Quy định về cơ quan điều tra theo BLTTHS 2015 [Chi tiết 2023]

1. Cơ quan điều tra là gì?

Cơ quan điều tra là đơn vị tiến hành tố tụng được ghi nhận trong Bộ luật tố tụng hình sự. Cơ quan điều tra tham gia và có những nhiệm vụ ở các giai đoạn trong quá trình tiến hành tố tụng vai trò rất cần thiết trong quá trình tìm ra tội phạm. Theo đó đơn vị điều tra có nhiệm vụ áp dụng mọi biện pháp do Bộ luật tố tụng hình sự quy định, tiến hành điều tra tất cả các tội phạm xảy ra theo thẩm quyền.

Hệ thống đơn vị điều tra được quy định tại Điều 4 Luật tổ chức đơn vị điều tra hình sự 2015. Căn cứ:

” Hệ thống Cơ quan điều tra

1. Cơ quan điều tra của Công an nhân dân.

2. Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân.

3. Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao.”

– Cơ quan điều tra của Công an nhân dân gồm:

+ Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an; Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Cơ quan An ninh điều tra Công an cấp tỉnh).

+ Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an; Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh); Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp huyện)

– Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân gồm:

+ Cơ quan An ninh điều tra Bộ Quốc phòng; Cơ quan An ninh điều tra quân khu và tương đương.

+ Cơ quan điều tra hình sự Bộ Quốc phòng; Cơ quan điều tra hình sự quân khu và tương đương; Cơ quan điều tra hình sự khu vực.

– Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao

+  Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

+ Cơ quan điều tra Viện kiểm sát quân sự trung ương.

Cơ quan điều tra tên tiếng Anh là : “Investigation agency”.

2. Nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan điều tra:

Cơ quan điều tra trong khi thực hiện có các nhiệm vụ, quyền hạn như sau:

– Tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.

– Tiếp nhận hồ sơ vụ án do đơn vị được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra chuyển giao.

– Tiến hành điều tra các tội phạm, áp dụng mọi biện pháp do luật định để phát hiện, xác định tội phạm và người thực hiện hành vi phạm tội; lập hồ sơ, đề nghị truy tố.

– Tìm ra nguyên nhân, điều kiện phạm tội và yêu cầu các đơn vị, tổ chức hữu quan áp dụng các biện pháp khắc phục và ngăn ngừa.

3. Cơ quan nào có thẩm quyền điều tra các vụ án hình sự:

Căn cứ theo hướng dẫn của Bộ luật tố tụng hình sự 2015 và Luật tổ chức đơn vị điều tra hình sự 2015 thì đơn vị có thẩm quyền tiến hành điều tra các vụ án hình sự gồm có:

– Cơ quan điều tra của Công an nhân dân;

– Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao;

– Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân;

Bên cạnh đó, còn có một số đơn vị được giao có thẩm quyền điều tra vụ án hình sự như:

“Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra gồm:

a) Các đơn vị của Bộ đội biên phòng;

b) Các đơn vị của Hải quan;

c) Các đơn vị của Kiểm lâm;

d) Các đơn vị của lực lượng Cảnh sát biển;

đ) Các đơn vị của Kiểm ngư;

e) Các đơn vị của Công an nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra;

g) Các đơn vị khác trong Quân đội nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.

Các đơn vị cụ thể được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra quy định tại khoản này được quy định tại Luật tổ chức đơn vị điều tra hình sự.” ( Điều 35 Luật tố tụng hình sự 2015)

Về bản chất đây không phải là các đơn vị điều tra, tuy nhiên tùy thuộc vào tính chất công việc, quản lý cũng như yêu cầu phát hiện, xử lý nhanh chóng, kịp thời những hành vi phạm tội nên những đơn vị này cũng được giao nhiệm vụ là đơn vị điều tra.

4. Thẩm quyền điều tra trong vụ án hình sự

Theo khoản 1, 2 và khoản 3 Điều 163 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về thẩm quyền điều tra trong vụ án hình sự như sau:

– Cơ quan điều tra của Công an nhân dân điều tra tất cả các tội phạm, trừ những tội phạm thuộc thẩm quyền điều tra của Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân và Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

– Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân điều tra các tội phạm thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án quân sự.

– Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Cơ quan điều tra Viện kiểm sát quân sự trung ương điều tra tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp, tội phạm về tham nhũng, chức vụ quy định tại Chương XXIII và Chương XXIV Bộ luật Hình sự xảy ra trong hoạt động tư pháp mà người phạm tội bao gồm:

Cán bộ, công chức thuộc Cơ quan điều tra, Tòa án, Viện kiểm sát, đơn vị thi hành án, người có thẩm quyền tiến hành hoạt động tư pháp.

Trên đây là một số chia sẻ về vấn đề Quy định về đơn vị điều tra theo BLTTHS 2015 [Chi tiết 2023] của Công ty Luật LVN Group gửi đến các bạn. Trong những năm vừa qua, Luật LVN Group luôn là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực dịch vụ pháp lý. Công ty chúng tôi với đội ngũ chuyên viên chuyên nghiệp luôn sẵn lòng hỗ trợ và đáp ứng tối đa những yêu cầu của quý khách. Trong quá trình nghiên cứu nếu như quý khách hàng còn câu hỏi hay quan tâm và có nhu cầu sử dụng dịch vụ vui lòng liên hệ với chúng tôi để được trả lời nhanh và chính xác nhất. Xin cảm ơn các bạn đã đọc bài viêt của Công ty Luật LVN Group.