùng đã phản xạ một cách tự nhiên như một người yêu sự công bằng. Đó là hành động ném cái máy dưới đất để cố gắng ngăn chặn người đàn ông bạo lực. Là người đã đấu tranh vì sự nghiệp thống nhất dân tộc và giải phóng con người. Anh luôn giữ quan niệm về thời kỳ đó “cái xấu đến từ phía kẻ thù”, vì vậy anh đã nghĩ “gã đàn ông vũ phu kia chắc là từng đi lính nguỵ”, và đưa thêm một câu hỏi “lão ta trước hồi 75 có đi lính nguỵ không?”, người đàn ông kia ắt hẳn là người ác độc tàn nhẫn nhất quả đất, nhưng người đàn bà thì là nạn nhân đáng thương của bạo lực gia đình. Anh cho biết hành động của anh là hành động của một người anh hùng “tôi đánh ông ta bằng tay không nhưng cú nào ra cú ấy, không phải bằng bàn tay của một anh thợ chụp ảnh mà lại bằng bàn tay của một người lính đã hơn mười năm cầm súng”.

Từ câu chuyện của người đàn bà ở toà huyện đã giúp Phùng hiểu ra nhiều điều. Lúc đầu anh phẫn nộ sau đó là thương cảm xót xa trước thân phận của người đàn bà. Anh hiểu ra đằng sau vẻ đẹp thơ mộng của con thuyền là sự thật đầy u tối và gai góc của cuộc đời. Người đàn ông ác độc kia cũng chỉ là nạn nhân đáng thương của số phận, người đàn bà yếu ớt, xấu xí và cam chịu ấy mới là người hiểu thấu lẽ sống. Đồng thời ai cũng nhận ra mối liên hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống, Nghệ thuật không tách rời cuộc sống mà nó còn là cuộc sống, gắn kết con người với cuộc sống.

Nổi bật lên ở nhân vật Phùng là tấm lòng ưu tư, trăn trở với con người. Gắn bó khi nhiệm vụ đã xong Phùng khoác chiếc máy ảnh đi dạo tới tận khuya để suy tư. Anh nhìn thấy một chiếc thuyền lưới vó đang trôi giữa biển trong cơn gió bão cấp 11. Đó còn là hiện thân của tấm lòng ưu tư, đau đáu của Phùng với cuộc sống đời thường, cũng chính về tấm lòng đó mà Phùng đã nhìn thấy người đàn bà ấy đi ra từ bức hoạ bằng tĩnh vật.

Phùng vốn là người nghệ sĩ luôn khao khát cái đẹp nhưng anh không vì mà ngoảnh lưng lại với sự thật cuộc đời dù sự thật ấy mong manh và trần trụi. Điều đáng quý nhất ở Phùng là tấm lòng dành cho con người trong cuộc sống, cái nhìn của anh với người đàn bà hàng chài, chị em thằng Phát thật thấm và đồng cảm sâu sắc.

Đọc truyện, ta thấy nổi lên ở Phùng là nhiều vẻ đẹp của một nghệ sĩ đam mê cái đẹp và tình yêu khao khát sự công bằng. Qua câu chuyện của người đàn bà ở toà huyện, anh nhận ra rất nhiều điều trong thực tế cuộc sống và từ đó có những khám phá mới về mối liên hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời.

4. Cảm nhận về nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa xuất sắc nhất:

Nguyễn Minh Châu là một trong các tác giả thành công nhất trong việc miêu tả quá trình thay đổi của tư tưởng nghệ thuật đi từ chủ nghĩa sử thi lãng mạn đến hiện thực cuộc sống thường ngày mà “Chiếc thuyền ngoài xa” là một trong các tiểu thuyết điển hình theo xu hướng này. Ở tiểu thuyết của ông nguyễn minh châu thành công với nghệ thuật mô tả nhân vật, ông đã khắc hoạ rất nhiều nhân vật, để lại một ấn tượng sâu sắc trong lòng người xem và phùng cũng là một nhân vật điển hình.

Phùng là một người tận tuỵ, đam mê với công việc nhiếp ảnh của mình, anh đã được trưởng phòng giao cho trách nhiệm chụp một bức ảnh về thuyền và biển trong sương vào khoảng giữa tháng bảy để đăng trong bộ lịch năm sau. Phùng đã tìm về với biển miền Trung nơi chiến trường xưa. Anh đã bỏ hàng tuần đi tìm để xem, và cố gắng lắm mới chụp được một bức ảnh đẹp, có thể nói là một cảnh đắt trời cho. Anh cũng là người nghệ sĩ có tâm hồn nhạy cảm và yêu thiết tha vẻ đẹp. Trước vẻ đẹp lộng lẫy của thiên nhiên, tâm hồn của người nghệ sĩ cũng rung lên những xúc cảm thật khó tả: “tôi trở nên lúng túng, trong tim như có thứ gì đó bóp thắt mạnh. .. tôi ngỡ như bản thân mình vừa đi vừa tìm thấy được chân lý của sự sống và nhìn thấy cái khoảnh khắc trong ngần của tâm hồn. Trong giây phút thăng hoa của vẻ đẹp anh cảm nhận cái đẹp chính là đạo đức.

Phùng không chỉ là người ghét sự bất công, dám đương đầu với điều xấu mà còn chiến đấu chống lại cái ác. Sau vài phút bất ngờ thấy cái ác và điều xấu xa hiện rõ ở ngay trước mắt mình ngay trên chính con thuyền đẹp trong mộng mà anh vừa mới thấy. Theo phản xạ tự nhiên và một sự yêu thích, đó là ném điện thoại xuống đất lao vào can ngăn người đàn ông kia. Là một người từng cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc, anh cũng vẫn giữ nguyên suy nghĩ “cái xấu xa đến từ phía kẻ thù”, vì vậy anh đã ngộ nhận “gã đàn ông vũ phu kia chắc là từng đi lính nguỵ”, rồi đưa ra một câu hỏi “lão ta trước hồi 75 có đi lính nguỵ không?”, người đàn ông kia quả thật là một người độc ác nhất thế gian và người đàn bà ấy là nạn nhân rất đáng thương của bạo lực gia đình. Anh đã cho biết hành động của anh thực sự là hành động của một anh hùng “tôi đánh lão ta bằng tay không nhưng cú nào ra cú đấy, không phải bằng bàn tay của một anh thợ chụp ảnh mà bằng bàn tay của một người lính đã từng mười năm cầm súng”. .

Sau khi hiểu ra chuyện của người đàn bà ở toà án huyện đã giúp cho Phùng hiểu ra được nhiều điều. Lúc đầu anh phẫn nộ rồi lại trở nên cảm thông và thương xót với số phận của người đàn bà. Anh đã hiểu rằng đằng sau vẻ đẹp thơ mộng của con thuyền đó là sự thực vô cùng đen tối và gai góc của toàn bộ cuộc đời. Người đàn ông ác độc kia cũng chỉ là một trong số nhiều nạn nhân đáng thương của cuộc đời, người đàn bà già nua, xấu xí và cam chịu đó chính là người hiểu thấu lẽ sống. Qua tác phẩm anh đã hiểu rõ hơn mối liên hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống. Nghệ thuật không tách rời cuộc sống mà đó chính là cuộc sống và gắn kết chặt chẽ với cuộc sống.

Nổi bật lên trong con người Phùng là một tấm lòng lo lắng và thương cảm đối với con người. Trừu tượng khi nhiệm vụ đã xong thì Phùng khoác cái máy ảnh đi dạo tới tận khuya chỉ để suy nghĩ. Anh nhìn thấy một chiếc thuyền lưới vó đang neo đậu ở giữa biển trong trận mưa bão. Đó là suy nghĩ đau đáu của anh về cuộc sống nhân sinh, về người đàn bà thôn quê hiện ra từ bức hoạ đầy siêu thực.

Phùng cũng là một người nghệ sĩ khao khát đi tìm vẻ đẹp nhưng anh không từ bỏ mà nhìn lại hiện thực của cuộc đời. Điều đáng quý nhất ở anh đó là tấm lòng dành cho con người trong cuộc sống.

Đọc truyện, ta thấy toát lên ở Phùng đó là nhiều vẻ đẹp của một nghệ sĩ say mê cái đẹp và yêu thiết tha với sự bình đẳng. Qua câu chuyện của người đàn bà ở toàn án huyện, anh đã nhận thấy rất nhiều điều về thực tế cuộc sống và từ đó có những khám phá mới trong mối liên hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời

5. Cảm nhận về nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa ấn tượng nhất:

Nguyễn Minh Châu là nhà văn có tài và tinh anh nhất của văn học ta hiện nay. Ông đã đi sâu vào hiện thực đời sống trên bình diện đạo đức xã hội. Tâm điểm những khám phá nghệ thực của ông là con người trong cuộc mưu sinh, trong hành trình gian nan đi tìm kiếm hạnh phúc và hoàn thiện nhân cách. Chiếc thuyền ngoài xa là một trong các tác phẩm nổi bật của ông. Truyện đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật Phùng, một nghệ sĩ khát khao tìm tòi, tạo nên vẻ đẹp, người luôn lo âu, dằn vặt, suy ngẫm về nhân cách và đời sống con người. Truyện Chiếc thuyền ngoài xa in đậm chất tự sự – triết lý của Nguyễn Minh Châu, là điển hình cho hướng nhìn đời sống dưới lăng kính hiện thực của nhà văn ở thời kỳ sáng tác thứ hai. Truyện ra đời trong bối cảnh đất nước ta đang ngày càng phát triển, cuộc sống kinh tế có nhiều khó khăn và những tồn tại làm người ta phải trăn trở. Truyện ngắn lúc đầu được in trong tập Bến quê (1985) , sau đó nhà văn đặt tên lại cho một tuyển tập truyện ngắn (in năm 1987) .

Tác giả nói về một bức tranh nghệ thuật và sự thật cuộc đời đằng sau bức ảnh, truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” mang đến một bài học đúng đắn trong cách nhìn nhận cuộc sống và con người: cái nhìn đa diện, nhiều chiều để phát hiện ra bản chất thực sau vẻ đẹp bên ngoài của hiện tượng.

Phùng trong truyện là nhân vật chính đồng thời cũng là người dẫn chuyện. Mọi diễn biến của câu chuyện như được soi chiếu thông qua giọng kể cùng suy nghĩ của anh. Trong tác phẩm, Phùng đã có nhiều phát hiện mới về cuộc sống và nghệ thuật.

Trước hết là nhận thức của Phùng đối với vẻ đẹp của nghệ thuật. Phùng đang đứng trước cảnh biển sớm khi mặt trời mới bật lên từ đám mây ánh hồng. Phùng bộc lộ rung động của “Một cảnh đắt trời cho” mà “suốt đời cầm máy không từng thấy”. Nó đẹp “như bức tranh trừu tượng của một danh hoạ thời cổ” Cảnh đó chỉ nhìn từ xa nên “Mũi thuyền vẽ một nét mơ hồ chạm vào làn sương trắng như tuyết có thêm chút hồng hồng khi ánh sáng mặt trời rọi tới”. Tất cả khung cảnh ấy nhìn từ đôi mắt của người nghệ sĩ. Anh khẳng định “tất cả khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều hoàn hảo và đẹp, một vẻ đẹp thực đơn giản và toàn bích”. Phùng thực sự rung động “Đứng trước nó tôi trở nên lúng túng. Trong tim như thể có thứ gì đó siết chặt “và” phát hiện ra khoảnh khắc đẹp đẽ của tâm hồn “.Phùng là một nghệ sĩ trên đường tìm kiếm cái đẹp. Anh thực sự biết quan sát những vẻ đẹp của tự nhiên, cảnh vật, con người. Sự rung động của người nghệ sĩ đã đến đúng lúc. Sự rung động thực sự khi đứng trước vẻ đẹp. Cái đẹp phải “đắt giá” và “trời cho” thì mới thực sự làm rung động lòng người. Từ đây, ta thấy người nghệ sĩ phải là người phát hiện và mang vẻ đẹp cống hiến cho đời. Phùng cũng nhận ra trong suy nghĩ của anh “không biết ai đó lần đầu phát hiện ra bản thân vẻ đẹp là gì”. Đó là cái đẹp phải đi đôi với cái đức, cái tài phối hợp với cái tâm.

Nhận thức thứ 2 của Phùng là vấn đề bạo lực gia đình. Từ con thuyền đẹp như mộng, Phùng thấy bước ra một đôi vợ chồng làng chài mệt mỏi, xấu xí, méo mó. .. “Người đàn bà đứng dậy, hướng cặp mắt nhìn xuống chân”. “Lão đàn ông bỗng trở nên hung hăng, mặt dữ tợn, lão lôi trong người ra một chiếc thắt lưng của lính nguỵ ngày xưa, lập tức lão xả cơn giận như lửa đốt rồi lấy dây thắt lưng quật liên tiếp lên lưng người đàn bà, lão vừa đánh vừa thở mạnh, hai hàm răng nghiến vào nhau đau đớn. Cứ mỗi nhát quất xuống lão đều nguyền rủa với chất giọng đầy cay đắng “Mày chết đi cho ông nhờ. Chúng mày chết đi cho ông nhờ “.”Người đàn bà có vẻ cam chịu nhẫn nhịn không bao giờ kêu la một tiếng, không chống cự và cũng không tìm cách trốn thoát. Bạo lực trong gia đình thuyền chài ấy diễn ra thường xuyên “Ba ngày một trận nhỏ, năm ngày một trận trung”. Bạo lực gia đình là vấn đề nhức nhối trong xã hội. Bước qua thế kỉ XXI chúng ta cũng chưa thể dứt điểm được. Ở đâu có bạo lực gia đình thì nạn nhân của nó là người vợ, người mẹ cùng những đứa con vô tội. Bạo lực là biểu hiện của những khổ đau và đổ vỡ của hạnh phúc gia đình. Nó làm rạn nứt những mối quan hệ của đời sống tình cảm con người

Bạo lực gia đình đã diễn ra ngay sau khi tàu rà quét bom mìn của mỹ trên bờ biển. Phải chăng ngày đầu có độc lập tự do ta đã giải quyết chưa trọn vẹn để mang tới niềm hạnh phúc cho mọi người. Nhưng sau này khi miền Nam hoàn toàn thống nhất còn biết bao vấn đề xảy ra: Đói kém, dịch bệnh, bạo lực gia đình. ..

Từ sự thật trần trụi trên bờ biển và con thuyền đánh ca đẹp như tranh, nghệ sĩ Phùng đã dần vỡ ra nhiều điều trong cuộc sống của những người dân chài. Biết bao cảnh đời đang phơi bày ra trước mắt: Một người đàn bà trạc ngoài bốn mươi, gầy gò với nhiều nét thô ráp. Mụ rỗ mặt. Khuôn mặt nhợt nhạt sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt trông như đang ngủ. Người đàn ông đi sau. Mái tóc lưng rộng và cong như một con thuyền. Tóc tổ ong. Lão đi chân như cá, hàng lông mày rám nắng rủ xuống hai con mắt đầy vẻ độc dữ. Cặp vợ chồng làng chài là nạn nhân của sự nghèo khổ, phải lao động vất vả những vẫn khó khăn trong cuộc sống do đông con. Người đàn bà thú nhận: “giá tôi đẻ ít chắc chúng tôi mua được chiếc thuyền to hơn”. Tội đẻ đông nên thuyền nào cũng từ mười đến hơn mười đứa. Đây là nguyên nhân của sự đói nghèo. Rồi thiên tai, trời làm động biển “vợ chồng con cái phải ăn xương rồng chấm muối” Cái lý ở đời “ông trời tạo ra người đàn bà là để đẻ con và nuôi dưỡng con cho đến khi trưởng thành, nên phải chịu lấy cái nghèo. Đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống vì con chớ không sống cuộc đời mình trên nước được”. Do con người, do thiên tai do những lẽ ở đời đã ăn sâu, bám vào gốc rễ từ ngàn đời nay nên người đàn bà phải chịu đựng khổ đau. Người đàn ông vì lao động cực khổ nên không biết xả nỗi tức giận, ấm ức vào ai, chỉ còn biết trút lên người vợ.

Cậu bé Phác thương mẹ nhưng hành động bồng bột, thiếu suy nghĩ. Nó chỉ nghĩ vì mẹ bị đánh nên có thể bỏ quên nghĩa tử. Suy cho cùng, Phác cũng là nạn nhân của bạo lực gia đình. Nhưng xem hành động của nó lại thấy: “Cái thằng bé ấy dùng các ngón tay khẽ chạm trên khuôn mặt người mẹ như thể để che đi những dòng nước mắt”. Hành động bột phát của Phác “Như viên đạn” bắn vào người bố và lúc này “đang xuyên qua tâm hồn” người mẹ. Tình cảnh thật thương tâm. Làm gì để quên đi những câu chuyện buồn trong gia đình này.

Phùng chưa có nhận thức về cách giải quyết những bi kịch gia đình. Cách giải quyết của chánh án toà huyện là: Mời người đàn bà tới trụ sở rồi nói bằng giọng gay gắt: “Chị không sống được với lão chồng ấy nữa” Cách giải quyết này tuy đứng về phía người đàn bà song thiếu thực tiễn. Đáng lẽ phải tìm nguyên nhân, phân tích tình hình, xác định nhu cầu nguyện vọng. Cách giải quyết này thực sự chưa hợp lý. Không áp dụng lý thuyết sách vở mà phải dựa trên thực tiễn đời sống. Cách nói của Đâủ làm cho căn nhà “lồng lộng gió biển tự nhiên bị rút hết khí trở nên bức bối”. Cảm giác của Phùng thấy như thế nào. Pháp luật phải đi kèm với đạo đức chứ không áp đặt bừa bãi. Giải quyết li dị chỉ làm cho gia đình tan nát và đổ vỡ. Những đứa con sau này sẽ ra làm sao? Những người làm ăn lam lũ vất vả ra khơi vô lộng cần phải có bàn tay của người đàn ông. Người đàn ông là trụ cột trong gia đình.

Cuối truyện Đẩu đi tìm người đàn ông. Phùng đi tìm thằng Phác. Đến bây giờ, tác giả vẫn bỏ ngỏ. Cho biết bức ảnh anh chụp có con thuyền lưới vó và suy nghĩ của Phùng “lúc nào tôi cũng thấy người đàn bà như đang bước ra từ trong ảnh, đó là người đàn bà biển cao to với đường nét thô, tấm lưng áo không có mảnh vải, nửa thân dưới ướt sũng, khuôn mặt thì đã bạc trắng do bám lưới suốt đêm”. Phải chăng đây là những trăn trở về cuộc sống với bao điều gian nan, nhọc nhằn của người làm nghệ thuật. Đó là mối liên hệ giữa văn học với cuộc sống.

Truyện Chiếc thuyền ngoài xa với những phát hiện của Phùng về vẻ đẹp của thiên nhiên, về sự thật đắng cay, nhiều bi kịch, khổ đau của những con người lao động làm nghề sông nước, đã bộc lộ những băn khoăn, day dứt của nguyễn minh châu về xã hội và đời sống con người, bộc lộ niềm cảm thông, xót thương, quý trọng những vẻ đẹp trong tâm hồn người dân lao động. Tác phẩm đậm chất hiện thực và triết học, đại diện cho phong cách nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu.