Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi cho chúng ta thấy được tinh thần yêu nước và hăng hái hoạt động của cách mạng mà tiêu biểu là nhân vật Việt và Chiến. Tuy nhiên ở họ vẫn có những điểm khác biệt, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé
1. Phân tích nhân vật Việt trong Những đứa con trong gia đình:
a) Luận điểm 1: Việt là một cậu bé có tính cách hồn nhiên, ngây thơ và thú vị
– Luôn tranh giành nhiều hơn từ cô ấy: bắt ếch, diệt địch, đi lính,…
– Thích các trò chơi hiếu động: bắn chim, câu cá, đội ná cao su đi dạo,…
– Đêm trước ngày nhập ngũ, vẫn vô tư “lăn trên ván cười”, “bắt đom đóm trong lòng bàn tay”, rồi lăn ra ngủ lúc nào không biết.
– “Giấu chị như giấu của riêng” trước những trò đùa của các anh trong đội.
– Tử thương trên chiến trường, địch không sợ, chết không sợ, chỉ sợ ma mất đầu, thấy anh em là khóc cười như trẻ con.
=> Việt là một người lính trẻ, chưa tròn mười tám tuổi, vẫn giữ nét hồn nhiên của một cậu thanh niên: hiếu động, ngây ngô, trẻ con.
b) Luận điểm 2: Việt có tình cảm gia đình sâu sắc.
– Tình yêu dành cho chị:
+ Khi mẹ mất, Chiến trở thành chỗ dựa tinh thần của Việt.
+ Việt hết lòng yêu thương bà vì đã chăm sóc bà và cũng vì “bà giống mẹ”.
+ Khi hai chị em khiêng bàn thờ sang nhà chú Năm, “Việt thấy thương mẹ lạ lùng”.
-> Việt thương chị, cảm nhận sâu sắc mối hận đè nặng trên vai.
– Tình cảm của chú Năm:
+ Việt thương chú Năm từ nhỏ vì:
Chú đã từng bảo vệ Việt Nam
Chú thường hát khi kể về gia đình mình hay những điều kỳ diệu của vùng đất này. Thông qua lời bài hát, chú thường gửi gắm ý nghĩa của bài hát vào trí tưởng tượng, tâm hồn Việt Nam với tất cả tình yêu thương của Người dành cho các cháu của mình.
– Tình mẹ:
+ Trong kí ức của Việt, hình ảnh người mẹ luôn hiện hữu.
Trong một đêm thánh, khi hai chị em bàn chuyện gia đình, Việt cảm thấy “hình như mẹ đã đi xa rồi…”.
Một mình bị thương giữa chiến trường, hình ảnh người mẹ yêu thương mãi mãi thấp thoáng trong lòng người Việt Nam.
-> Việt nhớ về mẹ với bao kỉ niệm đắng cay ngọt bùi.
+ Việt yêu mẹ, vì cả cuộc đời mẹ đã vất vả hi sinh thầm lặng, lặng lẽ chịu đựng mọi gian khổ, cực khổ để chiến đấu bảo vệ đàn con.
+ Việt rất yêu mẹ, vì mẹ luôn lo cho gia đình và Việt. Nghĩ vậy Việt ước “Ước gì bây giờ được gặp mẹ”.
c) Luận điểm 3: Việt vẫn là một người lính dũng cảm, có nhân cách anh hùng.
– Việt sinh ra, lớn lên và lớn lên trong một gia đình có truyền thống yêu nước và gắn bó với cách mạng.
=> Kế thừa truyền thống yêu nước và cách mạng của gia đình, ý thức đấu tranh bất khuất ở Việt Nam được hình thành từ rất sớm.
+ Thuở nhỏ dám đánh giặc.
– Lớn lên anh và Chiến đi bộ đội dù chưa đủ tuổi.
– Trong quân đội Việt Nam, Việt đã chiến đấu rất dũng cảm:
+ Dùng pháo tiêu diệt một xe bọc thép của địch.
– Dù bị thương nặng nhưng anh luôn trong tư thế chiến đấu, không chút sợ hãi:
+ Tỉnh dậy lần thứ tư trong đêm sâu, nghe tiếng súng của đồng đội từ xa, Việt cố lết về hướng đó.
+ Khi đồng đội tìm thấy Việt, dù đã kiệt sức nhưng Việt vẫn sẵn sàng chiến đấu sinh tử với kẻ thù.
=> Nhân vật anh hùng Việt Nam.
=> Chính lòng căm thù nhà, tình đồng loại là động lực tinh thần mạnh mẽ để Việt chiến đấu ngoan cường, dũng cảm.
2. Phân tích nhân vật Chiến trong Những đứa con trong gia đình:
Luận điểm 1: Xuất thân nhân vật Chiến
Phân tích nhân vật Chiến để biết về tinh thần chiến đấu bảo vệ quê hương của chị. Chiến sinh ra trong một gia đình có truyền thống yêu nước. Bố mẹ chị và các thế hệ trước đều tham gia cách mạng nhưng đều hy sinh dưới tay giặc. Chứng kiến cảnh người thân mất mát, chiến tranh tàn khốc, cô quyết định trả thù. Cha cô bị thực dân Pháp sát hại, dã man hơn là chúng chặt đầu và treo lên. Còn mẹ cô đã hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, vì bom đạn tàn ác của kẻ thù. Ông nội Chiến và những người thân khác cũng lần lượt hy sinh, vì một tình yêu đất nước, một khát vọng độc lập.
Luận điểm 2: Chị Chiến là người giàu lòng nhân ái, tình cảm với gia đình
Trong trái tim Chiến, tình yêu dành cho mẹ gần như không thể diễn tả được. Cô thường thể hiện rõ qua từng lời nói, hành động, việc làm đối với mẹ. Tình yêu thương của Chiến với mẹ không chỉ là tình máu mủ mà còn là thần tượng, là tấm gương sáng cho con noi theo. Vì vậy, tác phong, tư tưởng của chị cũng giống mẹ, luôn đi theo cách mạng.
Đấu tranh cho anh trai luôn phải chững chạc, trưởng thành, gánh vác và quyết định mọi việc trong gia đình. Việt là đứa em sống thoải mái, vô tư và ít lo nghĩ, còn Chiến, từ khi cha mẹ mất, cô phải vất vả lo bảo bọc, dạy dỗ đám giỗ các em. Chị Chiến là chị, luôn ưu tiên, đi trước, nhường nhịn em.
Luận điểm 3: Chiến đấu một lòng căm thù giặc, một lòng thù nước, thù nhà
Qua phân tích nhân vật Chiến ta thấy đây là một cô gái mạnh mẽ, quyết đoán. Chiến đã tôi luyện ý chí tình nguyện nhập ngũ, góp phần nhỏ bé của mình cho đất nước. Vì lòng căm thù giặc và cảm thông trước sự hy sinh của những người thân yêu, Chiến càng quyết tâm hơn. Chiến quyết định nhập ngũ, bỏ lại đứa em ở nhà với lời hứa chắc nịch: “Mày lớn thì đi, ở nhà với chú Năm, qua năm”. Cô Chiến cũng không quên nhắn nhủ các cháu phải luôn giữ vững chí khí, vững vàng đánh giặc “Chú Năm nói, các chú lần này đi đến chân trời góc bể, nếu xa quê hương thì cố gắng lên. Các chú hãy học hỏi các cháu, học từ bạn bè và kẻ thù.”
Chiến đã có lời thề chắc nịch: “Làm thân con gái tôi, tôi chỉ có một câu nếu giặc còn sống, tôi sẽ chết”. Lòng căm thù giặc đã ăn sâu vào máu thịt của bà, sự kiên cường, dũng cảm, hi sinh vì nước của bà.
Luận điểm 4: Vẻ đẹp đời thường của Chiến
Chiến là cô gái nhanh nhẹn, tháo vát, thông minh và có đầu óc tổ chức. “Chị Chiến cũng không ngủ được. Sau này còn nhiều điều phải lo, bây giờ cũng nhiều điều nhớ. Chị em con ai cũng nhớ mẹ”. Chiến luôn có trình tự công việc rõ ràng, tính toán chu đáo. Tuy nhiên, khi sự việc đã lớn, Chiến luôn lắng nghe góp ý của Việt.
3. Phân tích điểm giống và khác nhau giữa hai chị em Việt, Chiến:
3.1. Mở bài:
Khái quát tác phẩm: “Những đứa con trong gia đình” là một trong những tác phẩm đặc sắc của Nguyễn Thi. Thành công của truyện chủ yếu là nghệ thuật xây dựng nhân vật. Trong đó tác giả tập trung chủ yếu vào hai nhân vật Việt và Chiến.
3.2. Thân bài:
a. Những nét tính cách chung
– Thương cha, thương mẹ, căm thù giặc sâu sắc, cùng một ý chí cầm vũ khí đánh giặc trả thù cho cha, mẹ. Tình cảm ấy thể hiện rõ nhất trong đêm hai chị em thi nhau ký tên nhập ngũ, khiêng bàn thờ mẹ gửi sang nhà chú Năm. Khi nào nước nhà được độc lập, tôi sẽ đưa các anh về” “mối thù Mỹ đang đè nặng trên vai anh”.
– Hai chị em đều là những người lính gan dạ, dũng cảm, lập nhiều chiến công; Bắn tàu địch, Chiến là đội trưởng đội nữ địa phương. Việt Nam tiêu diệt xe tăng địch cận chiến. Bởi vì cha mẹ của họ là những chiến binh, dường như họ được sinh ra để chiến đấu bằng súng.
– Hai chị em còn rất trẻ, hơn nhau 1 tuổi (chị 18, em 17). Vì vậy, ở hai nhân vật này có những nét rất trẻ con: chẳng hạn, tuy yêu nhau nhưng hay đánh nhau, ít nhiều tranh giành thành tích bắn tàu chiến Mỹ, tranh giành quyền nhập ngũ.
b. Đặc điểm nổi bật giữa hai chị em:
– Cái tài của Nguyễn Thi trong việc xây dựng nhân vật là đã tạo ra những nét riêng của hai nhân vật này. Mỗi người một vẻ, không lẫn với nhau được. Nhân vật Việt và Chiến suy cho cùng là do một người là gái, một người là trai, một người là chị, một người là em.
– Nhân vật Chiến có trái tim nhảy cảm riêng của phụ nữ. Việt có thể dũng cảm trong trận chiến nhưng không thể có dũng khí ngồi đánh vần cuốn sổ gia đình của chú Năm như Chiến. Việt hiếu động, chỉ thích bắt ếch, câu cá, bắn chim, luôn thủ sẵn một chiếc súng cao su trong người. Là chị nhưng Chiến cũng chưa phải là trẻ con, đôi khi đánh nhau với anh nhưng cũng biết nhường nhịn anh, như khi tranh nhau bắt ếch vậy. Tuy nhiên, khi đã đăng ký nhập ngũ, Chiến nhất định không từ bỏ.
Như vậy, ở Chiến có sự đan xen giữa tính trẻ con, khát vọng đánh giặc và tấm lòng của một người chị chu đáo. Không chịu nhường em nơi hiểm nguy bom đạn. Chiến là cô gái dũng cảm, tháo vát, sớm biết suy nghĩ. Vả lại, cha mẹ đều mất, là chị cả, sớm phải làm chủ gia đình. Bởi vậy, ở Chiến có gì đó khôn ngoan và già trước tuổi. Đây là điều mà Việt đã nhận xét về chị vào đêm trước khi nhập ngũ “Ôi chị Chiến hôm nay ăn nói giống mẹ quá!”. Bởi đây là thời điểm Chiến phải sắp xếp chu đáo việc nhà trước khi lên đường. Và chú Năm cũng khen khi Chiến trình bày quan điểm “Khôn ngoan! Bớt việc nhà, mở rộng việc nước…”. Thêm vào đó, Chiến là một cô gái trẻ nên bắt đầu thích soi gương, thích làm đẹp, đi chiến nhưng trong túi vẫn còn một cái kiềng.
– Ở nhà họ trẻ con và hiếu thắng hơn. Với lại mình là mình nên mình đâu có hơn thua ai. Công việc trong gia đình Việt giao cho Chiến, nghe chị kể về gia đình thì không sao, vừa nghe vừa “nắm đom đóm trong lòng bàn tay” “rồi lăn ra ngủ lúc nào không hay”. Việt còn quá trẻ để nhập ngũ nhưng vẫn mang theo một chiếc súng cao su, yêu cô nhưng giấu giếm vì sợ mất cô, đánh giặc không sợ chết chỉ sợ ma. Tuy nhiên, khi chiến đấu, Việt là một người lính dũng cảm, tỉnh táo và tinh thần chiến đấu rất cao.
3.3. Kết bài:
Phân tích nhân vật Chiến để thấy hình ảnh người phụ nữ mạnh mẽ và có lòng yêu nước sâu sắc. Đây là cô gái luôn toát ra năng lượng tích cực, tâm hồn trong sáng. Qua hình tượng nhân vật Chiến ta thấy chị hiếu thảo với cha mẹ, thương yêu em út, căm thù giặc vô cùng.