Soạn bài Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ ngắn gọn nhất

1. Soạn bài Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ ngắn gọn nhất:

Câu 1 (trang 88 sgk ngữ văn 10 tập 10):

– Tắt đèn: Trong những đêm cô đơn, buồn bã, người phụ nữ chỉ tắt đèn và vô thức sẻ chia nỗi niềm

– Người cai trị: không có tin tức của người dân ở vùng biên giới

– Trong màn, ngoài màn: không gian hiu quạnh trải ra

– Thời gian: trôi không người đàn bà rơi vào tuyệt vọng và nỗi buồn mênh mông, cô đơn của người đàn ông.

– Tiếng gà: là âm thanh xuất hiện trong đêm thanh vắng.

– Bóng cây: gợi cảm giác hoang vắng, hiu quạnh, bóng người tê tái vì nhớ nhung, nhớ nhung.

→ Nỗi cô đơn, nỗi buồn chiếm trọn tâm trí nhân vật chính. Cảnh vật xung quanh như đậm nét hoài niệm kim cổ.

Câu 2 (trang 88 sgk ngữ văn 10 tập 10):

Những dấu hiệu cho thấy sự cô đơn của nhân vật chính:

– Người chinh phụ không chỉ đợi chồng, nỗi nhớ nhung, buồn tủi xảy ra mọi nơi, mọi lúc

+ Nỗi nhớ chồng trải dài theo thời gian và không gian

+ Nhìn cảnh mà ngẫm nỗi cô đơn, lẻ loi của mình.

+ Nỗi cô đơn bao trùm bên ngoài, len lỏi vào sự vật khiến cô thốt lên những lời buồn bã

+ Kẻ chinh phụ khao khát đoàn tụ nhưng rơi vào tuyệt vọng, bất hạnh

– Cuộc chiến oan uổng đã chia cắt tình yêu đôi lứa, gây nên bi kịch cho nữ chính

– Kẻ chinh phục không còn đam mê với chính mình, mọi hành động chỉ là “vùng vẫy” trong đau khổ và buồn bã.

Câu 3: Kẻ chinh phụ buồn và thất vọng:

– Lo cho sự an nguy của chồng nơi chiến trường

– Tuổi trẻ trôi qua trong cô độc, hạnh phúc, tình yêu lứa đôi cũng vụt tắt

– Niềm tin vào cuộc sống nhẹ nhàng, mờ nhạt

Câu 4 (trang 88 sgk ngữ văn 10 tập 2):

– Ngôn ngữ nhân vật, chủ yếu là ngôn ngữ nội tâm, nửa trực tiếp (cả nhân vật và tác giả)

– Tính cách nhân vật được bộc lộ gián tiếp qua khung cảnh, sự rối ren trong hành động ta thấy nhân vật vô cùng xót xa, phẫn uất, xót xa cho hiện thực phũ phàng.

– Tâm trạng nhân vật chính thể hiện rõ sự thất vọng, tuyệt vọng

Câu 5 (trang 88 sgk ngữ văn 10 tập 10):

Nhịp thơ lục bát:

– Thể thơ thất ngôn dồi dào, mạnh mẽ, du dương

– Tính dương mềm của thể lục lăng

– Có thể thấy qua khổ “trời thăm dò… tiếng mưa phun”

Luyện tập:

– Các biện pháp nghệ thuật miêu tả tâm trạng trong đoạn trích có thể dùng để diễn tả nỗi buồn hay niềm vui của mỗi người:

+ Trái bối cảnh để hiển thị trung tâm nội bộ.

+ Thể hiện nội tâm qua vẻ bề ngoài.

+ Bộc lộ nội tâm qua hành động, cử chỉ, điệu bộ và lời nói mang sắc thái tâm trạng.

Xem thêm: Phân tích Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ kèm dàn ý

2. Vài nét về tác giả và tác phẩm Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ:

2.1. Tác giả Đặng Trần Côn:

a. Tiểu sử:

– Đặng Trần Côn hiện chưa rõ năm sinh và mất

– Quê quán: Làng Nhân Mục, tục gọi là làng Mộc, huyện Thanh Trì, nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội.

– Ông sống vào khoảng giữa thế kỉ XVIII

b.Sự nghiệp sáng tác:

Sáng tác: Ngoài tác phẩm chính là Chinh phụ ngâm, ông còn làm thơ chữ Hán và viết một số bài thơ chữ Hán.

2.2. Tác phẩm Chinh phụ ngâm:

a.Tác phẩm Chinh phụ ngâm:

* Hoàn cảnh ra đời:

Đầu đời vua Lê Hiển Tông, quanh kinh thành Thăng Long có nhiều cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra, triều đình dẹp tan. Đặng Trần Côn “cảm thấy đã đến lúc phải làm”

* Nội dung và giá trị thuật của tác phẩm Chinh phụ ngâm:

– Giá trị giá trị bên trong

+ Là tiếng nói căm thù chiến tranh phong kiến vô nghĩa

+ Thể hiện ước mong hạnh phúc lứa đôi

– Giá trị nghệ thuật

+ Thể thơ: Trường Đoạn (Bản chính), Song thất lục bát (Bản dịch)

+ Tính chất hình ảnh, biểu tượng

+ Nghệ thuật miêu tả cảnh vật

+ Bản dịch đã đưa chữ quốc ngữ lên một tầm cao mới, phong phú và nhẹ nhàng

b. Vị trí đoạn trích Chinh phụ ngâm:

 Đoạn trích từ câu 193 đến câu 216 của tác phẩm

c.Bố cục tác phẩm Chinh phụ ngâm :

Gồm (2 phần):

– Phần 1 (16 câu đầu): Nỗi cô đơn của nhân vật chính

– Phần 2 (còn lại): Nỗi đau nhớ chồng xa

d. Giá trị nội dung tác phẩm Chinh phụ ngâm:

Đoạn trích diễn tả những cung bậc, sắc thái khác nhau của nỗi cô đơn, tủi hờn của người phụ nữ chính khao khát được sống trong tình yêu và hạnh phúc lứa đôi.

e. Đặc điểm nghệ thuật tác phẩm Chinh phụ ngâm:

– Miêu tả tâm lí nhân vật (tả cảnh, độc thoại nội tâm…

– Các biện pháp nghệ thuật: điệp ngữ, so sánh, điệp ngữ, câu hỏi tu từ…

Xem thêm: Cảm nhận 8 câu đầu Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ

3. Phân tích tác phẩm Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ:

Đoạn trích “Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ” được trích từ tác phẩm “Người chinh phụ ngâm” của Đặng Trần Côn. Với thể loại ngâm thơ, bài thơ đã thể hiện sâu sắc, xoa dịu nỗi đau, nỗi cô đơn của người phụ nữ có chồng ra trận. Đoạn trích còn có ý nghĩa lên án cuộc chiến tranh phi nghĩa của chế độ phong kiến đương thời, bộc lộ tình cảm của nhà thơ trước hoàn cảnh và ước vọng của con người chinh phụ.

Chồng phải chiến đấu nơi biên ải xa xôi, sau khi tiễn chồng, người chinh phụ trở về bắt đầu cuộc sống với nỗi buồn lẻ loi, cô đơn. Tám câu đầu khắc họa rõ nét hoàn cảnh lẻ loi của người phụ nữ qua cử chỉ, hành động:

“Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước

Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen”

Đi chơi dã ngoại nhưng thực ra chỉ là dạo chơi thôi vì tâm trạng bây giờ không phải là đi khám bệnh thưởng trăng hoa, kéo theo đó là hành động cuốn màn, kéo màn rồi lại cuốn màn mãi không thôi. trung tâm lớn. Những hành động vô nghĩa lặp đi lặp lại thể hiện sự thờ ơ, hoang mang và chất chứa cảm xúc của nhân vật chính. Chồng ra trận, chỉ còn lại một mình chị chống chọi với nỗi cô đơn trong im lặng, không thể tâm sự, chia sẻ cùng ai. Câu hỏi từ “Trong rèm có cảm giác như có đèn?” Càng ám ảnh, trăn trở trong lòng người phụ nữ, hình ảnh “đèn hoa” và “bóng người” là sự so sánh về sức sống của những người phụ nữ tàn tật, thân phận như cái đèn cầy.

“Gà eo óc gáy sương năm trống,

Hòe phất phơ rủ bóng bốn bên”

Đây thực chất là một câu thơ tả cảnh, tiếng gà gáy, bóng cây rung rinh trong đêm, cảnh vật và cuộc sống nhìn qua con mắt của người chinh phụ giờ đây nhuốm màu buồn gợi cảm xúc. cảm giác trống trải, hoang vắng. Thời gian được cảm nhận cũng đầy cảm xúc, “dài”, “dài”, là biểu tượng của nỗi buồn, đau khổ kéo dài miên man không ngừng. Nỗi buồn của con người trong căn phòng ngăn cách không gian và thời gian, một giờ bằng một năm, nỗi buồn như biển cả. Nỗi buồn ấy đã đẩy lên cao trào, khiến mọi hành động của kẻ chinh phụ chỉ là Chuẩn mực, miễn nhiễm:

“Hương gượng đốt hồn đà mê mải

Gương gượng soi lệ lại châu chan

Sắt cầm gượng gảy ngón đàn

Dây uyên kinh đứt phím loan ngại chùng”

Sự mê muội ở đây đã được bộc lộ rõ ràng, tỏa hương mà hồn say đắm, soi gương mà lệ tuôn trào, đánh đàn mà mộng mị, tất cả đều đang vấy bẩn trái tim kẻ chinh phụ, khiến nàng cảm thấy khó chịu. có thể giải tỏa, càng cố buồn bao nhiêu nỗi buồn càng chất chứa bấy nhiêu. Bỏ ngoài tai nỗi buồn, người chinh phụ nhớ đến người chồng đang ở nơi biên ải xa xôi, hướng nỗi buồn của mình về miền biên ải.

“Non Yên dù chẳng tới miền,

Nhớ chàng thăm thẳm đường lên bằng trời.

Trời thăm thẳm xa vời khôn thấu

Nỗi nhớ chàng đau đáu nào xong.”

Nỗi nhớ chồng của người chinh phụ đã tan biến vào không gian bao la, không gian ấy gợi sự xa xôi, cách trở không thể đến được, cái “trời thăm thẳm” không đáy như chính niềm khao khát vô tận. Nỗi nhớ “đau đáu” chứa đựng cả sự tuyệt vọng và khao khát trong mỏi mòn. Quả thật, nhà thơ đã phơi bày tấm lòng của kẻ chinh phục, bởi chính nỗi nhớ ấy không thể nào che đậy được nữa.

“Cảnh buồn người thiết tha lòng,

Cành cây sương đượm tiếng trùng mưa phun”

Nhân vật chính khao khát được chia sẻ nỗi lòng với cảnh vật, tìm được sự đồng cảm nhưng lại trở về tuyệt vọng, “băng giá” như chính trái tim mình đã đóng băng, tiếng “mưa bụi” như tiếng lòng mình vỡ vụn, vỡ vụn với nỗi nhớ. Đó cũng là sự tan vỡ của niềm khao khát hạnh phúc, ấm no của người phụ nữ.

Với việc sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật như so sánh, hỏi từ, ước lệ hình ảnh, báo từ, cùng với thiên hướng miêu tả cảnh giới nhân vật đã bộc lộ một cách tinh tế nội tâm nhân vật. Những câu thơ trong “Nỗi cô đơn của người chinh phụ” như chứa đựng nỗi buồn, nỗi nhớ và niềm khao khát hạnh phúc lứa đôi, thể hiện sâu sắc và khắc họa rõ nét nhất chủ đề của tác phẩm.